A LOCAL TASTE OF TRABZON: SIMIRA

Yıl 2021, Cilt: 21 Sayı: 3, 1079 - 1097, 30.11.2021

Elif Kurt Abdullah Badem

https://doi.org/10.11616/asbi.959482

Öz

Trabzon is a city with important cultural values with its geographical and climatic characteristics, historical background and rich culinary culture. The diversity in the vegetation and the local flavors play a major role in the formation of a rich culinary culture. In this study, which is a qualitative research, it is aimed to introduce and bring to the field a special dish of Trabzon, simira, in order to preserve and maintain the local dishes. In the study, face-to-face interviews were conducted with 11 women of Laz origin, aged 41-73, a semi-structured questionnaire was used and the findings were recorded. It has been determined that some of the edible herbs used in the production of simira are millet, nettle, chard, ashy grass, honeycomb grass and zolayda. Information has been given about the contributions of these herbs and other edible herbs to health, and considering this situation, it can be stated that the use of simira as a gastronomic element will contribute to both tourism and people's health.

Anahtar Kelimeler

Edible herbs, Simira, Trabzon cuisine, Traditional dishes, Cuisine culture.

TRABZON’UN YÖRESEL BİR LEZZETİ: SİMİRA

Öz

Trabzon, coğrafi ve iklim özellikleri, tarihi geçmişi ve zengin mutfak kültürü ile önemli kültürel değerlere sahip bir kenttir. Zengin mutfak kültürünün oluşmasında bitki örtüsündeki çeşitlilik ve yöreye özgü lezzetlerin rolü büyüktür. Nitel bir araştırma olan bu çalışmada, yöresel yemeklerin korunması ve devamlılığının sağlanması için Trabzon’a özgü bir yemek olan simiranın tanıtılması ve alana kazandırılması amaçlanmıştır. Çalışmada, laz kökenli, 41-73 yaş aralığındaki, 11 kadın ile yüz yüze görüşme sağlanmış, yarı yapılandırılmış soru formu kullanılmış ve elde edilen bulgular kayıt altına alınmıştır. Simiranın yapımında kullanılan yenilebilir otlardan bazıları darı mancarı, ısırgan, pazı, küllü ot (sirken), petek otu ve zolayda olduğu belirlenmiştir. Bu otlar ve diğer yenilebilir otların sağlığa katkıları hakkında bilgi verilmiş olup, bu durum da göz önünde bulundurulduğunda simiranın gastronomik unsur olarak kullanılmasının hem turizme hem de insan sağlığına katkı sağlayacağı belirtilebilir.

Anahtar Kelimeler

Simira, Yenilebilir Otlar, Simira, Trabzon Mutfağı, Yöresel Yemekler, Mutfak Kültürü

