Prospective Teachers’ Perceptions of Screen Reading Self-efficacy

Yıl 2013, Cilt: 15 Sayı: 2, 138 - 159, 08.01.2014

Mehmet Nuri Gömleksiz , Ayşe Kan Emine Fidan

Öz

The main aim of this study is to explore prospective teachers’ perceptions of screen reading. Data for the study were collected through a 27-item, five-point Likert-style screen reading self-efficacy scale, developed by the researchers, from a total of 695 prospective teachers enrolled at the Faculty of Education at Fırat University. Cronbach’s Alpha reliability coefficient of the whole scale was measured to be.758. Factor analysis revealed three subscales, namely: understanding, difficulty and bene- fit. Screen reading self-efficacy scale was administered to all participants. Independ- ent samples t-test, one way ANOVA and Kruskal Wallis H were utilized to analyze the data. Findings revealed that both male and female prospective teachers had high level of self-efficacy in understanding subscale. Both gender groups did not get difficulty in screen reading. But males benefited from screen reading more than the females. Statistically significant differences were observed among the opinions of prospective teachers in understanding and benefit subscales in terms of department variable. Some useful implications are discussed and recommendations are offered based on the research findings.

 

Anahtar Kelimeler

prospective teacher, screen reading, thinking based on screen, education faculty

Öğretmen Adaylarının Ekran Okuma Özyeterlik Düzeylerine İlişkin Görüşleri

Öz

Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının ekran okuma ilişkin görüşlerini belirlemektir. Araştırmanın verileri araştırmacılar tarafından geliştirilen 27 maddelik beşli likert tipi ekran okuma özyeterlik ölçeği ile Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim gören 695 öğretmen adayından toplanmıştır. Ölçeğin Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı .758 olarak hesaplanmıştır. Faktör analizi sonucuna göre ölçek anlama, zorluk ve yarar olarak isimlendirilen üç alt ölçekten oluşmuştur. Ekran okuma özyeterlik ölçeği tüm katılımcılara uygulanmıştır. Verilerin analizinde bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi ve Kruskal Wallis H testi uygulanmıştır. Araştırma sonuçları hem erkek hem de kadın öğretmen adaylarının anlama alt boyutunda yüksek düzeyde özyeterliğe sahip olduklarını ortaya koymuştur. Her iki cinsiyet grubu da ekran okumada zorluk çekmediklerini belirtmişlerdir. Ancak ekran okumada erkek öğretmen adayları kadın öğretmen adaylarından daha fazla yarar sağladıklarını ifade etmişlerdir. Anlama ve yarar alt boyutlarında bölüm değişkeni açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık görülmüştür. Araştırma sonuçlarına dayalı olarak çeşitli önerilerde bulunulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

öğretmen adayı, ekran okuma, ekranik düşünme, eğitim fakültesi.

Kaynakça

• Alpan-Bangir, G. (2008). Görsel Okuryazarlık Ve Öğretim Teknolojisi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 74-102.
• Altun, A. (2002). E-okuryazarlık. Açık ve Uzaktan Eğitim Sempozyumu,(23-25 Mayıs), Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Asutay, H. (2009). Elektronik Yazın Yeni Teknolojilerle Birlikte Yazın Dünyasında
• Ortaya Çıkan Yeni Yazınsal Tür ve Biçimler, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 63-86.
• Büyüköztürk, Ş. (2003). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Daley, E. (2003). ExpandingtheConcept of Literacy, Educause, 33-40,
• http://net.educause.edu/ir/library/pdf/erm0322.pdf adresinden 23.09.2012 tarihinde edinilmiştir.
• Dikmen, Ü. (2013). Ekran Fontlarının Kullanılabilirliğe Etkisi, İdil Sanat ve Dil Dergisi, 2(6), 306-324.
• Duran, E. & Ertuğrul, B. (2012). İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Elektronik Ders Kitaplarına Yönelik Görüşleri, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 347-
• -
• Dyson, M.C. & Haselgrove, M. (2001).The Influence of Reading Speed and Line Length on the Effectiveness of Reading From Screen, International Jour- nal of Human-Computer Studies, 54(4),585-612.
• Emiroğlu, B. G. (2008). Üniversitelerde Görme Engelli Öğrenciler İçin Bilişim. X. Akademik Bilişim Konferansı, (30Ocak-1Şubat, 2008), Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Gömleksiz, M. N., Kan, A. Ü. & Öner, Ü. (2012). Üstün zekâlı ve üstün yetenekli öğrencilerin medya okuryazarlığına ilişkin görüşleri (Elazığ bilim ve sanat merkezi örneği), Pegem eğitim ve Öğretim Dergisi 2 (4), 41-54.
• Gömleksiz, M. N., Kan, A. Ü. & Fidan, E. K. (2013). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin ekran okumaya ilişkin görüşleri, XVII. Ulusal sınıf Öğretmenliği Sempozyumu, 23-25 Mayıs, Adnan Menderes Üniversitesi, Kuşadası, Aydın.
• Güneş, F. (2010). Öğrencilerde Ekran Okuma ve Ekranik Düşünme, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14),1-20.
• Güneş, F. (2011a). Kalemden Tuşlara Yazma Öğretimi. 10. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, (5-7 Mayıs, 2011), Cumhuriyet
• Üniversitesi, Sivas.
• Güneş,F. (2011b). Niçin F Klavye? Yenises Dergisi,Yıl:16, Kasım Sayısı No:191,27-29, http://www.ticaretmeslekliseliler.com/nicin-f-klavye.htm
• adresinden 10.10.2012 tarihinde edinilmiştir.
• Hair, J. F., Anderson, R. E., Tatham, R. L., & Black, W. C. (1995). Multivariate data analysis with readings. New York: Prentice-Hall.
• Halıcı, N. (2003). “Online Gazetecilik”, Yeni İletişim Teknolojileri ve Medya, Der.
• Sevda Alankuş, İstanbul, IPS İletişim Vakfı Yayınları, s.151-166.
• İpek, İ. (2003). Bilgisayarlar, Görsel Tasarım ve Görsel Öğrenme Stratejileri, The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 2(3), 68-76.
• Karasar, N. (2003). Bilimsel araştırma yöntemi (12. Baskı), Ankara: Nobel Yayın Dagıtım.
• Maden, S. (2012). Ekran Okuma Türleri ve Türkçe Öğretmeni Adaylarının Ekran Okumaya Yönelik Görüşleri, Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(3), 1-16.
• Mercieca, P. (2004). 'E-book acceptance: What will make users read on screen?', in
• T. Denison (ed.) VALA 2004 Breaking Boundaries: Integration and Interoperability, Melbourne, Australia, 3-5 February 2004, 1-11.
• Pallant, J. (2005). SPSS survival manual: A step by step guide to data analysis using SPSS for windows (version 12), New York: Open UniversityPress.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. (1. Baskı), An-
• kara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tekindal, S. (2009). Duyuşsal özelliklerin ölçülmesi için araç oluşturma. (Geliştirilmiş 2. Baskı). Ankara: Pegema Yayıncılık.
• Thoman, E. (2003). Literacyforthe 21. Century-An Overview&Orientation Guide to Media Literacy Education, Center for Media Literacy, Santa Monica.
• Wright, P. & Lickorish, A. (1983) Proof-reading texts on screen and pa-
• per. Behaviour and Information Technology, 2(3), 227- 235.http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/01449298308914479 adresinden 22.03.2013 tarihinde edinilmiştir.