Okul Yöneticilerinin Program Okuryazarlık Durumlarının İncelenmesi

Yıl 2023, , 369 - 381, 29.06.2023

Emrah Aygün , Murat Taşdan

https://doi.org/10.17556/erziefd.1227168

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmada özel eğitim sınıfı bulunan okulların yöneticilerinin, program okuryazarlığı hakkında görüşlerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu bünyesinde özel eğitim sınıfı ve öğretmeni bulunduran anaokulu, ilkokul (I. Kademe), ortaokul (II. Kademe) ve liselerde (III. Kademe) görev yapan 16 okul yöneticisi ve bağımsız özel eğitim okulunda görevli 2 okul yöneticisi olmak üzere, toplam 18 okul yöneticisi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Eğitim Programı Okuryazarlığı Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu” kullanılmıştır. Araştırma verileri nitel veri analizi süreçlerine uygun olarak içerik analizi yaklaşımıyla analiz edilmiştir. Araştırmada okul yöneticilerinin, “program okuryazarlığı kavramı” hakkında farklı bilgi kaynaklarından bilgi sahibi olsalar da büyük çoğunlukla sahip oldukları bilgiyi düşük ve orta düzeyli olarak tanımladıkları saptanmıştır. Araştırmanın sonucunda okul yöneticilerine hizmet içi eğitimlerin düzenli ve sistematik olarak ilerletilmesi, her yenilenen öğretim programlarından sonra okul yöneticilerinin bu programların kapsamı içeriği ve uygulama esasları hakkında bilgilendirme çalışmalarının düzenlenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Özel eğitim, okul yöneticisi, özel eğitim okul yöneticisi, okur-yazarlık, program okuryazarlığı

Investigation of School Administrators’ Curriculum Literacy Status

Öz

In this study, it is aimed to reveal the opinions of the administrators of schools with special education classes about curriculum literacy. The study group of the research consisted of 16 school administrators working in kindergarten, primary school (I. Level), secondary school (II. Level) and high schools (III. Level) with a special education class and teacher, and two school administrators working in an independent special education school. It consists of 18 school administrators. In the research, "Curriculum Literacy Semi-Structured Interview Form" was used as a data collection tool. Research data were analyzed with a content analysis approach in accordance with qualitative data analysis processes. In the study, it was determined that although school administrators have information about the "program literacy concept" from different sources, they mostly define the knowledge they have as low and medium level. As a result of the research, it is suggested that in-service trainings should be regularly and systematically improved for school administrators, and that after each revised curriculum, school administrators should be informed about the scope, content and application principles of these curricula.

Anahtar Kelimeler

Special education, school administrator, special education school administrator, literacy, curriculum literacy

