Cilt: 11 Sayı: 4, 31.12.2022

Yıl: 2022

Araştırma Makalesi

Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, mühendislik ve temel bilimler alanlarındaki gelişmeleri ve yenilikleri takip etmek, meslek kuruluşlarının, araştırmacıların ve bireylerin ulusal ve uluslararası gelişimlerine katkıda bulunmak ve bu alanlarda elektronik bir kaynak oluşturmak amacıyla yayımlanmaktadır. 

Fen Bilimleri Dergisi, Bitlis Eren Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü yayını olup, 2012 yılından bu yana ücretsiz ve açık erişimli olarak yayın hayatına devam etmektedir. Mühendislik ve temel bilimlerin bilgi tabanına ve teknolojik gelişmelere ışık tutması amacıyla bu alanlarda yapılmış deneysel ve teorik ilerlemeleri konu alan özgün araştırma makalelerine ve teknik notlara yer verilmektedir.

BİTLİS EREN ÜNİVERSİTESİ
FEN BİLİMLERİ DERGİSİ 


YAZIM KURALLARI


İlk Sunuş Formatı

Makaleler elektronik ortamda dergimiz tarafından sunulan Word şablon dosyası kullanılarak hazırlanmalı ve DergiPark sistemi üzerinden word formatında gönderilmelidir. Kör hakemlik uygulamasından dolayı makale ana dosyasında yazar bilgileri verilmemelidir. Yazar bilgileri ayrı bir dosya yüklenerek verilmelidir. 2019 TR-dizin kriterlerine göre tüm yazarlar kabul edilmiş makalelerin altına uluslararası geçerliliği bulunan “ORCID” bilgisine yer vermelidir.

Benzerlik Oranı: Dergiye gönderilen makaleler Ithenticate intihal programı ile taranmaktadır. Genel benzerlik oranı, referanslar, adresler, özel isimler, kimyasal bileşik isimleri ve biyolojideki takson adları (bilimsel isimler) çıkartıldıktan sonra %15'i geçmemelidir. Her bir benzerlik oranı ise %3'ü geçmemelidir. Sisteme makale yükleyen araştırmacıların çalışmaları için önkontrol süreci bu benzerlik oranlarına göre değerlendirilecektir. Ayrıca yazarlar, Aşırmacılık (Plagiarism), Uydurmacılık (Fabrication), Saptırmacılık veya Çarpıtma (Falsification) ve Yayın Tekrarı (Duplication) gibi diğer etik kurallarına uymak zorundadır. Bu konularda sorumluluk yazara aittir. Herhangi bir kongre veya sempozyumda bildiri kitapçığında tam metin olarak yayınlanan çalışmanın dergimize gönderilmesi uygun değildir. Dergimiz sadece özet kitapçığında özet halinde yayınlanmış çalışmanın tam bildirilerini kabul etmektedir.

Hakem Süreci

Dergimize gönderdiğiniz makaleler şablona uygunluk ve benzerlik oranı açısından editörlerimizce incelenecektir. Editörlerimizce hakeme göndermeye uygun bulunan makaleler en az 2 hakeme gönderilecektir. Hakemler makaleye, kabul, büyük düzeltme, küçük düzeltme ya da red oyu verebilirler. Makale bir hakem tarafından büyük düzeltme (major revision) ya da küçük düzeltme (minor revision) aldıysa, yazar hakemin makale için önerdiği düzeltmeleri yapmalı ve makalenin düzeltilmiş halini sisteme en geç 1 ay içinde yüklemelidir. Hakemlerin önerileri doğrultusunda yapılan değişiklikler mutlaka makalede belirtilmelidir. Bu değişiklikleri belirtmek için yazar, MS Word'deki Değişiklikleri izle (Word Tracking) kullanılmalıdır (değişiklikleri izle işleminin nasıl yapılacağını öğrenmek için tıklayınız). Yazar makaleyi hakem önerilerine göre düzenleyip geri gönderdikten sonra, hakem kabul oyu kullanırsa ve makale hakem çoğunluğu ya da birliği ile kabul oyu alırsa kabul tarihine göre yayın sırasına alınacaktır. Eğer makale hakem çoğunluğu ya da birliği ile red oyu alırsa reddedilecektir. Dergimizin hakem sürecinde çift taraflı körlük uygulanmaktadır. Yani hakemler yazar bilgilerini, yazarlar da hakem bilgilerini göremezler.

Makale Dili: İngilizcedir.

Başlık: İçeriğe uygun, kısa ve anlaşılır olmalıdır. Başlıklar Times New Roman, 15 punto, kalın (bold), ilk harfleri büyük ve ortalanarak yazılmalıdır.

