2019 ve 2021 Yıllarında Yapılan Merkezi Sınav Türkçe Alt Testindeki Soruların Webb’in Bilgi Seviyelerine Göre Karşılaştırmalı Analizi

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 25, 123 - 142, 31.07.2022

Ümit Yegen

Öz

Bu çalışma, Webb’in Bilgi Derinliği modeli kuramsal çatısında 2019 ve 2021 yıllarındaki
merkezi yerleştirme sınavı Türkçe sorularının uzaktan eğitim uygulaması öncesi ve sonrası
ölçme değerlendirme paralelliğini ortaya koyabilmeyi amaçlamıştır. Nitel yöntem ile
desenlenen çalışmada içerik analizi yapılmıştır. Çalışmanın bazı bulgularına göre; 2019
yılında Beceri ve Kavramlar seviyesinden (Seviye 2) 7 soru çıkarken 2021 yılındaki soru
sayısı 15 olmuştur. Aynı seviyenin 8.sınıf kazanımlarında yer alma sayısı ise 29’dur. Stratejik
Düşünme seviyesinden (Seviye 3) 2019 yılında 3 soru çıkarken 2021 yılında 1 soru
sorulmuştur. Seviye 3’ün 8.sınıf kazanımlarında yer alma sayısı ise 22’dir. Söz konusu
bulgular ortaokullarda Türkçe öğretimi ve Türkçe programı doğrultusunda betimlenerek
çeşitli öneriler sunulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkçe Programı, Merkezi Sınav, Webb’in Bilgi Derinliği, 8. Sınıf

Kaynakça

• Arı, A. (2011). Bloom’un gözden geçirilmiş bilişsel alan taksonomisinin Türkiye’de ve Uluslararası alanda kabul görme durumu, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 749-772.
• Ayvacı, H. Ş. ve Türkdoğan, A. (2010). Yeniden yapılandırılan Bloom taksonomisine göre fen ve teknoloji dersi yazılı sorularının incelenmesi, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7, 1, 13-25.
• Bağcı, K.G. (2003). Üçüncü uluslararası matematik ve fen araştırması (TIMMS): Fen öğretimi, bilimsel araştırma ve bilimin doğası, İlköğretim Online 2(1), 42 51.
• Bekdemir, M. ve Selim, Y., (2008). Revize edilmiş Bloom taksonomisi ve cebir öğrenme alanı örneğinde uygulaması, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (2), 185-196.
• Birinci, D. K. (2014). Merkezi ortak sınavlarında ilk deneyim: matematik dersi, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 8-16.
• Çakmak, M. ve Gürbüz, H. (2012). Biyoloji eğitimi bölümü öğrencilerinin çevreye yönelik tutumların incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (19), 162-173
• Filiz, B.S. ve Yıldırım, N. (2019). Ortaokul Türkçe dersi öğretim programı kazanımlarının revize edilmiş Bloom taksonomisine göre analizi. İlköğretim Online, 18 (4): s.1550-1573.
• Gündüz, Y. (2009). İlköğretim 6,7 ve 8.sınıf fen ve teknoloji sorularının ölçme araçlarına ve Bloom’un bilişsel alan taksonomisine göre analizi, Yüzüncü yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 6, Sayı 2, 150-165.
• Glesne, C. (2015). Nitel araştırmaya giriş (A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kesgin, Ş., Uğurel, I.ve Moralı, S. H., (2012). OKS, SBS ve TIMSS matematik sorularının Math Taksonomi çerçevesinde karşılaştırmalı analizi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2): 423-444.
• MEB. (2019). Türkçe dersi (1-8. Sınıflar) öğretim programı. Ankara.
• MEB. (2021). Merkezi Sınavlar Başvuru ve Uygulama e- Kılavuzu.
• https://cdn.eba.gov.tr/icerik/2021/04/odsgm/LGS_Basvuru_Uygulama_Kilavuzu_2021.pdf
• Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (Çev.Ed.: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Schraw, G. ve D. Moshman (1995). Metacognitive theories. Educational Psychology Rewiev, Volume: 7, Pages: 351-371.
• Schreier, M. (2012). Qualitative content analysis in practice. London: Sage Publications.
• Şengül, S. ve Işık, S. (2014). 8.sınıf öğrencilerinin üst bilişsel becerilerinin Webb Bilgi Derinliği Seviyeleri’ ne ait problemleri çözme süreçlerindeki rolü, International Journal of Social Science, 24, 93-127.
• Üregen, R. N., Oral, K. H., Özkirişçi, N. A. ve Ünal, H. (2011). 2007-2008 OKS matematik sorularının Webb’in taksonomisine göre karşılaştırmalı analizi. III. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongre Kitabı, ss. 382-391. KKTC.
• Webb, N. L. (2002). Depth of knowledge levels for four content areas. https://www.ride.ri.gov/Portals/0/Uploads/Documents/Instruction-and-AssessmentWorld-Class-Standards/Science/DOK-Science.pdf 10.08.2021
• Webb, N. L. (2009). Webb’s depth of knowledge guide, careerand technical education definitions. Unpublished paper, https://www.aps.edu/sapr/documents/resources/Webbs_DOK_Guide.pdf. Erişim Tarihi: 10.08.2021
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.