İdeolojik Bir Söylem Olarak Slogan Üzerine Düşünmek: Türkiye’de Mart 2019 Yerel Seçimlerinde Kullanılan Parti Sloganları Üzerine Kıyaslayıcı Bir Analiz

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 257 - 275, 29.01.2021

Mikail Batu Akan Yanık Onur Tos

https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.808380

Öz

Seçmen desteğinde önemli rol oynayan ideolojiler, belli amaçlar çerçevesinde
oluşturulmuş sloganlar yoluyla halka aktarılmaktadır. Partilerin ideolojilerini ve farklı
disiplinlerin ikna etme tekniklerini temel alan sloganlar, seçmenin istenen yönde oy
kullanma davranışını gerçekleştirmesine etkide bulunmaktadır. Diğer bir ifadeyle
sloganlar, kitle iletişim araçları, siyasal reklam ilanları ve açık hava platformları gibi
farklı ortamlarda seçmenin karşısına çıkmakta ve hedef kitlenin algısının yönetilmesinde
önemli rol oynamaktadır. Siyasi partiler, tematik kampanyalarını yaratıcı sloganlarla etkili
mesajlar haline getirerek rakiplerinden farklılaşmakta ve seçmeni etkilemektedir. Bu
çalışmanın amacı, Mart 2019 Türkiye yerel seçimlerinde Cumhur ve Millet ittifaklarının
kullandıkları ideolojik sloganlara odaklanarak kıyaslayıcı bir analiz gerçekleştirmektir.
Araştırmanın temel sorunsalı, ittifakların kullandıkları sloganlarda hangi kavramların
kesiştiğini ve farklılık gösterdiğini ortaya koymaktır. Değerlendirmede sloganlarda gönül
ve umut kodlarının öne çıktığı, sistemin verilen hizmet üzerinden anlatıldığı, içinde
bulunulan şehrin sıklıkla vurgulandığı, zaman olarak da geleceğin daha çok belirtildiği
görülmüştür. Ayrıca ittifakların seçmenlerinin algısına, kendilerinin belirledikleri söylem
odağında seslendiği, kendi partilerinin üzerinde durdukları ve diğer partilerden farklılık
gösteren temaların özellikle mevcut ideolojilerini yansıttığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İdeoloji, Seçim Sloganı, Belediye Başkanı Seçimi, Cumhur İttifakı, Millet İttifakı.

Thinking on the Slogan as an Ideological Discourse: A Comparative Analysis on the Party Slogans Used in the March 2019 Local Elections in Turkey

Öz

Ideologies, which play a crucial role in voter support, are conveyed to the public via
slogans created for specific goals. Slogans, which are based on the ideologies of the parties
and the persuasion techniques of different disciplines, influence the voting behaviors of
voters in the desired direction. Political parties try to be different from their rivals by
creating thematic campaigns to form messages with creative slogans and affect voter. The
aim of this study is to make a comparative analysis focusing on the ideological slogans
used by People’s Alliance and Nation Alliance in local-elections of 2019 in Turkey. The
main problem of the study is to reveal the similar and different part of notions in the
slogans used by the Alliances. It was seen in the evaluation that the codes, heart and
hope, became prominent notions, the system was explained through the political service
promises, the city was frequently emphasized, and the concept, future, was mentioned. In
addition, it was concluded that the alliances influenced the perception of their voters with
the focus of their discourse, and the themes, which were mentioned by the parties and
differed from the other parties, reflected current ideologies of the parties in the election.

Anahtar Kelimeler

İdeology, Election Slogan, Mayoral Election, People’s Alliance, Nation Alliance.