Yazar isimleri ve adresleri: Makalenin ilk gönderiminde yazar isimleri ve adresleri yazılmamalıdır. Ancak, kabul edilmiş makalelerin yayın sürecine hazırlanabilmesi için basım formatında yazar bilgileri eklenmeli ve şu kurallara dikkat edilmelidir. Başlığın altındaki yazar isimleri kısaltmasız, ilk harf büyük ve soyadı büyük harflerle, 12 punto, sola yaslı olarak yazılmalıdır. Yazar isimlerinin arasına virgül konmalı ve adres belirtmek için üst simge olarak rakam kullanılmalıdır (1, 2, 3, gibi). Sorumlu yazar isminde mutlaka üst simge yıldız sembolü olmalıdır (*). Yazarların tam adresleri isimler kısmının bir boşluk sonrası alt kısmına küçük harflerle (İlk harfler büyük), sola yaslı, italik ve 10 punto yazılmalı, sorumlu yazarın e-mail adresi ilk sayfanın sol alt köşesinde (*) sembolü ile belirtilmelidir.

Öz ve Anahtar kelimeler (Abstract and Keywords): Makalenin özü en fazla 300 sözcük içerecek şekilde 10 punto olarak yazılmalıdır. Özün bir boşluk sonrası altına (basım formatında soluna) en az 3, en fazla 6 sözcükten oluşan Anahtar Kelimeler (Keywords) 10 punto olarak yazılmalıdır.

Ana Metin

Makaledeki ana başlıklar ve varsa alt başlıklar anlaşılır ve numaralı olmalıdır. Tüm ana metin başlıkları sola yaslı, ilk harfleri büyük diğerleri küçük harflerle, 12 punto (basım formatında 11 punto) ve kalın karakter olmalıdır. Alt başlıklar 12 punto yazılmalıdır (basım formatında 11 punto). Metin; iki yana yaslı, paragraflar arası 1,5 satır boşluğu kullanılmalı (basım formatında 1 satır), alt başlıklardan hemen sonraki ilk paragrafta girinti olmamalıdır. Tüm makale Times New Roman yazı tipi ile yazılmalıdır.

Giriş

Bu bölümde çalışmayla ilgili yeterli literatür taraması verilmeli, çalışmanın amaçları ve literatürdeki yeri vurgulanmalıdır. Detaylı literatür incelemesinden ve sonuçların özetinin verilmesinden kaçınılmalıdır.

Materyal ve Metot

Çalışmanın tekrarlanabilirliği açısından yöntem detaylı ve açık bir şekilde verilmelidir. Kullanılan metotlar daha önce yayımlanmış referanslarla desteklenmelidir. Çalışmayla ilgili metoda katkı sağlayan değişiklikler detaylı tanımlanmalıdır.  

Bulgular ve Tartışma

Bu bölümde elde edilen sonuçlara yer verilmeli, sonuçlar gerekirse şekil ve tablolarla desteklenmelidir. Elde edilen bulgular gerekiyorsa ilgili literatür ile karşılaştırılabilir. Bulgular yeterince açık ve özlü olmalıdır. Tartışma kesiminde, çalışmanın dikkate çekici sonuçları ön plana çıkarılmalı ve aşırı atıf ile literatür tartışmasından sakınılmalıdır.  

Sonuç ve Öneriler

Bu bölümde, çalışmanın amacı ve dikkat çekici sonuçları somut bir şekilde kısaca verilmelidir ayrıca çalışmanın sonuçları ile ilgili okuyuculara iletilmesi istenen öneri ve görüşler belirtilebilir. 

Teşekkür

Gerek görüldüğü takdirde ya da proje vs. kapsamında bir çalışma ise; çalışmada yardımları olan kişi(ler), kurum ve kuruluşlara yardım ve desteklerinden dolayı teşekkür edilmelidir.

Kaynaklar

Kaynaklar IEEE formatına göre olmalıdır. IEEE formatı için detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz. Kendi kaynakçanızı IEEE formatına göre online oluşturmak için tıklayınız. Örnek bir kaynakça aşağıda verilmiştir:

[1] U. J. Gelinas, Jr., S. G. Sutton, and J. Fedorowicz, Business Processes and Information Technology. Cincinnati: South-Western/Thomson Learning, 2004.

[2] L. Liu and H. Miao, "A specification-based approach to testing polymorphic attributes," in Formal Methods and Software Engineering: Proc. of the 6th Int. Conf. on Formal Engineering Methods, ICFEM 2004, Seattle, WA, USA, November 8-12, 2004, J. Davies, W. Schulte, M. Barnett, Eds. Berlin: Springer, 2004. pp. 306-19.

[3] T. J. van Weert and R. K. Munro, Eds., Informatics and the Digital Society: Social, ethical and cognitive issues: IFIP TC3/WG3.1&3.2 Open Conf.e on Social, Ethical and Cognitive Issues of Informatics and ICT, July 22-26, 2002, Dortmund, Germany. Boston: Kluwer Academic, 2003.

[4] G. Liu, K. Y. Lee, and H. F. Jordan, "TDM and TWDM de Bruijn networks and shufflenets for optical communications," IEEE Trans. Comp., vol. 46, pp. 695-701, June 1997.

[5] J. R. Beveridge and E. M. Riseman, "How easy is matching 2D line models using local search?" IEEE Transactions on Pattern Analysis and Machine Intelligence, vol. 19, pp. 564-579, June 1997.

[6] M. Lehmann, Data Access in Workflow Management Systems. Berlin: Aka, 2006.

[7] J. Geralds, "Sega Ends Production of Dreamcast," vnunet.com, para. 2, Jan. 31, 2001. [Online]. Available: http://nl1.vnunet.com/news/1116995. [Accessed: Sept. 12, 2004].

[8] European Telecommunications Standards Institute, “Digital Video Broadcasting (DVB): Implementation guidelines for DVB terrestrial services; transmission aspects,” European Telecommunications Standards Institute, ETSI TR-101-190, 1997. [Online]. Available: http://www.etsi.org. [Accessed: Aug. 17, 1998].

[9] A. Rezi and M. Allam, "Techniques in array processing by means of transformations, " in Control and Dynamic Systems, Vol. 69, Multidemsional Systems, C. T. Leondes, Ed. San Diego: Academic Press, 1995, pp. 133-180.

[10] O. B. R. Strimpel, "Computer graphics," in McGraw-Hill Encyclopedia of Science and Technology, 8th ed., Vol. 4. New York: McGraw-Hill, 1997, pp. 279-283.

[11] W.-K. Chen, Linear Networks and Systems. Belmont, CA: Wadsworth, 1993, pp. 123-135.

[12] K. E. Elliott and C.M. Greene, "A local adaptive protocol," Argonne National Laboratory, Argonne, France, Tech. Rep. 916-1010-BB, 1997.

Şekil ve tablolar

Fotoğraf, resim, çizim ve grafik gibi göstermeler şekil olarak verilmelidir. Resim, şekil ve grafikler net ve ofset baskı tekniğine uygun olmalıdır. Şekiller (Renkli ve siyah-beyaz fotoğraflar, siyah-beyaz çizimler, haritalar) metin içerisinde verilmelidir. Şekiller 16x20 cm den büyük olmamalıdır. Resim ve fotoğraflar en az 600 dpi çözünürlükte olmalıdır. Tüm tablo ve şekiller makale boyunca sırayla numaralandırılmalı (Tablo 1., Şekil 1.), başlık ve açıklamalar içermelidir. Açıklamaların sonunda nokta veya virgül konulmamalıdır. Tablo başlıkları tablonun üstünde, şekil başlıkları ise şekil altında ortalı ve 10 punto olmalıdır.

 Birim Sistemi

 Makalelerde kullanılan birim sistemleri SI birim sistemlerine uyumlu olmalıdır.

 

YAYINA KABUL EDİLEN MAKALELERİN SON DÜZELTMELERİNDEKİ DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

  • Tüm kenar boşlukları (sağ, sol, üst ve alt) 2,5 cm ve satır aralığı tek olmalı, 

  • Özetler 10 punto, ana metin 11 punto olmalı,

  • Makale başlıkları 15 punto, kalın yalnızca ilk harfler büyük,

  • Metin ana başlıkları 11 punto, kalın yalnız ilk harfler büyük,

  • Alt başlıklar 11 punto, kalın ve sadece ilk harfi büyük olmalıdır.

Makaleler yayınlandıktan sonra, sadece sorumlu yazarlara PDF formatında makaleleri gönderilecektir. Yazarlara ayrıca derginin ilgili baskısı gönderilecektir.

YAYIN KURALLARI

Bitlis Eren Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü tarafından yılda dört defa (Mart, Haziran, Eylül ve Aralık) çıkarılan Fen Bilimleri Dergisi'nde (Uluslararası Hakemli Dergi), Mühendislik ve Temel Bilimler alanlarında özgün araştırma makaleleri ve teknik not yayımlanmaktadır.



