Ortaöğretim Matematik Öğretmenliği Programının Öğretmen Adaylarının Matematiğe Karşı Öz-yeterlik Algılarına Etkisi

Yıl 2010, Cilt: 4 Sayı: 2, 110 - 129, 01.12.2010

Fatih Karakuş Fatih Karakuş Ömer Engin Akbulut

Öz

Bu çalışmanın amacı, ortaöğretim matematik öğretmenliği programında öğrenim gören öğretmen adaylarının öz-yeterlik algılarına öğrenim gördükleri programın etkilerini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda Karadeniz Teknik Üniversitesi Fatih Eğitim Fakültesi OFMAE bölümünde 1., 4. ve 5. sınıflarında öğrenim gören toplam 108 öğretmen adayına Umay (2001) tarafından geliştirilmiş olan Matematiğe Karşı Öz-yeterlik Algısı Ölçeği uygulanmıştır. Çalışma sonunda sadece alan derslerini alan 4. sınıf öğrencilerinin öz-yeterlik algılarının 1. sınıf ve 5. sınıf matematik öğretmeni adaylarına göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca programa yeni başlayan 1. sınıf matematik öğretmeni adaylarının öz-yeterlik algılarıyla programdan mezun olacak olan 5. sınıf matematik öğretmeni adaylarının öz-yeterlik algıları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Matematik öz-yeterlik algısı, matematik öğretmeni yetiştirme programı, matematik öğretmeni adayları.

