Türkçe Eğitimi ve 21. Yüzyıl Becerileri: Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarında 21. Yüzyıl Becerilerinin Varlığı

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 30, 113 - 138, 29.12.2024

Osman Ahat , Mustafa Said Kıymaz

https://doi.org/10.31455/asya.1585724

Öz

Eğitim ve öğretim sürecinin temel kaynağı ders kitaplarıdır. Türkçe eğitimi verilirken kullanılan temel kaynak ise Türkçe ders kitaplarıdır. Türkçe ders kitapları, içinde barındırdıkları metinler aracılığıyla eğitim ve öğretim sürecinin işleyişine katkı sağlamaktadır. Ders kitaplarındaki metinler, gözle görülen harf veya harf topluluklarından ibaret değildir. Bu metinler, kendi içinde becerileri barındırmakta ve bu becerileri, kavramlar sayesinde bireylere aktarmaya çalışmaktadır. Bu araştırmada ortaokul Türkçe ders kitaplarında 21. yüzyıl becerilerinin nasıl ve ne sıklıkla ele alındığını tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda Talim ve Terbiye Kurulunun belirlemiş olduğu 21. Yüzyıl Beceri Modeli temel alınarak 2023-2024 Eğitim Öğretim Yılı’nda Türkçe derslerinde kullanılan Millî Eğitim Bakanlığı onaylı 4 farklı yayınevine ait 4 adet Türkçe ders kitabındaki çeşitli metin türlerinden 32 metin incelenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Nitel araştırmaya dayanan çalışmada amaca hizmet etmesi bakımından hem doküman analizi hem de betimsel analiz kullanılmıştır. Analizlerden elde edilen veriler tablo ve şekiller aracılığıyla sunulmuştur. Bulgular bölümünde grafikler kullanılarak frekans değerleri sayısal veri olarak belirtilmiştir. Her grafiğin altında ise incelenen metinlerdeki 21. yüzyıl becerisi kapsamına giren ifadeler alıntılanmış ve alıntılanan ifadelerin ilgili olduğu beceriyle ilişkisi açıklanıp yorumlanmıştır. Sonuç bölümünde ise ilgili metinlerde en çok okuryazarlık becerilerinin, en az ise dil ve iletişim becerilerinin yer aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Daha önce yapılmış olan benzer çalışmalarla sonuçlar karşılaştırıldıktan sonra konuyla ilgili olarak öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

21. Yüzyıl Becerileri, Türkçe Ders Kitapları, Türkçe Eğitimi

Turkish Education and 21st Century Skills: The Presence of 21st Century Skills in Secondary School Turkish Textbooks

Öz

The main source of the education and training process is textbooks. The main source used in Turkish education is Turkish textbooks. Turkish textbooks contribute to the functioning of the education and training process through the texts they contain. The texts in textbooks are not just letters or letter groups that can be seen with the naked eye. These texts contain skills within themselves and try to transfer these skills to individuals through concepts. The aim of this study was to determine how and how often 21st century skills are addressed in secondary school Turkish textbooks. For this purpose, 32 texts from various text types in 4 Turkish textbooks belonging to 4 different publishing houses approved by the Ministry of National Education and used in Turkish lessons in the 2023-2024 Academic Year were examined based on the 21st Century Skills Model determined by the Board of Education and Training. Qualitative research method was used in the research. In the study based on qualitative research, both document analysis and descriptive analysis were used to serve the purpose. The data obtained from the analyzes were presented through tables and figures. In the findings section, frequency values were indicated as numerical data using graphs. Under each graph, the expressions included in the 21st century skills in the texts examined are quoted and the relationship between the quoted expressions and the relevant skill is explained and interpreted. In the conclusion section, it was concluded that literacy skills were included the most in the relevant texts, while language and communication skills were included the least. After comparing the results with similar studies conducted before, suggestions were presented regarding the subject.

