Öğretmenlerin Lisans Düzeyinde Aldıkları Öğretim Yöntem ve Teknikleri Eğitimine Yönelik Bir İnceleme

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 3, 237 - 259, 30.11.2024

Yeliz Tunga , Berkan Çelik , Kürşat Çağıltay

https://doi.org/10.12984/egeefd.1490903

Öz

Literatürde öğretim yöntem ve teknik bilgisinin öğretmenlerin mesleki repertuarında önemli bir yer tuttuğu ve etkili bir öğretim için geniş bir repertuar gerekliliği vurgulanmaktadır. Bu çalışma, öğretmenlerin öğretim yöntem ve teknikleri tercihlerinin branşlara göre nasıl şekillendiğini inceleyerek, öğretmenlerin bu yöntem ve tekniklerin öğrenildiği lisans düzeyinde aldıkları öğretim yöntem ve teknikleri eğitimine yönelik görüşlerini ve bu tür bir eğitime ihtiyaç duyma durumlarını tespit etmeyi amaçlamaktadır. Araştırma yöntemi olarak betimsel bir araştırma benimsenmiş ve katılımcılar Dijital Öğretmenler Projesi kapsamında düzenlenen eğitimlere katılan 965 ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinden oluşmuştur. Veri toplama aracı olarak sunum hazırlama ödevi ve anket formu kullanılmıştır. Katılımcıların hazırladığı sunumlar ve anket cevapları betimsel istatistikler ve içerik analizi kullanılarak analiz edilmiştir. Öğretmenlerin sunum hazırlamayı tercih ettikleri yöntem ve teknikler arasında sıklıkla altı şapkalı düşünme, beyin fırtınası, problem çözme ve drama gibi geleneksel yöntem ve tekniklerin ön planda olduğu belirlenmiştir. Bunun yanı sıra, çalışma sonucunda öğretmenlerin yarısından fazlası lisans düzeyinden verilen öğretim yöntem ve teknikleri eğitimini yeterli bulmadıkları ifade etmişlerdir. Araştırmanın bulguları, öğretmenlerin öğretim yöntem ve tekniklerine ilişkin mesleki ihtiyaçlarının ve beklentilerinin anlaşılması açısından önemli bir katkı sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Öğretim yöntemleri, Öğretim teknikleri, öğretmen eğitimi, öğretmen algıları, Dijital öğretmenler projesi

Etik Beyan

Bu araştırma, ODTÜ İnsan Araştırmaları Etik Kurulu’nun 13/11/2020 tarihli ve 320-ODTU-2020. sayılı kararı ile alınan izinle yürütülmüştür. ifadesi eklenir; araştırma için alınan etik kurul izin bilgisi doğrultusunda çalışma tamamlanır.

Destekleyen Kurum

bulunmamaktadır.

Teşekkür

Dijital öğretmenler Projesi katılımcısı öğretmenlerimize teşekkür ederiz

An Examination of Teachers' Teaching Methods and Techniques Training at Undergraduate Level

Öz

In the literature, it is emphasized that knowledge of teaching methods and techniques has an important place in teachers' professional repertoire and that a wide repertoire is necessary for effective teaching. This study aims to examine how teachers' preferences for instructional methods and techniques vary by subject area, as well as to determine their views on the undergraduate training they received in these methods and techniques and their perceived need for such training. Descriptive research was adopted as the research method, and the participants consisted of 965 primary and secondary school teachers who participated in the training organized within the scope of the Digital Teachers Project. A presentation assignment and a survey form were used as data collection tools. The presentations prepared by the participants and the survey responses were analyzed using descriptive statistics and content analysis. It was determined that traditional methods and techniques such as six-hat thinking, brainstorming, problem solving, and drama were at the forefront among the methods and techniques that teachers preferred to prepare presentations. In addition, more than half of the teachers stated that they did not find the teaching methods and techniques training given at the undergraduate level sufficient. The findings of the study make an important contribution to understanding teachers' professional needs and expectations regarding teaching methods and techniques.

