İş Yerinde Sosyal Cesaret Davranışının Yalnızlık Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: 52, 396 - 418, 20.03.2024

Hande Ulukapı Yılmaz , Abdullah Yılmaz

https://doi.org/10.35408/comuybd.1380027

Öz

Sosyal cesaret, cesur ancak bireyin başkalarının gözünde itibarını zedeleyebilecek, örgüt içi sosyal ilişkilerine zarar verebilecek davranışlar olarak görülmektedir. Sosyalleşme ortamlarından biri de örgütler olan bireylerin sosyal cesaret davranışları, diğer bireyler ile arkadaşlıklarını tehdit etmektedir. Bu durum ise bireylerin yalnızlaşması riskini doğurmaktadır. Bu çalışma “Örgüt içerisinde gösterdikleri sosyal cesaret davranışı bireylerin yalnızlıklarını etkilemekte midir?”, “Muhtemel bir etkinin yönü nedir?” soruları üzerine ortaya çıkmış ve sosyal kimlik kuramı temelinde kurgulanmıştır. Çalışmada iş yerinde sosyal cesaret davranışlarının bireylerin yalnızlıkları üzerindeki etkisinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Görgül olarak tasarlanan araştırmada, nicel araştırma desenlerinden ilişkisel tarama modeli tercih edilmiştir. Veriler, anket yöntemi ile 403 çalışandan toplanmış ve SPSS 29 ile AMOS 24 aracılığıyla analiz edilmiştir. Sonuç olarak, iş yerinde sosyal cesaret davranışının duygusal yalnızlık üzerinde negatif ve istatistiksel bakımdan anlamlı etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Benzer şekilde iş yerinde sosyal cesaret davranışının sosyal yalnızlık üzerinde negatif ve istatistiksel bakımdan anlamlı etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Söz konusu iki bulgu çerçevesinde iş yerinde sosyal cesaret davranışının çalışanların yalnızlıkları üzerinde negatif ve istatistiksel bakımdan anlamlı etkisinin olduğunu söylemek mümkündür. Bunun yanında çalışanların iş yerinde sosyal cesaret davranışı algılarının “yüksek”; iş yaşamında yalnızlık ile duygusal ve sosyal yalnızlık algılarının ise “düşük” düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular, araştırmanın temelindeki sosyal kimlik kuramının iddiaları ile bağdaşmaktadır. Sosyal cesarete dair literatürün oldukça sınırlı oluşu ve sosyal cesaretin öncülleri ile ardıllarına dair daha fazla araştırma yapılmasının gerekliliği göz önüne alındığında, çalışmanın sağlam kuramsal temeli ile literatüre katkı sağlayacağı ve sonraki çalışmalar için tartışma zemini oluşturacağı düşünülmektedir. Araştırmanın sonuçları uygulayıcılara da yol gösterici olacaktır.

Anahtar Kelimeler

İş Yerinde Sosyal Cesaret Davranışı, İş Yaşamında Yalnızlık, Sosyal Kimlik Kuramı

Etik Beyan

“Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Bilimsel Etik Kurulu’nun 07.03.2023 tarih ve 03/36 sayılı kararı” ile anket formunun bilimsel etik kurallarına uygunluğunun onayı alınmıştır. Çalışmanın her aşamasında bilimsel araştırma ve etik kurallarına riayet edilmiştir.

Destekleyen Kurum

-

Teşekkür

Araştırmacılar, çalışmaya veri sunan katılımcılara teşekkür ederler.

A Study to Determine the Effect of Social Courage Behavior at Workplace on Loneliness

Öz

Social courage is seen as courageous behaviors that can damage the reputation of the individual in the eyes of others and harm the social relations within the organization. The social courage behaviors of individuals whose socialization environments are organizations threaten their friendships with other individuals. This situation creates the risk of loneliness of individuals. This study emerged on questions “Does the social courage behaviors shown in the organization affect the loneliness of individuals?”, “What is the direction of a possible effect?” and constructed on the basis of social identity theory. In the study, it was aimed to determine the effect of social courage behaviors in the workplace on the loneliness of individuals. In this empirically designed research, the relational survey model, one of the quantitative research designs, was preferred. Data were collected from 403 employees by survey method and analyzed through SPSS 29 and AMOS 24. As a result, it was determined that social courage behavior at work has a negative and statistically significant effect on emotional loneliness. Similarly, it has been determined that social courage behavior at work has a negative and statistically significant effect on social loneliness. Within the framework of these two findings, it is possible to say that social courage behavior at work has a negative and statistically significant effect on employees' loneliness. In addition, it was concluded that employees' perceptions of social courage behavior at work were "high"; the perceptions of loneliness in work life and emotional and social loneliness were at a "low" level. The findings are compatible with the claims of the social identity theory underlying the research. Considering that the literature on social courage is quite limited and the need for more research on the antecedents and consequences of social courage, it is thought that the study will contribute to the literature with its solid theoretical basis and create a basis for discussion for further studies. The results will also guide practitioners.

