2013 FEN BİLİMLERİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMINA İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2018, Cilt: 16 Sayı: 3, 57 - 76, 30.09.2018

Sinan Muhammet Bekmezci , Özlem Ateş

Öz

                Bu araştırma, 2013 yılı Fen Bilimleri dersi
öğretim programına yönelik öğretmen görüşlerini tespit etmeyi amaçlamaktadır.
Araştırmada betimsel araştırma yöntemlerinden tarama modeli kullanılmıştır.
Araştırmanın örneklemini Manisa ilinde görev yapmakta olan fen bilimleri
öğretmenleri (n=208) ve sınıf öğretmenleri (n=104) oluşturmaktadır. Veri
toplama araçları olarak anket ve yarı yapılandırılmış görüşme formu
kullanılmıştır. Analizler sonucunda araştırmaya katılan öğretmenlerin çoğu
programın; öğrencileri fen okuryazarı bireyler olarak yetiştirmek için uygun,
günlük yaşamla bütünleştirilmiş, öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini
kullanmalarını sağlayacak şekilde hazırlanmış, araştırmaya dayalı öğrenme
yaklaşımının temel alınmasından dolayı etkili, öğrencilerin fene karşı olumlu
tutum geliştirmelerine katkı sağlayan, öğretmenlere daha özgür bir uygulama
fırsatı sunan ve öğrencilerin yaşam becerilerini kullanmalarını sağlayacak
şekilde hazırlanmış bir program olduğunu düşünmektedir. Bunun yanı sıra
programdaki kazanımların belirlenen zaman içerisinde yetiştirilemediği ve
öğrencilerde bilimsel ve teknolojik gelişmelere karşı merak uyandıracak bir program
olmadığı yönünde görüş bildiren öğretmenler de çoğunluktadır. Bu çalışmanın
alanyazına ve öğretim programlarının güncellenmesine yönelik çalışmalara katkı
sağlaması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

fen eğitimi, öğretim programı, fen bilimleri dersi öğretim programı, öğretmen görüşleri

