TÜRKİYE’DEKİ FİZİK ÖĞRETMENLİĞİ LİSANS PROGRAMLARINDAKİ BAĞIMSIZ FİZİK LABORATUVAR DERSLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2017, Cilt: 4 Sayı: 2, 90 - 101, 28.12.2017

Hasan Şahin Kızılcık , Volkan Damlı Nuray Önder Çelikkanlı

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki fizik eğitimi ana bilim dalı öğretim programlarında yer alan bağımsız fizik laboratuvarı ders sayılarını, bu derslerde yapılmakta olan deney sayılarını ve deneylerin fizik konularına göre dağılımlarını karşılaştırmaktır. Çalışmanın ulaşılabilir evrenini, İnternet ortamında AKTS Bilgi Paketi bulunan ilgili ana bilim dallarına ait öğretim programları oluşturmaktadır. Çalışmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Dokümanlardan elde edilen veriler, betimsel analiz ile incelenmiştir. Araştırma sonucunda ulaşılan bulgular, üniversitelerin bağımsız fizik laboratuvar derslerinin sayılarının ve içeriklerinin farklı olduğunu, değişik konulara ağırlık verildiğini ve bazı konuların ihmal edildiğini göstermiştir. Bazı derslerde, söz konusu bağımsız fizik laboratuvar dersinin adının ve içeriğinin uyumsuz olduğu da belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fizik eğitimi, laboratuvar dersleri, öğretim programı, deney

COMPARISON OF INDEPENDENT PHYSICS LABORATORY COURSES IN UNDERGRADUATE PHYSICS EDUCATION CURRICULUMS IN TURKEY

Öz

The aim of this study is to compare the number of independent physics laboratory (BFL) courses in the curriculums of physics education programs in Turkey, the number of physics experiments carried out in these courses, and the distribution of these experiments according to the topics of physics. The available population of the study consists of the curriculums of relevant programs that have ECTS information packages on the web. In this study, the document analysis method was used. The data obtained from the documents were investigated through descriptive analysis. The results of the study indicate that the number of the BFL courses and the contents of these courses vary from university to university, that the courses focus on different topics, and that some topics are neglected. The results of the study also show that the titles of the courses and the contents of them are not compatible with one another in some BFL courses.