Anahtar Kelimeler

Workplace Social Courage, Loneliness at Work, Social Identity Theory

Kaynakça

• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri: SPSS Uygulamalı. Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Astin, H.S. ve Astin A.W. (1996). A Social Change Model of Leadership Development Guidebook. Washington: The National Clearinghouse of Leadership Programs.
• Benitez, T.M. ve Chung, K.C. (2023). On Courage. Plastic and Reconstructive Surgery, 152 (1), 1-9.
• Bilger, D. ve Özdemir, F. (2021). Sosyal Kimlik Kuramı. (Ed). Bulut, M.B. Sosyal Psikoloji Kuramları II içinde (s. 83-120). Nobel Yayıncılık, İstanbul.
• Büyüköztürk, Ş. (2023). Sosyal Bilimler için Veri Analiz El Kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Doğan, T., Çetin, B. ve Sungur, M.Z. (2009). İş Yaşamında Yalnızlık Ölçeği Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 271-277.
• Durmuş, B., Yurtkoru, E.S. ve Çinko, M. (2022). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Dussault, M., Deaudelin, C., Royer, N. ve Loiselle, J. (1999). Professional Isolation and Stress in Teachers. Psychological Reports, 84, 943-946.
• Fornell, C. ve Larcker, D.F. (1981). Evaluating Structural Equation Models With Unobservable Variables and Measurement Error. Journal of Marketing Research, 18 (1), 39-50.
• Greitemeyer, T., Fischer, P., Kastenmüller, A. ve Frey, D. (2006). Civil Courage and Helping Behavior: Differences and Similarities. European Psychologist, 11, 90-98.
• Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J. ve Anderson, R.E. (2019). Multivariate data analysis. United Kingdom: Cengage Learning EMEA.
• Hannah, S.T., Sweenwy, P.J. ve Lester, P.B. (2010). A Dynamic Personality System Approach to Courage. (Ed). Puty, C. ve Lopez, S. The Psychology of Courage: Modern Research on an Ancient Virtue, American Psychological Association içinde (s. 125-148). Washington, ABD.
• Holmes, P.E. (2020). The Duplicitous Effects of Fostering Workplace Social Courage: How Personal Moral Identity Mitigates Desire to Perform Unethical “Courageous” Actions. Doctoral Thesis, Graduate Faculty of the University of South Alabama.
• Howard, M.C. (2019). Applying the Approach/Avoidance Framework to Understand the Relationships Between Social Courage, Workplace Outcomes, and Well-Being Outcomes. The Journal of Positive Psychology, 14 (6), 734-748.
• Howard, M.C. (2021). Identifying Social Courage Antecedents and Mediating Effects: Applying the HEXACO and Approach/Avoidance Frameworks. Personality and Individual Differences, 173, 1-8.
• Howard, M.C. ve Cogswell, J.E. (2019). The Left Side of Courage: Three Exploratory Studies on the Antecedents of Social Courage. The Journal of Positive Psychology, 14 (3), 324-340.
• Howard, M.C. ve Holmes, P.E. (2020). Social Courage Fosters Both Voice and Silence in The Workplace: A Study on Multidimensional Voice and Silence With Boundary Conditions. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 7 (1), 53-73.
• Howard, M.C., Farr, J.L., Grandey, A.A. ve Gutworth, M.B. (2017). The Creation of the Workplace Social Courage Scale (WSCS): An Investigation of Internal Consistency, Psychometric Properties, Validity, and Utility. Journal of Business and Psychology, 32 (6), 673-690.
• Huck, S.W. (2012). Reading Statistics and Research. Boston: Pearson.
• Koerner, M.M. (2014). Courage as Identity Work: Accounts of Workplace Courage. Academy of Management Journal, 57 (1), 63-93.
• Koksal, K. ve Mert, I.S. (2023) The Role of Courage and Interactional Justice in Emotional Exhaustion of Emergency Nurses: A Cross-Sectional Study in Turkey. International Nursing Review, (Early View), 1-8.
• Lam, L.W. ve Lau, D.C. (2012). Feeling Lonely at Work: Investigating the Consequences of Unsatisfactory Workplace Relationships. The International Journal of Human Resources Management, 23 (20), 4265-4282.
• May, R. (2009). Man's Search for Himself. W.W. Norton & Company, New York, ABD. Merriam - Webster Dictionaries (2023). “Courage” Erişim: 2.2.2023. https://www.merriam-webster.com/dictionary/courage