Kaynakça

• Akkoyunlu B. & Kurbanoğlu, F. (2003). Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlığı ve Bilgisayar Öz-yeterlik Algıları Üzerine Bir Çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 1-10.
• Andersen, A.M.; Dragsted, S.; Evans, R.H. & Sorensen, H. (2004). The Relationship Between Changes in Teachers’ Self-efficacy Beliefs and the Science Teaching Environment of Danish First-Year Elementary Teachers. Journal of Science Teacher Education, 15(1), 25-38.
• Aşkar, P. & Umay, A. (2001). İlköğretim Matematik Öğretmenliği Öğrencilerinin Bilgisayarla İlgili Öz-yeterlik Algısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 1-8.
• Bandura, A. (1997). Self-Efficacy. The exercise of control. New York : W. H. Freeman and Company.
• Baştürk, R. (2007). Kamu Personel Seçme Sınavına Hazırlanan Öğretmen Adaylarının Sınav Kaygı Düzeylerinin İncelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 163176.
• Blake, S. & Lesser, L (2006). Alatorre, S., Cortina, J.L., & Mendez, A. (Eds.).Exploring the Relationship Between Academic Self-Efficacy and Middle School Students' Performance on a High-Stakes Mathematics Test. Proceedings of the 28th annual meeting of the North American Chapter of the International Group for the Psychology of Mathematics Education. Merida, MExico: Universidad Pedagogica Nacional. Vol. 2, pp. 655-656.
• Bleicher, R.E. & Lindgren, J. (2005). Success in Science Learning and Preservice Science Teaching Self –Efficacy. Journal of Science Teacher Education 16, 205–225
• Brand, B.R. ve Wilkins, J.L.M. (2007). Using Self-efficacy as a Construct for Evaluating Science Mathematics Methods Courses. Journal of Science Teacher Education 18, 297– 317.
• Bursal, M. (2009). Turkish Preservice Elementary Teachers’ Self-efficacy Beliefs Regarding Mathematics And Science Teaching. International Journal of Science and Mathematics Education, vol. 7 Online first DOI: 10.1007/s10763-009-9179-6.
• Büyüköztürk, Ş. (2004). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum (4. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık
• Campeau, D.R. & Higgins, C.A. (1995). Computer self-efficacy: Development of a Measure and Initial Test. MIS Quarterly, 19, 189-211.
• Can, B.; Gunhan-Cantürk, B. & Erdal, Ö., S. (2005). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Fen Derslerinde Matematiğin Kullanımına Yönelik Özyeterlik İnançlarının İncelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı:17, 47-54.
• Cantrell, P., Young, S. & Moore, A. (2003). Factors Affecting Science Teaching Efficacy of Preservice Elementary Teachers. Journal of Science Teacher Education, 14, 177–92.
• Cohen, L.; Manion, L. & Morrison, K. (2005). Research Methods in Education(5 th Edition). London and NewYork; Routledge Falmer Taylor and Fracis Group.
• Çepni, S. (2005). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş (Genişletilmiş 2. Baskı). Trabzon: Üç yol Kültür Merkezi.
• Dede, Y. (2008). Matematik Öğretmenlerinin Öğretimlerine Yönelik Öz-yeterlik İnançları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 741-757.
• Denise, H. & O’Neil, H. F. (1997). The Role of Parental Expectation, Effort, and Selfefficacy in the Achievement in the High and Low Track High School Students in Taiwan, Paper Presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, Chicago.
• Harper, N. W. & Daane, C. J. (1998). Causes and Reductions of Math Anxiety in PreserviceElementary Teachers. Action in Teacher Education, 19, 29–38.
• Igboria, M. & Iivari, J. (1995). The effects of Self-efficacy on Computer Usage. Omega, 23(6), 587-605.
• Işıksal, M. & Çakıroğlu, E. (2006). İlköğretim Matematik Öğretmen Adaylarının Matematiğe ve Matematik Öğretimine Yönelik Yeterlik Algıları, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 74-84, 2006.
• Işıksal, M. & Aşkar, P. (2005). The Effect of Spreadsheet and Dynamic Geometry Software on The Achievement and Self-efficacy on 7th-grade Students. Educational Research, vol.47, no. 3, 333-350.
• Köseoğlu, P.; Yılmaz, M.; Gerçek, C. & Soran, H. (2007). Bilgisayar Kursunun Bilgisayara Yönelik Başarı, Tutum ve Öz-yeterlik İnançları Üzerine Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 33, 203-209.
• Multon, K. D., Brown, S. D. & Lent, R. W. (1991). Relation of Self-efficacy Beliefs to Academic Outcomes: A Meta-analytic investigation. Journal of Counseling Psychology, 38, 30-38.
• Özkan, Ö., Tekkaya, C. & Çakıroğlu, J. (2002). Fen Bilgisi Aday Öğretmenlerin Fen Kavramlarını Anlama Düzeyleri, Fen Öğretimine Yönelik Tutum ve Öz-yeterlik İnançları, V. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, ODTÜ, Ankara.
• Pajares, F. (1996). Self-Efficacy Beliefs in Academic Settings. Review of Educational Research, 66(4), 543-578.
• Roberts, J. K., Henson, R. K., Tharp, B. Z. & Moreno, N. (2001) An Examination of Change in Teacher Self-efficacy Beliefs in Science Education Based on the Duration of in-service Activities. Journal of Science Teacher Education, 12(3), 199-213.
• Schweinle, A & Mims, A.G. (2009). Mathematics self-efficacy: Stereotype Threat Versus Resilience. Social Psychology of Education. DOI 10.1007/s11218-009-9094-2.
• Sewell, A. & George, A. (2000). Developing Efficacy Beliefs in the Classroom. Journal of Educational Enquiry, 1, 2, 58-71.
• Siegle, D. & McCoach, D. B. (2007). Increasing Student Mathmatics Self-efficacy through Teacher Training. Journal of Advanced Academics, 18, 278-312.
• Smith, J. P. (1996). Efficacy and Teaching Mathematics by Telling: A Challenge for Reform. Journal for Research in Mathematics Education, 27(4), 587-616.
• Tschannen-Moran, M. & Hoy, A., W. (2001). Teacher Efficacy: Capturing an Elusive Construct. Teaching and Teacher Education, 17(7), 783-805.
• Tümkaya, S., Aybek, B., & Çelik, M. (2007). KPSS’ye Girecek Öğretmen Adaylarındaki Umutsuzluk ve Durumluk - Sürekli Kaygı Düzeylerini Yordayıcı Değişkenlerin İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7(2), 953 – 974
• Umay, A. (2001). İlköğretim Matematik Öğretmenliği Programının Matematiğe Karşı Özyeterlik Algısına Etkisi. Journal of Qafqaz University, no:8. http://www.qafqaz.edu.az/journal/number8.html adresinden 08.08.2009 tarihinde alınmıştır.
• Üstüner, M. (2004). Geçmişten Günümüze Türk Eğitim Sisteminde Öğretmen Yetiştirme Ve Günümüz Sorunları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. C. 5. S.7.
• Yüksek Öğretim Kurumu. (1998), Eğitim Fakülteleri Öğretmen Yetiştirme Programlarının Yeniden Yapılandırılması Raporu. www.yok.gov.tr adresinden 21.07.2006 tarihinde alınmıştır.
• YÖK. (2007), Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Fakülteleri. Ankara. www.yok.gov.tr adresinden 10.07.2008 tarihinde alınmıştır.
• Yüksel, S. (2004). Öğretmen Atamalarında Merkezi Sınav Uygulamasının (KPSS) Değerlendirilmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya
• Zusho, A. & Pintrich, P. R. (2003). A Process-oriented Approach to Culture: Theoretical And Methodological Issues in the Study of Culture and Motivation. In F. Salili & R. Hoosain (Eds.), Teaching, Learning, and Student Motivation in a Multicultural Context (pp. 33-65). Greenwich, CT: Information Age Publishing.