İlköğretim Öğrencilerinin Çevre Sorunu İle İlişkili Temel Kavramları Gerçekleştirme Düzeyleri

Yıl 2009, Cilt: 3 Sayı: 2, 195 - 211, 01.12.2009

Murat Demirbaş , Murat Demirbaş Hüseyin Miraç Pektaş

Öz

Bu çalışmada ilköğretim öğrencilerinin çevre sorunlarına yönelik temel kavramları tanıma düzeyleri araştırılmıştır. Araştırmaya Kırıkkale merkez ilköğretim okullarında öğrenim gören 6.7. ve 8. sınıflardan toplam 86 öğrenci dahil edilmiştir. Öğrencilerin çevre sorunları için farkındalıkları, ön bilgileri ve çevreye yönelik duyarlılıkları açık uçlu sorularla belirlenmiştir. Araştırma bulgularına göre, öğrencilerin daha çok, çevre kirliliği, hava kirliliği ve atıklardan kaynaklanan çevre sorunlarının farkında oldukları görülmüştür. Öğrencilerin günlük hayatta karşılaştığı ve sıklıkla gördüğü çevre sorunlarına çoğunlukla doğru cevap verdikleri, ancak güncel sorunlardan olan fakat öğretim ortamında fazlaca nedenleri üzerinde durulmadığı düşünülen sera etkisi, küresel ısınma vb. konularında yanlış cevaplar verildiği görülmüştür. Ayrıca bununla ilgili olarak bazı kavram yanılgılarına da düşüldüğü belirlenmiştir. Bunun yanında, öğrencilerin çevreye yönelik duyarlılık düzeylerinin yeterli olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Fen ve Teknoloji Öğretimi, Çevre Eğitimi, Çevre Sorunları

Kaynakça

• Aksoy, B. (2003). Problem Çözme Yönteminin Çevre Eğitiminde Uygulanması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(14), 83- 98.
• Aslan, O., Sağır, Ş.U., & Cansaran, A. (2008). Çevre Tutum Ölçeği Uyarlanması ve İlköğretim Öğrencilerinin Çevre Tutumlarının Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 283-295.
• Atasoy, E., & Ertürk, H. (2008). İlköğretim Öğrencilerinin Çevresel Tutum ve Çevre Bilgisi Üzerine Bir Alan Araştırması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 105-122.
• Alım, M. (2006). Avrupa Birliği Üyelik Sürecinde Türkiye’de Çevre ve İlköğretimde Çevre Eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), 599-616.
• Arseven, A. D. (1993). Alan Araştırma Yöntemi. Gül Yayınevi, Ankara.
• Barbas, A. T., Paraskevopaulos, S., & Stamou, G. A. (2007). The Effect of Nature Documentaries on Students’ Environmental Sensitivity : A Case Study. Learning Media and Technology, 34(1), 61-69.
• Bozyiğit, R., & Karaaslan, T. (1998). Çevre Bilgisi. Nobel Yayınları, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi, Ankara.
• Carrier, J. S. (2009). Environmental Education in The Schoolyard: Learning Styles and Gender. The Journal of Environmental Education, 40(3), 3-12.
• Covitt, A. B., Gunckel, L. K., & Anderson, W. C. (2009). Students’ Developing Understanding of Water in Environmental Styles. The Journal of Environmental Education, 40(3), 37-51.
• Denhez, F. (2007). Küresel Isınma Atlası. Ntv Yayınları, İstanbul. Çeviri: Özgür Adadağ.
• Erdoğan, M., Kostova, T., & Marcinkowski, T. (2008). Compenents of Envinonmental Literacy in Elementary Science Education Curriculum in Bulgaria and Turkey. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 5(1), 15-26.
• Erten, S. (2003). 5. Sınıf Öğrencilerinde Çöplerin Azaltılması Bilincinin Kazandırılmasına yönelik Bir Öğretim Modeli. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 94-103.
• Gezer, K., Çokadar, H., Köse, S., & Bilen, K. (2006). Lise Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumlarının Karşılaştırılması: Buldan Örneği. Buldan Sempozyumu. http://www.buldansempozyumu.com/kitap/2.oturum/3.pdf. Adresinden 05.02.2008 Tarihinde Alınmıştır.
• Görmez, K. (2007). Çevre Sorunları. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• İleri, R. (1998). Çevre Eğitimi ve Katılımın Sağlanması. Ekoloji Çevre Dergisi, 7(28), 3-9.
• Jeronen, E., Jeronen, J., & Raustia, H. (2009). Environmental Education in Finland- A cane Study of Environmental Education in Nature Schools. İnternational Journal of Environmental and Science Education, 4(1), 1-23.
• Karasar, N. (1991). Bilimsel Araştırma Teknikleri. Ankara: Senem Matbaacılık 4. Baskı.
• Kızıloluk, H. (2007). Ekonominin Eğitimin Amaçları ve İçeriği Üzerindeki Etkileri. C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 8(1), 21-30.
• MEB (2002). Milli Eğitim Bakanlığı Fen Bilgisi 6, 7 ve 8. Sınıf Ders Kitabı. Ankara.
• MEB. (2005). Milli Eğitim Bakanlığı Fen ve Teknoloji Öğretim Programı (6-8). Ankara.
• Meydan, A., & Doğu, S. (2008). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Çevre Sorunları Hakkındaki Görüşlerinin Bazı Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 267-277.
• Özdemir, O., Yıldız, A., Ocaktan, E., & Sarışen, Ö. (2004). Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Çevre Sorunları Konusundaki Farkındalık ve Duyarlılıkları. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 57(3), 117- 127.
• Pehlivan, M. (1994). Çevre Eğitimi ve Kimyasal Çevre Kirliliği. Ekoloji Çevre Dergisi,13, 14-16.
• Şahin, K., & Gül, S. (2009) Ortaöğretim Öğrencilerinin Çevre Bilgisi, Davranış ve Duyarlılıklarının Araştırılması: Samsun Örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17(2), 541-556.
• Türküm, A., S. (1998). Çağdaş Toplumda Çevre Sorunları ve Çevre Bilinci. Anadolu Üniversitesi. G.Can (Ed.). Çağdaş Yaşam Çağdaş İnsan. Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi İlköğretim Öğretmenliği Lisans Tamamlama Programı, Eskişehir, 165-181.
• Uzun, N., & Sağlam, N. (2005). Sosyo-Ekonomik Durumun Çevre Bilinci ve Çevre Akademik Balarısı Üzerine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. (H. U. Journal of Education), 29, 194-202.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yılmaz, A., Morgil, İ., Aktuğ, P., & Göbekli, İ. (2002). Ortaöğretim ve Üniversite Öğrencilerinin Çevre, Çevre Kavramları ve Sorunları Konusundaki Bilgileri ve Öneriler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 156-162.
• Yücel, A. S., & Morgil, F. İ. (1999). Çevre Eğitiminin Geliştirilmesi”. B.A.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 76-89.
• Yiğit, N., Çolak, E., Ketenoğlu, O., Kurt, L., & ark. (2002). Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED). Klavuz Paz. Tic. Ve San. Ltd. Şti, Ankara.
• TÜBİTAK (1995). Fizikçinin Doğaya Bakışı ve Temel Bilimlerin Hayatımızdaki Yeri. Bilim ve Teknik Dergisi, Sayı, 327, 54.
• http://www.biltek.tubitak.gov.tr/merak_ettikleriniz/index.php?kategori_id=6&soru_id=197. web adresinden, 01.03.2008 tarihinde alınmıştır.
• http://www.meteroloji.gov.tr/2006/genel/genel-sozluk.aspx. web adresinden 01.03.2008 tarihinde alınmıştır.