Anahtar Kelimeler

Physics education, laboratory courses, curriculum, experiment

Kaynakça

• Atatürk Üniversitesi (t.y.). AKTS Bilgi Paketi. http://eobs.atauni.edu.tr/Program/Learn.aspx? Learn=oNp1FGIUhfc= sayfasından erişilmiştir.
• Balıkesir Üniversitesi (t.y.). AKTS Bilgi Paketi. https://obs.balikesir.edu.tr/oibs/bologna/ index.aspx sayfasından erişilmiştir.
• Boğaziçi Üniversitesi (t.y.). AKTS Bilgi Paketi. http://www.boun.edu.tr/tr_TR/Content/Akademik/Lisans_Katalogu/Egitim_Fakultesi/Orta_Ogretim_Fen_Matematik sayfasından erişilmiştir.
• Böyük, U., Demir, S. & Erol, M. (2010). Fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin laboratuvar çalışmalarına yönelik yeterlik görüşlerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi. Tubav Bilim Dergisi, 3(4), 342-349.
• Celep, A. & Bacanak, A. (2013). Yüksek lisans yapan öğretmenlerin bilimsel süreç becerileri ve kazandırılması hakkındaki görüşleri. Türk Fen Eğitimi Dergisi(1), 56-78.
• Chiappetta, E. L. & Koballa, T. R. (2002). Science instruction in the middle and secondary schools. (5.b.). New Jersey: Merrill/Prentice Hall.
• Çepni, S., Kaya, A. & Küçük, M. (2005). Fizik öğretmenlerinin laboratuarlara yönelik hizmet içi ihtiyaçlarının belirlenmesi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 181-194.
• Dokuz Eylül Üniversitesi (2012). AKTS Bilgi Paketi. http://www.deu.edu.tr/ders-katalog/2013-2014/tr/bolum_1085_tr.html sayfasından erişilmiştir.
• Emre, F.B., Sayılkan, F., Sayılkan, H. & Demirci, B. (2002). Eğitim fakültelerinin yeniden yapılanmasında ortaöğretim kimya öğretmenliği programının kapsam dışı bırakılmasına ilişkin değerlendirme. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 219–228.
• Erlandson, D. A., Haris, E. L., Skipper, B. L. & Allen, S. T. (1993). Doing naturalistic inquiry: A guide to methods. California: SAGE.
• Gazi Üniversitesi (2012). AKTS Bilgi Paketi. http://gbp.gazi.edu.tr//?dr=0&lang=0&ac= 4&baslik=1 sayfasından erişilmiştir.
• Gönen, S. (2009). Üniversitelerin Fizik öğretmenliği programlarındaki derslerin kredilerinin karşılaştırılması: Fizik derslerinin Eğitim ve Fen Edebiyat Fakültelerinde yürütülme modellerinin tartışılması, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(29), 034-044.
• Güneş, M. H., Şener, N., Topal-Germi, N. & Can, N. (2013). Fen ve Teknoloji dersinde laboratuvar kullanımına yönelik öğretmen ve öğrenci değerlendirmeleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 1-11.
• Hacettepe Üniversitesi (2013). AKTS Bilgi Paketi. http://akts.hacettepe.edu.tr/program_ yeterlilik_detay.php?prg_ref=410c626447c417c30148886edd292691&birim_kod=741&submenuheader=2&prg_kod=741 sayfasından erişilmiştir.
• Hodson, D. (1996). Laboratory work as scientific method: Three decades of confusion and distortion. Journal of Curriculum Studies, 28(2), 115-135.
• Hofstein, A. & Mamlok-Naaman, R. (2007). The laboratory in science education: The state of the art. Chemistry Education Research and Practice, 8(2), 105-107.
• Işık, S. & Soran, H. (2005). Biyoloji öğretmeni yetiştiren kurumların öğretim programlarının karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 109–117.
• Kaya, H. & Böyük, U. (2011). Fen bilimleri öğretmenlerinin laboratuvar çalışmalarına yönelik yeterlikleri, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 27(1), 126-134.
• Kulaksızoğlu, A. (2001). Yüksek öğretim programlarının yeniden yapılandırılması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 13, 125–134.
• Lincoln, Y. S. & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. California: SAGE.
• Marmara Üniversitesi (2012). AKTS Bilgi Paketi. http://llp.marmara.edu.tr/OrganizasyonInfo .aspx?kultur=tr-TR&Mod=1&ustbirim=1000&birim=1007&altbirim=-1&program= 1062&organizasyonId=9&mufredatTurId= 932001 sayfasından erişilmiştir.
• McComas, W. F. & Colburn, A. I. (1995). Laboratory learning: Addressing a neglected dimension of science teacher education. Journal of Science Teacher Education, 6(2), 120-123. doi:10.1007/BF02614599
• MEB (2013). Fizik Öğretmenliği Özel Alan Yeterlikleri, http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_11/06152604_FYZYK_YYRETMENY_YZEL_ALAN_YETERLYKLERY.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Millar, R., Le Maréchal, J.-F., & Tiberghien, A. (1999). ‘Mapping’ the domain: Varieties of practical work. J. Leach & A. Paulsen (Eds.), Practical work in science education: Recent research studies içinde. (s. 33–59). The Netherlands: Roskilde University.
• Necmettin Erbakan Üniversitesi (2015). AKTS Bilgi Paketi. https://www.konya.edu.tr/ storage/images/department/ahmetkelesogluegitim/duyuru/derskod2015_16/F%C4%B0Z%C4%B0K%20(4%20YILLIK).pdf sayfasından erişilmiştir.
• Orta Doğu Teknik Üniversitesi (t.y.). AKTS Bilgi Paketi. http://ssme.metu.edu.tr/sites/ ssme.metu.edu.tr/files/Physics%20Education.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Ondokuz Mayıs Üniversitesi (t.y.). AKTS Bilgi Paketi. http://ebs.omu.edu.tr/ebs/program.php? dil=tr&mod=1&Program=2672 sayfasından erişilmiştir.
• YÖK (2017a). Mevcut Bölümlere Lisans Programı Açarak Öğrenci Alınması İçin Ölçütler ve Başvuru Formatı. http://www.yok.gov.tr/web/guest/icerik/-/journal_content/56_ INSTANCE_rEHF8BIsfYRx/10279/%2018782 sayfasından erişilmiştir.
• YÖK (2017b). Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi. http://tyyc.yok.gov.tr/?pid=48 sayfasından erişilmiştir.
• Yüzüncü Yıl Üniversitesi (2011). AKTS Bilgi Paketi. http://bologna.yyu.edu.tr/birimpage.php? islem=mufredat&birim_id=4&altbirim_id=53 sayfasından erişilmiştir.