Anahtar Kelimeler

21st Century Skills, Turkish Course Books, Turkish Education

Kaynakça

• Abdelfattah, S. M. M. (2023). Gençlerin haber sitelerini kullanımı ve bilimsel okuryazarlık ilişkisi (Tez No: 824273) [Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Ahat, O. (2023). 21. yüzyıl becerilerinin çocuk kitaplarındaki varlığı üzerine bir araştırma: “Uzaya giden tren” kitap örneği. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (37), 177-195. https://doi.org/10.29000/rumelide.1406048
• Akar, Ü. (2007). Öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerileri ve eleştirel düşünme beceri düzeyleri arasındaki ilişki (Tez No: 206181) [Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Tezleri.
• Akdeniz, F. (2023). Matematik, analitik düşünme ve sonsuzluk. Tarih Çevresi Dergisi, Prof. Dr. Fikri Akdeniz Armağan Özel Sayısı 2. Dosya, 46-62. https://www.tarihcevresi.com/mart23/dergi.pdf#page=46
• Akkaya, A. (2013). Alıp Manaş Destanı’nda renkler. Tarih Okulu Dergisi, 6(15), 527-544.https://doi.org/10.14225/Joh289
• Akkaya, A., & Toprak, F. (2020). Görsel okuryazarlık karikatürlerle Türkçe dersi işleme süreci. Asos Yayınları.
• Akkaya, S., & Doyumğaç, İ. (2023). Konuşma eğitiminde dijital video kullanımı. Serkan Aslan. (Ed.), Teknolojik yaklaşımlara dayalı Türkçe öğretimi (1. baskı) (s. 140-165). Pegem Akademi.
• Akkoyunlu, B., & Yılmaz Soylu, M. (2010). Öğretmenlerin sayısal yetkinlikleri üzerine bir çalışma. Türk Kütüphaneciliği, 24(4), 748-768. https://dergipark.org.tr/en/pub/tk/issue/48858/622491
• Aldemir, E. (2018, 11-14 Ekim). Geleceğin rol model lideri ve Elen Musk. International Congress of Business, Economicsand Marketing.
• Algın, G. (2023). Öğretmenlerin mesleki yabancılaşması ve mesleki motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez No: 782220) [Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Alici, İ., & Yılmaz, H. (2017). Duygusal zekâ ve alt boyutlarının ilişki yönetimi üzerine etkisi: ampirik bir uygulama. Örgütsel Davranış Araştırmaları Dergisi, 2(1), 70-89. https://dergipark.org.tr/en/pub/odad/issue/28629/305847
• Alsancak, E., & Aybek, B. (2023). Ortaokul öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Bilimsel Eğitim Çalışmaları, 7(1), 57-78. https://doi.org/10.31798/ses.1289101
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E. (2019). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri SPSS uygulamalı. Sakarya Yayıncılık.
• Aran, Ö. C. (2015). Öz düzenleme ve çalışma becerileri arasındaki ilişki. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 5(2), 207-220. http://dx.doi.org/10.14527/pegegog.2015.011
• Arseven, A. (2016). Öz yeterlilik: Bir kavram analizi. Electronic Turkish Studies, 11(19), 63-80.
• Avcıoğlu, H. (2012). Zihinsel yetersizliği olan çocuklara sosyal beceri kazandırmada işbirliğine dayalı öğrenme ve drama yöntemlerinin etkililiği. Eğitim ve Bilim, 37(163). https://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/797
• Aydın, A. R. (2009). Öğretmen öğrenci ilişkilerinde empati ve öğretmenlerin rol modelliği. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, IX (4), 75-84. https://dergipark.org.tr/tr/pub/daad/issue/4497/61941
• Bal, M. (2018). Türkçe dersinin 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi. Turkish Studies, 13(4), 49-64. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies
• Barkowski, J. G., & Burke, J. E. (1996). Theories, models and measurement of executive functioning: an information processing perspective. G. R. Lyon & N. A. Krasnegor (Ed.), Attention, memory and executive function (235-262). Baltimore: Paul H. Brooks Publishing Co.
• Başaran, M., & Erdem, İ. (2009). Öğretmen adaylarının güzel konuşma becerisi ile ilgili görüşleri üzerine bir araştırma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(3), 743-754. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/817931
• Başlı, M., Bekar, M., & Civelek, İ. (2017, 21-24 Ekim). Kültürlerarası hemşirelikte “kültürel yeterlilik süreci modeli”ni anlamak. 1. Uluslararası 4.Ulusal Kültürlerarası Hemşirelik Kongresi, Şanlıurfa, Türkiye.