Dergide yayımlanacak makalelerin yazım dili İngilizce’dir. Makalelerin benzerlik oranı %15’i geçmemelidir. Yazım kurallarına uymayan makaleler, hakemlere gönderilmeden önce düzeltilmek üzere yazara geri gönderilir. Bu nedenle, derginin yazım kuralları dikkate alınmalıdır. Makaleler şekiller ve tablolar dâhil 20 sayfayı geçmemelidir. Dergiye yayın için gönderilen makaleler en az iki hakem tarafından değerlendirilir. Makalelerin dergide yayımlanabilmesi için hakemler tarafından olumlu görüş bildirilmesi gerekmektedir. Dergi Editör Kurulu, hakem raporlarını (iki hakemin değerlendirmeleri geldikten sonra) dikkate alarak makalelerin yayımlanmak üzere kabul edilip edilmemesine karar verir.



Dergide yayınlanacak makalelerin bilimsel etik kuralları içerisinde olması gerekmektedir. Makalede yer alan tüm yazarlar, çalışmalarının yayın haklarını Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi’ne verdiklerine dair Telif Hakları Formu (Copyright Form)nu imzalamalıdırlar. Bu form iletilmeden yayın kabul edilse de yayınlanmayacaktır. Dergide yayınlanacak makalelerin içeriğinden kaynaklanan her türlü yasal sorumluluklar ve telif haklarına ilişkin doğabilecek hukuki sorumluluklar tamamen yazarlara aittir.

Bitlis Eren Üniversitesi
Fen Bilimleri Dergisi Editörlüğü

Bitlis Eren Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü        
Beş Minare Mah. Ahmet Eren Bulvarı,

Merkez Kampüs, 13000 BİTLİS         
E-posta: fbe@beu.edu.tr

Dergimize makale başvurusunda bulunmayı düşünüyorsanız, Derginin "Hakkında" sayfasındaki dergi yayın politikasını incelemenizi öneririz. Yazarlar dergiye gönderi yapmadan önce Dergipark'a kayıt olmalıdır. Kaydolduktan sonra, Giriş bağlantısı aracılığıyla gönderi işlemine başlayabilir. Okuyucuların yayın bildirimi servisine kayıt olmaları önerilir. Bu işlem dergi giriş sayfasının üst kısmında yer alan Kayıt bağlantısından gerçekleştirilebilir. Derginin gizlilik bildiriminde belirtildiği gibi, yazarların kimlik bilgileri ve e-posta adresleri hiçbir şekilde başka amaçlar için kullanılmayacaktır. Araştırma kütüphanelerine, bu dergiyi elektronik dergi koleksiyonuna almalarını önermekteyiz. Derginin açık kodlu yayın sistemi, kütüphaneyi kullanan akademisyenlerin yayın sürecine katıldıkları diğer dergilerde kullanım için de uygun olabileceğini belirtmek gerekir. Açık Dergi Sitemleri ile ilgili ayrıntılı bilgi Public Knowledge Project sayfasından elde edilebilir. Yazarlar bu dergide yayınlanan çalışmalarını, yayın öncesinde ve sonrasında, kişisel web sitelerinde veya kurumsal arşivlerde, bu dergiye kütüphanecilik kurallarına uygun şekilde referans vererek yayınlayabilirler. Bu dergi; bilimsel araştırmaları halka ücretsiz sunmanın bilginin küresel paylaşımını artıracağı ilkesini benimseyerek, içeriğine anında açık erişim sağlamaktadır. Bu dergi sitesindeki isimler ve e-posta adresleri sadece bu derginin belirtilen amaçları doğrultusunda kullanılacaktır; farklı herhangi bir amaç için veya diğer kişilerin kullanımına açılmayacaktır.


Kopya düzenleme aşaması

Kopya düzenleme aşaması makalenin akıcılığını, anlaşılırlığını, gramer yapısını, sözcük seçimini ve biçimini geliştirmeyi amaçlar. Bu, yazarın makalesinde yapabileceği önemli değişiklikler için son fırsattır; çünkü bundan sonraki aşamada yalnızca dizgi ve formata ilişkin düzeltmeler yapılacaktır. Kopya düzenlemesi yapılacak dosya MS Word veya .rtf dosyası biçiminde olduğundan, kelime işlem dokümanı olarak kolayca düzenlenebilir. Burada düzeltmeler için iki yaklaşım önerilmektedir. Birincisi MS Word programının "Değişiklikleri İzleme" (Track Changes) özelliğini kullanmaktır. Ancak bu yol seçildiğinde yazar, kopya editörü ve editörün programa erişebilmesi gerekir. Önerilen ikinci sistem ise, yazılımdan bağımsızdır ve Harward Educational Review izniyle buraya alınmıştır. Dergi editörü bu talimatları değiştirerek, derginin kendi işleyişine daha uygun biçime getirebilir.

