A Research on the Topics of Modern Physics in the Textbooks Compatible with 2007 Secondary School Physics Curriculum

Yıl 2016, Cilt: 10 Sayı: 2, 92 - 124, 30.12.2016

Nevzat Kavcar , Kürşat Koyuncu Gizem İnançer Gamze Özgüç Elif Karaer

https://doi.org/10.17522/balikesirnef.277338

Cited By: 1

Öz

This research
examined the units of Modern Physics included in the textbooks compatible with
2007 Secondary School Physics Curriculum in terms of four sub-problems. The
research is based on screening model depending on qualitative research method.
The data collection tools consist of the textbook examination reports based on
the research prepared by the teacher candidates and also the proceedings
representing the remarks of teacher candidates. Document analysis method was
employed on the data collection tools. This research revealed that the units in
High School Physics are prepared in accordance with the Physics Curriculum and
these units do not have a major deficiency in terms of the principles of being
student-centred and activity, and context-based. However, there are certain
deficiencies in the assessment and evaluation practices. Post-unit questions do
not lead students to search, observe or experiment.

 

Anahtar Kelimeler

Secondary School Physics Curriculum, Modern Physics, textbook, textbook examination, assessment and evaluation

2007 Ortaöğretim Fizik Programına Uygun Ders Kitaplarındaki Modern Fizik Konuları Üzerine Bir İnceleme

Öz

Bu çalışmada,
lise fizik ders kitaplarındaki Modern Fizik ünitelerine yönelik olarak dört alt
problem açısından inceleme yapılarak kitapların 2007 Ortaöğretim Fizik Programına
uygunluğu tartışılmış ve öneriler sunulmuştur. Araştırmada nitel araştırma
türüne dayalı tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırma problemlerine yönelik
olarak öğretmen adayları tarafından hazırlanan kitap inceleme raporları ile
öğretmen adaylarının görüşlerini yansıtan bildiriler veri toplama araçlarını
oluşturmaktadır. Bu veri toplama araçları üzerinde doküman analizi
gerçekleştirilmiştir. Lise fizik ders kitaplarında yer alan ilgili ünitelerin,
fizik öğretim programına uygun hazırlandığı, öğrenci merkezlilik ile etkinlik
ve bağlam temelli olma ilkeleri açısından önemli bir eksikliğin olmadığı
sonucuna varılmıştır. Ölçme ve değerlendirme uygulamalarında ise kimi
eksiklikler bulunmaktadır. Ünite sonundaki sorular öğrencileri inceleme, gözlem
ve deney yapmaya yönlendirmemektedir. Çoktan seçmeli, boşluk doldurma,
doğru-yanlış tipi sorular sayıca ve kapsam geçerliği yönünden yetersizdir.
Ünite sonundaki sorular duyuşsal ve devinişsel alanları kapsamamakta hemen tümü
bilişsel alanın alt düzeyinde kalmaktadır.

 

Anahtar Kelimeler

Ortaöğretim Fizik Programı, Modern Fizik, ders kitabı, kitap inceleme, ölçme ve değerlendirme