• Beyaz, Ö. (2016). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğretmen adaylarının empatik eğilim ve empatik beceri düzeylerinin incelenmesi: Anadolu üniversitesi örneği (Tez No: 440356) [Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Biçer, N., & Alan, Y. (2019). Kutadgu Bilig’de konuşma eğitimi. Yeni Türkiye, (105).
• Bora, E., & Baysan, L. (2009). Empati ölçeği-Türkçe formunun üniversite öğrencilerinde psikometrik özellikleri. Klinik Psikofarmakoloji Bulteni, 19(1). 39-47.
• Bozçelik, E. E. (2019). Aile bütçesinin yeni okuması: Finansal okuryazarlık. Yeni Fikir Dergisi, 11(23), 57-70. https://dergipark.org.tr/en/pub/yenifikirjournal/issue/61756/923222
• Cansaran, A., & Yapıcı, M. (2020). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına ilişkin görüşleri. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(103), 1-12. http://dx.doi.org/10.29228/ASOS.41873
• Coşan, C. (2019). Medya okuryazarlığı eğitim perspektifinde 11-13 yaş arası ilköğretim öğrencileri uygulamalı saha çalışması Türkiye örneği [Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Creswell J.W., & Plano Clark V.L. (2018). Karma yöntem araştırmalarının tasarlanması ve yürütülmesi (Çev.: Y. Dede & S. B. Demir). Anı Yayıncılık.
• Çalışkan, A., Döyan, B., & Arıkan, Ö. U. (2020). Havayolu işletmelerindeki bilgi ve iletişim teknolojilerinin, çalışanların iş performansına etkisi, yenilikçiliğin aracılık rolü. Antalya Bilim Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 78-99. https://dergipark.org.tr/en/pub/abuijss/issue/55144/733240
• Çiftçi, B., & Akça, D. (2019). 2005 ve 2018 Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının coğrafi beceri ve coğrafi kazanım alanlarının karşılaştırılması. Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 2(1), 33-59. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/768379
• Çimen, Ü. (2020). Yöndeşen medyayı doğru algılama bağlamında medya okuryazarlığı eğitimi. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 10(1), 117-137. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1168560
• Demirci, İ., & Şar, A. H. (2017). Kendini bilme ve psikolojik iyi oluşum arasındaki fark. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(5), 2710-2728. https://dergipark.org.tr/en/pub/itobiad/issue/31500/346203.
• Demirci, M., & Bulut, A. (2020). Suriyeliler üzerine yapılan ilk dönem dil öğretimi çalışmalarındaki (2011-2017) Suriyeli tanımları hakkında bir değerlendirme. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(108), 11-34.
• Demirel, M. (2009). Yaşam boyu öğrenme ve teknoloji. 9th International Educational Technology Conference, Ankara, Türkiye.
• Dereli, E. (2023). Erken çocukluk döneminde önemi kavram: Öz düzenleme. Sinan Sönmez (Ed.). Eğitim bilimleri alanında gelişmeler (s. 200-220). Platanus Publishing.
• Dilekçi, A., & Karatay H. (2021). Türkçe Dersi Öğretim Programlarında 21. yüzyıl becerileri. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 10(4), 1430-1444. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2162097
• Dilekli, Y., Orakcı, Ş., & Ayçiçek, B. (2023). Öğretmen adaylarının öz yeterlik algıları ve öz düzenleyici öğrenme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 21(3), 1360-1383. https://doi.org/10.37217/tebd.1313393
• Eğmir, E., & Ocak, G. (2018). Eleştirel düşünme becerisi öğretim programı tasarısının öğrencilerin yansıtıcı düşünme becerilerine etkisi. Journal of Theoretical Educational Science, 11(3), 431-456. https://doi.org/10.30831/akukeg.335388
• Ekiz, D. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Anı Yayıncılık.
• Gültekin, H. (2019). Türkçe dersi öğrenci çalışma kitaplarının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi (Tez No: 579207) [Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Gülüm, I. V., & Dağ, İ. (2012). Tekrarlayıcı düşünme ölçeği ve bilişsel esneklik envanterinin türkçeye uyarlanması, geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 13(3).
