36-72 Aylık Çocuklar için Değerler Bataryasının Geliştirilmesi

Yıl 2024, , 309 - 348, 25.12.2024

Özgül Polat , Mustafa Otrar , Türker Sezer , Elif K. Küçükoğlu , Ebru Aydın , Nevra Atış Akyol , Emine Burcu Pehlivan Tunç , Müge Yukay Yüksel , Halil Ekşi

https://doi.org/10.34234/ded.1500390

Öz

Bu çalışmada, 36-72 aylık çocukların değer kazanımlarını ölçmek amacıyla “Değerler Bataryası” adlı bir ölçek geliştirmek amaçlanmıştır. Çalışma grubu, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında okul öncesi eğitime devam eden 36-72 aylık çocuklardan oluşmaktadır. Araştırma, İstanbul’da bulunan çeşitli okullardan gönüllü olarak katılan 2704 çocuk ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, kapsamlı bir literatür taraması yapılmış ve bu doğrultuda erken çocukluk döneminde kazanılması gereken değerler belirlenmiştir. Ölçek maddeleri, çocukların bilişsel gelişim seviyelerine uygun olarak hikâyeleştirilmiş ve görsellerle desteklenmiştir. Ölçeğin geçerliliği ve güvenirliği, uzman görüşleri ve istatistiksel analizlerle test edilmiştir. Ölçeğin geçerlik ve güvenirliği Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ile test edilmiştir. Sonuçlar, ölçeğin 7 faktörlü yapısının doğrulandığını ve tüm maddelerin modelle uyumlu olduğunu göstermiştir. Araştırmanın bulguları, “Değerler Bataryasının” 36-72 aylık çocukların değer kazanımlarını ölçmede geçerli ve güvenilir bir araç olduğunu göstermektedir. Bu araç, her bir değeri ayrı ayrı ölçme imkânı sunarak uygulama kolaylığı sağlamaktadır. Bu ölçeğin, erken çocukluk döneminde değer eğitimi alanındaki çalışmalara önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Değerler eğitimi, değerler, 36-72 aylık çocuklar, Okul öncesi dönem

Etik Beyan

Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur. Çalışmaya katılım gösteren çocukların ailelerinden yazılı onam belgeleri ve öğretmenler ile okul yöneticilerinden gerekli izinler alınmıştır. Veri toplama süreci, çalışmaya katılma noktasında gönüllülük gösteren okullarda gerçekleştirilmiştir. Her bir uygulamadan önce katılımcı çocuğun rızası alınmış, katılmayı istemeyen çocuklardan veri toplanmamıştır.

Destekleyen Kurum

Bu araştırma, 1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı, 122K297 kodlu TÜBİTAK projesinin bir bölümünü oluşturmaktadır.

Proje Numarası

122K297

Development of the Values Battery for Children Aged 36 to 72 Months

Öz

This study aims to develop the “Values Battery,” a scale designed to assess the value acquisition of children aged 36-72 months. The study group comprises children aged 36-72 months who attended preschool during the 2023-2024 academic year. . The research involved the voluntary participation of 2,704 children from diverse schools across Istanbul. A comprehensive literature review was carried out in the study, and values deemed essential for acquisition during early childhood were identified accordingly. . The scale items were narrated to the children as stories and enhanced with visuals to suit their cognitive development levels. . Expert opinion and statistical analysis were used to test the validity and reliability of the scale. To test the validity and reliability of the scale, exploratory factor analysis (EFA) and confirmatory factor analysis (CFA) were used. The results showed that the 7-factor structure of the scale was confirmed and that all of the items were compatible with the model. The results of the study indicate that the "Values Battery" is a valid and reliable instrument for the measurement of the acquisition of values in children between 36 and 72 months of age. This tool is easy to use because it allows each value to be measured separately. It is anticipated that the Values Battery will make an important contribution to research on learning to value in early childhood.

