Development of Achievement Test for Socioscientific Issues: Validity and Reliability Study

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 1, 122 - 142, 30.06.2024

Mehmet Akif Arduç , Sibel Kahraman

https://doi.org/10.56423/fbod.1420874

Öz

This study aimed to develop an achievement test for socioscientific issues that are not available in the relevant literature. Since this study is a research conducted to detect existing situations, it is in the survey design, which is one of the quantitative research designs. The study group of the research consists of 233 secondary school 7th grade (12-13 years old) students studying in secondary schools in Malatya city center in the 2021-2022 academic year. The steps used in the relevant literature were used in the development of the test. These steps; Determining the purpose, subject and outcomes, creating the specification table and item pool, obtaining expert opinions, determining the item difficulty level and item discrimination index and correcting or removing questions that are not at an acceptable level. As a result, it was validated as a result of the opinions received from experts in order to measure their success in socio-scientific issues. It consists of 26 questions at all cognitive levels, and according to the analysis results, most of the items are of medium difficulty (p = .547) and have a high power of distinguishing students (r = .519). An achievement test with an adequate reliability coefficient (KR-20 = .824) was developed. It is thought that the achievement test for socioscientific subjects will be developed for secondary school students and will contribute to the researchers working in this field and the literature as it is the first study in the field.

Anahtar Kelimeler

Socioscientific issues, achievement test, science education, validity, reliability

Etik Beyan

This study was carried out with the approval decision taken by the İnönü University Social and Human Sciences Scientific Research Ethics Committee (Date and Number of Documents: 02/02/2022-E.140255) at the 2022/2-9 meeting dated 01.02.2022. In this study, all rules specified within the scope of the "Higher Education Institutions Scientific Research and Publication Ethics Directive" were followed. None of the actions mentioned under the title of "Actions Contrary to Scientific Research and Publication Ethics", which is the second part of the directive, have been carried out. "Parental Consent Forms" were submitted to Malatya Provincial Directorate of National Education and the application permit numbered 43773272, dated 17/02/2022, was obtained. Voluntary participation statements were received from all participants, parents and school administration. While collecting the data, the names of the students were not written and no information that would violate the confidentiality of the data was shared on any platform.

Destekleyen Kurum

-

Teşekkür

-

Sosyobilimsel Konulara Yönelik Başarı Testi Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz

Bu çalışmada ortaokul öğrencileri için sosyobilimsel konulara yönelik bir başarı testi geliştirilmesi amaçlanmıştır. İlgili alan yazın incelendiğinde bu çalışma ile ilk kez sosyobilimsel konuları kapsayan bir başarı testi geliştirildiği görülmektedir. Çalışma var olan durumların tespit edilebilmesi amacıyla yapılan bir araştırma olduğu için nicel araştırma desenlerinden olan tarama desenindedir. Araştırmanın çalışma grubunu 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Malatya il merkezinde bulunan ortaokullarda öğrenim gören 233 ortaokul 7.sınıf (12-13 yaş) öğrenci oluşturmaktadır. Testin geliştirilmesinde ilgili literatürün kullandığı basamaklar kullanılmıştır. Bu basamaklar; amaç, konu ve kazanımların belirlenmesi, belirtke tablosu ve madde havuzunun oluşturulması, uzman görüşlerinin alınması, madde güçlük düzeyi ve madde ayırt edicilik indeksinin belirlenerek kabul edilebilir düzeyde olmayan soruların düzeltilmesi veya çıkarılması şeklindedir. Sonuç olarak uzmanlardan alınan görüşler neticesinde geçerliği sağlanmış, tüm bilişsel düzeylerde 26 adet sorudan oluşan (ilk durumda 31 soru) ve analiz sonuçlarına göre çoğu maddesinin orta güçlükte olduğu (p= .547), öğrencileri ayırt etme gücü yüksek (r= .519), güvenirlik katsayısı (KR-20= .824) yeterli bir başarı testi geliştirilmiştir. Sosyobilimsel konulara yönelik başarı testinin ortaokul öğrencilerine yönelik olarak geliştirilmesi ve alanda yapılan ilk çalışma olması açısından bu alanda çalışacak araştırmacılara ve alan yazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sosyobilimsel konular, başarı testi, fen eğitimi, geçerlik, güvenirlik

