BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2014, Sayı: 32, 77 - 92, 13.01.2015

Öz

The phenomenon of hell has been involved in the history of humanity since Adam and Eve were banished from the Garden of Eden. These two concepts create not only the themes of religious texts, but also literary texts. This study analyzes the phenomenon of hell discussed in three different works, and related to two different beliefs. Ardâvirâfnâme, which was written to cover up a significant fraud of the lost book Avesta in the 3rd century A.D. and Divina Commedia, written by Dante in the 14th century A.D. and is still a masterpiece today. These two masterpieces are assessed in this study in a comparative way; in terms of their structures, paths, patterns and themes. öğretisine destek veren metafizik tecrübeleri etrafında oluşmuştur. Kitaba konu olan Ardâvîrâf’ın öğretisine destek veren metafizik tecrübeleri etrafında oluşmuştur. Kitaba konu olan Ardâvîrâf’ın kimliği ve yaşadığı çağ hakkında kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, elde edilen bilgiler kimliği ve yaşadığı çağ hakkında kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, elde edilen bilgiler doğrultusunda, MS. 3. Yüzyıl ile MS. 7. Yüzyıl arasında yaşamış olmasına kesin gözüyle öğretisine destek veren metafizik tecrübeleri etrafında oluşmuştur. Kitaba konu olan Ardâvîrâf’ın kimliği ve yaşadığı çağ hakkında kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, elde edilen bilgiler doğrultusunda, MS. 3. Yüzyıl ile MS. 7. Yüzyıl arasında yaşamış olmasına kesin gözüyle bakılmaktadır ve yine bu konuda araştırma yapmış olan M.A. Barthélemy, E.W. West ve A. doğrultusunda, MS. 3. Yüzyıl ile MS. 7. Yüzyıl arasında yaşamış olmasına kesin gözüyle bakılmaktadır ve yine bu konuda araştırma yapmış olan M.A. Barthélemy, E.W. West ve A. Christensen gibi İranologların bilgileri değerlendirildiğinde adının Nişâbûr, lakabının ise aziz bakılmaktadır ve yine bu konuda araştırma yapmış olan M.A. Barthélemy, E.W. West ve A. Christensen gibi İranologların bilgileri değerlendirildiğinde adının Nişâbûr, lakabının ise aziz Christensen gibi İranologların bilgileri değerlendirildiğinde adının Nişâbûr, lakabının ise aziz manasına gelen Ardâvîrâf olduğu kuvvetle muhtemeldir (Yıldırım, 2011: 23). manasına gelen Ardâvîrâf olduğu kuvvetle muhtemeldir (Yıldırım, 2011: 23). manasına gelen Ardâvîrâf olduğu kuvvetle muhtemeldir (Yıldırım, 2011: 23). yolculuk için seçilmesi ve yine bu metafizik yolculuğun hazırlıkları anlatılır. İkinci ve üçüncü yolculuk için seçilmesi ve yine bu metafizik yolculuğun hazırlıkları anlatılır. İkinci ve üçüncü bölümleri içeren Cennet ve Araf, dördüncü bölümden başlayarak on beşinci bölümde sona erer. Ardâvîrâfnâme 8800 kelime ve 101 bölümden oluşmaktadır. İlk üç bölümde kahramanın yolculuk için seçilmesi ve yine bu metafizik yolculuğun hazırlıkları anlatılır. İkinci ve üçüncü bölümleri içeren Cennet ve Araf, dördüncü bölümden başlayarak on beşinci bölümde sona erer. Eserin en uzun ve kapsamlı kısmı on altıncı bölümden başlayıp son bölüme kadar devam eden bölümleri içeren Cennet ve Araf, dördüncü bölümden başlayarak on beşinci bölümde sona erer. Eserin en uzun ve kapsamlı kısmı on altıncı bölümden başlayıp son bölüme kadar devam eden Eserin en uzun ve kapsamlı kısmı on altıncı bölümden başlayıp son bölüme kadar devam eden