Kopya düzenleme sistemleri

  1. MS Word'ün “Değişiklikleri İzleme” özelliği ile Menü çubuğundaki Araçlar'ın altında yer alan "Değişiklikleri İzleme" özelliği etkinleştirilince, kopya editörü gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Eklediği metinler farklı renkle, çıkardığı yerler üstü çizili, renkli veya silinmiş olarak kenar boşluğunda gösterilir. Kopya editörü, yazara veya editöre sormak istediklerini köşeli parantez içinde yazabilir. Kopya editöründen geçen belge editöre iletilmek üzere sisteme yüklenir. Editör metni gözden geçirip yazarın görüşüne sunar. Editör ve yazar uygun gördükleri düzeltmeleri onaylayarak normal biçime getirirler, isterlerse değiştirebilir, ya da farklı renklerde yeni eklentiler veya çıkarmalar yapabilirler. Metinde köşeli parantez içinde sorular var ise yazar ve editör kendilerine yöneltilen bu soruları ilgili parantezin içinde yanıtlamalıdır. Yazar ve editörün incelemesinden geçen metni kopya editörü son bir kez daha gözden geçirerek değişiklikleri onaylar ve metin sayfa düzenleme ve dizgi aşamasına hazır hale gelir.

  2. Harward Educational Review yöntemi ile Makale taslağında elektronik düzenlemeler yapmak için talimatlar Taslak metinde elektronik düzenlemeler yaparken, aşağıdaki yöntemi izleyin: Önerilen değişikliklere yanıt verme   Önerilen değişiklikleri onaylıyorsanız, ilgili metni kalın fonttan, normal fonta değiştirin.   Önerilen değişiklikleri onaylamıyorsanız, orijinal metni yeniden girip, kalın font yapın. Ekleme ve çıkarmalar yapma   Eklediğiniz kısmı kalın font yaparak işaretleyin.   Silinecek metni yandaki gibi köşeli parantezle işaretleyin: [silinecek metin]   Eğer bir cümle veya daha fazlasını siliyorsanız, ilgili alana bir not ekleyin. Örneğin : [silinen 2 cümle: silinecek metin]Yazara yöneltilen sorulara yanıt verme   Yazara yöneltilen sorulara dokunmayın, silmeyin, metin içinde kalın fontla bırakın.   Yazara yöneltilen soruların sonuna, verdiğiniz yanıtı [Yazar notu:] şeklinde ekleyiniz. Örneğin:[Yazar notu: Metodoloji tartışması önerdiğiniz şekilde genişletildi.] Yorum yapma   Makale düzenlemesi ile ilgili değişiklik ve büyük çaplı revizyonları açıklamak için Yorum kısmını kullanınız   örneğin, [Yorum: Üsteki paragraf 5. sayfadan 7. sayfaya taşındı] Not: Sayfa numaralarını verirken, size gelen basılı kopyadaki sayfa numaralarını kullanınız. Elektronik işlemler sırasında sayfa numaraları değişebilir.

Elektronik düzenleme için bir örnek

İlk kopya editörü dosyası derginin kopya editörü metni akıcılık, anlaşılırlık, gramer, sözcük seçimi ve biçim açısından gözden geçirip düzenleyerek, gerekli noktalarda yazara iletilecek soruları ekler. Bu ilk düzenlemesi tamamlanan makaleyi, derginin web sayfasına yükler. Yazara da makaleyi incelemesi için bir not gönderir. Yazar düzenleme dosyası Yazar, ilk düzenlemesi tamamlanmış makalenin yapısı veya düzeni ile ilgili büyük değişiklikler yapmadan önce, makalesini izleyen editörlerin görüşlerini almalıdır. İlk düzenleme sırasında yapılan değişilikleri uygun görüyorsa onaylayarak, görmüyorsa reddederek, yöneltilen tüm soruları cevaplandırmalıdır. Yazar bu işlemi tamamladığında dosya adını YazaradiQA.doc'tan YazaradiQAR.doc'a değiştirmeli (örn: LeeQA.doc yerine LeeQAR.doc) ve web sayfasına yüklemelidir. Son kopya düzenleme Dergi kopya editörü yazarın yaptığı değişiklikleri onaylayacak ve cevapları da metinle bütünleştirerek son kopyayı hazırlayacaktır. Son kopyayı dergi web sayfasına yükledikten sonra formatlamayı tamamlaması için sayfa düzeni editörünü uyaracaktır.

YAYIN ETİĞİ


Aşağıda yer alan etik görev ve sorumluluklar oluşturulurken açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır.

Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi'ne çalışma gönderen yazarların etik sorumluluklara uyması ve yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıdaki etik sorumlulukları taşıması beklenmektedir.

YAZARLARIN ETİK SORUMLULUKLARI

Yazarların gönderdikleri çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Yazarların başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları veya alıntı yapmaları gerekmektedir. Çalışmanın oluşturulmasında içeriğe entelektüel açıdan katkı sağlamayan kişiler, yazar olarak belirtilmemelidir. Yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır. Yazarlardan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir. Böyle bir durumda yazarlar beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmalıdır. Yazarlar kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma ve analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye sahip olmalıdır. Yazarların yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır. Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayınlanmış çalışma Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi’ne gönderilemez. Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.


