BAĞIMSIZ DENETİM RAPORLARINDA YENİ UYGULAMA: KİLİT DENETİM KONULARININ RAPORLANMASI VE BİST 100 ANALİZİ

Yıl 2021, Sayı: 23, 60 - 77, 31.07.2021

Kaan Ramazan Çakalı

Öz

Son yıllarda denetim raporlarının kullanıcılar açısından daha fazla bilgiler içermesi gerekliliği oluşmuştur. Bu çerçevede ülkemizde Kamu Gözetimi ve Muhasebe Standartları Kurumu tarafından 2017 yılında kilit denetim konularına ilişkin olarak 701 numaralı denetim standardı yayınlanmıştır. Kilit denetim konuları bağımsız denetçilerin en fazla önem verdikleri ve en çok çaba harcadıkları konulardır. Çalışma kapsamında 701 numaralı denetim standardı çerçevesinde BİST 100 endeksinde yer alan işletmelerin 2020 yılı sonu bağımsız denetim raporları incelenerek bildirilen kilit denetim konularının analizlerine yer verilmiştir. Sonuç olarak işletme başına ortalamada en fazla kilit denetim konusunun Elektrik, Gaz ve Buhar alt sektöründe faaliyet gösteren firmaların denetim raporlarında yer aldığı görülmüştür. En fazla raporlanan kilit denetim konuları finansal araçlar, hasılatlar ve maddi duran varlıklar ve yatırım amaçlı gayrimenkullerle ilgilidir. Bununla birlikte dört büyük denetim firması haricindeki firmaların dört büyük denetim firmasına kıyasla daha fazla kilit denetim konusu raporladıkları belirlenmiştir. Ayrıca, ulaşılan sonuçlar uluslararası literatürde yapılan benzer çalışmalarla karşılaştırılmış ve genel olarak farklı sonuçlara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bağımsız Denetim Raporu, Kilit Denetim Konuları, BDS 701

Destekleyen Kurum

Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası A.Ş.

NEW PRACTICE IN INDEPENDENT AUDIT REPORTS: KEY AUDIT MATTERS REPORTING AND BIST 100 ANALYSIS

Öz

In recent years, it has become necessary for audit reports to contain more information for users. In this context, in 2017, the Public Oversight Accounting and Auditing Standards Authority published the auditing standard numbered 701 regarding key audit matters in our country. Key audit matters are the issues that the independent auditors attach most importance to and put the most effort into. Within the scope of the study, the independent audit reports of the enterprises included in the BIST 100 index within the framework of the audit standard numbered 701 were examined and analyses of the key audit matters were included. As a result, it has been observed that the most key audit matters on average per enterprise were included in the audit reports of companies operating in the Electricity, Gas and Steam sub-sector. The key audit matters most frequently reported related to financial instruments, revenues and property, plant and equipment, and investment property. However, it was determined that firms other than big four audit firms reported more key audit matters compared to big four audit firms. In addition, the results obtained were compared with similar studies in the international literature on the basis of sector, number of enterprises, subject and audit firm, and generally different results were obtained.

Anahtar Kelimeler

Independent Audit Report, Key Audit Matters, TSA 701

Kaynakça

• Ardiana, P. A. (2014). The Role of External Audit in Improving Firm’s Value: Case of Indonesia, December, 21, The 5th International Conference Of The Japanese Accounting Review, ss.1-15, http://www.rieb.kobe-u.ac.jp/tjar/conference/5th/CA-1_PutuAgus ARDIANA . pdf, (15.04.2021).
• Arzova, S.B. & Şahin, B.Ş. (2020). Kilit Denetim Konuları: BİST 30, BİST 50 ve BİST 100 Endekslerinde Yer Alan Finans Kurumlarına Yönelik Analiz, Muhasebe ve Denetime Bakış, 20(60), 75-94.
• Aytaç, A. & Gençoğlu, Ü.G. (2020). Key Audit Matters: A Perspective Based on Bibliometric Analysis, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22(3), 547-562.
• Botes, V., Low, M. & Sutton, A. (2020). Key Audit Matters and Their Implications for the Audit Environment, International Journal of Economics and Accounting, 9(4), 374-396.
• Brouwer, A., Eimers, P. & Langendijk, H. (2016). The Relationship Between Key Audit Matters in the New Auditor's Report and the Risks Reported in the Management Report and the Estimates and Judgments in the notes to the Financial Statements, Maandblad Voor Accountancy en Bedrijfseconomie, 90(12), 580-613.
• Erdem, B. (2020). Finansal Tablolardaki Hile Olasılığının Kilit Denetim Konularına Etkisi: Borsa İstanbul’da Bir Analiz, ESAM Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1/2 (Ekim 2020), 245-260.
• Josheski, D. & Jovanova, B. (2012). External Audit and Relation Between Internal Auditors, Supervisory Body and External Auditors of the Banking Sector in the Republic of Macedonia, MPRA Paper, 39754, 1-12.
• Kocamış, T.U. & Yıldırım, G. (2019). Bağımsız Denetçi Raporunda Kilit Denetim Konuları: Olası Etkileri, IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, Ekim 2019 Özel Sayısı, 634-642.
• Nasta, L.N. & Ladar, C.T. (2015). Convergences and Divergences Between Internal and External Audit on International Context, AGORA International Journal of Administration Sciences, No. 1, 46-55.
• Özcan, A. (2021). What Factors Affect the Disclosure of Key Audit Matters? Evidence From Manufacturing Firms, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 17(1), 149-161.
• Pinto, I. & Morais, A.I. (2018). What matters in disclosures of key audit matters? Evidence from Europe, Journal of International Financial Management & Accounting, 30(6), 145-162.
• Sarısoy, Ö. (2021). Kritik/ Kilit Denetim Konularının BİST 30 ve Dow Jones 30 Endekslerindeki İşletmelerin Denetçi Raporları Üzerinden Karşılaştırılması, Muhasebe ve Denetime Bakış, 21(63), 159-182.
• Sierra-Garcia, L., Gambetta, N., Garcia-Benau, M. & Orta-Perez, M. (2019). Understanding the Determinants of the Magnitude of Entity-Level Risk and Account-Level Risk Key Audit Matters: The Case Of The United Kingdom, The British Accounting Review, 51(3), 227-240.
• Teraman, Ö. & Çelik, B. (2019). Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetim Raporuna Yansıtılması: Bağımsız Denetçileri Etkilemesi Üzerine Bir Araştırma, Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1), 49-61.
• BDS 700. Finansal Tablolara İlişkin Görüş Oluşturma ve Raporlama, https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/ Duyurular/v2/BDS/BDS%20700(2).pdf. (Erişim Tarihi, 12 Nisan 2021).
• BDS 701. Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetçi Raporunda Bildirilmesi, https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/ files/Duyurular/v1/BDS/BDS701(20160908).pdf. (Erişim Tarihi, 15 Nisan 2021).
• BDS 705. Bağımsız Denetçi Raporunda Olumlu Görüş Dışında Bir Görüş Verilmesi, https://www.kgk.gov.tr/ Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/BDS/BDS%20705.pdf. (Erişim Tarihi, 16 Nisan 2021).
• Kamuyu Aydınlatma Platformu, https://www.kap.org.tr/tr/bildirim-sorgu. (Erişim Tarihi, 25-28 Nisan 2021).