• Mert, İ.S. (2021). Cesaret ve Bileşenlerinin Keşfine İlişkin Nitel Bir Araştırma: Eski Bir Erdemin Yeniden Keşfi. İş ve İnsan Dergisi, 8 (1), 19-32.
• Mert, İ.S. ve Köksal, K. (2022). The Effect of Workplace Social Courage on Life Satisfaction: A Scale Adaptation. Ege Akademik Bakış, 22 (3), 241-252.
• Mert, İ.S., Sen, C. ve Alzghoul, A. (2022). Organizational Justice, Life Satisfaction, and Happiness: The Mediating Role of Workplace Social Courage. Kybernetes, 51 (7), 2215-2232.
• Meydan, C.H. ve Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık. Moors, J.J.A. (1986). The Meaning of Kurtosis: Darlington Reexamined. The American Statistician, 40 (4), 283-284.
• Peplau, L.A. ve Perlman, D. (1982). Loneliness: A Sourcebook of Current Theory, Research and Therapy. ABD: Wiley.
• Rate, C.R, Clarke, J.A, Lindsay, D.R. ve Sternberg, R.J. (2007). Implicit Theories of Courage. The Journal of Positive Psychology, 2 (2), 80-98.
• Schumacker, R.E. ve Lomax, R.G. (2010). A Beginner’s Guide to Structural Equation Modeling. New York: Taylor and Francis.
• Seçer, İ. (2017). SPSS ve LISREL ile Pratik Veri Analizi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sekaran, U. (2003). Research Methods for Business: A Skill Building Approach. New York: John Wiley & Sons Inc. Simon, D., Kriston, L., Loh, A., Spies, C., Scheibler, F., Wills, C. ve Härter, M. (2010). Confirmatory Factor Analysis and Recommendations for Improvement of the Autonomy‐Preference‐Index (API). Health Expectations, 13 (3), 234-243.
• Şişman, M. ve Turan, S. (2004). Bazı Örgütsel Değişkenler Açısından Çalışanların İş Doyumu ve Sosyal-Duygusal Yalnızlık Düzeyleri: MEB Şube Müdür Adayları Üzerinde Bir Araştırma. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (1), 117-128.
• Tabachnick, B.G. ve Fidell, L.S. (2018). Using Multivariate Statistics. New York: Pearson.
• Tak Meydan, B. (2019). Sosyal Kimlik Kuramı. (Ed). Yürür, S. Örgütsel Davranış Kuramları içinde (s. 45-108). Beta Basım Yayım, İstanbul.
• Taşkın, Z. (2019). Akademinin Yel Değirmenleriyle Savaşında Don Kişot Olmak. Erişim: 30.3.2023, https://sarkac.org/2019/01/akademinin-yel-degirmenleriyle-savasinda-don-kisot-olmak/
• Teo, T., Tsai, L.T. & Yang, C.C. (2023). Applying SEM in Educational Research. (Ed). Khine, M.S. Application of Structural Equation Modeling in Educational Research and Practice içinde (s. 3-21). Rotterdam: Sense Publishers.
• Uysal, E. (2022). Kişilik Özelliklerinin İş Yerinde Sosyal Cesaret Davranışına Etkisinde Kararlara Katılmaya Yönelik Tutum ve Karar Vermeyi Erteleme Davranışının Aracılık Rolü. Doktora Tezi, Hitit Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı.
• Uysal, E. ve Bayramoğlu, G. (2022). İşyerinde Sosyal Cesaret Davranışı Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlama Çalışması. İşletme Araştırmaları Dergisi, 14 (1), 54-71.
• Weiss, R.S. (1973). Loneliness: The Experience of Emotional and Social Isolation. ABD: The MIT Press.
• Woodard, C.R. ve Pury, C.L. (2007). The Construct of Courage: Categorization and Measurement. Consulting Psychology Journal: Practice and Research, 59 (2), 135-147.
• Worline, M.C. (2010). Understanding the Role of Courage in Social Life. (Ed). Puty, C. ve Lopez, S. The Psychology of Courage: Modern Research on an Ancient Virtue, içinde (s. 209-226). Washington, ABD: American Psychological Association.
• Wright, S.L. (2005). Loneliness in the Workplace. Doctoral Dissertation, University of Canterbury, New Zealand.
• Wright, S.L., Burt, C.D.B. ve Strongman, K.T. (2006). Loneliness in the Workplace: Construct Definition and Scale Development. New Zealand Journal of Psychology, 35 (2), 59-68.
• Yar Khan, C.E. (2019). The Beautiful Balance Between Courage and Fear. Erişim: 25.09.2023, https://www.ted.com/talks/cara_e_yar_khan_the_beautiful_balance_between_courage_and_fear?language=en
• Yaşar, E. (2023). The Relationship Between Personality Traits of Employees and Workplace Social Courage Behavior. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 76, 52-64.