• Güney, K., Ağlar, C., & Fidan, R. (2024). Beşinci sınıf Türkçe ve İngilizce ders kitaplarında 21. yüzyıl becerilerine yer verilmesinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 6(10), 263-286.https://doi.org/10.5281/zenodo.10844268
• Güneyli, A., Özder, H., Konedralı, G., & Arsan, N. (2010). İlköğretim öğrencilerinin Türkçe ile diğer ders başarıları arasındaki ilişki. Mediterranean Journal of Educational Research, (7), 60-72.
• Güven, M. G. (2022). Sosyal ve duygusal öğrenmeye dair: Tanımı, kuramsal çerçevesi ve uygulamaları. Alternatif Eğitim Dergisi, 7(15), 9-18.
• Ilgar, M. Z., & Ilgar, S. C. (2014). Empatinin psikolojik olarak sıklıkla kullanıldığı süreç motivasyonel bir güç olarak: Kuramsal bir bakış. İZÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4), 51-74. https://openaccess.izu.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12436/137
• Kaçmaz, D., & Çağlar, B. (2022). Koro müziği eğitimi ve özgüven kavramı üzerine kuramsal bir inceleme. Eurasian Journal of Music and Dance, (20), 163-176. https://doi.org/10.31722/ejmd.1077622
• Karadağ, A., & Kapusızoğlu, M. (2022). Vatandaşlık okuryazarlığı ölçeği: Geliştirme, geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (30), 37-71. https://dergipark.org.tr/tr/pub/diclesosbed/issue/70823/1025971
• Karakuş Aktan, E. N., Aslan, C., & Yalçın, A. (2021). Okuma stratejisi eğitiminin matematik dersi problem çözme becerisine etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(2), 381-394.
• Karaoğlan, Ç. (2020). Şiddet gören kadınların depresyon, psikolojik dayanıklılık ve benlik saygıları üzerine bir araştırma (Tez No: 641140) [Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Karatay, H., Dolunay, S. K., & Savaş, Ö. (2014). Türkçe öğretmenlerinin etkin dinleme ve dönüt durumları. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(4), 85-106. https://doi.org/10.16916/aded.67920
• Kartal, Y. (2019). Üniversite Öğrencilerinin finansal okuryazarlık, finansal tutum ve davranış düzeylerini belirlemeye yönelik bir araştırma: Necmettin Erbakan Üniversitesi örneği (Tez No: 558954) [Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Kasapoğlu, A. (2006). Empati ve sempati olgusuna vurgu yapan bazı ayetler. Bilimname, X(1), 33-61. https://bilimname.erciyes.edu.tr/sayilar/200601/20060102.pdf
• Kaya, N. (2015). Coğrafya eğitiminde aktif öğrenme ve öğrenci merkezli yaklaşıma tarihten iki örnek. Millî Eğitim Dergisi, 45(205), 150-169. https://dergipark.org.tr/en/pub/milliegitim/issue/36159/406457
• Kaya, V. H. (2017). Okuma becerilerinin fen bilimleri okuryazarlığına etkisi. Millî Eğitim Dergisi, 46(215), 193-207.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/441135
• Kesici, A. (2024). Lisansüstü çalışmalara konu olan düşünme türlerinin sınıflandırılması. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(1), 475-505. https://doi.org/10.51460/baebd.1440632
• Kıymaz, M. S., & Doyumğaç, İ. (2020). Türkçe öğretmeni adaylarının dinlediklerinden hareketle hazırlıksız konuşma başarıları: karma yöntem araştırması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(4), 1049-1070. https://doi.org/10.16916/aded.718809
• Kıymaz, M. S., Ahat, O., Turan, M., Arslan, S., & Yenitürk, N. (2023). Türkçe ders kitaplarında deprem hazırlığı üzerine bir inceleme. Çocuk, Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi, 6(1), 16-36. https://doi.org/10.47935/ceded.1275179
• Kiye, S., & Demir, E. (2018). 7. sınıf öğrencilerinde duygusal zekâ ile çatışma çözme davranışı arasındaki ilişkinin değişkenlere incelenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(5), 639-645. https://doi.org/10.18506/anemon.382322
• Kurudayıoğlu, M., & Tüzel, M. S. (2010). 21. yüzyıl okuryazarlık türleri, değişen metin algısı ve Türkçe eğitimi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (28). https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/157039
• Kutlu, G., & Akbulut, Y. (2019). Türkiye'de sağlık okuryazarlığı politikalarının hastaneler açısından değerlendirilmesi. Konuralp Tıp Dergisi, 11(1), 132-143. https://doi.org/10.18521/ktd.410677