Kaynakça

• Aktamış, H., Feyzioğlu, B., Özenoğlu Kiremit, H. ve Delioğlu, Y. (2010). 9. Sınıf Fizik Öğretim programına göre hazırlanan ders kitabının deney türleri ve bilimsel süreç becerileri açısından değerlendirilmesi. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi (UFBMEK) sözlü bildirisi, Özet Kitabı, s. 80. 23-25 Eylül 2010, Buca Eğitim Fakültesi, İzmir.
• Arıkan, G., Karataş, T., Şengören, S. K. ve Kavcar, N. (2013). Fizik öğretmenlerinin 12. Sınıf Fizik kitabına ilişkin görüşleri: İzmir ili örneği. 30. Uluslararası Fizik Kongresi (TFD-30) sözlü bildirisi, Bildiri Özetleri Kitabı, s. 260. 2-5 Eylül 2013, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi, İstanbul.
• Arriassecq, I. & Greca, I. M. (2007). Approaches to the teaching of special relativity theory in high school and university textbooks of Argentina. Science & Education, 16, 65-86.
• Arslan, A., Tekbıyık, A. ve Ercan, O. (2012). Fizik ders kitaplarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Turkish Journal of Education, 1 (2), 67-79.
• Ayvacı, H. Ş. (2010). Fizik öğretmenlerinin bağlam temelli yaklaşım hakkındaki görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 42-51.
• Ayvacı, H. Ş. ve Devecioğlu, Y. (2013). 10. Sınıf Fizik ders kitabı ve kitaptaki etkinliklerin uygulanabilirliği hakkında öğretmen değerlendirmeleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (2), 418-450.
• Bahçıvan, E. ve Eraslan, F. (2011). Critical investigation of 10th Class Physics Textbook submitted by Turkey Ministry of National Education: Chapter of Modern Physics. Balkan Physics Letters, 19, 126-128.
• Banister, F. & Ryan, C. (2001). Developing science concepts through story-teIling, School Science Review, 83 (302), 7S-83.
• Çepni, S. (1993). Lise I Fizik ders kitabında öğrencilerin anlamakta zorluk çektikleri kavramların tespiti. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (15), 86-96.
• Çepni, S. (2012). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş (6. basım). Bursa: Celepler Matbaacılık.
• Çepni, S., Ayvacı, H. Ş., Şenel Çoruhlu, T. ve Yamak, S. (2014). Ortaöğretim 9. Sınıf Fizik ders kitabının güncellenen 2013 Öğretim Programında yer alan kazanımlara ve kazanımlarda verilen sınırlamalara uygunluğunun araştırılması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 11 (2), 137-160.
• Daşdemir, B., Aydın, Ö. ve Şen, A. İ. (2015). 2007 ve 2013 Fizik Dersi Öğretim Programlarında yer alan bağlam temelli kazanımların derslere yansıması. II. Ulusal Fizik Eğitimi Kongresi (UFEK 2015) bildirisi, Özet Kitabı, s. 174. 10-12 Eylül, 2015. ODTÜ, Ankara.
• Demir, C., Maskan, A. K., Çevik, Ş. ve Baran, M. (2009). Ortaöğretim 9. Sınıf Fizik ders kitabının ders kitabı inceleme ölçeğine göre incelenmesi. D. Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 125-140.
• Dimopoulos, K., Koulaidis, V. & Sklaveniti, S. (2005). Towards a framework of socio-linguistic analysis of Science textbooks: The Greek case. Research in Science Education, 35, 173-195.
• Driver, R., Asoko, H., Leach, J., Mortimer, E. & Scott, P. (1994). Constructing scientific knowledge in the classroom. Educational Researcher, 23 (7), 5-12.
• Duit, R. & Treagust, D. (1995). Students’ conceptions and constructivist teaching. In B. J. Fraser, and H. J. Walberg (Eds.), Improving Science Education. The National Society for the Study of Education (pp. 46-69).
• Dülgeroğlu, İ. (2010). Yeni öğretim programına göre hazırlanan ortaöğretim 9. sınıf Fizik ders kitabının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi: Kocaeli ili örneği. Gazi Üniversitesi, Yüksek lisans tezi, Ankara.
• Eke, C., (2013). Ortaöğretim fizik ders kitaplarında yer alan etkinliklerin bilimsel süreç becerileri bakımından analizi. I. Ulusal Fizik Eğitimi Kongresi (UFEK 2013) bildirisi, Özetler, s. 58, 12-14 Eylül 2013, Hacettepe Üniv., Ankara.
• Ellis, R. (1997). The empirical evaluation of language teaching materials. ELT Journal 51, 36-42.
