Su Altı Arkeolojik Buluntuların Sergilenmesi: Antalya Kekova Adası Su Altı Arkeoloji Müzesi Örneği

Yıl 2021, Cilt: 9, 485 - 494, 29.06.2021

Zuhal Kaynakçı Elinç Latif Gürkan Kaya , Büşra Göküz

Öz

Teknolojik alanda yaşanan hızlı gelişmeler ve dayanıklı malzeme çeşitliliğin artmasıyla arkeolojik buluntuların sergilenme yöntemlerinde de farklı tasarımlar ortaya çıkmaya başlamıştır. Uzmanların su altı bulun-tuların in situ olarak sergilenmesi yönündeki görüşleri doğrultusunda tasarımcılar yeni projeler geliştirmeye, koruma ve kullanma dengesi gözeterek sürdürülebilir tasarımlar ortaya çıkarmaya başlamıştır. Dünya’da her ne kadar farklı amaçlarla ve farklı mekanlarda birçok su altı buluntuları müzesi kurulmuş olsa da, su altı müzeleri çok yeni bir tasarım yaklaşımı olup, günümüzde sadece iki örneği bulunmaktadır. Bu örneklerden bir tanesi halihazırda uygulanmış ve bir tanesi ise henüz proje aşamasındadır. Çalışma kapsamında, su altında bulunan arkeolojik bulguların su yüzeyine çıkarılmadan sergilenebilmesi ve bulgulara yerinde koruyarak rahatça erişim sağlanması amacıyla bir su altı arkeoloji müzesi tasarım önerisinde bulunulmuştur. Bu amaç doğrultu-sunda sonuç olarak, müze formu olarak doğanın taklit edildiği biyomimetrik tasarım anlayışıyla, Antalya ili Demre ilçesi yakınlarında bulunan Kekova adası ve yakın çevresinin de önemli simgelerinden biri olan mavi yengeç formu seçilmiş ve üç boyutlu modelleme yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Antalya, Arkeolojik Buluntu, Kekova Adası, Sualtı Arkeoloji Müzesi

Exhibition of Underwater Archaeological Findings: The Case Study of the Antalya Kekova Island Underwater Archeology Museum, Turkey

Öz

With rapid developments in the technological field and the increase in the variety of durable materials, different designs have started to appear in the display methods for archaeological finds. From to experts’ opinions upon the in situ display of underwater finds, designers have begun to develop new projects, and to create sustainable designs by considering the balance of protection and use. Although many museums of underwater finds have been established in different places and for different purposes in the world, underwater museums are a very new design approach, and today there are only two examples. One of these has already been imple-mented and one is still at the project stage. Within the scope of this study, a proposal was made to design an underwater archeology mu-seum in order to exhibit the archaeological findings found underwater without bringing them to the water surface, and to provide easy access to these finds by preserving them in place. In line with this aim, the blue crab form, which is one of the important symbols of Kekova Island and its immediate surroundings, located near Demre district of Antalya province, was selected and three-dimensional modeling was performed with a biomimetric design approach in which nature is imitated as a museum form.

Anahtar Kelimeler

Antalya, Archaeological Finding, Keko¬va Island, Underwater Archaeological Museum