Anahtar Kelimeler

Teaching methods, Teaching techniques, Teacher education, Teacher perceptions, Digital teachers project

Kaynakça

• Abazaoğlu, İ., Yatağan, M., & Arifoğlu, A. (2016). Öğretmenlerin yükseköğrenim alanları ile öğrencilerin akademik başarısı arasındaki ilişki. Journal of Measurement and Evaluation in Education and Psychology, 7(1), 109-132. https://doi.org/10.21031/epod.90787
• Aktın. K., Dilek, D., & Dilek, G. (2013). Etkili öğretim için yöntem ve teknikler. S. Baştürk (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (ss. 209-276). Vize Yayıncılık.
• Arends, R.I. (2004). Learning to teach (6th ed.). McGraw Hill.
• Arslantaş, H. İ. (2011). Öğretim elemanlarının öğretim stratejileri-yöntem ve teknikleri, iletişim ve ölçme değerlendirme yeterliklerine yönelik öğrenci görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 487-506. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/183329
• Aydın, M., Z. (2022). Öğretim ilke ve yöntemleri pedagojik formasyon için. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Bardak, Ş., & Karamustafaoğlu, O. (2016). Fen bilimleri öğretmenlerinin kullandıkları öğretim strateji, yöntem ve tekniklerin pedagojik alan bilgisi bağlamında incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 567-605. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/271635
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education. Routledge.
• Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2022). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (6. Baskı). Sage.
• Çakmak, M. (2015). Öğretim yöntem ve teknikleri. Y. Budak (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (ss. 437-471). Pegem Akademi
• Demir, S., & Özden, S. (2013). Sınıf öğretmenlerinin öğretimsel stratejilere yöntemlere ve tekniklere ilişkin görüşleri: Hayat bilgisi dersine yönelik tanılayıcı bir çalışma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 59-75. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/411276
• Demirel, Ö. (1999). Planlamadan değerlendirmeye öğretme sanatı. Pegem Akademi.
• Demirel, Ö. (2019). Eğitimde program geliştirme: Kuramdan uygulamaya (19. baskı). Pegem Akademi.
• Doğan, C. (2004). Sınıf öğretmenlerinin derslere ilişkin görüşleri ve tercih ettikleri öğretim yöntemleri: İstanbul örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 193-203. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/256431
• Eker, C. (2019). Öğretme ve öğrenme stratejileri. A. Arslan, & C. Eker (Eds.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (ss.103-136). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Erdamar. F. S. (2022). Öğretim teknikleri. H. İ. Kaya, & M. Korucuk (Eds.), Öğretim ilke ve yöntemleri: Teoriden uygulamaya içinde (ss. 277-316). Vizetek Yayıncılık.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). McGraw-Hill.
• Güven Yıldırım, E., Köklükaya, A., & Aydoğdu, M. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretim yöntem- teknik tercihleri ve bu tercihlerinin nedenleri. e-Kafkas Journal of Educational Research, 3(1), 15-25. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/180117
• Hesapçıoğlu, M. (2011). Öğretim ilke ve yöntemleri. Nobel Yayıncılık.
• Karakelle, S. (2005). Öğretmenlerin etkili öğretmen tanımlarının etkili öğretmenlik boyutlarına göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 30(135), 1-10. https://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/download/5044/1266
• Karasu Avcı, E., & Ketenoğlu Kayabaşı, Z. E. (2019). Sınıf öğretmenlerinin derslerinde kullandıkları yöntem ve tekniklere ilişkin görüşleri: Bir olgubilim araştırması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(4), 926-942. https://doi.org/10.16986/HUJE.2018044069
• Kayabaşı, Y. (2012). Öğretmenlerin öğretim sürecinde kullandıkları öğretim yöntem ve teknikleri ile bunları tercih etme nedenleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15 (27), 45-65. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/854137