Anahtar Kelimeler

Values education, Values, 36-72-month-old children, Preschool period

Proje Numarası

122K297

Kaynakça

• Abramson, L., Daniel, E., & Knafo-Noam, A. (2018). The role of personal values in children’s costly sharing and non-costly giving. Journal of Experimental Child Psychology, 165, 117–134. https://doi.org/10.1016/j.jecp.2017.03.007
• Akbaş, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Akın, A., Gülşen, M., Kara, S., & Yıldız, B. (2013). Çocuklar İçin Maddi Değerler Ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 68- 79. http://dx.doi.org/10.14686/201321981
• Anderson, J. C., & Gerbing D. W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness‐of‐fit indices for maximum likelihood comfirmatory factor analysis. Psychometrika, 49, 155‐173.
• Aral, N., & Kadan, G. (2018). 2013 Okul Öncesi Eğitim Programının değerler eğitimi bağlamında incelenmesi. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 2(1), 113-131.
• Aspin, D. N. (2000). Values, beliefs and attitudes in education: The nature of values and their place and promotion in schools. Education, Culture and Values, 14, 197-218.
• Atabey, D., & Ömeroğlu, E. (2016). Okul Öncesi Sosyal Değerler Kazanımı Ölçeğinin geliştirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(35), 101-136. https://doi.org/10.31795/baunsobed.645318
• Aydın, İ., & Öksüz, A. (2021). Çocuk kitaplarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Rumeli Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (25), 579-619.
• Aydın, M. (2011). Değerler, işlevleri ve ahlak. Eğitime Bakış Dergisi, 7(19), 39-45.
• Aydın, M. Z., & Gürler, Ş. A. (2012). Okulda değerler eğitimi. Nobel Yayın Dağıtım.
• Azizoğlu, Ç., Gokmenoglu, T., & Bozcan, E. Ü. (2018). Çocuk kitaplarında değerler: KKTC’de örtük program bağlamında bir çalışma. Başkent University Journal of Education, 5(2), 122-138.
• Bakan, T., & Şahin, H. (2018). Değerler eğitim programının anasınıfına devam eden çocukların değer kazanımı üzerine etkisinin çocuk görüşlerine göre incelenmesi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan Ve Toplum Bilimleri Dergisi, (12), 121-140. https://doi.org/10.16947/fsmia.502217
• Balat, G., & Dağal, A. B. (2009). Okul öncesi dönemde değerler eğitimi. Kök Yayıncılık.
• Balcı, A. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Barni, D., Knafo, A., Ben-Arieh, A., & Haj-Yahia, M. M. (2014). Parent–child value similarity across and within cultures. Journal of Cross-Cultural Psychology, 45(6), 853–867. https://doi.org/10.1177/0022022114530494
• Bayırlı, H., Doruk, O., & Tüfekci, A. (2020). Öğretmenlerin değerler eğitimi hakkındaki görüşleri: Afyonkarahisar örneği. Egitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – Journal of Qualitative Research in Education, 8(3), 865-894. https://doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.8c.3s.5m
• Beldağ, A., Özdemir, Ü., & Nalçacı, A. (2016). Yedinci sınıf sosyal bilgiler dersindeki değerlerin kazanılma düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Erzurum İli Örneği). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 1185-1199.
• Bentler, P. M. (1995). EQS structural equations program manual. Multivariate Software.
• Bronfenbrenner, U. (1979). The ecology of human development: Experiments by nature and design. Harvard University Press.
• Brown, T. A. (2015). Confirmatory factor analysis for applied research. Guilford Publications.
• Browne, M. W. & Cudeck, R. (1992). Alternative ways of assessing model fit. Sociological Methods and Research, 21, 230-258. https://doi.org/10.1177/0049124192021002005
• Bulut, K. (2021). Ayla Kutlu’nun ‘merhaba sevgi’ adlı çocuk romanının değerler eğitimi ve on kök değer açısından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (57), 248-272.
• Buzzelli, C.A. (1992). Young children’s moral understanding: learning about right and wrong. Young Children, 47(6), 47-53.
• Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (18. bs.). Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak Kılıç, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Pegem Akademi.
• Byrne, B. M. (2013). Structural equation modeling with Mplus: Basic concepts, applications, and programming. Routledge.