EDİTÖRLERİN ETİK GÖREV VE SORUMLULUKLARI

Genel görev ve sorumluluklar

Editörler, Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi’nde yayınlanan her yayından sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki rol ve yükümlülükleri taşımaktadır:

Okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarf etme,

Sürekli olarak derginin gelişimini sağlama,

Dergide yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütme,

Düşünce özgürlüğünü destekleme,

Akademik açıdan bütünlüğü sağlanma,

Fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme,

Düzeltme, açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterme.

Okuyucu ile ilişkiler

Editörler tüm okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcıların ihtiyaç duydukları bilgi, beceri ve deneyim beklentilerini dikkate alarak karar vermelidir. Yayınlanan çalışmaların okuyucu, araştırmacı, uygulayıcı ve bilimsel literatüre katkı sağlamasına ve özgün nitelikte olmasına dikkat etmelidir. Ayrıca editörler okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak, açıklayıcı ve bilgilendirici geri bildirim vermekle yükümlüdür.

Yazarlar ile ilişkiler

Editörlerin yazarlara karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki şekildedir:

Editörler, çalışmaların önemi, özgün değeri, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine dayanarak olumlu ya da olumsuz karar vermelidir.

Yayın kapsamına uygun olan çalışmalar, ciddi problemi olmadığı sürece, ön değerlendirme aşamasına alınmalıdır.

Editörler, çalışma ile ilgili ciddi bir sorun olmadıkça, olumlu yöndeki hakem önerilerini göz ardı etmemelidir.

Yeni editörler, çalışmalara yönelik olarak önceki editörler tarafından verilen kararları, ciddi bir sorun olmadıkça, değiştirmemelidir.

"Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" mutlaka yayınlanmalı ve editörler tanımlanan süreçlerde yaşanabilecek sapmaların önüne geçmelidir.

Yazarlara açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlanmalıdır.

Hakemler ile ilişkiler

Hakemler çalışmanın konusuna uygun olarak belirlenmelidir.
Editörler hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberleri sağlamakla yükümlüdür.
Editörler yazarlar ile hakemler arasından çıkar çatışması olup olmadığını gözetmek durumundadır.
Körleme hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutulmalıdır.
Editörler hakemleri; tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dille çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidir.
Hakemlerin performansını artırıcı uygulama ve politikalar belirlenmelidir.
Editörler hakem havuzunun dinamik şekilde güncellenmesi konusunda gerekli adımları atmalıdır.
Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeler engellenmelidir.
Hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması için adımlar atılmalıdır.


Yayın kurulu ile ilişkiler

Editörler, tüm yayın kurulu üyelerinin süreçleri, yayın politikaları ve yönergelere uygun ilerletmesini sağlamalıdır. Yayın kurulu üyelerini yayın politikaları hakkında bilgilendirmeli ve gelişmelerden haberdar etmelidir. Ayrıca editörler;

Yayın kurulu üyelerinin çalışmaları tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır,
Yeni yayın kurulu üyelerini, katkı sağlayabilir ve uygun nitelikte belirlemelidir,
Yayın kurulu üyelerinin uzmanlık alanına uygun çalışmaları değerlendirme için göndermelidir,
Yayın kurulu ile düzenli olarak etkileşim içerisinde olmalıdır,
Yayın kurulu ile belirli aralıklarla yayın politikalarının ve derginin gelişimi için toplantılar düzenlemelidir.


Dergi sahibi ve yayıncı ile ilişkiler

Editörler ve yayıncı arasındaki ilişki editöryal bağımsızlık ilkesine dayanmaktadır. Editörler ile yayıncı arasında yapılan yazılı sözleşme gereği, editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncı ve dergi sahibinden bağımsızdır.

Editöryal ve kör hakemlik süreçleri

Editörler; dergi yayın politikalarında yer alan "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlar.

Kalite güvencesi

Editörler; dergide yayınlanan her makalenin dergi yayın politikaları ve uluslararası standartlara uygun olarak yayınlanmasından sorumludur.

Kişisel verilerin korunması

Editörler; değerlendirilen çalışmalarda yer alan deneklere veya görsellere ilişkin kişisel verilerin korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan bireylerin açık rızası belgeli olmadığı sürece çalışmayı reddetmekle görevlidir. Ayrıca editörler; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.

Etik kurul, insan ve hayvan hakları

Editörler; değerlendirilen çalışmalarda insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle sorumludur.

