Hakem ve Editör Kılavuzu

Hakem Kılavuzu

Dergimizin özgün ve önemli makaleleri yayınlamayı amaçladığını göz önünde bulundurarak hakemlerden, aldığımız makale başvurularının değerlendirilmesinde yardımcı olmalarını istiyoruz. Aşağıda makale değerlendirme süreci, nasıl hakem olunacağı ve nasıl iyi bir inceleme yazılacağına dair tavsiyeler yer almaktadır. Ayrıca objektif ve yapıcı bir hakemliğin nasıl yapılacağına dair daha fazla bilgi sağlayan COPE İlkelerine dayanan hakemlik şart ve koşullarımız yer almaktadır. Dergimiz çift taraflı kör hakemlik modelini benimsemiştir.

Hakemlerin Seçimi
Hakemler makalenin ilgili olduğu bilim alanında doktora derecesine sahip ve yayını bulunan uzmanlar arasından seçilir. Türk üniversitelerinde görevli uzmanların bilgilerine YÖK Akademik web sitesinden yurt dışındaki uzmanların bilgilerine ise Publons’dan erişim sağlanır.

Hakemlerin Görev ve Sorumlulukları
1) Objektiflik: İncelemeler objektif olarak yapılmalıdır. Hakemler olabilecek her türlü kişisel önyargının farkında olmalı ve bir makaleyi incelerken bunu hesaba katmalıdır. Hakem, kararını destekleyici değerlendirmelerini açıkça ifade etmelidir.
2) Editöryal Karara Katkı: Hakem değerlendirmesi editöre editoryal kararlar vermede yardımcı olur ve yazara makaleyi geliştirme fırsatı sunar. Bu açıdan bir makaleyi inceleme konusunda kendini yetersiz hisseden veya kısa sürede incelemeyi tamamlayamayacağını düşünen bir hakem hakemlik davetini kabul etmemelidir.
3) Gizlilik: İncelenmek üzere dergiye ulaşan tüm makaleler gizli tutulmalıdır. Hakemler makale hakkındaki incelemeleri veya bilgileri kimseyle paylaşmamalı veya yazarlarla doğrudan iletişime geçmemelidir. Çalışmada yer alan bilgiler yazarın açık yazılı izni olmadan bir hakem tarafından kendi araştırmasında kullanılmamalıdır. Akran değerlendirmesi yoluyla elde edilen ayrıcalıklı bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve kişisel kazanç için kullanılmamalıdır.
4) Araştırma ve Yayın Etiği İhlalleri Konusunda Hassasiyet: Hakemler makaledeki olası etik ihlallerine karşı dikkatli olmalı ve bunları editöre rapor etmelidir.
5) Çıkar Çatışması: Hakemler, yazarlar veya makalelerin bağlı olduğu kurumlarla ilişkilerinden kaynaklanabilecek olası çıkar çatışmaları durumunda makaleyi incelemeyi kabul etmemelidir.
6) Hakeme Atıf Talebi: Bir hakem yazardan kendisi veya ortaklarının çalışmalarına atıf göstermesini önerirse, bu, hakemin atıf sayısını artırmak veya çalışmalarının görünürlüğünü artırmak amacıyla değil gerçek bilimsel nedenlerle olmalıdır (bkz. Hakemler İçin Etik Kurallar).

İnceleme Yapma
Hakemlerin değerlendirmeleri objektif olmalıdır. İnceleme sürecinde hakemlerin aşağıdaki hususları dikkate alarak değerlendirme yapmaları beklenir:
• Makale yeni ve önemli bir bilgi içermekte mi?
• Özet/Abstract/Anahtar Kelimler/Keywords makalenini içeriğini doğru bir şekilde yansıtmış mı?
• Yöntem bütünlüklü ve anlaşılır şekilde tanımlanmış mı?
• Yapılan yorum ve varılan sonuçlar bulgularla kanıtlanmış mı?
• Alandaki diğer çalışmalara yeterli referans verilmiş mi?
• Makale metni din ve anlatım açısından akademik yazım niteliklerine uygun mu?

Editör Kılavuzu

Editörlerin Seçimi
Editörler derginin yayın kapsamına uygun olarak doktora derecesine sahip ve ilgili alanda yayını bulunan uzmanlar arasından seçilir.

Türkiye Editörler Çalıştayı Grubu
Dergimiz editörler için yararlı olacağını düşünerek diğer editörlerle iletişim içinde olmalarını destekler. Editörlerimiz, Türkiye Editörler Çalıştayı Grubu'na üyedir.

Editörlerin Görev Sorumlulukları

Hakem Sürecini Koordine
Editör, hakem değerlendirme sürecinin adil, tarafsız ve zamanında olmasını sağlamalıdır. Araştırma makaleleri en az iki harici hakem tarafından gözden geçirilmelidir ve gerektiğinde editör ek görüş almalıdır.

Hakemlerin Belirlenmesi
Editör; uygun, kapsayıcı ve çeşitli temsil ihtiyacını dikkate alarak, ilgili alanda uzmanlığa sahip hakemleri seçmelidir. Editör, hileli hakemlerin seçiminden kaçınmak için en iyi uygulamaları izleyecektir.

Gizliliği Koruma
Editör, ilgili yazarlar ve hakemlerle aksi kararlaştırılmadıkça, dergiye gönderilen tüm materyallerin ve hakemlerle yapılan tüm iletişimlerin gizliliğini korumalıdır. İstisnai durumlarda ve yayıncıya danışarak, şüpheli araştırma suistimalini incelemek için gerekli gördüğünde diğer dergilerin editörleriyle sınırlı bilgi paylaşabilir. Editör, hakemlerin kimliklerini korumalıdır. Gönderilen bir makalede yer alan bilgiler yazarın açık yazılı izni olmadan editörün kendi araştırmasında kullanılmamalıdır. Hakem sürecinde elde edilen ayrıcalıklı bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve kişisel menfaat için yararlanılmamalıdır.

Tarafsızlık
Editör yazıları entelektüel içeriği açısından ırk, cinsiyet, cinsel yönelim, dini inanç, etnik köken, vatandaşlık veya yazarların politik felsefesine bakmaksızın değerlendirmelidir.

İddiaların Araştırılması
Etik ihlale dair ikna edici kanıtlar bulan bir editör, makalenin düzeltilmesi, geri çekilmesi veya başka bir düzeltmenin yapılmasını sağlamak için Yayın Kurulu ve Yayıncıyla iletişime geçmelidir.

Çıkar Çatışması
Editör kendisi veya aile üyeleri tarafından yazılmış makalelerle ilgili kararlarda yer almamalıdır. Ayrıca, böyle bir çalışma, derginin tüm olağan prosedürlerine tabi olmalıdır. Editör, yazarlar ve hakemler tarafından olası çıkar çatışmalarının ifşa edilmesiyle ilgili COPE yönergelerini uygulamalıdır.

Yayın Kararı
Editör, hakem raporlarını inceleyerek dergiye gönderilen yazılardan hangisinin yayınlanması gerektiğine karar vermekle sorumludur. Editör, Yayın Kurulunun belirlediği politikalara uymak zorundadır.

Dergiye Atıf Talebi
Editör, herhangi bir dergi metriğini yapay bir şekilde artırarak derginin sıralamasını etkilemeye çalışmamalıdır. Editör, bilimsel nedenler dışında, kendi dergisi veya başka bir derginin makalelerine atıfta bulunulmasını talep etmemelidir.

Düzeltme, Geri Çekme, Endişe İfadesi Yayımlama
Editörler yayınlanan makalede, bulgu, yorum ve sonuçları etkilemeyen küçük hatalar tespit ederse düzeltme yayınlamayı düşünebilirler. Editörler bulguları ve sonuçları geçersiz kılan büyük hatalar/ihlaller söz konusu olduğunda, makaleyi geri çekmeyi düşünmelidir. Editörler, yazarlar tarafından araştırma veya yayını kötüye kullanmaya yönelik olasılık söz konusu ise; bulguların güvenilir olmadığına ve yazarların kurumlarının olayı soruşturmadığına dair kanıtlar var ise; olası soruşturma haksız veya sonuçsuz görünüyor ise endişe ifadesi yayınlamayı düşünmelidir. Düzeltme, geri çekme veya endişe ifadesi ile ilgili olarak COPE yönergeleri dikkate alınır.

Son Güncelleme Zamanı: 10.07.2024 19:52:07

Creative Commons Lisansı

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ESOGUIFD) Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.