• Canatan, A. (2008). Toplumsal değerler ve yaşlılar. Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 1, 62-71.
• Carpenter, S. (2018). Ten steps in scale development and reporting: A guide for researchers. Communication methods and measures, 12(1), 25-44.
• Chang, KC., Wang, JD., Tang, HP. (2014). Psychometric evaluation, using Rasch analysis, of the WHOQOL-BREF in heroin-dependent people undergoing methadone maintenance treatment: further item validation. Health Qual Life Outcomes, 12, 148. https://doi.org/10.1186/s12955-014-0148-6
• Cheung, G. W., & Rensvold, R. B. (2002). Evaluating goodness-of-fit indexes for testing measurement invariance. Structural Equation Modeling, 9(2), 233-255. https://doi.org/10.1207/S15328007SEM0902_5
• Christensen, H. B., Floyd, E., Liu, L. Y., & Maffett, M. (2017). The real effects of mandated information on social responsibility in financial reports: Evidence from mine-safety records. Journal of Accounting and Economics, 64(2-3), 284–304. https://doi.org/10.1016/j.jacceco.2017.08.001
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). Routledge.
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (4th ed.). SAGE Publications.
• de Ayala, R. J. (2009). The theory and practice of item response theory. Guilford Press.
• Dereli İman, E. (2014). Examining preschool teacher candidates’ liking child and motivations for teaching professions. Journal of Theoretical Educational Science, 7, 482-504.
• DeVellis, R. F. (2003). Scale development theory and applications (Second Ed.). SAGE Publications.
• DeVellis, R. F., & Thorpe, C. T. (2021). Scale development: Theory and applications. Sage publications.
• Dilmaç, B. (1999). İlköğretim öğrencilerine insani değerler eğitiminin verilmesi ve eğitimin ahlaki olgunluk ölçeği ile sınanması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Dilmaç, B., & Ekşi, H. (2008). Meslek yüksekokullarında öğrenim gören öğrencilerin yaşam doyumları ve benlik saygılarının incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (20), 279-289.
• Doğanay, A. (2009). Değerler eğitimi. Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi yapılandırmacı bir yaklaşım. Pegem A Yayıncılık.
• Döring, A. K., Blauensteiner, A., Aryus, K., Drögekamp, L., & Bilsky, W. (2010). Assessing values at an early age: The picture-based value survey for children (PBVS—C). Journal of Personality Assessment, 92(5), 439– 448. https://doi.org/10.1080/00223891.2010.497423
• Dunn, J. (1988). The development of social understanding. Cambridge: Cambridge University Press.
• Ekşi, H., & Katılmış, A. (2011). Değerler eğitimi yaklaşımları. Diyanet Dergisi, 245, 1- 3.
• Elbir, B., & Bağcı C. (2013). Değerler eğitimi üzerine yapılmış lisansüstü düzeyindeki çalışmaların değerlendirilmesi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(1), 1321-1333.
• Elhan, A. H., & Atakurt, Y. (2005). Ölçeklerin değerlendirilmesinde niçin Rasch analizi kullanılmalıdır?. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 58(1), 47-50. https://doi.org/10.1501/Tipfak_0000000134
• Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme. Pegem Akademi Yayınları.
• Fischer, R., & Schwartz, S. (2011). Whence differences in value priorities? Individual, cultural, or artifactual sources. Journal of Cross-Cultural Psychology, 42(7), 1127-1144. https://doi.org/10.1177/0022022110381429
• Gündüz, Y., & Coşkun, Z. S. (2012). Öğrenci algısına göre öğretmen etik değerler ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 111-131.
• Gür, C. (2013). Development of behavior values scale for children in the five-to-six-year-old age group. Development, 3(1), 56-72. http://dx.doi.org/10.5296/ijld.v3i1.2161
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri- Felsefe-yöntem-analiz (5. Baskı). Seçkin.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2009). Multivariate data analysis 7th edition Pearson Prentice Hall.
• Halstead, J. M. (1996). Extract from “Values and values education in schools”. In J. M. Halstead, & M. J. Taylor (Eds), Values and values in education (pp. 5-8, 12-14). The Falmer Press.
• Halstead, J. M., & Pike, M. A. (2006). Citizenship and moral education: Values in action. Routledge.
• Halstead, J. M., & Taylor, M. J. (2000). Learning and teaching about values: A review of recent research. Cambridge Journal of Education, 30(2), 169-202. https://doi.org/10.1080/713657146