• Eryılmaz, Ö. (2014). Lise Modern Fizik konularının iki farklı öğretim programına göre öğrenilme durumlarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Freitas, C. A. (2007). Talked images: Examining the contextualized nature of image use. Pedagogies, 2, 151-164.
• Gilbert, J. K. (2003). On the contribution of diagrams to learning and to assessment. Paper presented at the meeting of the National Association for Research in Science Teaching, Philadelphia, PA.
• Gilbert, J. K. (2006). On the nature of “Context” in chemical education. International Journal of Science Education, 28 (9), 957-976.
• Gönen, S. ve Kocakaya, S. (2006). Fizik öğretmenlerinin öğretim etkinliklerine ve fizik ders kitaplarının içeriğine yönelik düşünceleri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 3 (1), 86-96.
• Güzel, H., Oral, İ. ve Yıldırım, A. (2009). Lise II Fizik ders kitabının fizik öğretmenleri tarafından değerlendirilmesi. S. Ü. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 133-142.
• Güzel, H. ve Adıbelli, S. (2011). 9. Sınıf Fizik ders kitabının eğitsel, görsel, dil ve anlatım yönünden incelenmesi, S.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26, 201-216.
• Heinze-Fry, J. A. & Novak, J. D. (1990). Concept mapping brings long-term movement toward meaningful learning, Science Education, 74 (4), 461-472.
• Issitt, J. (2004). Reflections on the study of textbooks. History of Education, 33 (6), 683-697.
• Jonsson, G., Gustafsson, P. & Enghag, M. (2007). Context rich problems as an educational tool in physics teaching-A case study. Journal of Baltic Science Education, 6 (2), 26-34.
• Kalyoncu, C., Tütüncü, A., Değermenci, A., Çakmak, Y. ve Bektaş, E. (2009). Ortaöğretim Fizik 9 Ders Kitabı, Devlet Kitapları (2. basım). İstanbul: Kelebek Matbaacılık.
• Kalyoncu, C., Pektaş, E., Değermenci, A., Kurnaz, M. A., Tütüncü, A., Çakmak, Y. ve Bayraktar, G. (2013). Ortaöğretim Fizik 10 Ders Kitabı, Devlet Kitapları. İstanbul: Dergah Ofset.
• Kanlı, U. (2013). 2006 ve 2013 yıllarında geliştirilen fizik dersi öğretim programlarının öğretmen görüşleri çerçevesinde incelenmesi. I. Ulusal Fizik Eğitimi Kongresi (UFEK 2013) bildirisi, Özet Kitabı, s. 61. 12-14 Eylül, 2013. Hacettepe Üniv., Ankara.
• Karadağ, M., Dülgeroğlu, İ. ve Ünsal, Y. (2013). Ortaöğretim 9. Sınıf Fizik ders kitabının öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi (GEFAD), 33 (3), 549-568.
• Kavcar, N., Şengören, S. K. ve Tanel, R. (2010). Ortaöğretim Fizik 9 Ders Kitabı Değerlendirme Raporu. Yayımlanmamış kitap inceleme raporu.
• Kavcar, N. ve Şengören, S. K. (2011). Ortaöğretim Fizik 10 Ders Kitabı Değerlendirme Raporu. Yayımlanmamış kitap inceleme raporu.
• Kavcar, N., Özkan, G., Arıkan, G. ve Şengören, S. K. (2014). Fizik öğretmen adaylarının MEB’nca önerilen 10. Sınıf Fizik kitabına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 33 (2), 549-570. DOI No: 10. 7822/omuefd. 33.2.15.
• Kavcar, N. ve Erdem, A. (2015). Fizik öğretim programları ile fizik ders kitaplarının proje tabanlı öğrenme açısından incelenmesi. 5. Uluslararası Eğitimde Araştırmalar Kongresi (ICRE 2015) sözlü bildirisi. 8-10 Ekim 2015, Trakya Üniversitesi, Edirne.
• Kavcar, N., Çınar, G., Dönmez, İ. ve Kaya Şengören, S. (2015a). Fizik öğretmen adaylarının Ortaöğretim 11. Sınıf Fizik ders kitabına ilişkin görüşleri. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 40-68.
• Kavcar, N. ve Kaya Şengören, S. (2012). Ortaöğretim Fizik 11 Ders Kitabı Değerlendirme Raporu. Yayımlanmamış kitap inceleme raporu.
• Kavcar, N. ve Kaya Şengören, S. (2013). Ortaöğretim Fizik 12 Ders Kitabı Değerlendirme Raporu. Yayımlanmamış kitap inceleme raporu.
• Kavcar, N., Kırık, N. S., Kaplan, T. ve Kaya Şengören, S. (2015b). Fizik öğretmen adaylarının 12. Sınıf Fizik kitabına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 1-24.
• Kavcar, N., Koyuncu, K., Usta, Z. S. ve Yalçın, T. (2014a). Lise fizik ders kitaplarındaki Madde ve Özellikleri ile Kuvvet ve Hareket üniteleri üzerine bir inceleme. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, 58-81.
• Kavcar, N, Arıkan, G,, Bayram, G., Yenilmez, H., Kırıcıoğlu, M., Kurt, S., Önce, S. ve Kuyucu, D. (2015). A research on the topics of optics and waves in the textbooks compatible with 2007 Secondary School Physics Curriculum. Balkan Physics Letters (BPL), 23, 1-12.
• Kavcar, N., Koyuncu, K., İnançer, G., Özgüç, G., Karaer, E., Şimşek, Y., Yur, H., Yılmaz, M. ve Minkara, K. (2014b). 2007 Ortaöğretim Fizik Programına uygun ders kitaplarındaki Modern Fizik konuları üzerine bir inceleme. Türk Fizik Derneği 31. Uluslararası Fizik Kongresi (TFD-31) sözlü bildirisi, 21-24 Temmuz 2014, Bodrum Belediyesi Kültür Merkezi, Bodrum.
• Kavcar, N., Koyuncu, K., Özen, Z., Yıldız, Ç., Kara, U. M., Aldemir, H., Akbulut, R. ve Çontar, A. (2015c). 2007 Ortaöğretim Fizik Programına uygun ders kitaplarındaki Elektrik, Manyetizma ve Elektronik konularının incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (2), 262-292. doi:10.17539/aej.91453.
• Kaya Şengören, S., Dönmez, İ., Çınar, G. ve Kavcar, N. (2016). Fizik öğretmenlerinin 11. Sınıf Fizik kitabına ilişkin görüşleri: İzmir ili örneği. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 6, 282-308. Doi Number:http://dx.doi.org/10.16991/INESJOURNAL.144
• Kılıç, A. ve Seven, S. (2003). Konu Alanı Ders Kitabı İncelemesi (3. basım). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Klassen, S. (2006). A theoretical framework for contextual science teaching. Interchange, 37 (1-2), 31-62.
• Knain, E. (2001). Ideologies in school science textbooks. International Journal of Science Education, 23 (3), 319-329.
• Komisyon. (2012). Ortaöğretim Fizik 12 Ders Kitabı, Devlet Kitapları (2. basım). İstanbul: Korza Yayıncılık.
• Kurnaz, M. A., Değermenci, A., Kalyoncu, C., Pektaş, E., Bayraktar, G., Aydın, U. ve Moradaoğlu, Y. (2013). Ortaöğretim Fizik 11 Ders Kitabı, Devlet Kitapları (4. basım).
• Küçüközer, H., Bostan, A., Kenar, Z., Seçer, S., ve Yavuz, S. (2008). Altıncı Sınıf Fen ve Teknoloji ders kitaplarının yapılandırmacı öğrenme kuramına göre değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 7, (1), 111-126.
• Marulcu, I. ve Doğan, M. (2010). Ortaöğretim fizik ders kitaplarına ve müfredatlarına Afyonkarahisar'daki öğretmen ve öğrencilerin bakışı. Erciyes University Journal of Social Sciences Institute, 193-209.
• MEB (2007). 9., 10., 11. ve 12. Sınıf Fizik Öğretim Programı, http://www.fizikprogrami.info; http://www.fizikprogrami.info adreslerinden 20 Ocak 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Nakipoğlu, C. ve Çamurcu, M. (2014). Grafik düzenleyiciler ve ortaöğretim fizik ders kitaplarında kullanımlarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniv. Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, (1) 51-74.
• Novak, J. D., Gowin, D. B. & Johansen, G. T. (1983). The use of concept mapping and knowledge vee mapping with junior high school science students, Science Education, 67 (5), 625-645.
• Ogan-Bekiroğlu, F. (2007). To what degree do the currently used physics textbooks meet the expectations? Journal of Science Teacher Education, 18 (4), 599-628.
• Knain, E. (2001). Ideologies in school science textbooks. International Journal of Science Education, 23 (3), 319-329.
• Komisyon. (2012). Ortaöğretim Fizik 12 Ders Kitabı, Devlet Kitapları (2. basım). İstanbul: Korza Yayıncılık.
• Kurnaz, M. A., Değermenci, A., Kalyoncu, C., Pektaş, E., Bayraktar, G., Aydın, U. ve Moradaoğlu, Y. (2013). Ortaöğretim Fizik 11 Ders Kitabı, Devlet Kitapları (4. basım).
• Küçüközer, H., Bostan, A., Kenar, Z., Seçer, S., ve Yavuz, S. (2008). Altıncı Sınıf Fen ve Teknoloji ders kitaplarının yapılandırmacı öğrenme kuramına göre değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 7, (1), 111-126.
• Marulcu, I. ve Doğan, M. (2010). Ortaöğretim fizik ders kitaplarına ve müfredatlarına Afyonkarahisar'daki öğretmen ve öğrencilerin bakışı. Erciyes University Journal of Social Sciences Institute, 193-209.