Kaynakça

• Aziz M. S. & El-Sherif A. Y. 2015, “Biomimicry as an Approach for Bio-inspired Structure with the aid of Computation”. Alexandria Engineering Journal LV, 707-714.
• Bideci Ç. 2014, Turizmde Ürün Farklılaştırılmasında Sualtı Kültürel Miras Alanlarının Turizm Ürünü Olarak Kullanımı Replika Gemi Batığı Projesi: Side Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ak¬deniz Üniversitesi. Antalya.
• Bodrum Müzesi 2021, Bodrum Müzesi. Kaynak: http://www.bodrum-museum.com.
• FAO: Fisheries & Aquaculture 2021, “The Food and Agriculture Organization of United Nations (FAO): Fisheries & Aquaculture; Fisheris Division: Callinectes Sapidus”. Kaynak: http://www.fao.org/fish ery/species/2632/en.
• Gölbaş A. 2019, “Sualtı Arkeolojisinin Terminoloji Sorunsalı”. Cedrus VII, 589-605.
• Günay R. 2007, “Kültür Mirasının Korumada Çeşitli Yaklaşımlar”. Colloquium Anatolicum VI, 1-25.
• ICOMOS 1996, “International Council on Monuments and Sites, Sualtı Kültür Mirasının Korunması ve Yönetimi ile İlgili Tüzük, Sofya 1996”. Kaynak: http://www.icomos.org.tr/Dosyalar/ICOMOSTR_tr 0882066001536913778.pdf, 1-4.
• Kaya L. G., C. Yücedağ & H. S. Aşıkkutlu 2018, “Reflection of Biomimicry to Spatial Design”. Eds. A. Atik & H. Arapgirlioğlu, European Conference on Science, Art & Culture, 19-22 April 2018. Antalya, 23-33.
• Kaya L. G., H. S. Aşıkkutlu, C. Yücedağ, H. Çokyiğit & E. Şen 2019, “To Investigate the Design Approach from Nature to Space with Samples”. Ed. L. G. Kaya, Research & Reviews in Architecture, Planning and Design. Ankara, 47-56.
• Keskin R. 2019, Doğadan Esinlenen Mekânsal Tasarımlarda Analojinin Kullanımı: Biyomimikri. Yayım¬lanmamış Yüksek Lisans Tezi, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi. Burdur.
• Kuday I. O. 2019, Tasarım Sürecinin Destekleyici Faktör Olarak Biyomimikri Kavramının İncelenmesi. Ya¬yımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi. İstanbul.
• Madran E. & Özgönül N. 2006, Yasal Düzenlemelerde Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunması ve Yerel Yönetimler. Ankara.
• Orhan U. 2018, Kekova Sualtı Araştırmalarında Tespit Edilen Amphoralar. Yayımlanmamış Yüksek Li¬sans Tezi, Selçuk Üniversitesi. Konya.
• PDP 2021, Publicdomainpictures.net. Kaynak: https://www.publicdomainpictures.net/en/view-image.p hp?image=314780& picture= aquarium-tunnel.
• Stasolla G. & Innocenti G. 2014, “New Records of the Invasive Crabs Callinectes Sapidus Rathbun, 1896 and Percnon Gibbesi (H. Milne Edwards, 1853) Along the Italian Coasts”. Bioinvansions Records 3, 39-43.
• Tekkök B., H. M. Karamüftüoğlu, G. Varinoğlu, S. Girgin & A. Özaygen 2011, “Türkiye Sualtı Kültür Mi¬rası Sanal Müzesi: Kaş Arkeopark Pilot Projesi”. TÜBİTAK Proje No: 107K133 Sonuç Raporu, An¬kara, 9-10. Kaynak: https://app.trdizin.gov.tr/search/projectSearch.xhtml.
• UNESCO 2001, “Sualtı Kültür Mirasının Korunması Sözleşmesi. UNESCO 31. Genel Konferansı, Paris. Su¬altı Kültür Mirasının Korunması Sözleşmesi. UNESCO 31. Genel Konferansı, Paris”. Kaynak: http:// portal.unesco.org/en/ev.phpURL_ID=13520&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html.
• UNESCO 2009, “Section of Museums and Cultural Objects Secretary of the Convention on The Protec¬tion of the Underwater Cultural Heritage, France”. Kaynak: http://www.unesco.org/new/file admin/MUL TIMEDIA/HQ/CLT/UNDERWATER/pdf/Infokit_ en_ Final. pdf.
• UNESCO 2021a , Underwater Cultural Heritage. Kaynak: http://www.unesco.org/new/en/culture/the mes/underwater-cultural-heritage/about-the heritage/underwater-museums.
• UNESCO 2021b, The Baiheliang Underwater Museum. Kaynak: http://www.unesco.org/new/en/culture/the mes/underwater-cultural-heritage/about-the-heritage/underwater-museums/the-baiheliang-under water-museum.
• UNESCO 2021c , “The Alexandria Underwater Museum Project”. Kaynak: http://www.unesco.org/new/en/ culture/themes/underwater-cultural-heritage/museums-and-tourism/alexandria-museum-project.
• Volstad N. L. & Boks C. 2012, “On the Use of Biomimicry as a Useful Tool for the Industrial Designer”. Sustainable Development XX, 189-199.
• Zamora T. V. 2008, “The Impact of Commercial Exploitation on The Preservation of Underwater Cul¬tural Heritage”. Museum International LXI/4, 18-30.
• Zari M. P. 2007, “Biomimetic Approaches to Architectural Design for Increased Sustainability”. Sustai¬nable Building Conference, 14-16 November 2007. New Zealand, 1-10.