Kaynakça

• Adıgüzel, A. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Öğrenme Etkinliklerini Düzenleme ve Gerçekleştirme Çabalarında Zorlanma Düzeyleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 89-110.
• Altun, A. (2002). E-Okuryazarlık. Açık ve Uzaktan Eğitim Sempozyumu, 23-25 Mayıs, 2002 Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Arı, A. (2010). Öğretmen adaylarının ilköğretim programıyla ilgili eğitim fakültelerinde kazandıkları bilgi ve beceri düzeylerine ilişkin görüşleri. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, (29), 251-274.
• Aslan, S. (2018). Ortaokul Öğretmenlerinin Program Okuryazarlık Düzeyleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Eğitim Programları ve Öğretim Programı.
• Aslan, S., ve Gürlen, E. (2019). Ortaokul Öğretmenlerinin Program Okuryazarlık Düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 171-186. https://doi.org/10.29299/kefad.2018.20.01.006
• Baştürk, S. ve Dönmez, G. (2011). Öğretmen Adaylarının Limit ve Süreklilik Konusuna İlişkin Pedagojik Alan Bilgilerinin Öğretim Programı Bilgisi Bağlamında İncelenmesi. International Online Journal Of Educational Sciences, 3(2), 743-775.
• Bolat, Y. (2017). Eğitim Programı Okuryazarlığı Kavramı ve Eğitim Programı Okuryazarlığı Ölçeği. Turkish Studies,12(18),121-138. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12103
• Bolat, Y. (Ed.). (2021). Eğitim Programı Okuryazarlığı. Pegem Akademi. https://doi.org/10.14527/9786257582926
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö.E., Özkahveci, Ö. ve Demirel, F. (2004). Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, (4)2, 207-239.
• Can, N. (2007). İlkögretim okulu yöneticisinin bir öğretim lideri olarak yeni ögretim programlarının geliştirilmesi veygulanmasındaki yeterliliği. Journal of Theory & Practice in Education (JTPE), 3(2).
• Creswell, J. W. (2020). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni, (Çev. Ed: Bütün, M. ve Demir, S.B.). 5. Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çetinkaya, S. ve Tabak, S. (2019). Öğretmen Adaylarının Eğitim Programı Okuryazarlık Yeterlilikleri. OMÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(1), 296-309. https://doi.org/10.7822/omuefd.535482
• Demeuse, M. ve Christine, S. (2016). Politik Kararlardan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme (Y. Budak, Çev.), Pegem Yayınevi.
• Demir, E. ve Toraman, Ç. (2021). Öğretmenlerin Eğitim Programı Okuryazarlığı Düzeyleri. Trakya Eğitim Dergisi, 11 (3), 1516-1528. https://doi.org/10.24315/tred.858813
• Erdamar, F. S. (2020). Sınıf Öğretmenlerinin Program Okuryazarlık Algıları ve İlkokul Yöneticilerinin Öğretmenlerin Program Okuryazarlık Becerisine Yönelik Algılarının İlerlemeci Felsefe Bağlamında Analizi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.
• Erdem, C. ve Eğmir, E. (2018). Öğretmen Adaylarının Eğitim Programı Okuryazarlığı Düzeyleri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (2), 123138. https://doi.org/10.32709/akusosbil.428727
• Eriş, H. Ve Kılcıoğlu, A. (2019). Curriculum Development Competencies Of Form Teacher Candidates. The Turkish Online Journal Of Educational Technology, 18(1),25-31. https://Doi.Org./10.12973/Eu-Jer.7.2.303
• Giorgi, A. (1997). The Theory, Practice, and Evaluation of the Phenomenological Method as a Qualitative Research Procedure. Journal of Phemomenological Psychology, 28(2), 235-260. https://doi.org/10.1163/156916297X00103
• Gündoğan, G. (2019). Öğretmenlerin Program Okuryazarlıkları Hakkında Nitel Bir Değerlendirme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Karacaoğlu, O. C. (2008). Öğretmenlerin yeterlik algıları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 70-97.
• Kellner, D. (2001). New Technologies/New Literacies: Reconstructing Education New Millenium. International Journal Of Technology And Design Education, 11, 6781. https://doi.org/10.1023/A:1011270402858
• Kırmızı, F. S. ve Akkaya, N. (2009). Türkçe öğretimi programında yaşanan sorunlara ilişkin öğretmen görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(25), 42-54.
• Kuğu, N. (2019). Okul Öncesi Yöneticilerinin Dönüşümcü Liderlik Stili Düzeyi İle Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Mansuroğlu, C. (2019). Öğretmenlerin eğitim programı okuryazarlıkları ile yansıtıcı düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• McRae, G. W. (2018). Teachers’ Literacy knowledge: A Case Study of Provision. The degree of Doctor of Education. The University of Sydney Faculty of Arts and Social Sciences Sydney School of Education and Social Work.
• MEB (2004). Millî Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi, 2563. Ağustos 2004.
• Miles, M, B., ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Northcote, M. Ve Lim, C.P. (2009). The State Of Pre-Service Teacher Education İn The Asia-Pasific Region. In C.
• P. Lim, K. Cock, G. Lock ve C. Brook (Eds), Innovative Pratices İn Pre-Service Teacher Education: An Asia-Pasific Perspevtice (Pp. 23-28). Nederlands: Sense Publishers. https://doi.org/10.1163/9789087907532_003
• Ornstein, A. C. ve Hunkins, F. P. (2017). Curriculum: Foundations, Principles And Issues,Vivar: Pearson Education.
• Recepoğlu, E., ve Özdemir, S. (2012). Okul müdürlerinin mizah tarzları ile öğretim liderliği davranışları arasındaki ilişki. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 24-42.
• Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen Yeterlilikleri ve Mesleki Gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, (58), 40-45.
• Stabback, P. (2016). What Makes a Quality Cirriculum? Current and Critical Issues in Cirriculum and Learning. UNESCO International Burreau of Education.
• Tekindal, M. ve Uğuz Arsu, Ş. (2020). Nitel araştırma yöntemi olarak fenomenolojik yaklaşımın kapsamı ve sürecine yönelik bir derleme. Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, 20 (1), 153- 182.
• Ünver, G., Talu-Bümen, N., ve Başbay, M. (2010). Ortaöğretim Alan Öğretmenliği Tezsiz Yüksek Lisans Derslerine Öğretim Elemanı Bakışı: Ege Üniversitesi Örneği. Eğitim ve Bilim Dergisi, 155(35), 63-77.