1. Politikanın Amacı
Bu politika, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’ne gönderilen makalelerde yapay zeka (YZ) kullanımına ilişkin etik ve bilimsel standartları belirlemeyi amaçlamaktadır. Yapay zeka araçlarının akademik araştırma ve yazım süreçlerinde doğru, şeffaf ve sorumlu biçimde kullanılmasını sağlamak; veri gizliliği, akademik dürüstlük ve yayın etiği ilkelerini korumak bu politikanın temel hedefidir. Bu politika, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi’nin etik ilkeleri ve yayın politikalarına bağlıdır ve ilgili gelişmelere paralel olarak YZ araçlarının kullanım alanı, şekli ve kapasitesi noktasındaki değişikliklere göre güncellenecektir.
2. Yapay Zekanın Kullanım SınırlarıYapay zeka araçları yalnızca aşağıdaki sınırlar çerçevesinde kullanılabilir:
• Dil bilgisi ve yazım hatalarının düzeltilmesi
• Üslup, anlatım ve yazım tutarlılığının artırılması
• Teknik metinlerin sadeleştirilmesi (akademik içeriğin değiştirilmemesi kaydıyla)
YZ araçlarının; makalenin bilimsel içeriğini üretmek, veri analizini yürütmek veya özgün akademik katkıyı üstlenmek amacıyla kullanılması kabul edilmemektedir.
3. Yazarların Sorumluluğu ve Şeffaflık
Yazarlar, yapay zeka araçlarını kullandıkları her durumda bu kullanımı şeffaf bir şekilde beyan etmekle yükümlüdür. YZ'nin kullanıldığı süreç (örneğin: metin düzenleme, çeviri, özet çıkarma vb.) makalenin etik beyanı kısmında açıkça belirtilmeli; kullanılan araç ve sürüm bilgisi “Yapay Zeka Kullanım Beyanı” başlığı altında belirtilmelidir.
Örnek Beyan:
“Bu makalenin yazım sürecinde, anlatım bütünlüğünü sağlamak ve dilbilgisel düzeltmeler yapmak amacıyla OpenAI ChatGPT (sürüm: GPT-4) kullanılmıştır. Yapay zekadan elde edilen çıktılar, yazar tarafından bilimsel bağlama uygun şekilde gözden geçirilmiştir.”
YZ’nin kullanımı sonucu ortaya çıkan tüm içeriklerin doğruluğu ve geçerliliğinden yazarlar sorumludur.
4. Yayın Etiği İlkeleri ve Kısıtlamalar• Yapay zeka araçları yazarlık hakkı kazanamaz.
• Makale içeriğinin herhangi bir kısmında YZ ile oluşturulmuş veriler ya da metinler kullanılmışsa, bu içerikler mutlaka kontrol edilmeli ve gerekirse akademik kaynaklarla doğrulanmalıdır.
• YZ araçlarının kaynakça ya da dipnotlarda yer alması uygun değildir. Bu araçlara yalnızca etik beyan kısmında yer verilebilir.
• Hakemlik sürecinde değerlendirmeler yalnızca uzman görüşüne dayanmalıdır. Hakem raporlarının tamamı YZ ile oluşturulmamalıdır.
• Dergi, makale değerlendirme süreçlerinin hiçbir aşamasında yapay zeka araçlarını kullanmamayı taahhüt eder.
5. Yapay Zeka Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
5.1. Şeffaflık ve Hesap VerebilirlikYazarlar, YZ kullanımına ilişkin bilgileri açıkça sunmalı, hangi aşamalarda nasıl kullanıldığına dair beyanlarını net bir şekilde ifade etmelidir. Kullanım beyanları, yayımlanan makalelerin kapağında belirtilecektir.
5.2. DoğrulukYZ tarafından üretilen içeriklerin bilimsel doğruluğu yazar tarafından teyit edilmeli; sunulan veriler kaynaklarla karşılaştırılarak denetlenmelidir.
5.3. Sorumluluk
YZ kullanımı sonucunda ortaya çıkan içeriklerin her türlü etik, bilimsel ve hukuki sorumluluğu yazara aittir.
5.4. Tarafsızlık
Yazarlar, çıkar çatışmalarını açıkça beyan etmeli ve yapay zekayı tarafsız şekilde kullanmalıdır. Dergi, tarafsızlığı koruyacak biçimde süreçlerin denetimini sağlar.
5.5. Gizlilik ve Güvenlik
YZ araçları kullanılırken kişisel veri güvenliği gözetilmeli, üçüncü şahıslara ait bilgilerin gizliliği korunmalı ve gerekli güvenlik önlemleri alınmalıdır.
5.6. Kaynak Gösterimi
YZ araçlarının kullanımı kaynakçada değil, yalnızca “Yapay Zeka Kullanım Beyanı” kısmında ifade edilmelidir.