• Köksal, O. & Atalay, B. (2016). Öğretim ilke ve yöntemleri. Eğitim Yayınevi.
• Kösterelioğlu, İ. (2019). Öğretim yöntemleri. A. Arslan, & C. Eker (Eds.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (ss. 137-164). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kulak, H., & Ayparçası, M. (2018). Sınıf öğretmenlerinin öğretimsel strateji, yöntem ve tekniklere ilişkin görüşleri: Türkçe dersine yönelik nitel bir araştırma. İmgelem, 2(3), 27-58. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/611401
• Lincoln, Y.S., & Guba, E. (1985). Naturalistic inquiry. Sage.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. https://oygm.meb.gov.tr/dosyalar/StPrg/Ogretmenlik_Meslegi_Genel_Yeterlikleri.pdf
• Merriam, S. B. (2002). Qualitative research in practice: Examples for discussion and analysis. John Wiley & Sons.
• Özkan, M., & Arslantaş, H. İ. (2013). Etkili öğretmen özellikleri üzerine sıralama yöntemiyle bir ölçekleme çalışması. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(1), 311-330. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/321465
• Pesen, A., & Epçaçan, C. (2019). Öğretim teknikleri. A. Arslan, & C. Eker (Eds.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (ss. 165-198). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Pilli, O. (2017). Öğretim stratejileri. S. Çelenk (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri içinde (ss. 153-171). Anı Yayıncılık.
• Taşkaya, S. M., & Sürmeli, H. (2014). Sınıf öğretmenlerinin fen ve teknoloji dersinde kullandıkları öğretim yöntemlerin değerlendirilmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13(1), 169-181. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/223221
• Saracaloğlu, A. S., Yenice, N., & Gencel, İ. E. (2011). Fen bilgisi öğretmenlerinin tercih ettikleri öğretme stratejilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 63-76. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/399470
• Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen yeterlikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 40-45. https://yunus.hacettepe.edu.tr/~sadi/yayin/Seferoglu_Ogretmen_Yeterlikleri_BAAE_2004-58.pdf
• Şahin, A. (2011). Öğretmen algılarına göre etkili öğretmen davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 239- 259. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1492675
• Yıldırım, A. (2013). Öğretmen eğitimi araştırmaları: Yönelimler, sorunlar ve öncelikli araştırma alanları. Eğitim ve Bilim, 38(169). https://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/download/1935/506
• Yıldırım, E. G., Köklükaya, A., & Aydoğdu, M. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretim yöntem-teknik tercihleri ve bu tercihlerinin nedenleri. e-Kafkas Journal of Educational Research, 3(1), 15-25. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/180117
• Yıldız, S.& Çınkır, Ş. (2023). Ne olacak bu eğitim fakültelerinin hali. Pegem Akademi.
• Yılmaz, Ö. (2017). Fen öğretmenlerinin tercih ettikleri öğretim strateji, yöntem ve teknikler: Fen öğretmen adaylarının düşünceleri. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 493-510. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2154323
• Yılmaz, E. & Karataş, K. (2023). Öğretim sürecinde etkili öğretmen nitelikleri ve yeterlikleri. C. Şentürk (Ed.), Kuramdan uygulamaya öğrenme öğretme süreci içinde (ss. 391-410). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Yıldızlı, H. (2023). Öğrenme ve öğretme ile ilgili temel kavramlar. C. Şentürk (Ed.), Kuramdan uygulamaya öğrenme öğretme süreci içinde (ss. 25-50). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Yazar, T. & Karataş, K. (2018). Öğrenme-öğretme kuram ve yaklaşımları ile ilgili temel kavramlar. B. Oral (Ed.), Öğrenme öğretme kuram ve yaklaşımları içinde (ss. 1-41). Pegem Akademi.
• Yükseköğretim Kurulu [YÖK]. (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları. https://www.yok.gov.tr/kurumsal/idari-birimler/egitim-ogretim-dairesi/yeni-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari