Fen Bilimleri Öğretmen Adaylarının Çevre Bilimi Dersi Kapsamında Gerçekleştirilen Alan Gezisi Deneyimleri

Yıl 2018, Cilt: 20 Sayı: 1, 104 - 120, 01.04.2018

Yakup Doğan , Özge Çiçek Esra Saraç

https://doi.org/10.17556/erziefd.346487

Cited By: 3

Öz

Bu
araştırmanın amacı, fen bilimleri öğretmen adaylarının bilimsel alan gezisine
ilişkin düşüncelerinin ve deneyimlerinin ortaya çıkarılmasıdır. Araştırmada,
nitel araştırma metodolojisi kapsamında olgubilim deseni kullanılmıştır.
Araştırmanın çalışma grubunu üniversite üçüncü sınıfta öğrenim görmekte olan 41
fen bilimleri öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırma verileri, görüşme formu
ile elde edilmiştir. Elde edilen veriler, içerik ve betimsel analize tabi
tutulmuştur. Elde edilen sonuçlara göre, öğretmen adaylarının alan gezisine
ilişkin deneyimlerine yönelik ifadeleri, çevre bilimi dersine yönelik katkı,
bitki türlerinin tanınmasına yönelik bilişsel katkı ve duyuşsal açıdan katkı
olmak üzere üç tema altında toplanmıştır. Öğretmen adayları, alan gezisinin
öğrenilen bilgilerin kalıcılığını artırdığını, günlük yaşamla ilişkilendirmeye,
konu ile ilgili gözlem yapmaya ve teorik bilgileri pratiğe aktarmaya imkân
sağladığını, derse yönelik motivasyonu artırdığını ve psikomotor becerileri
geliştirdiğini ifade etmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Çevre eğitimi, bilimsel alan gezisi, okul dışı öğrenme ortamı, Fen Bilimleri öğretmen adayları, olgubilim

