Ortaokul Öğrencilerinin Fene Yönelik Kaygı Düzeylerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 2, 190 - 206, 19.10.2020

Merve Şahin , Hasan Kaya

Öz

Bu çalışmanın amacı Ortaokul öğrencilerinin Fen Bilimleri dersine yönelik kaygı düzeylerinin farklı değişkenler açısından belirlenmesidir. Çalışmada ilk olarak, Uluçınar Sağır (2014) ve Kağıtçı ve Kurbanoğlu (2013) tarafından geliştirilen ölçeklerden yararlanarak yeni bir fen kaygı ölçeği (FKÖ) hazırlanarak geçerlik ve güvenirlik analizini yapılmıştır. Pilot uygulamadan sonra, açımlayıcı (AFA) ve doğrulayıcı (DFA) faktör analizleri yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda, 2 faktör ve 18 maddeden oluşan FKÖ’nün Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı 0.92 olarak hesaplanmıştır. Daha sonra hazırlanan yeni FKÖ, tarama deseni kullanılarak 2019-2020 eğitim öğretim yılı Kayseri şehir merkezinde bulunan devlet okullarının 5., 6., 7. ve 8. sınıflarında öğrenim gören 290 öğrenciye uygulanmıştır. Elde edilen verilerin SPSS-22 paket programı kullanılarak betimsel ve çıkarımsal istatistik analizleri yapılmıştır. Verilerin analizi sonucunda, fen başarı puanı ile fene yönelik kaygı düzeyleri arasında, başarı puanı yüksek olan öğrenciler lehine istatistiksel olarak anlamlı farklılık (p<0.05) bulunurken, sınıf düzeyi, okul türü, anne eğitim düzeyi ve cinsiyet açısından anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Ortaokul öğrencileri, Fen eğitimi, Kaygı, Nicel araştırma

Kaynakça

• KAYNAKLAR Ahi, B. Özsoy, S. (2015). İlkokullarda Görev Yapan Öğretmenlerin Çevreye Yönelik Tutumları: Cinsiyet ve Mesleki Kıdem Faktörü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23 (1), 31-56.
• Akça, B. (2017). Ortaokul öğrencilerinin fene yönelik zihinsel risk alma davranışları ile fen kaygıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Anabilim Dalı, Aydın.
• Alvaro, R. (1978). The effectiveness of a science-therapy program on science-anxious undergraduates, PhD dissertation, Loyola University Chicago.
• Anılan, B., Görgülü, A. ve Balbağ, M.Z. (2009). Öğretmen adaylarının kimya laboratuvarı endişeleri. e–Journal of New World Sciences Academy, 4 (3), 954–974.
• Atasoy, E. ve Ertürk, H. (2008). İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir alan araştırması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 10(1), 105-122.
• Aydın, E. ve Dilmaç, B. (2004). Matematik Kaygısı. Eğitime İlişkin Çeşitlemeler 1. (Edt: M. Gürsel). Konya: Eğitim Kitabevi Yayınları. 231–240.
• Aydın, F. ve Çepni, O. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi (karabük ili örneği). Dicle University Journal of Ziya Gökalp Education Faculty. 18, 189-207.
• Azizoglu, N. ve Uzuntiryaki, E. (2006). Kimya laboratuarı endişe ölçeği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 55-62.
• Büyüköztürk, Şener (2012). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (17. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Bostancıoğlu, D., Saraçoğlu, G. V. ve Öztürk, M., (2017). Öğrencilerin çevre farkındalık ve tutum düzeyleri ve bunları etkileyen faktörlerin araştırılması. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (60), 266-278.
• Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2007). Research Methods in Education, Publisher: Routledge; 6th edition, London Cüceloğlu, D. (1997). İnsan ve Davranışı (7. Baskı). İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Daniels, J. (1983). Science anxiety (Book). Personnel & Guidance Journal, 62(4), 248.
• Demir, H. ve Genç, H. (2007). Çevre Bilimi Dersi Alan ve Almayan Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Çevreye İlişkin Tutumları ve Çevre Bilimi Dersindeki Başarılarının Karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 20-26.
• Eddy, R.M. (2000). Chemophobia in the college classroom: Extent, sources, and students characteristics. Journal of Chemical Education, 77 (4),514-517.
• Ericson, P. M., & Gardner, J. W. (1992). Two longitudinal studies of communication apprehension and its effects on college students' success. Communication Quarterly, 40, 127-137.
• Gömleksiz, M.N. ve Yüksel Y. (2003). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin fen bilgisi dersine ilişkin kaygıları. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 1(3), 71-81.
• Greenburg, S. L. & Mallow, J.V. (1982). Treating science anxiety in a university counseling center, The Personel and Guidance Journal, 61 (1), 48-50.
• Hassan, G. (2008). Attitudes toward science among Australian tertiary and secondary school students. Research in Science & Technological Education, 26 (2), 129-147.
• İzgi, Ü., ve Gücüm, B. (2012). Fen Eğitiminde Portfolyo Değerlendirme Kullanımının Sınav Kaygısı ve Öğrenmenin Kalıcılığı Üzerine Etkisi. Eğitim ve Bilim, 37(164), 71-81.
• Kağıtçı, B.(2014). Fen dersine yönelik kaygı ölçeği geliştirilmesi ve ortaokul öğrencilerinin fen dersi kaygı ile tutum puanlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi: Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya
• Kağıtçı, B. & Kurbanoğlu, N. İ. (2013). “Fen ve teknoloji dersine yönelik kaygı ölçeğinin geliştirilmesi: güvenirlik ve geçerlik çalışması” Türk Fen Eğitimi Dergisi. 10 (3), 2013.
• Krylova, I. (1997). Investigation of causes of differences in student performance on the topics of stereochemistry and reaction mechanisms in an undergraduate organic chemistry course. Ph.D. Thesis. Catholic University of America, Washington, D.C.
• Laukenmann, M., Bileicher, M., Fu, S., Glaser-Zikuda, M., Mayring, P. & Von Rhöneck, C., (2003). An investigation of the influence of emotional factors on learing in Physics instruction. International Journal of Science Education, 25 (4), 489–507.
• Levitt, E. E. (1967). The psychology of anxiety. New York: The Bobbs-Merrill Company, Inc.
• Mallow, J. (1986). Science Anxiety. Clearwater, FL: H&H Publication.
• Mallow, J.V. (1994). Gender-related science anxiety: A first binational study. Journal of Science Education and Technology, 3 (4), 227-238.
• Karabulut, B. (2018) Ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersine yönelik kaygılarının incelenmesi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Fırat Üniversitesi, Elazığ.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 19. Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Mallow, J.V. & Greenburg, S.L. (1983). Science anxiety and science leaming. The Physics Teacher, 95–99.
• Mallow J.V., Kastrup H., Bryant, F.B., Hislop, N., Shefner, R. & Udo, M. (2010). Science anxiety, science attitudes, and gender: interviews from a binational study. Journal of Science Educational Technology,19, 356-369.
• Marso, R.N. & Pigge, F.L. (1998). A longitudinal study of relationships between attitudes toward teaching, anxiety about teaching, self-perceived effectiveness, and attrition from teaching. Paper presented at the Annual Meeting of theAssociation of Teacher Educators, Dallas, TX.
• MEB (2005). İlköğretim 6. 7. ve 8. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programları. Ankara.
• Pribyl, J. R. & Bodner, G. M. (1987). Spatial ability and its role in organic chemistry: A study of four organic courses. Journal of Research in Science Teaching, 24, 229-240.
• Rixse, J. S. & Pickering, M. (1985). Freshman chemistry as a predictor of future academic success. Journal of Chemical Education, 62(4), 313-315.
• Pallant, J. (2001). SPSS Survival Manuel. Open University Pres, Buckingham and Philadelphia, USA.
• Pallant, J. (2017). SPSS Kullanma Kılavuzu SPSS ile Adım Adım Veri Analizi. (S. balcı ve B. Ahi, Çeviri). Ankara: Anı yayıncılık.
• Sadık, F. (2012). Öğretmen Adaylarının Çevresel Tutum ve Bilgi Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(4), 6982.
• Schibeci, R. A. (1983). Selecting appropriate attitudinal objectives for school science. Science Education, 67(5), 595-603. Seçer, İ. (2017). SPSS ve LISREL ile Pratik Veri Analizi. Ankara: Anı yayıncılık.
• Seligman Walkman, M. E. P., Walker, E. F. & Rossenhan, D. L. (2001). Abnormal Psychology (4thedition). N. Y.: W. W. Norton & Company, Inc.
• Sevenair, J. P., Carmichael, J. W., O’Connor, S. E. & Hunter, J. T. (1987). Predictors of organic chemistry grades for Black Americans. Xavier University, ERIC Document Reproduction Service No. ED 286 974, Washington, D.C.
• Sırmacı, N. (2007). Üniversite öğrencilerinin matematiğe karşı kaygı ve tutumlarının incelenmesi: Erzurum örneği. Eğitim ve Bilim, 32(145), 53-70.
• Taş, Y. (2006). Kaygı Nedir? Bilkent Üniversitesi Öğrenci Gelişim ve Danışma Merkezi, Bilkent, Ankara, www.bilkent.edu.tr/~dos/ogdm/b_sinavkaygi.html
• Turner, R. C. & Lindsay, H. A. (2003). Gender differences in cognitive and non-cognitive factors related to achievement in organic chemistry. Journal of Chemical Education, 80(5), 563-568.
• Udo, M.K., Ramsey, G.P. & Mallow, J.V. (2004). Science Anxiety and Gender in Students Taking General Education Science Courses. Journal of Science Education and Technology, 13 (4), 435-446.
• Uluçınar Sağır, Ş. (2014). İlköğretim öğrencilerine yönelik fen kaygı ölçeği. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (37), 1-20.
• Uzun, N. ve Sağlam, N. (2007). Ortaöğretim Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Bilgi ve Tutumlarına “Çevre ve İnsan” Dersi ile Gönüllü Çevre Kuruluşlarının Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, s. 210-218.
• Yaşar, Ş. ve Anagün, Ş. S. (2008). İlköğretim beşinci sınıf fen ve teknoloji dersi tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 223–236.
• Yıldırım A, Şimşek H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık
• Yolagiden, C, Bektaş, O. (2018). Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Fen Bilimleri Öğrenme Kaygıları ile Fen Bilimleri Öğrenme Yönelimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Maarif Mektepleri Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (2), 18-41.
• Yücel, A.S. (2008). Development of an anxıety scale for chemıstry preparatıon of an anxıety tree, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35: 406-415.
• Yürük, N. (2011). The predıctorsof preservıce elementary teachers’ anxıety about teachıng scıence. Journal of Baltic Science Education, 10 (1), 17-26.
• Zeybek, F. (2012). İlköğretim II. kademe öğrencilerinin temel derslere yönelik durumluk kaygı ve tutumlarının cinsiyet ve akademik başarılarına göre incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi.