Obez Çocuk ve Adölesanlarda Tiroid Fonksiyonlarının Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 46 Sayı: 2, 335 - 343, 11.06.2019

Edip Unal , Funda Feryal Taş Mustafa Mesut Kaya Ruken Yıldırım Fesih Aktar Yusuf Kenan Haspolat

https://doi.org/10.5798/dicletip.574971

Cited By: 1

Öz

Amaç: Bu çalışmada, obez çocuk ve adölesanlarda tiroid fonksiyonları ile metabolik ve antropometrik parametreler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. 

Yöntemler: Çalışmaya pediatrik endokrinoloji polikliniğinde eksojen obezite tanısı konulan 147 hasta ile benzer yaş ve cinsiyette 46 sağlıklı birey alındı. Obez hastalar Grup 1 (karaciğerde yağlanma olmayan) ve Grup 2 (karaciğerde yağlanma olan) olarak iki gruba ayrıldı. Hasta ve kontrol grubundaki (Grup 3) tüm vakalardan açlık glukoz, insülin, total kolesterol, trigliserid, aspartat aminotransferaz, alanin aminotransferaz, tiroid uyarıcı hormon (TSH), serbest triiyodotironin (fT3) ve serbest tiroksin (fT4) için örnek alındı. İnsülin direnci HOMA-IR (Homeostatic Model Assesment for Insulin Resistance) ile değerlendirildi. 

Bulgular: Grup 2’de bel çevresi (BÇ), beden kitle indeksi - standart deviasyon skorları (SDS), kalça çevresi (KÇ), BÇ/KÇ oranı ile trigliserid, açlık insülin ve HOMA-IR değerleri Grup 1 ve Grup 3’e göre anlamlı derecede yüksek iken yüksek dansiteli lipoprotein kolesterol düzeyi daha düşük idi.  

Obezitesi olan gruplarda (karaciğerde yağlanma olan ve olmayan) fT4 düzeyi kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde düşük iken fT3/fT4 oranı daha yüksek idi. Ortalama TSH düzeyi Grup 2’de Grup 3’e göre daha yüksek saptandı. fT3/fT4 oranı; BÇ, BÇ/KÇ oranı, açlık insülin ve HOMA-IR ile pozitif korelasyon göstermekteydi. 

Sonuç: Obez çocuklarda fT4 düzeyinin düşük olduğu, fT3/fT4 oranının ise daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Obez çocuklarda yüksek fT3/fT4 oranının saptanması durumunda bu oranın BÇ ve insülin direnci ile pozitif korelasyon gösterdiği düşünülerek visseral yağ dokusuyla ilişkili komplikasyonlar konusunda klinisyen için uyarıcı olmalıdır. 

Anahtar Kelimeler

insülin direnci, karaciğer yağlanması, obezite

Kaynakça

• 1. WHO, Fact sheet N°311, Updated January 2015. Available from: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/Erişim tarihi: 11.12.2018
• 2. Haslam D, James W. Obesity. The Lancet. 2005; 366: 1197-209.
• 3. Pujanek M, Bronisz A, Małecki P, et all. Pathomechanisms of the develop¬ment of obesity in some endocrinopathies - an overview. Endokrynol Pol. 2013; 64: 150-5.
• 4. Witkowska SE, Kucharska A, Ruminska M, Pyrzak B. Thyroid dysfunction in obese and overweight children. Endokrynol Pol. 2017; 68: 54-60.
• 5. Rotondi M, Magri F, Chiovato L. Thyroid and obesity: not a one-way interaction. J Clin Endocrinol Metab. 2011; 96: 344-46.
• 6. Stichel H, l’Allemand D, Gruters A. Thyroid function and obesity in children and adolescents. Horm Res. 2000; 54: 14-19.
• 7. Grandone A, Santoro N, Coppola F, et all. Thyroid function derangement and childhood obesity: an Italian experience. BMC Endocr Disord. 2010; 10: 8.
• 8. Reinehr T, Isa A, de Sousa G, Dieffenbach R, Andler W. Thyroid hormones and their relation to weight status. Horm Res. 2008; 70: 51-57.
• 9. Bougle D, Morello R, Brouard J. Thyroid function and metabolic risk factors in obese youth. Changes during follow-up: a preventive mechanism?. Exp Clin Endocrinol Diabetes. 2014; 122: 548-52.
• 10. Santos MI, Limbert C, Marques FC, Rosario F, Lopes L. Childhood obesity, thyroid function, and insulin resistance - is there a link? A longitudinal study. J Pediatr Endocrinol Metab. 2015; 28: 557-62.
• 11. Reinehr T. Obesity and thyroid function. Mol Cell Endocrinol. 2010; 316: 165-71.
• 12. Neyzi O, Günöz H, Furman A, ve ark. Türk çocuklarında vücut ağırlığı, boy uzunluğu, baş çevresi ve vücut kitle indeksi referans değerleri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi. 2008; 51: 1-14.
• 13. Hatipoğlu N, Öztürk A, Mazicioğlu M, et all. Waist circumference percentiles for 7- to 17-year–old Turkish children and adolescents. Eur J Pediatr. 2008; 167: 383-89.
• 14. The IDF consensus definition of the metabolic syndrome in children and adolescents. International Diabetes Federation October 2007. http://www.idf.org/webdata/docs/Mets_definition_chi ldren.pdf. Erişim tarihi: 13.12.2018
• 15. Gungor NK. Overweight and obesity in children and adolescents. Journal of Clinical Research in Pediatric Endocrinology. 2014; 6: 129-43.
• 16. Bilgin H, Pirgon O. Thyroid function in obese children with non-alcoholic fatty liver disease. Journal of Clinical Research in Pediatric Endocrinology. 2014; 6: 152-57.
• 17. Marras V, Casini MR, Pilia S, et all. Thyroid function in obese chil¬dren and adolescents. Horm Res Paediatr. 2010; 73: 193-97.
• 18. Biondi B. Thyroid and obesity: an intriguing relationship. J Clin Endo¬crinol Metab 2010; 95: 3614-17.
• 19. Reinehr T, de Sousa G, Andler W. Hyperthyrotropinemia in obese children is reversible after weight loss and is not related to lipids. J Clin Endocrinol Metab. 2006; 91: 3088-91.
• 20. Reinehr T, Andler W. Thyroid hormones before and after weight loss in obesity. Arch Dis Child. 2002; 87:320- 3.
• 21. Pacifico L, Bonci E, Ferraro F, Andreoli G, Bascetta S, Chiesa C. Hepatic steatosis and thyroid function tests in overweight and obese children. Int J Endocrinol 2013; 2013: 381014.
• 22. Marwaha RK, Tandon N, Garg MK, et al. Impact of body mass index on thyroid functions in Indian children. Clin Endocrinol (Oxf) 2013; 79: 424-28.
• 23. Ghergherehchi R, Hazhir N. Thyroid hormonal status among children with obesity. Ther Adv Endocrinol Metab 2015; 6: 51-5.
• 24. Aypak C, Türedi O, Yüce A, Görpelioğlu S. Thyroid-stimulating hormone (TSH) level in nutritionally obese children and metabolic co-morbidity. J Pediatr Endocrinol Metab. 2013; 26: 703-18.
• 25. Shalitin S, Yackobovitch-Gavan M, Phillip M. Prevalence of thyroid dysfunction in obese children and adolescents before and after weight reduction and its relation to other metabolic parameters. Horm Res. 2009; 71: 155-61.