Kaynakça

• Aktürk, A. İ. (2005). Osmanlı Mutfağı- Türabi Efendi, İstanbul: Dönence Yayınları.
• Arıkan, A. D. (2020). Gelecekte Yemek Kültürü, (N. Çetinkaya), Yemek Kültür ve Toplum, s. 435-479, Ankara: Nobel Yayınevi.
• Badem, A. ve Akturfan, M. (2020). Yöresel Bir Çorba: Arabaşı (Arap aşı, Ara aşı), (Ed: M.S. Küçüktığlı, Y. Seçim, M.M. Adabalı ve M. Yılmaz), Anadolu Mutfak Kültüründen Esintiler, s. 48, Konya: Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.
• Beşirli, H. (2011). Türk Kültüründe Güç, İktidar, İtaat ve Sadakatin Yemek Sembolizmi Esasında Değerlendirilmesi. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 58, s. 140
• Büyükşalvarcı, A., Şapcılar, M. C. ve Yılmaz G. (2016). Yöresel Yemeklerin Turizm İşletmelerinde Kullanılma Durumu: Konya Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(4), s. 160.
• Cesur, E. (2017). Yerli Turistlerin Doğu Karadeniz Mutfağına İlişkin Görüşleri (Yüksek Lisans Tezi) Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Civelek, H. (2006). Karadeniz’de Lezzet Yolculuğu. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Çetinkaya, N. ve Yıldız, S. (2018). Erzurum’un Yenilebilir Otları Ve Yemeklerde Kullanım Şekillerine Yönelik Bir Araştırma. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2, Ek.1, s. 482-503.
• Deveci, B. (2020). Kültür ve Yemek Kültürü, (N. Çetinkaya), Yemek Kültür ve Toplum, s. 1-25, Ankara: Nobel Yayınevi.
• Güler, S. (2010). Türk Mutfak Kültürü ve Yeme İçme Alışkanlıkları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, s. 24.
• Güneş, B. (2018). Derleme Sözlüğü’ne Göre Trabzon, Rize Ve Artvin İllerine Ait Bitki Adlarının Kavram Düzeyi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11, 56, s. 39-49.
• Halıcı, N. (1999). Siniden Tepsiye Klasik Türk Mutfağı (s. 168). İstanbul: Gategourmet –Usaş Yayınevi.
• Halıcı, N. (2015). Türk Mutfağı. İstanbul: Oğlak Yayınları.
• Http, (2021). Kültür ve Turizm Bakanlığı. (t.y.) Kültür. https://www.ktb.gov.tr/TR96254/kultur.html#:~:text=K%C3%BClt%C3%BCr%2C%20bir%20toplumu%20di%C4%9Fer%20toplumlardan,olu%C5%9Fturan%20ya%C5%9Fay%C4%B1%C5%9F%20ve%20d%C3%BC%C5%9F%C3%BCn%C3%BC%C5%9F%20tarz%C4%B1d%C4%B1r.&text=T%C3%BCrk%20k%C3%BClt%C3%BCr%C3%BC%20de%20T%C3%BCrk%20milletinin%20hayat%20tarz%C4%B1n%C4%B1%20ifade%20eder Erişim tarihi:15.04.2021
• Işın, P. M. (2019). Aşçıbaşı: Bir Osmanlı Subayının Yemek Kitabı-Mahmut Nedim bin Tosun. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Işkın, M. ve Sarıışık, M. (2019). Karadeniz Bölgesi Mutfağı, (Ed: M. Sarıışık ve G. Özbay), Ulusal Gastronomi ve Türk Mutfağı, s. 527-528-529. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Karaca, O. B., Yıldırım, O. ve Çakıcı, C. (2015). Gastronomi Turizminde Otlar, Ot Yemekleri ve Sağlıkla İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3, 3, s. 27-42.
• Kızılırmak, İ., Albayrak, A. ve Küçükali, S. (2014). Yöresel Mutfağın Kırsal Turizm İşletmelerinde Uygulanması: Uzungöl Örneği, Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 4 (1), s. 75-83.
• Kozak, M. (2018). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayım İlkeleri. İstanbul: Detay Yayıncılık.
• Saunders, M., Philip, L., and Thornhill, A. (2012). Research Methods for Business Students. NJ:Pearson Education Limited.
• Seçim, Y. (2019). Konya Mutfağı, Mutfak Kültürü ve Yemekleri. Konya: Literatürk Academia Yayıncılık.
• Soysal, S. (2007). Derviş Sofraları. Tasavvufta Yeme İçme Kültürü ve Sofra Adabı, İstanbul: Doğan Kitap.
• Şengül, S. ve Türkay, O. (2016). Yöresel Mutfak Unsurlarının Turizm Destinasyonu Seçimindeki Rolü (Mudurnu Örneği). Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(29), s. 90.
• Şimşek, A., Durmuş, E. N. İ., ve Çakmak, S. D. (2020). Yenilebilir Otlar ve Yemeklerde Kullanım Şekilleri: Kastamonu Örneği. Tourism and Recreation, 2(1), s. 8-12.
• Uzel, A. R. (2018). Geleneksel Mutfak Kültürü ve Tarımsal Ürün Çeşitliliğinin, Üniversite Öğrencileri Beslenme Durumu Üzerine Etkisi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 55 (1), s. 38.
• Yılmaz, Ö. (2020). Trabzon Yöresel Yemeklerinin Yerel Restoran Menülerinde Yer Alma Düzeyleri, Bayburt Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 3, 2, s.122-130.