Kaynakça

• Abbott, J. ve Ryan, T. (1999). Constructing knowledge, reconstructing schooling. Educational Leadership, 57(3), 66–69. Akamca, G., Hamurcu, H. ve Günay, Y. (2006). Yeni ilköğretim fen ve teknoloji programına yönelik öğretmen görüşleri. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi, 14-16 Nisan 2006, Ankara: Gazi Üniversitesi. Akıncı, B., Uzun, N. ve Kışoğlu, M. (2015). Fen bilimleri öğretmenlerinin meslekte karşılaştıkları problemler ve fen öğretiminde yaşadıkları zorluklar. International Journal of Human Sciences, 12(1), 1189-1215. Akmaz, B. ve Kapucu, S. (2014). Fen Bilimleri öğretmenlerinin fen bilimleri dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8.sınıflar) öğretim programının güçlü ve zayıf yönleri hakkındaki görüşleri. 11. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 11 – 14 Eylül 2014, Adana: Çukurova Üniversitesi. Altunoğlu, B. D. ve Atav, E. (2005). Daha etkili bir biyoloji öğretimi için öğretmen beklentileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 19-28. Arsal, Z. (2012). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı kazanımlarının yapılandırmacılık ilkelerine göre değerlendirilmesi. Eğitim Programları ve Öğretim Dergisi, 2(3), 1-14. Aydın, Ö. (2007). Fen ve teknoloji dersi öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri (Kütahya İl Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir. Aydın, S. ve Çakıroğlu, J. (2010). Teachers’ views related to the new science and technology curriculum: Ankara case. Elementary Education Online, 9(1), 301-315. Bağdatlı, A. (2005). Değişen ilköğretim programlarındaki 4. Sınıf fen ve teknoloji dersinin taslak öğretim programının, öğrenci başarısına etkisi ve sınıf öğretmenlerinin programa ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay. Bakırcı, H. ve Çepni, S. (2014). Fen bilimleri dersi öğretim programı temelinde ortak bilgi yapılandırma modelinin irdelenmesi. Fen Eğitimi ve Araştırmaları Derneği Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 2(2), 83-94. Bayrak, B. ve Erden, A. M. (2007). Fen bilgisi öğretim programının değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 137- 154. Berkant, H. G. ve Kankılıç, D. (2014). Fen bilimleri dersi öğretim programına yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi. 11.Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 11 – 14 Eylül 2014, Adana: Çukurova Üniversitesi. Boyacı, K. (2010). 2005 ilköğretim 6. 7. ve 8. Sınıf fen ve teknoloji öğretim programı, programın uygulanmasında yaşanan sorunlar ve çözüm önerilerine ilişkin öğretmen görüşleri. Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana. Buluş Kırıkkaya E. (2009). İlköğretim okullarındaki fen öğretmenlerinin fen ve teknoloji programına ilişkin görüşleri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6(1), 133-148. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. (10. Basım). Ankara: Pegem Akademi. Cerlet, E. K. (2010). Cumhuriyetten günümüze ilköğretim I. kademe fen ve teknoloji programlarındaki değişme ve gelişmeler. Yayınlamamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu. Çepni, S. (2009). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş (4. Baskı). Trabzon. Çepni S., Ayas A., Johnson D. ve Turgut, F. (1997). Fizik Öğretimi. YÖK/Dünya Bankası, Milli Eğitimi Geliştirme Projesi, Ankara. Çıray, F., Küçükyılmaz, E. A. ve Güven, M. (2015). Ortaokullar için güncellenen fen bilimleri dersi öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 31-56. De Vaus, D. A. (1990). Survey in social research (2. Edition). London: Unwin Hyman. Ch. 2. Duban, N. (2016). Sınıf öğretmenlerinin ilkokul fen bilimleri dersi öğretim programına ilişkin görüşleri. Turkish Studies- International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 11(3), 981-994. Elmas, R., Aydoğdu, B. ve Saban, Y. (2014). 2013 Fen bilimleri dersi öğretim programının değerlendirilmesi. 11. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 11 – 14 Eylül 2014, Adana: Çukurova Üniversitesi. Ercan F. ve Altun, S. A. (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi 4. ve 5. sınıflar öğretim programına ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitimde Yansımalar: VIII Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumu, (Bildiriler Kitabı s. 311-319) Ankara: Sim Kitabevi Erdoğan, M. (2007). Yeni geliştirilen 4. ve 5. sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programının analizi: Nitel bir çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 221-254. Eskicumalı, A., Demirtaş, Z., Gür Erdoğan, D. ve Arslan, S. (2014). Fen ve teknoloji dersi öğretim programları ile yenilenen fen bilimleri dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. International Journal of Human Sciences, 11(1), 1077-1094. Fortus, D., Krajcik, J., Charles, D., Marx, R. W. & Mamlok-naaman, R. (2005). Design based science and real-world problem-solving. International Journal of Science Education, 27(7), 855-879. Fowler, F. J. (1993). Survey research methods. (2. Baskı). London: Sage Publications. Fraenkel, J.R. & Wallen, N. E. (1996). How to design and evaluate research. (3th Edition). New York: Mc Graw-Hill. Gömleksiz, M. N. ve Bulut, İ. (2007). Yeni fen ve teknoloji öğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 76-88. Holloway, J. H. (1999). Caution: Constructivism ahead. Educational Leadership, 57(3), 85–86. İzci, E., Özden, M. ve Tekin, A. (2008). Evaluation of new primary science and tecnolology curriculum: sample of Adıyaman. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 5(2), 70-81. Kara, S. (2008). İlköğretim 6. sınıf fen ve teknoloji dersi öğretimi yapan öğretmenlerin yeni 2005 yılı fen ve teknoloji programının uygulanması ile ilgili görüş ve değerlendirmeleri (Afyonkarahisar il örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon. Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi (21. Baskı). Ankara: Nobel Yayınları. Karatay, R., Timur, S. ve Timur, B. (2013). 2005 ve 2013 yılı fen dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(15), 233- 264. Karatepe, A., Yıldırım, H. İ., Şensoy, Ö. ve Yalçın, N. (2004). Fen bilgisi öğretimi amaçlarının gerçekleştirilmesinde mevcut fen bilgisi müfredat programının amaçlar boyutunda uygunluğu konusunda öğretmen görüşleri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 165-175. Kılıç, G. B., Haymana, F. ve Bozyılmaz, B. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programının bilim okuryazarlığı ve bilimsel süreç becerileri açısından analizi. Eğitim ve Bilim, 33(150), 52-63. Metin, M. (Ed.). (2015). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. Özcan, H. ve Küçükoğlu, M. (2014). 2004 ve 2013 Fen öğretim programlarının kazanımlar açısından karşılaştırılmasına yönelik öğretmen görüşleri. 11. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 11 – 14 Eylül 2014, Adana: Çukurova Üniversitesi. Özdemir, N. (2006). İlköğretim II. kademedeki fen bilgisi öğretiminde yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli. Özdemir, A. M. (2007). İlköğretim okulları 4. ve 5. sınıflarda 2005 fen ve teknoloji dersi öğretim programının uygulanmasında karşılaşılan güçlüklerin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Afyonkarahisar ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon. Özmen, H. (2003). Kimya öğretmen adaylarının asit ve baz kavramlarıyla ilgili bilgilerini günlük olaylarla ilişkilendirme düzeyleri. G.Ü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 11(2), 317-324. Öztürk, N. (2013). Altıncı sınıf fen ve teknoloji dersi ışık ve ses ünitesinde 5’e öğrenme modeline dayalı etkinliklerin öğrenme ürünlerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Özyurt, Y., Bahar, M. ve Nartgün, Z. (2014). Fen bilimleri dersi öğretim programlarının (2005-2013) ölçme-değerlendirme anlayışlarının karşılaştırılması ve 5.sınıf ders kitaplarına yansımaları. 11. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 11 – 14 Eylül 2014, Adana: Çukurova Üniversitesi. Şan, S. (2010). İlköğretim fen ve teknoloji öğretim programlarının derleme ve değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi, Kars. Şeker, S. (2007). Yeni ilköğretim altıncı sınıf fen ve teknoloji öğretim programının öğretmen görüşleri ışığında değerlendirilmesi (Gümüşhane ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon. Şenyüz, G. (2008). 2000 yılı fen bilgisi ve 2005 yılı fen ve teknoloji dersi öğretim programlarında yer alan bilimsel süreç becerileri kazanımlarının tespiti ve karşılaştırması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Toraman, S. ve Alcı, B. (2013). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri dersi öğretim programına ilişkin görüşleri. EKEV Akademi Dergisi, 17(56), 11-22. Tüysüz, C. ve Aydın, H. (2009). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin yeni fen ve teknoloji programına yönelik görüşleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 37-54. Unayağyol, S. (2009). Öğretmenlerin fen ve teknoloji programının uygulanması sürecinde karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Uslu, S. (2011). Cumhuriyet dönemi fen programları üzerine karşılaştırmalı bir inceleme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu. Ünal, S. Coştu, B. ve Karataş, F. Ö. (2004). Türkiye’de fen bilimleri eğitimi alanındaki program geliştirme çalışmalarına genel bir bakış. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 183-202. Ünişen, A. ve Kaya, E. (2015). Fen bilimleri dersinin ilkokul üçüncü sınıf programına alınmasıyla ilgili öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(20), 546-571. Varış, F. (1998). Temel kavramlar ve program geliştirmeye sistematik yaklaşım. Hakan, A. (Ed.), Eğitim bilimlerinde yenilikler (s.3-15). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları. Whittelegg, E. & Parry, M. (1999). Real life contexts for learning physics: Meanings, issues and practice. Physics Education, 34(2), 6. Yangın, S. (2007). 2004 Öğretim programı çerçevesinde ilköğretim fen ve teknoloji dersinin öğretimine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8. Basım). Ankara: Seçkin Kitabevi. Yıldırım, N. ve Güngör, Akgün, Ö. (2015). İlkokul 3. sınıf öğretmenlerinin yenilenen fen bilimleri dersine ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 199-218.