Etik Beyan

Bu çalışma İnönü Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırma Etik Kurulunda (Evrak Tarih ve Sayısı: 02/02/2022-E.140255) 01.02.2022 tarihli 2022/2-9 toplantısında alınan onay kararı ile yürütülmüştür. Yapılan bu çalışmada “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” kapsamında uyulması belirtilen tüm kurallara uyulmuştur. Yönergenin ikinci bölümü olan “Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiğine Aykırı Eylemler” başlığı altında belirtilen eylemlerden hiçbiri gerçekleştirilmemiştir. Malatya İl Milli Eğitim Müdürlüğüne “Veli Onam Formları” sunularak 17/02/2022 tarih ve 43773272 sayılı uygulama izni alınmıştır. Tüm katılımcılardan, velilerden ve okul idaresinden gönüllü katılım beyanı alınmıştır. Elde edilen veriler toplanırken öğrencilerin isimleri yazılmamış ve herhangi bir platformda verilerin gizliliğini ihlal edecek bir bilgi hiçbir şekilde paylaşılmamıştır.

Destekleyen Kurum

-

Teşekkür

-

Kaynakça

• Adıgüzel, A. (2020). Salgın sürecinde uzaktan eğitim ve öğrenci başarısını değerlendirmeye ilişkin öğretmen görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 49(1), 253-271.
• Adıgüzel, O. C., ve Özdoğru, F. (2013). Üniversitelerde ortak zorunlu “Yabancı Dil I” dersine yönelik bir akademik başarı testinin geliştirilmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2).
• Akarsu, B. (2018). Ölçme ve değerlendirme. İstanbul: Cinius Yayınları.
• Akbulut, H. İ., ve Çepni, S. (2013). Bir üniteye yönelik başarı testi nasıl geliştirilir? İlköğretim 7. sınıf kuvvet ve hareket ünitesine yönelik bir çalışma. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 18-44.
• Akçay, A., ve Altun, A. (2020). Hata Ayıklama Performansı Testi Geliştirme: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(3), 667-685. https://doi.org/10.17556/erziefd.815922
• Anderson, T. (2003). Modes of ınteraction in distance education: recent developments and research questions. In M.G. Moore & W.G. Anderson (Eds.), Handbook of Distance Education (s. 129-146). Lawrence Erlbaum Associates
• Aydın, F., ve Silik, Y. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının 2017 Fen Bilimleri dersi öğretim programı 3. ve 4. sınıf kazanımları kapsamında sosyo-bilimsel konuları nasıl ilişkilendirdiklerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 740-756. https://doi.org/10.17679/inuefd.648944
• Ayvacı, H. Ş., ve Durmuş, A. (2016). Bir başarı testi geliştirme çalışması: Isı ve sıcaklık başarı testi geçerlik ve güvenirlik araştırması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 87-103.
• Bolat, A., ve Karamustafaoğlu, S. (2019). “Vücudumuzdaki Sistemler” ünitesi başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 131-159. https://doi.org/10.47479/ihead.800620
• Büyüköztürk, Ş. (2015). Veri analizi el kitabı. (16. Baskı). Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı istatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. (22. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Creswell, J. W. (2013). Steps in conducting a scholarly mixed methods study. DBER Speaker Series. 48. https://digitalcommons.unl.edu/dberspeakers/48Creswell, J. W. (2021). A concise introduction to mixed methods research. SAGE publications.
• Çalık, M., ve Ayas, A. (2003). Çözeltilerde kavram başarı testi hazırlama ve uygulama. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(14), 1-17.
• Çiftcibaşı, F., Karamustafaoğlu, S., ve Bolat, A. (2023). ‘Güneş Sistemi ve Tutulmalar’ ünitesine yönelik başarı testi geliştirilmesi. Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(1), 1-26.
• Demir, N., Kızılay, E., ve Bektaş, O. (2016). 7. sınıf çözeltiler konusunda başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 10(1). https://doi.org/10.17522/nefefmed.52947
• Doğruöz, E. (2022). Uygulama örnekleri ile etkili üniversite eğitimi: Çoktan seçmeli testler. Eğitim Yayınevi.
• Eğmir, E., ve Ocak, G. (2016). Eleştirel düşünme becerisini ölçmeye yönelik bir başarı testi geliştirme. Electronic Turkish Studies, 11(19). https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.9961
• Gelbal, S., & Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme yöntemleri hakkındaki yeterlik algıları ve karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(33), 135-145.
• Gönen, S., Kocakaya, S., ve Kocakaya, F. (2011). Dinamik konusunda geçerliliği ve güvenilirliği sağlanmış bir başarı testi geliştirme çalışması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 40-57.
• Güler, N. (2012). Eğitimde ölçme ve değerlendirme [Measurement and evaluation in education]. (4. Baskı). Ankara, Turkey: Pegem A Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9786053641247