Olası suistimal ve görevi kötüye kullanmaya karşı önlem

Editörler; olası suistimal ve görevi kötüye kullanma işlemlerine karşı önlem almakla yükümlüdür. Bu duruma yönelik şikayetlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi konusunda titiz ve nesnel bir soruşturma yapmanın yanı sıra, konuyla ilgili bulguların paylaşılması editörün sorumlulukları arasında yer almaktadır.

Akademik yayın bütünlüğünü sağlamak

Editörler çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlamalıdır.

Fikri mülkiyet haklarının korunması

Editörler; yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazarların haklarını savunmakla yükümlüdür. Ayrıca editörler yayınlanan tüm makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

Yapıcılık ve tartışmaya açıklık

Editörler;

Dergide yayınlanan eserlere ilişkin ikna edici eleştirileri dikkate almalı ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemelidir.

Eleştirilen çalışmaların yazarlarına cevap hakkı tanımalıdır.

Olumsuz sonuçlar içeren çalışmaları göz ardı etmemeli ya da dışlamamalıdır.

Şikayetler

Editörler; yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikayetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdür.

Politik ve Ticari kaygılar

Dergi sahibi, yayıncı ve diğer hiçbir politik ve ticari unsur, editörlerin bağımsız karar almalarını etkilemez.

Çıkar çatışmaları

Editörler; yazarlar, hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti eder.


HAKEMLERİN ETİK SORUMLULUKLARI

Tüm çalışmaların "Kör Hakemlik" ile değerlendirilmesi yayın kalitesini doğrudan etkilemektedir. Bu süreç yayının nesnel ve bağımsız değerlendirilmesi ile güven sağlar. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör aracılığıyla yazarlara iletilir. Bu bağlamda Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi için çalışma değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:

Sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışma değerlendirmeyi kabul etmek.
Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmak.
Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi reddederek, dergi editörünü bilgilendirmek.
Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmek (İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilirler).
Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmak. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemek.
Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmak. Düşmanlık, iftira, nezaket içermeyen sözler ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmamak.
Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmek.

YAYINCININ ETİK SORUMLULUKLARI

Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Editörleri ve Yayın Kurulu aşağıdaki etik sorumlulukların bilinciyle hareket etmektedir:

Editörler, Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi’ne gönderilen çalışmaların tüm süreçlerinden sorumludur. Bu çerçevede ekonomik ya da politik kazançlar göz önünde bulundurmaksızın karar verici kişiler editörlerdir. Editörler bağımsız kararlar oluşturulmasını taahhüt eder. Editörler Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi’nde yayınlanmış her makalenin mülkiyet ve telif hakkını korur ve yayınlanmış her kopyanın kaydını saklama yükümlülüğünü üstlenir. Editörler her türlü bilimsel suistimal, atıf çeteciliği ve intihalle ilgili önlemleri alma sorumluluğuna sahiptir.

Etik Olmayan Bir Durumla Karşılaşırsanız,

Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi’nde yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar ve dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen e-posta yoluyla bildiriniz.

DERGİ POLİTİKASI

Açık Erişim Politikası


Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, bilimsel çalışmaların ilerletilebilmesi için bilgiye kolay ulaşılabilir olması gerektiğinin bilincinde bir dergi olarak, Budapeşte Açık Erişim Bildirgesinde yer alan, hakemli dergi literatürünün açık erişimli olması girişimini destekler ve yayınlanan tüm yazıları herkesin okuyabileceği ve indirebileceği bir ortamda ücretsiz olarak sunar. Bu bildirgede açık erişim, “bilimsel literatürün İnternet aracılığıyla finansal, yasal ve teknik bariyerler olmaksızın, erişilebilir, okunabilir, kaydedilebilir, kopyalanabilir, yazdırılabilir, taranabilir, tam metne bağlantı verilebilir, dizinlenebilir, yazılıma veri olarak aktarılabilir ve her türlü yasal amaç için kullanılabilir olması” anlamında kullanılmıştır. Bilimin ilerlemesinde bilgi paylaşımının rolü düşünüldüğünde, açık erişim, araştırmacılar ve okuyucular için büyük önem taşımaktadır. Bu sebeple bu dergide yer alan makaleler, yazarına ve orijinal kaynağa atıfta bulunulduğu sürece, kullanılabilir. Yazarlardan veya yayıncılardan izin alınması gerekmez. Bu dergideki makalelere arama motorları, web siteleri, bloglar ve diğer dijital platformlar ulaşabilir.

Ücret Politikası

Dergide makale yayını ve makale süreçlerinin yürütülmesi için ücret talep edilmez.


