Türkçe'de Kelime Okuma Bilgisi Testi'nin (KOBİT) Geliştirilmesi

Yıl 2011, Cilt: 28 Sayı: 2, 1 - 21, 17.02.2016

Nalan Babür , Belma Haznedar , Gülcan Erçetin , Didem Özerman Ece Erdat Çekelek

Öz

Alanyazında Türkçe’nin dilbilgisel ve ses bilgisel yapısına uygun okuma başarısını ölçen test(ler) yer almamaktadır (Bingöl, 2003). Bu eksiklik, klinik boyutuyla olduğu kadar eğitim açısından da okuma sorunlarına tanı koymada hatalara yol açmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, Türkçe’nin dilbilgisel ve ses bilgisel özelliklerine uygun kelime okuma testlerinin geliştirilmesiyle okuma edinimi alanındaki bu boşluğa katkıda bulunmaktır. Çalışma kapsamında geliştirilen Kelime Okuma Testi (KOBİT), İstanbul’da bulunan ilkokullarda öğrenim gören 300'ün üzerinde 1-5. sınıf öğrenciye uygulanmıştır. 283 öğrencinin verisine dayanarak elde edilen sonuçlar, testin alt ölçekleri için hesaplanan Cronbach alfa katsayılarının, test-eşdeğer test ve test-tekrar test korelasyonlarının .85'in üzerinde olduğunu göstermiştir. Ayrıca, alt ölçeklerin birbirleriyle ve toplam test puanlarıyla ilişkileri ile Kelime Okuma Hızı ile ilişkilerinin de .75'in üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Sonuçlar, KOBİT'in okuma alanında kullanılabilmesi için geçerlik ve güvenirliği konusunda yeterli bulgular olduğunu ortaya koymaktadır. Sonuç olarak, KOBİT, 06-11 yaş arası çocuklar için okuma güçlüğünü/başarısızlığını belirlemede ve tanı koymada kullanılabilecek bir ölçektir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe kelime okuma testi, Okuma güçlüğü, Geçerlik, Güvenirlik

Türkçe'de Kelime Okuma Bilgisi Testi'nin (KOBİT) Geliştirilmesi

Öz

Kaynakça

• Adams, M. J. (1990). Beginning to read: Thinking and learning about print. Cambridge, MA: MIT Press.
• Adams, M.J. ve Bruck, M. (1995). Resolving the “Great Debate.”.American Educator, 19, (7), 10-20.
• Anastasi, A. ve Urbana, S. (1997). Psychological testing. New Jersey: Prentice Hall.
• Baykal, A. (2005). Statistics from primary and high school textbooks used in Turkey. D. T. Ceylan ve G. Irzık (Haz.), How are we educated? (s. 35-80). International Symposium on Human Rights Education and Textbook Research. İstanbul.
• Bingöl, A. (2003). Ankara’daki ilkokul 2. ve 4. sınıf öğrencilerinde gelişimsel disleksi oranı. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 56 (2), 67- 82.
• Anthony, L. (2012) AntConc 3.2.4 [Yazılım]. http://www.antlab.sci.waseda.ac.jp/software.html. adresinden ulaşılabilir.
• Demircan, Ö. (2002). Türkçe’nin ses dizimi. Der Yayınları: İstanbul.
• Ehri, L. C. (1996). Development of the ability to read words. R. Barr, M. L. Kamil, P., B. Mosenthal ve P. David Pearson (Haz.), Handbook of reading research, (s.383-417), Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Gillon, G. T. (2004). Phonological awareness: From research to practice. NewYork: Guilford Press.
• Goswami, U. (2000). Phonological and lexical processes. M. L. Kamil, P. B. Mosenthal, P. D. Pearson ve R. Barr (Haz.), Handbook of reading research (sayı III, s. 251-267). Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Gough, P. B. (1984). Word recognition. P. D. Pearson (Haz.), Handbook of reading research (s. 225-253). New York: Longman.
• Göz, İ. (2003). Yazılı Türkçenin kelime sıklığı sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Jimenez, J. E. ve Garcia de la Cadena, C. (2007). Learning disabilities in Guatemala and Spain: A cross-national study of prevalence and cognitive processes associated with reading and spelling disabilities. Learning Disabilities Research vePractice , 22 (3), 161-169.
• LaBerge, D. ve Samuels, S. (1974). Toward a theory of automatic information processibg ib reading. Cognitive Psychology, 6 (2), 293-323.
• Liberman, I. Y., Shankweiler, D. ve Liberman, A. M. (1989). The alphabetic principle and learning to read. D. Shankweiler ve I. Y. Liberman (Haz.), Phonology and reading disability (s.1-34). Ann Arbor: University of Michigan Press.
• Lyon, G. R. (1995). Toward a definition of dyslexia. Annals of Dyslexia, 45, 3-27.
• Oakland, T., Mpofu, E., Gregoire, J. ve Faulkner, M. (2007). An exploration of learning disabilities in four countries: Implications for test development and use in developing countries. International Journal of Testing, 7(1), 53-70.
• Organization for Economic Co-operation and Development {OECD} (2003). PISA 2003 Technical Report, OECD, Paris. http://www.oecd.org/edu/preschoolandschool/programmeforinternationalstudentassessmentpisa/35188570.pdf adresinden alınmıştır.
• Organization for Economic Co-operation and Development {OECD} (2009). PISA 2009 Technical Report, OECD, Paris. http://www.oecd.org/pisa/pisaproducts/pisa2009/50036771.pdf adresinden alınmıştır.
• Özenç, B. ve Arslanhan, S. (2010). PISA 2009 sonuçlarına ilişkin bir değerlendirme. Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) http://www.tepav.org.tr/upload/files/1292317950_2.An_Evaluation_of_the_PISA_2009_Results.pdf adresinden alınmıştır.
• Perfetti, C.A. (1985). Reading ability. Oxford: Oxford University Press.
• Shaywitz, S. E. (1998). Dyslexia. The New England Journal of Medicine, 338(5), 307-312.
• Snow, C.E., Burns, M.S. ve Griffin, P. (1998). Preventing reading difficulties in young children. Washington, DC: National Academy Press.
• Stanovich, K.E. (1986). Matthew effects in reading: Some consequences of individual differences in the acquisition of literacy. Reading Research Quarterly, 21, 360-407.
• Stanovich, K.E. (1991). Word recognition: Changing perspectives. D. Pearson, R. Barr, M. Kamil ve M. Mosenthal (Haz.), Handbook of reading research, (sayı II, s. 418- 452). Mahwah: New Jersey, Lawrence Erlbaum Associates.
• Tekcan, A. İ. , Göz, İ., Yalçın, S., Akırmak, Ü., Serbest, S., Fırat, C., ve Rodoplu, S. (2002). Yazılı Türkçe’nin Kelime Sıklığı Sözlüğü’nün geçerliği üzerine bir çalışma. Türk Psikoloji Dergisi, 17, 27-42.
• Torgesen, J. K., Wagner, R. K. ve Rashotte, C.A. (1994). Longitudinal studies of phonological processing and reading. Journal of Learning Disabilities, 27, 276-286.
• Torgesen, J.K., Wagner, R.K. ve Rashotte, C.A (1999). TOWRE, Test of word reading efficiency. Austin, Texas: Pro-Ed.
• Türk Dil Kurumu (2005). İlköğretim okulları için yazım kılavuzu (2.baskı). Ankara.