• Güleryüz, H., ve Erdoğan, İ. (2017). 5., 6., 7., 8. Sınıfların fen bilimleri dersine ait sınav sorularının soru biçimlerine göre değerlendirilmesi (Muş İli Örneği). Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 667-682.
• Karakuyu, A., ve Ocak, G. 2022). Dijital vatandaşlığa yönelik başarı testi geliştirme çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(18), 32-42. https://doi.org/10.29129/inujgse.1151934
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi, (23. Basım), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Li, Y., & Guo, M. (2021). Scientific literacy in communicating science and socio-scientific issues: prospects and challenges. Frontiers in Psychology, 12, 1-15. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2021.758000
• MEB (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
• MEB. (2022). Ortaokul kazanım testleri (2022 - 2023). https://odsgm.meb.gov.tr/www/ortaokul-kazanim-testleri-2022-2023/icerik/901 adresinden 26 Nisan 2020 tarihinde alındı.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage Publications.
• Nacaroğlu, O., Bektaş, O., ve Kızkapan, O. (2020). Madde döngüleri ve çevre sorunları konusunda başarı testi geliştirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(1), 36-51. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3374
• Öksüz, Y., ve Demir, E. G. (2019). Açık uçlu ve çoktan seçmeli başarı testlerinin psikometrik özellikleri ve öğrenci performansı açısından karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(1), 259-282. https://doi.org/10.16986/HUJE.2018040550
• Özcan, C. ve Kaptan, F. (2020). 2008-2017 Yılları Arasında Sosyobilimsel Konulara İlişkin Yapılan Çalışmaların İncelenmesi. Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1), 16-36.
• Özcan, H., ve Koştur, H. İ. (2019). Fen bilimleri dersi öğretim programı kazanımlarının özel amaçlar ve alana özgü beceriler bakımından incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 9(1), 138-151. https://doi.org/10.24315/tred.469584
• Qamariyah, S. N., Rahayu, S., Fajaroh, F., & Alsulami, N. M. (2021). The effect of ımplementation of ınquiry-based learning with socio-scientific ıssues on students' higher-order thinking skills. Journal of Science Learning, 4(3), 210-218. https://doi.org/10.17509/jsl.v4i3.30863
• Rahayu, S., & Rosawati, E. E. (2023). The development of higher-order thinking skills (HOTS) assessment instrument in chemistry using socioscientific issues context: A preliminary trial. In AIP Conference Proceedings (Vol. 2572, No. 1). AIP Publishing. https://doi.org/10.1063/5.0118624
• Saraç, H. (2018). Fen bilimleri dersi ‘maddenin değişimi’ünitesi ile ilgili başarı testi geliştirme: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 416-445. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018..-388815
• Şahin, M., Başkurt, İ., ve Deringöl, Y. (2023). İlkokul 3. Sınıf öğrencilerine yönelik matematik problem çözme başarı testinin geliştirilmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(39), 811-838. https://doi.org/10.35675/befdergi.1211836
• Şen, H., ve Eryılmaz, A. (2011). Bir başarı testi geliştirme çalışması: Basit Elektrik Devreleri Başarı Testi Geçerlik ve Güvenirlik Araştırması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-39.
• Şener, N., & Taş, E. (2017). Developing achievement test: a research for assessment of 5th grade biology subject. Journal of Education and Learning, 6(2), 254. https://doi.org/10.5539/jel.v6n2p254
• Topçu, M. S. (2019). Sosyobilimsel konular ve öğretimi. (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• TÜBİTAK (2022). Popüler Bilim Yayınları. https://yayinlar.tubitak.gov.tr/kategori/dergi-16 adresinden 26 Nisan 2021 tarihinde alındı.
• Üçüncü, G., ve Sakız, G. (2020). Başarı testi geliştirme süreci: İlkokul dördüncü sınıf maddeyi tanıyalım ünitesi örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(1), 82-94. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3440
• Yaman, S. (2016). Çoktan seçmeli madde tipleri ve fen eğitiminde kullanılan örnekleri. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 151-170.
• Zeidler, D. L., & Nichols, B. H. (2009). Socioscientific issues: Theory and practice. Journal of elementary science education, 21(2), 49-58. https://doi.org/10.1007/BF03173684
• Zeidler, D. L., Herman, B. C., & Sadler, T. D. (2019). New directions in socioscientific issues research. Disciplinary and Interdisciplinary Science Education Research, 1(1), 1-9. https://doi.org/10.1186/s43031-019-0008-7