Kaynakça

  • Akok, M., (1961). ‘‘Ağrı Doğubayazıt’ta İshak Paşa Sarayı Röleve ve Mimarisi’’,Türk Arkeoloji Dergisi, S.X-II, Ankara, 30-48.
  • Arseven, C. E. (1986). Türk Sanatı, İstanbul.
  • Bakırer, Ö. (2002). ‘‘Anadolu Selçuklu Dönemi Mimarisinde Taşçı İşaretleri’’, Uluslararası Sanat Tarihi Sempozyumu, Prof. Dr. Gönül Öney’e Armağan, 10-13 Ekim, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İzmir, 59-69.
  • Başgelen, N. (1993). ‘‘İshak Paşa Sarayı’’, Saray, S.3, İstanbul, 64-60
  • Bayburtluoğlu, Z. (1993). Anadolu’da Selçuklu Dönemi Yapı Sanatçıları, Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum.
  • Binan, D. (2000). ‘‘Altı Asırlık Bir Belge: Bursa Ulu Camisi’’ Arredamento Mimarlık Dergisi, S. 7-8, İstanbul, 146-156.
  • Binan Ulusoy, D.- Binan, C. (2009). ‘‘Ağzıkara Han Örneğinde Anadolu Selçuklu Dönemi Taşçı İşaretlerinin Belgelenmesi Üzerine Sistematik Bir Yaklaşım’’, Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü Yıllığı, S. XII, 319-345. Foto. 1: İshak Paşa Sarayı genel görünüm
  • Foto. 2: II.Taçkapıda bulunan taşçı işaretleri
  • Foto. 2: II.Taçkapıda bulunan taşçı işaretleri
  • Foto. 5: II. Taçkapıda bulunan taşçı işareti
  • Foto. 6: Caminin güney cephesinde (dış cephe) bulunan taşçı işaretleri
  • Foto. 4: Selamlığın güney cephesinde (dış cephe) bulunan taşçı işaretleri
  • Foto. 9: Muayede salonu güney cephesinde bulunan taşçı işareti
  • Foto. 7: Cami iç mekanında bulunan taşçı işareti
  • Foto 8: Selamlığın dış cephesinde bulunan taşçı işaretleri

DOĞUBAYAZIT İSHAK PAŞA SARAYI’NDA BULUNAN TAŞÇI İŞARETLERİ

Yıl 2014, Sayı: 32, 77 - 92, 13.01.2015

Öz

Çevreyle bütünleşmiş etkili bir görünüme sahip olan İshak Paşa Sarayı, kesme taş ve moloz
taş ile birlikte yer yer ahşap malzeme kullanılarak inşa edilmiştir. Yapıların inşasında vazgeçilmez
bir malzeme olarak kabul edilen taş, doğada bol miktarda bulunmasının yanı sıra taşıyıcı gücünün
fazla olması, hava etkilerine dayanıklılığı, zengin ve görsel bir plastik etkiye sahip olması gibi
özelliklerinden dolayı, yapılarda tercih edilen malzeme türü olmuştur. Sarayın inşasında da
kullanım yerlerine göre farklılık gösteren altı değişik taş türünün kullanılmasıyla birlikte, sarayda
sade bir işçilikle malzeme bütünlüğü sağlanmış, duvarların kaplamalarında kullanılan taşlar büyük
hassasiyetle belirlenmiş bir ölçüye göre yontulmuştur. Ayrıca sarayda kullanılan taşların üzeri
dikkatle incelendiğinde, sembolik bir takım işaretlerin kullanıldığı görülür. H. 1199 (M. 1784)
yılına tarihlenen sarayın, tüm yapı elemanları dahil olmak üzere, birbirinden farklı yüz elliden fazla
taşçı markalarının taşların üzerine kazındığını görmek mümkündür. Osmanlı yapılarında çok
seyrek karşılaştığımız bu işaretler, Ortaçağ Anadolu Türk Mimarisinde yoğun olarak XII. - XV.
yüzyıl arasındaki zaman dilimi içerisindeki, taş yapılar üzerinde taşı işleyenler tarafından
kullanılmıştır. Taşçının hem kimliğini hem yonttuğu taşın sorumluluğunu almak için yaptığı bu
“Kimlik İşaretleri’’ (taşçı markası) ve taş ustalarının ocakta ya da şantiyede taşı kendinden sonra
kullanacak olanlara yardımcı olmak üzere yaptıkları semboller, hemen hemen her taş üzerinde
farklı şekillerde kullanılmıştır.
XVIII. yüzyıl yapılarında karşılaşamadığımız bu taşçı markaları, bir Osmanlı Dönemi yapısı
olan İshak Paşa Sarayı’nda, şaşılacak derecede taş malzeme üzerinde yoğun olarak kullanılmıştır.
Bu yanıyla da, özel bir yere sahip olan sarayda kullanılan markaları, tablolar oluşturulup
gruplandırma yoluna gidilerek, ayrıntılı şekilde incelenmesi amaçlanmıştır.