• Maden, S. (2021). Disiplinlerarasılık bağlamında ilk ve ortaöğretim programlarında Türkçe algısı. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(9), 51-72. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1899778
• MEB. (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• MEB. (2023a). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu Türkçe 5. sınıf ders kitabı. Koza Yayınları.
• MEB. (2023b). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu Türkçe 6. sınıf ders kitabı. Anka Kuşu Yayınları.
• MEB. (2023c). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu Türkçe 7. sınıf ders kitabı. Dörtel Yayıncılık.
• MEB. (2023d). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu Türkçe 8. sınıf ders kitabı. Ferman Yayıncılık.
• MEB. (2024). Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı, Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Oğuz, E. (2023). Beden eğitimi ve spor yüksek okulu öğrencilerinin problem çözme düzeylerinin incelenmesi (Tez No: 813931) [Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Orkun, M. A., & Bayırlı, A. (2019). Öğrenme Stratejileri ve Öğretimi. Maarif Mektepleri Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(1), 64-74. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/748758
• Oymak, R. (2018). Türkçe öğretiminde göstergebilim dayanaklı görsel anlama ve anlatma becerisi eğitimi. Uluslararası Dil Eğitimi ve Öğretimi Dergisi, 6(2), 326-342. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijlet/issue/82541/1426872
• Özbay, M. (2009). Anlama teknikleri 1: Okuma eğitimi. Öncü Kitap.
• Özdemir, H., & Atmaca, T. (2022). Sosyal sorumluluk çalışmalarının öğrencilerin sosyal gelişimlerine etkisinin öğretmenlerin görüşlerine göre incelenmesi. Uluslararası Liderlik Eğitimi Dergisi, 6(2), 69-91. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2540656
• Özdemir, O. (2020). Türkçe eğitiminde geliştirilmesi gereken bir üst düzey düşünme becerisi: analitik düşünme. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 950-971. https://doi.org/10.16916/aded.751287
• Özen, F. (2016). İlköğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin görüşlerine göre okul geliştirme aracı olarak hesap verebilirlik. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 7(03), 190-223. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ksbd/issue/16232/170000
• Özgan, H., Çelik, Ç., & Bozbayındır, F. (2011). Müzakere becerileri ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(36), 65-76. https://dergipark.org.tr/en/pub/esosder/issue/6150/82590
• Özkan, R. (2010). Türk eğitim sisteminde himayeci değerler: İlköğretim ders kitapları örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 1124-1141
• Özsoy, G. (2008). Üstbiliş. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 713-740. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/26110/275094
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çev.: M. Bütün & S. Beşir Demir). Pegem Akademi.
• Polat, S. (2014). Eleştirel düşünme becerisi öğretiminin çok yönlü incelenmesi (Tez No: 373628) [Doktora Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Semerci, Ç. (2003). Eleştirel düşünme becerilerinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 28(127). https://eb.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5126.
• Sönmez, V., & Alacapınar, F. G. (2020). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Anı Yayıncılık.
• Şener, A. C. (2005). Doğru ve güzel konuşarak gelişen kimlik [Yüksek Lisan Tez, Bilkent Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Şentürk, Y. (2021). Girişimcilik becerisi kazandırmada öğretim materyali geliştirme ve kullanılabilecek öğretim yöntem ve tekniklerini belirleme hakkında sosyal bilgiler öğretmenlerinin görüşleri (Bursa ili örneği) (Tez No: 690553) [Yüksek Lisans Tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Taneri, A. (2022). Öz denetim değerinin insan hakları yurttaşlık ve demokrasi ders kitabı metinlerinde bulunma durumunun incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 590–599. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ksusbd/issue/72391/1092302
