Düşün-Eşleş-Paylaş Tekniği ile Birlikte Kullanılan Kavram Karikatürlerinin Öğrencilerin Akademik Başarıları ile Fen ve Teknoloji Dersine Olan Tutumlarına Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2019, , 68 - 86, 31.05.2019

Dilara Golgeli , Murat Saraçoğlu

https://doi.org/10.32433/eje.557718

Öz

Bu çalışma; ilköğretim 6. sınıf, fen ve teknoloji dersinde “Yaşamımızdaki
Elektrik”
konusunun yapılandırıcı fen öğretiminde düşün-eşleş-paylaş tekniğiyle
birlikte kavram karikatürü
kullanımının,
öğrencilerin başarılarına ve tutumlarına etkisini incelemek amacıyla
yapılmıştır. Araştırmanın verileri 2010-2011 eğitim
öğretim yılının 2. döneminde Yozgat ili Boğazlıyan ilçesinde iki farklı okulun
6. sınıfında öğrenim gören 36 öğrenciden toplanmıştır. Veri toplamak için
başarı testi ve fen
ve teknoloji tutum ölçeği kullanılmıştır. Araştırma, deneysel
desenlerden 2x2 faktöriyel (split-plot) desene göre yürütülmüştür. Çalışmada 1. gruba düşün-eşleş-paylaş
tekniğiyle birlikte
kavram karikatürleri, 2. gruba ise fen
ve teknoloji öğretim programında belirtilmiş olan etkinlikler
gerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri
toplama aracı olarak Ceylan (2008)’ın hazırladığı başarı testi ile Çetin, Hamurcu ve Günay (2001)’ın hazırladığı tutum testi kullanılmıştır. Başarı testinin Cronbach-Alfa iç tutarlılık
katsayısı 0,60, tutum testinin Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı 0,81 olarak bulunmuştur. Verilerin analizinde ilişkisiz ölçümler için Mann Whitney U testi
ve ilişkili ölçümler için Wilcoxon işaretli sıralar testi kullanılmıştır.
Yapılan analizler sonucunda elde edilen bulgulara göre; fen öğretiminde
karikatür tekniğini kullanımının öğrencilerin akademik başarılarında anlamlı
bir fark oluşturduğu, tutumlarında ise anlamlı bir fark oluşturmadığı
gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kavram Karikatürleri, Düşün-Eşleş-Paylaş Tekniği, Fen ve Teknoloji Eğitimi, Öğrenci Başarısı