• Hançerlioğlu, O. (2005). Felsefe ansiklopedisi kavramlar ve akımlar (Cilt I, değer maddesi). Remzi Kitabevi.
• Hardesty, D. M., & Bearden, W. O. (2004). The use of expert judges in scale development: Implications for improving face validity of measures of unobservable constructs. Journal of Business Research, 57(2), 98–107. https://doi.org/10.1016/S0148-2963(01)00295-8
• Haynes, C. A., Miles, J. N., & Clements, K. (2000). A confirmatory factor analysis of two models of sensation seeking. Personality and Individual Differences, 29(5), 823-839. https://doi.org/10.1016/S0191-8869(99)00235-4
• Hildebrandt, C., & Zan, B. (2014). Constructivist approaches to moral education in early childhood. In Handbook of moral and character education (pp. 196-213). Routledge.
• Hinkin, T. R. (2005). Scale development principles and practices. Research in organizations: Foundations and methods of inquiry, 1, 161-179.
• Hooper, D., Coughlan, J., & Mullen M. R. (2008). Structural Equation Modeling: Guidelines for Determining Model Fit. The Electronic Journal of Business Research Methods 6(1), 53–60. https://www.researchgate.net/publication/254742561_Structural_Equation_Modeling_Guidelines_for_Determining_Model_Fit
• Hökelekli, H. (2011). Ailede, okulda ve toplumda değerler psikolojisi ve eğitimi. Timaş Yayınları.
• İlhan, M., & Güler, N. (2018). Likert tipi ölçeklerde Rasch modelinin kullanımı: Olumsuz Değerlendirilme Korkusu Ölçeği-Öğrenci Formu (ODKÖ-ÖF) üzerinde bir uygulama. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(4), 756-775.
• Johansson, E., Emilson, A., & Puroila, AM. (2018). Mapping the field: what are values and values education about? In Johansson, E., Emilson, A., Puroila, AM. (Eds), Values education in early childhood settings. International Perspectives on Early Childhood Education and Development, vol 23. Springer. https://doi.org/10.1007/978-3-319-75559-5_2
• Kagan, J., & Lamb, S. (1987). The emergence of morality in young children. London: University of Chicago Press.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (2004). Yeni insan ve insanlar. Evrim Yayınevi.
• Kapkın, B., Çalışkan, Z., & Sağlam, M. (2018). Türkiye’de 1999-2017 yılları arasında değerler eğitimi alanında yapılmış lisansüstü çalışmaların incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 16(35), 183-207.
• Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayıncılık.
• Kenny, D. A., Kaniskan, B., & McCoach, D. B. (2015). The performance of RMSEA in models with small degrees of freedom. Sociological methods & research, 44(3), 486-507. https://doi.org/10.1177/004912411454323
• Killen, M., & Smetana, J. G. (2023). Handbook of moral development (Third edition). Routledge.
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. Routledge.
• Kline, R. B. (2023). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford publications.
• Kolay Çepni, B., & Yarar Kaptan, S. (2021). Opinions of classroom teachers and parents regarding the role of school and family in value education. Türk Akademik Yayınlar Dergisi (TAY Journal), 5(2), 204-228.
• Kozikoğlu, İ. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin değerler eğitimine ilişkin tutum ve görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 7(4), 2698-2720.
• Körükçü, Ö., Acun, N. K., & Aral, N. (2016). Schwartz'ın modeline göre 3-6 yaş resimli çocuk kitaplarında değerlerin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 133-151.
• Kuebli, J. (1994). Young children’ s understanding of everyday emotions. Young Children, 49(3), 36-47.
• Kumbasar, E. (2011). Muzaffer İzgü’nün romanlarının değer eğitimi açısından incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Kurtbaş, F. (2019). Okul öncesi dönem değerler eğitimi uygulama çalışmalarında aile katılımının etkisine yönelik öğretmen görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi.
• Lai, J. S., Crane, P. K., & Cella, D. (2006). Factor analysis techniques for assessing sufficient unidimensionality of cancer related fatigue. Quality of Life Research, 15, 1179-1190.
• Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 28(4), 563–575. https://doi.org/10.1111/j.1744-6570.1975.tb01393.x
• Lee, J. A., Ye, S., Sneddon, J. N., Collins, P. R., & Daniel, E. (2017). Does the intra-individual structure of values exist in young children? Personality and Individual Differences, 110, 125–130. https://doi.org/10.1016/j.paid.2017.01.038
• Linacre, J M. (2019). A user’s guide to WINSTEPS® Rasch-Model computer programs: program manual 4.4.6. Mesa-Press.
• Lovat, T. J., & Clement, N. D. (2008). The pedagogical imperative of values education. Journal of Beliefs &Values Studies in Religion & Education 29(3), 273-285. https://doi.org/10.1080/13617670802465821
• Marsh, H. W., Balla, J. R., & McDonald, R. P. (1988). Goodness‐of‐fit indexes in confirmatory factor analysis: the effect of sample size. Psychological Bulletin, 103, 391‐410.
• MEB. (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı. https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/20195712275243-okuloncesi_egitimprogrami.pdf
• MEB. (2024). Okul Öncesi Eğitini Programı. https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/guncellenenokuloncesiegitimprogrami.pdf
• MEB. (2024a). Okul Öncesi Eğitim Programı. https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/guncellenenokuloncesiegitimprogrami.pdf
• MEB. (2024b). Okul Öncesi Eğitim Programı Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli. https://tymm.meb.gov.tr/upload/program/2024programokuloncesiOnayli.pdf
• Muthén, L. K., & Muthén, B. O. (2012). Mplus user’s guide (7th ed.). Muthén & Muthén.
• Neslitürk, S., & Çeliköz, N. (2015). Okul öncesi değerler ölçeği Aile ve öğretmen formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (24), 19-42. https://doi.org/10.14582/DUZG
• Neslitürk, S., & Deniz, M. E. (2016). Anne değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının sosyal beceri düzeylerine etkisi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 4(4), 103-116.
• Nunnally, J. C., & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory (3rd ed.). McGraw-Hill
• Özdemir, S. M. (2011). Toplumsal değişme ve küreselleşme bağlamında eğitim ve eğitim programları: kavramsal bir çözümleme. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 85-110.
• Papadopoulos, I., Shea, S., Taylor, G., Pezzella, A., & Foley, L. (2016). Developing tools to promote culturally competent compassion, courage, and intercultural communication in healthcare. Journal of Compassionate Health Care,3, 1-10. https://doi.org/10.1186/s40639-016-0019-6
• Pekdoğan, S. (2017). Values education programs at America in childhood. Hitit University Journal of Social Sciences Institute, 10(1), 503-520.
• Pilav, S., & Orhan, M. (2020). 6–12 Yaş Grubu TÜBİTAK çocuk kitaplarının değerler eğitimi yönünden incelenmesi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(3), 434-453.
• Polat, E. B., & Özbey, S. (2021). Okul öncesinde sosyal değerler eğitimi programının öz düzenleme, sosyal beceri ve problem davranışlar üzerindeki etkisi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 18, 287-316.
• Polat, Ö., & Aydın, E. (2021). Analysis of the effect of mind mapping activities on the acquisition of values of 60-72-month-old children. Journal of Education, Theory and Practical Research, 7(3), 392-405. https://doi.org/10.38089/ekuad.2021.83
• Rattray, J., & Jones, M.C. (2007). Essential elements of questionnaire design and development. Journal of Clinical Nursing, 16, 234-243. https://doi.org/10.1111/j.1365-2702.2006.01573.x
• Robb, B. (1998). What is values education-and so what? Journal of Values Education, 1, 3-12. Røe, C., Damsgård, E., Fors, T., & Anke, A. (2014). Psychometric properties of the pain stages of change questionnaire as evaluated by Rasch analysis in patients with chronic musculoskeletal pain. BMC Musculoskeletal Disorders, 15, 95. https://doi.org/10.1186/1471-2474-15-95
• Sapsağlam, Ö. (2016). Examination of targets in preschool education programs in terms of values. Electronic Turkish Studies, 11(9). 683-700.
• Sapsağlam, Ö. (2020). Okul öncesi eğitim programlarının milli kavramlar açısından incelenmesi. Türkiye Eğitim Dergisi, 5(1), 1-16.
• Schumacker, R.E., & Lomax,R.G. (1996). A beginner’s guide to structural equation modeling. Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Schwartz, M. (Ed.). (2007). Effective character education: A guidebook for future teachers. McGrawHill.
• Schwartz, S. H. & Saving, L. (1995). Identifying culture-specific in the content and structure of values. Journal of Cross-Cultural Psychology, 26, 92-116. https://doi.org/10.1177/0022022195261007
• Schwartz, S. H. (2012). An overview of the schwartz theory of basic values. Online Readings in Psychology and Culture, 2(1), 10-20. https://doi.org/10.9707/2307-0919.1116
• Shachnai, R., & Daniel, E. (2020). Children’s concepts of personal values. Infant and Child Development, 29(6), e2205. https://doi.org/10.1002/icd.2205
• Sigurdardottir I., & Einarsdottir, J. (2016). An action research study in an Icelandic preschool: Developing consensus about values and values education. International Journal of Early Childhood, 48(2), 161-177. https://doi.org/10.1007/s13158-016-0161-5
• Superka, D. P., & Johnson, P. L. (1975). Values education: approaches and materials (ERIC Document Reproduction Service No: ED103284).
• Şirin, N., Şafak, M., Yuvacı, Z., Gür, Ç., Koçak, N., & Koç, I. (2016). Değerler eğitimi programının 6 yaş çocuklarına etkisinin incelenmesi ve öğretmen görüşleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35, 261-274.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th ed.). Allyn and Bacon.
• Taşkın, Ç., & Akat, Ö. (2010). Araştırma yöntemlerinde yapısal eşitlik modelleme. Ekin Basım Yayın.
• Thomas, W. I., & Znaniecki, F. (1927). The polish peasant in Europe and America. Alfred A. Knopf.
• Thomas, W. I., & Znaniecki, F. (2006). El campesino polaco en Europa y en América. Madrid, España: Centro de Investigaciones Sociológic. (Vol. 3). Boletín Oficial del Estado.
• Thornberg, R. (2016). Values education in Nordic preschools: A commentary. International Journal of Early Childhood, 48(2), 241–257. https://doi.org/10.1007/s13158-016-0167-z
• Tucker, L. R., & Lewis, C. (1973). A reliability coefficient for maximum likelihood factor analysis. Psychometrika, 38(1), 1-10. https://doi.org/10.1007/BF02291170
• Uyanık Balat, G., Özdemir Beceren, B., & Adak, Özdemir, A. (2011). The evaluation of parents views related to helping preschool children gain some universal values. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 15, 908-912. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.03.210
• Uygun, S., & Engin, G. (2014). Temel demokratik değerler ölçeği: Bir ölçek geliştirme çalışması. Electronic Turkish Studies, 9(5), 2021-2031. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6660
• Ülavere, P., & Veisson, M. (2015). Values and values education in estonian preschool childcare ınstitutions. Journal of Teacher Education for Sustainability, 17, 108-124. https://doi.org/10.1515/jtes-2015-0014
• Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: the development of higher psychological processes. M. Cole, V. John-Steiner, S. Scribner, & E. Souberman (Eds.). Harvard University Press.
• Walker, E. R., Engelhard, G., & Thompson, N. J. (2012). Using Rasch measurement theory to assess three depression scales among adults with epilepsy. Seizure, 21(6), 437–443. https://doi.org/10.1016/j.seizure.2012.04.009
• Worthington, R. L., & Whittaker, T. A. (2006). Scale development research: A content analysis and recommendations for best practices. The Counseling Psychologist, 34(6), 806-838. https://doi.org/10.1177/0011000006288127
• Yazıcı, M. (2013). Toplumsal değişim ve sosyal değerler. Turkish Studies-International Periodical for The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(8), 1489-1501.
• Yen, W. M. (1984). Effects of local item dependence on the fit and equating performance of the three-parameter logistic model. Applied Psychological Measurement, 8, 125-145.
• Yıldız, E., Elibol, H., & Ada, M. (2021). Okul öncesi eğitim çağında çocuğu olan ebeveynlerin değerler eğitimi hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. OPUS International Journal of Society Researches, 18(40), 2317-2344. https://doi.org/10.26466/opus.864098
• Yong, A. G., & Pearce, S. (2013). A beginner’s guide to factor analysis: Focusing on exploratory factor analysis. Tutorials in quantitative methods for psychology, 9(2), 79-94. http://dx.doi.org/10.20982/tqmp.09.2.p079
• Zajda, J., & Daun, H. (Eds.). (2009). Global values education: Teaching democracy and peace. Springer.