DEĞERLENDİRME SÜRECİ

Dergiye yayımlanmak üzere gönderilen çalışmalar öncelikle derginin amaç ve kapsamına uygunluğu, yazım kurallarına ve önerilen taslağa uyumu açısından editör değerlendirmesine tabi tutulur. Bu aşamada derginin amaç ve kapsamına uygun bulunmayan çalışmalar yazarlara iade edilir. Yazım kurallarına ve taslak biçimlendirmesine uymayan çalışmalar ise düzeltilip tekrar yüklenmek üzere yazarlara iade edilir. Bütün çalışmaların daha önce herhangi bir ortamda yayımlanmamış, orijinal ve özgün çalışmalar olması beklenir. Değerlendirme aşamasında, makaleler Ithenticate benzerlik tarama ve intihal tespit programı aracılığıyla incelenir. Makalelerin benzerlik indeksi değerinin; referanslar, adresler, özel isimler, kimyasal bileşik isimleri ve biyolojideki takson adları (bilimsel isimler) çıkartıldıktan sonra %15'in altında olması gerekir. Bu değerin üzerindeki makaleler değerlendirmeye alınmadan reddedilir. Benzerlik oranı söylenen değerin üzerinde olmayan ve taslağa uygun olan makaleler uygun bir yazım ve dil editörüne gönderilir. Yazım ve dil editörü makalenin dil ve grammer açısından yetersiz olduğu kanısına varırsa makale reddedilir. Yazım ve dil editörü makalenin dilinin küçük düzeltmelere ihtiyacı olduğunu belirlerse makale yazara tekrar gönderilir ve yazarlar yazım ve dil editörünün önerileri doğrultusunda makaleyi düzeltip sisteme makalenin son halini yükler. Editör değerlendirmesine uygun bulunan çalışmalar konularına göre ilgili bir alan editörüne yönlendirilir. Alan editörü çalışmaya, konusuna ve niteliğine uygun en az iki hakem belirleyerek çalışmanın hakem değerlendirme sürecini başlatır. Birinci adım değerlendirme süreci için seçilen hakemlere 15 gün değerlendirme süresi tanınır. Bu süre sonunda değerlendirmesini tamamlamayan veya değerlendirme raporunu yüklemeyen hakemlerin görevi sonlandırılır ve yeni hakemler belirlenir. Hakem değerlendirme sonucuna göre yayımlanması uygun görülmeyen çalışmalar yazarlara iade edilir. Belirli düzeltmelerden sonra yayına kabul edilen çalışmalar için yazarlara bilgi verilir ve çalışma yayın sürecine alınır. Hakemlerin düzeltilme istediği çalışmalar için yazarlara 15 gün süre tanınır. Bu süre içerisinde gereken düzeltmeler yapılarak makale dergi sistemine yüklenmelidir. Yazarlara tanınan bu sürenin aşılması durumunda çalışmanın süreci sonlandırılır. Verilen sürede yüklenen düzeltilmiş sürüm, gerekiyorsa yeniden hakeme yönlendirilir ve ikinci adım hakem süreci başlatılır. Eğer hakem, çalışmanın düzeltilmiş halini görmek istememişse yayına ilişkin kararı editör verir. Eğer hakem, çalışmanın düzeltilmiş halini görmek istemişse İkinci adım değerlendirme sürecinde yazarlar tarafından yapılan düzeltmeler hakemler tarafından izlenir ve hakemler çalışma hakkında son kararlarını editöre bildirir. Editör bu karara göre yayım sürecine ilişkin yazarları bilgilendirir.

BASIM SÜRECİ


Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisinin her sayısında en fazla 35 makale basılır. Sayı basılacağı zaman dergide kabul edilmiş makale 35 ya da daha az ise tüm makaleler basılır. Kabul almış makale sayısı 35’ten fazla ise dergiye makaleyi ilk gönderen yazarların makaleleri önce basılır, diğerleri bir sonraki sayıya bırakılır. Eğer bir yazarın bir sayı basılırken 2 makalesi kabul almış ise dergiye son gelen makalesi 2 sonraki sayıya bırakılır. Ayrıca bir sayı basılırken bir yazarın bir önceki sayıda makalesi basılmış ise yazarın yeni makalesi bir sonraki sayıya bırakılır. Bunların dışında, eğer bir düzeltme yazısı (erratum ya da corrigendum) kabul almış ise bu yazı bu kurallardan muaftır ve ilk sayıda basılır.

Makale gönderim ve basım aşamasında dergimiz herhangi bir ücret talep etmemektedir.



Bitlis Eren Üniversitesi
Fen Bilimleri Dergisi Editörlüğü

Bitlis Eren Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü        
Beş Minare Mah. Ahmet Eren Bulvarı, Merkez Kampüs, 13000 BİTLİS        
E-posta: fbe@beu.edu.tr