6-8. Sınıf Üstün Yetenekli Öğrencilerin Problem Çözerken Sergiledikleri Üst Bilişsel Beceriler: Gümüşhane Örneği

Yıl 2018, Cilt: 19 Sayı: 2, 446 - 469, 29.12.2018

Mesut Öztürk , Yaşar Akkan , Abdullah Kaplan

https://doi.org/10.12984/egeefd.316662

Cited By: 7

Öz

Üstün yetenekli öğrencilerin üst bilişsel becerilerini kullanarak problem çözmeleri, öğrencilerin matematik kavramlarına yönelik ilişki kurmasını güçlendirerek, matematiksel anlamalarını ve matematiği derinlemesine öğrenmelerini geliştirecektir. Bu nedenle çalışmanın amacı 6-8. sınıf üstün yetenekli öğrencilerin problem çözerken sergiledikleri üst bilişsel becerileri belirlemek ve karşılaştırmaktır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Üstün yetenekli dokuz ortaokul öğrencisiyle yürütülen bu çalışmada veriler, sesli düşünme protokolü (görüşme formları) ve gözlem formları kullanılarak toplanmıştır. Alan yazıdaki çalışmalardan yararlanılarak tematik analiz yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda farklı öğrenim seviyesindeki üstün yetenekli öğrencilerin problem çözme basamaklarının tamamında üst bilişsel beceri sergiledikleri,  öğrencilerin öğrenim seviyesi arttıkça problem çözme süreçlerinde sergiledikleri üst bilişsel becerilerin sayısının genel olarak arttığı belirlenmiştir. Bunula birlikte problem çözme basamaklarının tümünde öğrencilerin genel olarak kendilerine güvendikleri, hedeflerini (tekrar) gözden geçirdikleri ve her basamakta kendilerini değerlendirdikleri/kontrol ettikleri tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

üstbiliş, problem çözme, üstün yetenekli ortaokul öğrencileri

Kaynakça

• Anderson, G. (2005). Fundamentals of educational research (2nd ed.). Pennsylvania: The Falmer Press.
• Artzt, A.F., & Armour-Thomas, E. (1992). Development of a cognitive-metacognitive framework for protocol analysis of mathematical problem solving in small groups. Cognition and Instruction. 9(2), 137-175
• Aydemir, H., & Kubanç, Y. (2014). Problem çözme sürecinde üst bilişsel davranışların incelenmesi. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(2), 203-219
• Aydurmuş, L. (2013). 8. sınıf öğrencilerinin problem çözme sürecinde kullandığı üst biliş becerilerin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Bayazit, İ., & Aksoy, Y. (2009). Matematiksel problemlerin öğrenimi ve öğretimi, In E. Bingölbali & M.F. Özmantar (Ed.), Matematiksel zorluklar ve çözüm önerileri (ss. 287-312). Ankara: Pegem Akademi Yayınları
• Brown, A. L. (1978). Knowing when, where and how to remember: A problem of metacognition, In R. Glaser (Ed.), Advences in instructional psychology (pp.77-165). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum.
• Cozza, B., & Oreshkina, M. (2013). Cross-cultural study of cognitive and metacognitive processes during math problem solving. School Science and Mathematic, 113(6), 275-284.
• Creswell, J.W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (3. Baskı) (Çev. M. Bütün & S.B. Demir). Ankara: Siyasal Yayın Dağıtım.
• Fang, Z., & Cox, B.E. (1999). Emergent metacognition: A study of preschoolers’ literate behavior. Journal Of Research İn Childhood Education, 13(2), 175.
• Flavell, J. H. (1976). Metacognitive aspects of problem solving, In L. B. Resnick (Ed.), The nature of intelligence (pp.231-236). Hillsdale, NJ: Erlbaum
• Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive-developmental inquiry. American Psychologist, 34, 906 - 911.
• Glesne, C. (2013). Nitel araştırmaya giriş (Çev. A.Ersoy & P.Yalçınoğlu) Ankara: Anı yayıncılık.
• Goos, M., Galbraith, P., & Renshaw P. (2000). A money problem: A source of insight into problem solving action. International Journal for Mathematics Teaching and Learning, 80.
• Hartman, H.J. (1998). Metacognition in teaching and learning: An introduction. Instructional Science, International Journal of Learning and Cognition, 26, 1-3.
• Heppner,P.P., Witty T.E., & Dixon W.A. (2004) Problem solving appraisal: Helping normal people lead better lives. The Counseling Psychologist, 32(3), 466- 472.
• McCormick, B. C. (2003). Metacognition and learning. In W. M. Reynolds, & G. E. Miller (Ed.), Handbook of Psychology, (pp. 79-102). New York: John Wiley& Sons, Inc.
• Özsoy, G. (2006). Problem çözme ve üst biliş. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresi Bildirileri, Cilt II, Ankara Gazi Üniversitesi, Ankara Kök Yayıncılık.
• Pativisan, S. (2006). Mathematical problem solving processes of Thai gıfted students. Yayınlanmamış doktora tezi. Oregon State University.
• Patton, M.Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods (3rd ed.). London: Sage
• Polya, G. (1973). How to solve it: A new aspect of mathematical method (2nd ed.). Princeton, NJ: Princeton University Press.
• Pugalee, D.K. (2001). Writing, mathematics, and meta-cognition: Looking for connections through students’ work in mathematical problem solving. School Science and Mathematics, 101(5), 236- 245.
• Schoenfeld, A.H. (1985). Mathematical problem solving. Lawrence Erlbaum Associates.
• Schoenfeld, A.H. (1987). What's all the fuss about metacognition, In Schoenfeld, A.H. (ed.), Cognitive Science and Mathematics Education, Chapter 8 (pp.189-215). Lawrence Erlbaum Associates.
• Schraw, G., & Moshman, D. (1995). Metacognitive theories. Educational Psychology Rewiev, 7, 351-371.
• Swanson, H. L. (1990). Influence of metacognitive knowledge and aptitude on problem solving. Journal of Educational Psychology, 82(2), 306-667.
• T.C. Milli Eğitim Bakanlığı (2007). Milli Eğitim Bakanlığı Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. [Çevrim-içi: http://mevzuat.meb.gov.tr/html/2593_0.html], Erişim tarihi 02 Ocak 2015.
• Van De Walle, J.A., Karp, K.S., & Bay-Williams, J.M. (2013). İlkokul ve ortaokul matematiği: Gelişimsel yaklaşımla öğretim (Çev. S. Durmuş). Ankara: Nobel Yayıncılık
• Veenman, M. V. J., Van Hout-Wolters, B. H. A. M., & Afflerbach, P. (2006). Metacognition and learning: Conceptual and methodological considerations. Metacognition Learning, 1, 3-14.
• Whimbley, A., & Lochhead, J. (1986). Problem solving and comprehension. Hillsdale, NJ: Lawrance Erbaum Associates.
• Yildiz, A., Baltaci, S., & Güven, B. (2011). Metacognitive behaviours of the eight grade gifted students in problem solving process. The New Educational Review. 26(4). 248-260
• Yin, R.K. (2003). Case study research design and methods (3rd ed.). London: Sage Publication.