• Tanrıkulu, F. (2017). Türkçe öğretmen adaylarının sosyal medya yazışmalarındaki yazım ve noktalama yanlışlarının sebepleri: Whatsapp örneği. Uluslararası Dil Eğitimi ve Öğretimi Dergisi, 5(2), 129-143. https://dergipark.org.tr/en/pub/ijlet/issue/82537/1423508
• Tanrıkulu, F. (2021). Çocuk kitabı yazarlarının Türkiye’de çocuk yayıncılığına ilişkin görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (58), 747-770. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/877745
• Tatar, E., & Soylu, Y. (2006). Okuma-anlamadaki başarının matematik başarısına etkisinin belirlenmesi üzerine bir çalışma. Kastamonu Education Journal, 14(2), 503-508. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/819129
• Telef, B. B. (2013). Psikolojik iyi oluş ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3), 374-384. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/87222
• Timur, B., Yılmaz, Ş., & Timur, S. (2014). Çevre okuryazarlığı ile ilgili 1992-2012 yılları arasında yayımlanan çalışmalarda genel yönelimlerin belirlenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(5), 22-41. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/207753
• Topçuoğlu Ünal, F., & Özden, M. (2019). Diksiyon ve konuşma eğitimi. Pegem Akademi.
• Tönbül, Ö. (2020). Ortaokul öğrencilerinin benlik algısı ile empatik becerileri arasındaki ilişkinin sosyodemografik özellikler açısından incelenmesi. Okul Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 3(2), 22-47. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/934788
• Türel, Y. K., Şimşek, A., Şengül Vautıer, C. G., Şimşek, E., & Kızıltepe, F. (2023). 21. yüzyıl becerileri ve değerlere yönelik araştırma raporu. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Türk Dil Kurumu. (2024). Güncel Türkçe sözlük, “İş birlikli”. https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 11 Temmuz 2024.
• Türk Dil Kurumu. (2024). Güncel Türkçe sözlük, “Kaynak”. https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 18 Temmuz 2024.
• Türk Dil Kurumu. (2024). Güncel Türkçe sözlük, “Sebat”. https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 12 Temmuz 2024.
• Türk Dil Kurumu. (2024). Güncel Türkçe sözlük, “Sorumluluk”. https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 12 Temmuz 2024.
• Türk Dil Kurumu. (2024). Güncel Türkçe sözlük, “Yönetim”. https://sozluk.gov.tr/, Erişim Tarihi: 18 Temmuz 2024.
• Türnüklü, E. B., & Yeşildere, S. (2005). Problem, problem çözme ve eleştirel düşünme. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 107-123.https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/77231
• Uluyol, Ç., & Eryılmaz, S. (2015). 21. yüzyıl becerileri ışığında FATİH projesi değerlendirmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(2), 209-229. https://dergipark.org.tr/en/pub/gefad/issue/6772/91207
• Utma, S. (2022). Çocuk-medya etkileşiminde çizgi filmlerin rolü: medya okuryazarlığı çerçevesinde bir değerlendirme. International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 8(59), 875-886. https://smartofjournal.com/files/smartjournal/171e1fe2-38e0-4448-8f25-d381bf73dc6e.pdf
• Vardi, Ö., & Demiriz, S. (2021). 5-6 Yaş çocuklarının öz düzenleme ve duygu düzenlemeleri arasındaki incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(3), 1993-2029. https://doi.org/10.17152/gefad.925176
• Yalçın, M. (2000). Konaklama işletmelerinde tekdüzen hesap planı uygulamaları (Tez No: 102315) [Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yücel, A. G., Çiftçi, B., & Durmaz, A. (2022). Yaratıcı düşünmenin sosyal bilgiler dersi öğretim programından çıkarılması: yenilikçi düşünme yeterli mi? Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 12(1), 239-253. https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1064873
• Yükselay, R. (2022). Videoların konuşma becerisi üzerine etkisi: Öğretmen, öğrenci ve diğer paydaşların görüşleri (Tez No: 718783) [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.