Kaynakça

• Akdeniz, A. R. ve Atasoy Ş. (2006). Kavram karikatürlerinin havaya fırlatılan topa etkiyen kuvvetler konusundaki yanılgıları gidermeye etkisi. VII. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildirileri Kitabı (SS. 164), Ankara.
• Akgül, A. ve Kalın, Ö. (2010). Maddenin tanecikli yapısı ünitesi’nin öğretiminde kavram karikatürü kullanımının ilköğretim 6. sınıf öğrencilerinin akademik başarılarına etkisi. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 9Eylül Üniversitesi İzmir.
• Aşçı, Z., Özkan, Ş. ve Tekkaya, C. (2001). “Students’ misconceptions about respiration”. Eğitim ve Bilim 26(120), 29-36.
• Balım, G.A., İnel, D. ve Evrekli, E. (2008). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi. İlköğretim Online, 7(1), 188-202.
• Baysarı, E. (2007). İlköğretim düzeyinde 5 sınıf fen ve teknoloji dersi canlılar ve hayat ünitesi öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrenci başarısına, fen tutumuna ve kavram yanılgılarının giderilmesine olan etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi. İzmir.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Yayınları.
• Ceylan, H. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersinde altıncı sınıf öğrencilerine elektrik konusunun öğretiminde kavramsal değişim yaklaşımının öğrenci başarısına ve tutumuna etkisi. (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi. Ankara.
• Ceylan Soylu, H. (2011). Yaşamımızdaki elektrik ünitesinde 6. sınıf öğrencilerinin kavram karikatürleri kullanımına ilişkin öğrenci görüşleri. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, Bildiriler Kitabı (s. 1445-1456), Antalya.
• Coşkun, S. A. (2009). Fen bilgisi öğretiminde karikatür kullanımının başarı, motivasyon, tutumlar üzerine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi. Burdur.
• Çetin, O., Hamurcu, H. ve Günay, Y. (2001). İlköğretim Fen Bilgisi Öğretiminde Deney Yapma Etkinliği, Laboratuar Kullanımı ve Güvenliğine Yönelik Öğrenci Tutumları. Yeni Binyılın Basında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı (s. 91-99), Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
• Dabell, J. (2004). The maths coordinator’s file-using concept cartoons. London: PFP Publishing.
• Demir, Y. (2008). Kavram yanılgılarının belirlenmesinde kavram karikatürlerinin kullanılması. (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi. Erzurum.
• Doğru, M. ve Keleş Ö. (2010). Use of concept cartoons with 5e learning model in science and technology course. International Conference on New Trends in Educationand Their Implications, Antalya-Turkey.
• Durmaz, B. (2007). Yapılandırıcı fen öğretiminde kavram karikatürlerinin öğrencilerin başarısı ve duyuşsal özelliklerine etkisi (Muğla ili merkez ilçe örneği). (Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi. Muğla.
• Ekici, F., Ekici, E. ve Aydın, F. (2007). Utility of concept cartoons in diagnosing and overcoming misconceptions related to photosynthesis. International of Journal of Environmental ve Science Education, 2(4), 111-124.
• Evrekli, E. (2010). Fen ve teknoloji öğretiminde zihin haritası ve kavram karikatürü etkinliklerin öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme beceri algılarına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi) Dokuz Eylül Üniversitesi. İzmir.
• Gölgeli D. ve Saraçoğlu, S. (2011). Fen ve teknoloji dersi “ışık ve ses” ünitesinin öğretiminde kavram karikatürlerinin kullanımının öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (31),113-124.
• İnel D., Balım, G.A. ve Evrekli E. (2009). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımına ilişkin öğrenci görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED) 3(1), 1-16.
• Kabapınar, F. (2005). Effectiveness of teaching via concept cartoons from the point of view of constructivist approach. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 101-146.
• Karataş, Ö., Köse, S. ve Coştu, B. (2003). Öğrenci yanılgılarını ve anlama düzeylerini belirlemede kullanılan iki aşamalı testler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 1(13), 54-69.
• Keogh, B., Naylor, S. and Downing, B. (2003 August). Children’s interactions in the classroom: argumentation in primary science. Europan Science Education Research Association Conference, Noordwijkerhout, The Netherlands.
• Keogh, B., Naylor, S. and Wilson, C. (1998). Concept cartoons: a new perspective on physics education. Phys. Education 33(4), 219-224.
• Kılıç-Özün, S. (2010). Hayat bilgisi öğretiminde kavram karikatürü yaklaşımının öğrenci başarısı ve tutumuna etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi. Zonguldak.
• Köse, S., Coştu, B. ve Keser, Ö.F. 2003. Fen konularındaki kavram yanılgılarının belirlenmesi: tga yöntemi ve örnek etkinlikler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(13),43-53.
• Kuşakçı Ekim, F. (2007). İlköğretim fen öğretiminde kavramsal karikatürlerin öğrencilerin kavram yanılgılarını gidermedeki etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi. Ankara.
• Long, S. and Marson, K. (2003). Concept cartoons. Hands on Science, 19(3), 22-24.
• Lyman, F. T. (1981). The responsive classroom discussion: the inclusion of all students. In A. Anderson (Ed.), Mainstreaming Digest (ss. 109-113). College Park: University of Maryland Press.
• Naylor, S. and McMurdo, A. (1990). Supporting science in schools, Timperley.
• Naylor, S. and Keogh, B. (2011). Concept cartoons: what have we learnt?”. World Conference on New Trends in Science Education, Kusadasi-Turkey.
• Naylor, S., Keogh, B. and Downing, B. (2007). “Argumentation and primary science. Research in Science Education, 37, 17-39.
• Özalp, I. (2006). Karikatür tekniğinin fen ve cevre eğitiminde kullanılabilirliği üzerine bir araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Celal Bayar Üniversitesi. Manisa.
• Özüredi, Ö. (2009). Kavram karikatürlerinin ilköğretim 7. Sınıf fen ve teknoloji dersi, İnsan ve çevre ünitesinde yer alan “besin zinciri” konusunda öğrenci başarısı üzerindeki etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Celal Bayar Üniversitesi. Manisa.
• Özyılmaz-Akamca, G. (2008). İlköğretimde analojiler, kavram karikatürleri ve tahmin-gözlem-açıklama teknikleriyle desteklenmiş fen ve teknoloji eğitiminin öğrenme ürünlerine etkisi. (Doktora tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi. İzmir.
• Pekmez, E., Moralı, S. ve Uğurel, I. (2006). Öğretmen adaylarının kavram karikatürleri hakkındaki görüşleri. XV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Özetleri, (s. 78–79), Muğla.
• Saka, A., Akdeniz, A. R., Bayrak, R. ve Asilsoy, Ö. (2006). “Canlılarda Enerji Dönüşümü” Ünitesinde Karşılaşılan Yanılgıların Giderilmesinde Kavram Karikatürlerinin Etkisi”. 7. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiri Özetleri (s. 94), Ankara.
• Üstüner, I. ve Sancar, M. (1999). Lise öğrencilerinin fizik kavramlarını anlama ve tutumlarını etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, 339-347.
• Turan, M. ve Boyraz, Z. 2004. Öğretim materyali olarak kavram haritaları. F.Ü. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi, 3(1), 126-131.
• Webb, P., Williams, Y. and Meiring L. (2008). “Concept cartoons and writing frames: Developing argumentation in South African science classrooms?”. African Journal of Research in SMT Education. 12(1), 4-17.
• Yıldırım, O., Nakiboğlu, C. ve Sinan, O. (2004). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının difüzyon ile ilgili kavram yanılgıları. BAÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 6(1), 79-99.
• Yıldız, İ. (2008). Kavram karikatürlerinin kavram yanılgılarının tespitinde ve giderilmesinde kullanılması: düzgün dairesel hareket. (Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi. Ankara.