Kaynakça

  • Akok, M., (1961). ‘‘Ağrı Doğubayazıt’ta İshak Paşa Sarayı Röleve ve Mimarisi’’,Türk Arkeoloji Dergisi, S.X-II, Ankara, 30-48.
  • Arseven, C. E. (1986). Türk Sanatı, İstanbul.
  • Bakırer, Ö. (2002). ‘‘Anadolu Selçuklu Dönemi Mimarisinde Taşçı İşaretleri’’, Uluslararası Sanat Tarihi Sempozyumu, Prof. Dr. Gönül Öney’e Armağan, 10-13 Ekim, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İzmir, 59-69.
  • Başgelen, N. (1993). ‘‘İshak Paşa Sarayı’’, Saray, S.3, İstanbul, 64-60
  • Bayburtluoğlu, Z. (1993). Anadolu’da Selçuklu Dönemi Yapı Sanatçıları, Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum.
  • Binan, D. (2000). ‘‘Altı Asırlık Bir Belge: Bursa Ulu Camisi’’ Arredamento Mimarlık Dergisi, S. 7-8, İstanbul, 146-156.
  • Binan Ulusoy, D.- Binan, C. (2009). ‘‘Ağzıkara Han Örneğinde Anadolu Selçuklu Dönemi Taşçı İşaretlerinin Belgelenmesi Üzerine Sistematik Bir Yaklaşım’’, Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü Yıllığı, S. XII, 319-345. Foto. 1: İshak Paşa Sarayı genel görünüm
  • Foto. 2: II.Taçkapıda bulunan taşçı işaretleri
  • Foto. 2: II.Taçkapıda bulunan taşçı işaretleri
  • Foto. 5: II. Taçkapıda bulunan taşçı işareti
  • Foto. 6: Caminin güney cephesinde (dış cephe) bulunan taşçı işaretleri
  • Foto. 4: Selamlığın güney cephesinde (dış cephe) bulunan taşçı işaretleri
  • Foto. 9: Muayede salonu güney cephesinde bulunan taşçı işareti
  • Foto. 7: Cami iç mekanında bulunan taşçı işareti
  • Foto 8: Selamlığın dış cephesinde bulunan taşçı işaretleri
Toplam 15 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil tr;en
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Serap Bulat Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 13 Ocak 2015
Gönderilme Tarihi 13 Ocak 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2014 Sayı: 32

Kaynak Göster

APA Bulat, S. (2015). DOĞUBAYAZIT İSHAK PAŞA SARAYI’NDA BULUNAN TAŞÇI İŞARETLERİ. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi(32), 77-92.

Etik kurallarla ilgili maddelerin uygulanması konusunda etik kurul izni gerektiren çalışmalar için izinlerin alınıp, izinle ilgili bilgilere makalede yer verilmesi hususu kriterlere eklenmiştir. Bu doğrultuda dergimize gönderilen ve aşağıda belirtilen koşullara uyan makaleler için Etik Kurul İzni alınması gerekmektedir.
• Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırmalar.
Ayrıca;
• Başkalarına ait ölçek, anket, fotoğrafların kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve belirtilmesi,
• Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğunun belirtilmesi gerekmektedir.