Türkiye’de Duygusal Zeka İle İlgili Yapılmış Çalışmaların İncelenmesi

Yıl 2021, Sayı: 51, 450 - 469, 30.06.2021

Gizem Çağlayan Yılmaz Bilge Çam Aktaş

https://doi.org/10.53444/deubefd.909512

Öz

Bu araştırmanın genel amacı Türkiye’de duygusal zeka ile ilgili eğitim-öğretim alanında yapılan ve Ulusal Tez Merkezi üzerinden erişim izni bulunan tez çalışmalarını ortak temalar altında incelemektir. Bu amaç doğrultusunda 2000-2020 yılları arasında Türkiye’de duygusal zeka kapsamında yapılmış olan 112 yüksek lisans ve 13 doktora tezi betimsel analiz yoluyla düzeyine, yayın yılına, amaçlarına, yöntem ve araştırma modeline, çalışma grubuna, veri toplama araçlarına ve veri analiz yöntemlerine göre incelenmiştir. İncelemeler; duygusal zeka kapsamında gerçekleştirilen çalışmaların çoğunlukla yüksek lisans düzeyinde olduğunu ve ilişkisel tarama araştırması olarak gerçekleştirildiğini, araştırmaların çoğunlukla üniversite öğrencileriyle gerçekleştirildiğini ve araştırmalarda çoğunlukla Bar-on Duygusal Zeka testinin kullanıldığını göstermiştir. Bu sonuçlara dayanarak duygusal zeka ile ilgili daha fazla sayıda doktora düzeyinde çalışmaya yer verilmesi, karma ve nitel araştırmaların gerçekleştirilmesi, farklı örneklem gruplarıyla yeni çalışmaların planlanması, gerçekleştirilen tezlerde farklı veri toplama tekniklerinin kullanılması, yeni ölçek geliştirme çalışmalarının yapılması konusunda önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Duygusal zeka, Döküman analizi, Betimsel analiz

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Bir proje çalışması değildir

Kaynakça

• Dicle, A. D. (2006). Üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerinin duygusal zeka düzeyleri ve bazı kişisel özelliklerine göre incelenmesi.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü.Samsun.
• Goleman, D. (1998). Duygusal Zeka.(Çev: B. S. Yüksel). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Goleman, D. (2000). İş Başında Duygusal Zekâ. (Çev: H. Balkara). 1. Baskı. İstanbul: Varlık Yayınları.
• Honigsfeld, A. and Dunn, R. (2006). Learning-style characteristics of adult learners. Delta Kappa Gamma Buletin, 72(2), 14-19.
• Kaya Uyanık, G., Güler, N., Taşdelen Teker, G., Demir, S. (2017). Türkiye’de eğitim alanında yayımlanan ölçek geliştirme çalışmalarının uygunluğunun çok yüzeyli rasch modeli ile incelenmesi. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 8(2), 183-199.
• Köksal, A. (2003). Ergenlerde duygusal zeka ile karar verme stratejileri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü.İstanbul.
• Köksal, A. (2007). Üstün zekâlı çocuklarda duygusal zekâyı gelistirmeye dönük program gelistirme çalısması.(Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.İstanbul.
• Mumcuoğlu, Ö. (2002). Bar-on duygusal zeka testinin türkçe dilsel eşdeğerlik, güvenirlik ve geçerlik çalışması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.İstanbul.
• Öztekin, A. (2006). Ortaögretim kurumlarında görev yapan yöneticilerin duygusal zeka becerilerini okul yönetiminde kullanma düzeylerinin değerlendirilmesi (balıkesir il örneği).(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Balıkesir.
• Shapiro, L. E. (1998). Yüksek eq’lu bir çocuk yetiştirmek. (Çev: Ü. Kartal). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Şimşek, H. (2009). Eğitim tarihi araştırmalarında yöntem sorunu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(1), 33-51.
• Şimşek, H., Yıldırım, A. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Toytok, E. A. (2005). Adapazarı ilköğretim okullarındaki öğretmenlerin sınıf yönetiminde duygusal zeka yeterliklerini kullanma düzeyleri.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya ÜniversitesiSosyal Bilimler Enstitüsü.Sakarya.
• Ulutaş, İ. (2005). Ana sınıfına devam eden altı yaş çocuklarının duygusal zekalarına duygusal zeka eğitiminin etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.Ankara.
• Yaylacı, G. (2008). Kariyer Yaşamında Duygusal Zekâ ve İletişim Yeteneği. 2. Baskı. İstanbul: Hayat Yayıncılık.
• Yenice, N., Özden, B. ve Alpak Tunç, G. (2018). Ortaokul öğrencilerinin duygusal zekâlarının fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarını yordama düzeyi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47(2), 873-896.
• Yeşilyaprak, B. (2001). Duygusal zeka ve eğitim açısından doğurguları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 25, 139-146.