Kaynakça

• Ahlers, A. L., ve Schubert, G. (2009). “Building a new socialist countryside” – only a political slogan? Journal of Current Chinese Affairs, 38(4), 35-62.
• Althusser, L. (2003). İdeoloji ve devletin ideolojik aygıtları. (A. Tümertekin, Çev.) İstanbul: İthaki Yayınları.
• Bartenstein, K. (2010). “Use it or lose it”: An approprıate and wise slogan? Policy Options(July-August), 69-73.
• Barthes, R. (1996). Çağdaş söylenler. (T. Yücel, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Berger, J. (1999). Görme biçimleri. (Y. Salman, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Bourdieu, P. (2000). Esquisse D’une théorie de la pratique Paris: Edition du Seuil.
• Brandi, S. (2007). Unveiling the ideological construction of the 2004 Irish Citizenship Referendum: A critical discourse analytical approach. The Irish Migration, Race and Social Transformation Review, 2(1), 26-47.
• Butler, P., ve Collins, N. (1994). Political marketing: Structure and process. European Journal of Marketing, 28(1), 19-34.
• Carver, T. (1995). Ideology. T. Ball, R. Dagger, & D. I. O’Neill içinde, Ideals and ideologies: A reader (s. 3-10). New York: Harper Collins.
• Charaudeau, P., ve Maingueneau, D. (2002). Dictionnaire D’analyse du discours. Paris: Editions du Seuil.
• Cone, S. (2006). Marketing campaigns: Getting the basics right. Director, 59(7), 33.
• Çelik, N. B. (2005). İdeolojinin soykütüğü-1: Marx ve ideoloji. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Damlapınar, Z., ve Balcı, Ş. (2014). Siyasal iletişim sürecinde seçimler, Adaylar, İmajlar. Konya: Literatürk Academia.
• Davenport, T. H., ve Beck, J. C. (2010). Dikkat ekonomisi. İş dünyasının yeni değerini anlamak. (S. Diktaş, Çev.) İstanbul: Starcom MediaVest Group (SMG) Turkey.
• Drucker, H. M. (1974). The political uses of ideology. London: Barnes and Noble.
• Eagleton, T. (2004). Kuramdan sonra. (U. Abacı, Çev.) İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Eagleton, T. (2005). İdeoloji. (M. Özcan, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Greimas, A. J. (1979). Sémiotique et sciences sociales. Paris: Editions du Seuil.
• Gümüştekin, N. (2011). Anadolu ve diğer kültürlerde işaret ve simgelerde anlam. Balıkesir University Journal of Social Sciences Institute, 14(26), 103-117.
• Johnson, C. (2013). Miktotarz-kısa yazma Sanatı. (H. Mesci, Çev.) İstanbul: Starcom MediaVest Group Turkey.
• Krysinski, W., ve Krysinski, W. (1981). Carrefours de signes sur le roman. The Hague: Mouton.
• Lanning, M. J., ve Michaels, E. G. (2000). A business is a value delivery system, delivering value to customers. McKinsey Quartely(June), 53-57.
• Leith, P. (2004). “Use it or lose it”: An appropriate and wise slogan? Belfast: Queen’s University.
• Lukacs, G. (2006). Tarih ve sınıf bilinci. (Y. Öner, Çev.) İstanbul: Belge Yayınları.
• Maingueneau, D. (2007). Open Edition Journals. 08 01, 2020 tarihinde L’idéologie: Une Notion Bien Embarassante: http://contextes.revues.org/index189.html adresinden alındı.
• Mardin, Ş. (2010). İdeoloji. İstanbul: İletişim Yayınları.
• McLuhan, M. (2002). Gutenberg galaksisi. (G. Ç. Güven, Çev.) İstanbul: Cogito.
• Meriç, C. (1996). Ümrandan uygarlığa. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Örs, B. H. (2009). Postmodern dünyada ideolojinin dönüşümü. İ. Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi(40), 1-12.
• Özkan, N. (2004). Türkiye ve dünyadan örneklerle seçim kazandıran kampanyalar. İstanbul: MediaCat Kitapları.
• Öztürk, M. (2014). Seçim sloganlarının seçmen hissiyatına tercüman olma yarışı: 30 Mart 2014 seçimlerinin bir analizi. FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 4, 91-109.
• Power, D. J. (2016). Big brother can watch us. Journal of Decision Systems, 25(1), 578-588.
• Pratkanis, A., ve Aronson, E. (2008). Propaganda çağı iknanın gündelik kullanımı ve suistimali. İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Rıfat, M. (2013). Açıklamalı göstergebilim sözlüğü. İstanbul: İş Bankası Yayınları.
• Rivkin, S., & Sutherland, F. (2011). Bir marka adı yaratmak. (U. Mehter, & D. Arı, Çev.) İstanbul: Brand Age Yayınları.
• Ryan, M., ve Kellner, D. (2016). Politik kamera. (E. 2016, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Sapiro, G. (2007). Open Edition Journals. 08 01, 2020 tarihinde Pour Une Approche Sociologique Des Relations Entre Littérature Et İdéologie: http://contextes.revues. org/index165.html adresinden alındı.
• Sharkansky, I. (2002). Slogan as policy. Journal of Comparative Policy Analysis, 4(1), 75-93.
• Temel, F. (2020). Genç nüfusun seçim dönemlerinde medya kullanımı: Türkiye 31 Mart 2019 yerel seçimleri. Erciyes İletişim Dergisi, 7(2), 989-1010.
• Yeygin, D. A. (2012). Mekanikleşen birey: Arçelik örneğinin R. Barthes’a göre çözümlemesi. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication - TOJDAC, 13-21.
• Yıldız, F. U., & Günay, V. D. (2011). Yazınsal söylemin ideolojik boyutu. Synergies Turquie(4), 153-167.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, İ. E. (2015). İstatiksel araştırma yöntemleri ve su tüketim bilinci üzerine bir kamuoyu araştırması - araştırma tasarımı/örnekleme/veri toplama teknikleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zizek, S. (2011). İdeolojinin yüce nesnesi. (T. Birkan, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.