Kaynakça

• Aktekin, S. (2008). Müze uzmanlarının okulların eğitim amaçlı müze ziyaretlerine ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 103-111.
• Aslan, O., Sağır, Ş. U. ve Cansaran, A. (2008). Çevre tutum ölçeği uyarlanması ve ilköğretim öğrencilerinin çevre tutumlarının belirlenmesi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 283-295.
• Balkan-Kıyıcı, F. ve Atabek-Yiğit, E. (2010). Sınıf duvarlarının ötesinde fen eğitimi: Rüzgâr santraline teknik gezi. International Online Journal of Educational Sciences, 2(1), 225-243.
• Balkan-Kıyıcı, F. ve Yavuz-Topaloğlu, M. (2016). A scale development study for the teachers on out of school learning environments. Malaysian Online Journal of Educational Sciences, 4(4), 1-13.
• Bamberger, Y., & Tal, T. (2008). Multiple outcomes of class visits to natural history museums: The students' view. Journal of Science Education Technology, 17, 274-284.
• Baş, T. ve Akturan, U. (2008). Nitel araştırma yöntemleri: Nvivo 7.0 ile nitel veri analizi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Behrendt, M., & Franklin, T. (2014). A review of research on school field trips and their value in education. International Journal of Environmental & Science Education, 9, 235-245. Doi: 10.12973/ijese.2014.213a
• Beiers, R.J. & McRobbie, C.J. (1992). Learning in interactive science centers. Research in Science Education, 22(1), 38-44. Doi:10.1007/BF02356877
• Bozdoğan, A. E. (2007). Bilim ve teknoloji müzelerinin fen öğretimindeki yeri ve önemi. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Bozdoğan, A. E. (2012). Eğitim amaçlı gezilerin planlanmasına ilişkin fen bilgisi öğretmen adaylarının uygulamaları: Altı farklı alan gezisinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1049-1072.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design (2nd Edition). CA: Sage.
• Creswell, W, J. (2012). Educational research: planning, conducting, and evaluating, quantitative and qualitative research (4th Edition). Boston: Pearson.
• Denzin, N. K. & Lincoln, Y. S. (2005). The sage handbook of qualitative research (3rd Edition). CA: Sage.
• DeWitt, J., & Osborne, J. (2007). Supporting teachers on science-focused school trips: Towards an integrated framework of theory and practice. International Journal of Science Education, 29(6), 685–710. Doi: 10.1080/09500690600802254
• DiEnno, C.M, & Hilton, S.C. (2005). High school students’ knowledge, attitudes, and levels of enjoyment of an environmental education unit on nonnative plants. The Journal of Environmental Education, 37(1), 13-25. Doi: 10.3200/JOEE.37.1.13-26
• Elkins, J.T. & Elkins, N.,M.,L. (2007). Teaching geology in the field: significant geoscience concept gains in entirely field-based inductory geology courses. Journal of Geoscience Education, 55(2), 126-132.
• Farmer, J., Knapp, D. & Benton, G. M. (2007). An elementary school environmental education field trip: Long-term effects on ecological and environmental knowledge and attitude development. The Journal of Environmental Education, 38(3), 33–42. Doi: 10.3200/JOEE.38.3.33-42
• Flexer, B. K., & Borun, M. (1984). The impact of a class visit to a participatory science museum exhibit and a classroom science lesson. Journal of Research in Science Teaching, 21(9), 863-873. Doi: 10.1002/tea.3660210902
• Gennaro, E. D. (1981). The effectiveness of using pre-visit instructional materials on learning for a museum field trip experience. Journal of Research in Science Teaching, 18(3), 275-279. Doi: 10.1002/tea.3660180312
• Güler, A. (2011). Planlı bir müze gezisinin ilköğretim öğrencilerinin tutumuna etkisi. İlköğretim Online, 10(1), 169-179.
• Gündüz, Ş. ve Bilir, A. (2012). Kıbrıs'ın kuzeyindeki öğrencilerin çevre eğitimi ve su tasarrufu konusundaki tutum düzeylerinin araştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı 1, 225-232.
• Hannu, S. (1993). Science centre education. motivation and learning ın ınformal education. Unpublished doctoral dissertation, Helsinki University, Department of Teacher Education, Helsinki.
• Kisiel, J. (2005). Understanding elementary teacher motivations for science fieldtrips. Science Education, 89(6), 936–955. Doi: 10.1002/sce.20085
• Köse, E. (2003). İlköğretim düzeyinde ders dışı etkinliklerin akademik başarıya ve okul kültürünü algılamaya etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Lisowski, M. & Disinger, J. F. (1991). The effect of field-based instruction on student understandings of ecological concepts. Journal of Environmental Education, 23(1), 19-23. Doi: 10.1080/00958964.1991.9943065
• Manzanal, R. F., Barreiro, L. M. R., & Jiménez, M. C. (1999). Relationship between ecology field work and student attitudes toward environmental protection. Journal of Research in Science Teaching, 36(4), 431–453. Doi: 10.1002/(SICI)1098-2736(199904)
• Maxwell, J. A. (1996). Qualitative research design: An interactive approach. CA: Sage.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. CA: Sage.
• Nadelson, L., & Jordan, J.R. (2012). Student attitudes toward and recall of outside day: An environmental science field trip. The Journal of Educational Research, 105(3), 220-231. Doi: 10.1080/00220671.2011.576715
• Nuhoğlu, H. (2011). Botanik Bahçeleri. Lâçin Şimşek, C. (Ed.), Fen öğretiminde okul dışı öğrenme ortamları. Ankara: PegemA.
• Orion, N. & Hofstein, A. (1994). Factors that influence learning during a scientific field trip in a natural environment. Journal of Research in Science Teaching, 31(10), 1097-1119. Doi: 10.1002/tea.3660311005
• Orion, N. (1993). A model for the development and ımplementation of field trips as an integral part of the science curriculum. School Science and Mathematics, 93(6), 325-331. Doi: 10.1111/j.1949-8594.1993.tb12254.x
• Pace, S. ve Tesi, R. (2004). Adult’s perception of field trips taken within grades K-12: Eight case studies in the New York metropolitan area. Education, 125(1), 30-40.
• Prokop, P., Tuncer, G. ve Kvasnicak, R. (2007). Short-term effects of field programme on students’ knowledge and attitude toward biology: A Slovak experience. Journal of Science Education and Technology, 16(3), 247-255. Doi: 10.1007/s10956-007-9044-8
• Rebar, B. M. (2012). Teacher’s sources of knowledge for field trip practices. Learning Enviromental Research, 15(81), 81-102. doi 10.1007/s10984-012-9101-y
• Sanders, P. (1982). Phenomenology: A new way of viewing organizational research. Academy of Management Review, 7(3), 353-360.
• Silverman, D. (2001). Interpreting qualitative data: Methods for analysing talk, text and interaction. London: Sage.
• Smith-Sebasto, N. J. & Cavern, L. (2006). Effects of pre- and posttrip activities associated with a residential environmental education experience at the New Jersey School of Conservation students’ attitudes toward the environment. The Journal of Environmental Education, 37(4), 3-17. Doi: 10.3200/JOEE.37.4.3-17.
• Timur, S., Yılmaz, Ş. ve Timur, B. (2013). İlköğretim öğretmen adaylarının çevreye yönelik tutumlarının belirlenmesi ve farklı değişkenlere göre incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 191-203.
• Toğrul, B. (2005). Özel öğretim yöntemleri. Sağlam, M. (Ed.), Okul öncesi eğitimde kullanılan yöntem ve teknikler. Eskişehir: T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını.
• Topkaya, Y. (2016). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin değer aktarım yaklaşımları hakkındaki görüşlerine ait nitel bir çalışma. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 637-652.
• Tortop, H. S. ve Özek, N. (2013). Proje tabanlı öğrenmede anlamlı alan gezisi; güneş enerjisi ve kullanım alanları konusu. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 300-307.
• Tortop, H. S., Bezir, N. Ç., Özek, N. & Uzunkavak, M. (2007). The field trip about solar energy and applications of the effect of students' attitude and achievement. International Conference on Environment: Survival and Sustainability, 19-24 February 2007, Near East University, Nicosia-Northern Cyprus.
• Tortop, H.S. (2010). Yapılandırmacı yaklaşıma göre hazırlanan alan gezisi ile desteklenmiş proje tabanlı öğrenme modelinin güneş enerjisi ve kullanım alanları konusuna uygulanması. Yayınlanmamış doktora tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. Isparta.
• Tortop, H.S. (2012). Üstün yetenekli öğrencilerle yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili anlamlı alan gezisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Bolu Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 181-196.
• Uzun, N. ve Sağlam, N. (2006). Ortaöğretim öğrencileri için çevresel tutum ölçeği geliştirme ve geçerliliği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 240-250.
• Yavuz, M. (2012). Fen eğitiminde hayvanat bahçelerinin kullanımının akademik başarı ve kaygıya etkisi ve öğretmen-öğrenci görüşleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Seçkin Yayıncılık: Ankara.
• Yönev, M. (2008). Ortaöğretimde okutulan tarih derslerindeki gezi gözlem ve inceleme etkinliklerinin öğrenciler açısından kazanımları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.