• MEB (2007). 9., 10., 11. ve 12. Sınıf Fizik Öğretim Programı, http://www.fizikprogrami.info; http://www.fizikprogrami.info adreslerinden 20 Ocak 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Nakipoğlu, C. ve Çamurcu, M. (2014). Grafik düzenleyiciler ve ortaöğretim fizik ders kitaplarında kullanımlarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniv. Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, (1) 51-74.
• Novak, J. D., Gowin, D. B. & Johansen, G. T. (1983). The use of concept mapping and knowledge vee mapping with junior high school science students, Science Education, 67 (5), 625-645.
• Ogan-Bekiroğlu, F. (2007). To what degree do the currently used physics textbooks meet the expectations? Journal of Science Teacher Education, 18 (4), 599-628.
• Oğuzkan, F. (1993). Eğitim Terimleri Sözlüğü. Ankara: Emel Matbaacılık.
• Senem, B. Y. ve Eryılmaz, A. (2015). 9. Sınıf Fizik ders kitabında yer verilen bilimsel süreç becerileri. II. Ulusal Fizik Eğitimi Kongresi (UFEK 2015) bildirisi, Özet Kitabı, s. 135, 10-12 Eylül 2015, ODTÜ, Ankara.
• Smerdon, B. A. & Burkam, D. T. (1999). Acess to constructivist and didactic teaching: who gets it? Where is it practised? Teachers College Record, 101 (1), 5-35.
• Sözbilir, M., Sadi, S., Kutu, H. ve Yıldırım, A. (2007). Kimya eğitiminde içeriğe/bağlama dayalı (context-based) öğretim yaklaşımı ve dünyadaki uygulamaları, I. Ulusal Kimya Eğitimi Kongresi, 20-22 Haziran, s. 108.
• Su, M. ve Güneş, B. (2015). 2007 ve 2013 Fizik Öğretim Programlarının incelenmesi. II. Ulusal Fizik Eğitimi Kongresi ( UFEK 2015) Bildirisi, Özet Kitabı, s. 66. 10-12 Eylül 2015. ODTÜ, Ankara.
• Swanepoel, S. (2010). The Assessment of the Quality of Science Education Textbooks: Conceptual Framework and Instruments for Analysis, Doctoral Thesis, University of South Africa. http://uir.unisa.ac.za/handle/10500/4041 adresinden 20 Ocak 2015 tarihinde indirilmiştir.
• Şengören, S. K., Tanel, R., Yıldırım Benli, A. ve Kavcar, N. (2015). Fizik öğretmenlerinin 9. Sınıf Fizik kitabına ilişkin görüşleri: İzmir ili örneği. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9 (1), 224-245. DOI No: 10.17522/nefefmed.09916.
• Şengören, S. K., Uyumaz, G., Kaplan, T. ve Kavcar, N. (2011). Fizik öğretmenlerinin 10. Sınıf Fizik kitabına ilişkin görüşleri: İzmir ili örneği. Türk Fizik Derneği 28. Uluslararası Fizik Kongresi (TFD-28) sözlü bildirisi, Özet Kitabı, s. 372, 6-9 Eylül 2011, Bodrum.
• Şimşek, H., Sarıkoç, A. ve Bozkurt, E. (2011). Lise Fizik 12 ders kitabının fizik öğretmenleri tarafından değerlendirilmesi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 285-294.
• Tanel, R., Kaya Şengören, S., Yıldırım Benli, A. ve Kavcar, N. (2013). Fizik öğretmen adaylarının 9. Sınıf Fizik kitabına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi ve öğretmen görüşleri ile karşılaştırılması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 96-113.
• Trowbridege, L. W. & Bybee, R. W. (1996). Teaching Secondary School Science: Strategies for Developing Scientific Literacy. New Jersey, NY: Prentice Hall, Inc.
• Ünal, C. (2013). 9. Sınıf Fizik ders kitaplarının araştırmaya dayalı öğrenme çerçevesinde incelenmesi. I. Ulusal Fizik Eğitimi Kongresi (UFEK 2013) bildirisi, Özetler, s. 11, 12-14 Eylül 2013, Hacettepe Üniv., Ankara.
• Ünsal, Y. ve Güneş, B. (2004). Bir kitap inceleme çalışması örneği olarak MEB Lise 1. Sınıf Fizik ders kitabının eleştirel olarak incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (3), 305-321.
• Windschitl, M. (2002). Framing constructivism in practice as the negotiation of dilemmas: an analysis of the conceptual, pedagogical, cultural, and political challenges facing teachers. Review of Educational Research, 72 (2), 131-175.
• Yıldırım, A. (2007). Seçilen bir ders kitabı değerlendirme ölçeğinin lise II fizik ders kitabına uygulanması. Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Zhang, Z. & Burry-Stock, J. A. ( 2003). Classroom assessment practices and teachers’ self- perceived assessment skills. Applied Measurement in Education, 16 (4), 323-342.