Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

DELEUZE VE GUATTARI'NİN FELSEFESİNDE İNSAN OLMAYAN’IN EYLEYİCİLİĞİ

Yıl 2024, Sayı: 39, 279 - 298, 16.12.2024
https://doi.org/10.53844/flsf.1513171

Öz

Gilles Deleuze ve Félix Guattari, insan-çevre ilişkilerini anlamak için önemli bir kavramsal çerçeve sunmakta olup, felsefeyi insan-ötesi ve Dünya’dan türeyen bir kavramlar dizisi olarak ele almayı önerirler. Bu bakış açısı, maddeci bir perspektif çerçevesinde, jeofelsefe kavramıyla yeni insan toplulukları için yeni bir dünya yaratmayı hedefler. Dahası, insan olmayan aktörlerin tarih ve toplumu biçimlendirmedeki rolüne vurgu yaparak, geleneksel temsillerin ötesinde insan olmayan varlıkları düşünmeye yönelik bir alan açar. Böylece, jeofelsefe, insan olmayan eyleyiciliği ve dönüştürücü ilişkileri merkeze alır; aynı zamanda, statü ve ayrıcalık sahibi liberal humanist özneyi eleştirerek, bu öznenin dışlayıcı yapısına karşı bir duruş sergiler. Bu makale ise jeofelsefeyi mekân-merkezli bir kavram olarak ele almakta ve felsefe ile insan olmayan arasındaki etkileşimi irdelemek üzere disiplinlerarası bir çerçeve sunmaktadır.

Kaynakça

  • Beck, Christian, and François-Xavier Gleyzon. “Deleuze and the Event(s).” Journal for Cultural Research, 20, no 4 (2016), 329–33. doi:10.1080/14797585.2016.1264770.
  • Bennett, Jane. Vibrant Matter: A Political Ecology of Things. Duke University Press, 2010.
  • Bonta, Mark ve John Protevi. Deleuze and Geophilosophy: A Guide and Glossary, Edinburgh: Edinburgh University Press, 2004.
  • Deleuze, Gilles. Difference and Repetition, trans. Paul Patton. Landon: The Athlone Press, 1994.
  • Deleuze, Gilles ve Félix Guattari. Anti-Oedipus: Capitalism and Schizophrenia, çeviren, Robert Hurley, Mark Sheem ve Helen R, Lane, London: The Athlone Press, 1983.
  • ———. What is Philosophy?. çeviren, Hugh Tomlinson and Graham Burchell. Columbia University Press, 1994.
  • ———. A Thousand Plateaus: Capitalism and Schizophrenia. çeviren, Brian Massumi. The Athlone Press, 1996.
  • Dodds, Joseph. Psychoanalysis and Ecology at the Edge of Chaos: Complexity Theory, Deleuze/Guattari and Psychoanalysis for a Climate in Crisis, New York & London: Routledge, 2011.
  • Herrera, Alexis. Sedimentation, Stratification, Signification: Revisiting Gilles Deleuze and Félix Guattari's Assemblage Theory. Master's thesis, University of Michigan, Ann Arbor, 2023.
  • Herzogenrath, Bernd. Deleuze/Guattari and Ecology, London: Palgrave Macmillan, 2009.
  • Nietzsche, Friedrich Wilhelm, Beyond Good and Evil: Prelude to a Philosophy of the Future, çeviren, Walter A. Kaufmann. New York: Vintage Books, 1989.
  • Patton, Paul, Deleuzian Concepts: Philosophy, Colonization, Politics, Stanford: Stanford University Press, 2010.
  • Tally, Robert T., Jr. Topophrenia: Place, Narrative, and the Spatial Imagination. Bloomington: Indiana University Press, 2019.
  • Roffe, John ve Hannah Stark. Deleuze and the Non/Human, Palgrave Macmillan, 2015.
  • Saldanha, Arun. Space after Deleuze, London: Bloomsbury, 2017.
  • Zita, Jacqueline N. Body Talk - Philosophical Reflections on Sex and Gender, New York: Columbia University Press, 1998.

THE NON-HUMAN AGENCY IN DELEUZE AND GUATTARI’S PHILOSOPHY

Yıl 2024, Sayı: 39, 279 - 298, 16.12.2024
https://doi.org/10.53844/flsf.1513171

Öz

Gilles Deleuze and Félix Guattari offer a significant conceptual framework for understanding human-environment relations, proposing philosophy as a series of concepts that emerge from the more-than-human and the Earth itself. This perspective, rooted in a materialist approach, uses the concept of geophilosophy to envision the creation of a new world for new people. Furthermore, this article emphasizes the role of nonhuman actors in shaping history and society, opening a space to rethink nonhuman entities beyond traditional representations. In this way, geophilosophy centers nonhuman agency and transformative relationships; it also critiques the liberal humanist subject, endowed with status and privilege, challenging this subject’s exclusionary structure. This article, thus, approaches geophilosophy as a spatially centered concept and offers an interdisciplinary framework for examining interactions between philosophy and the nonhuman.

Kaynakça

  • Beck, Christian, and François-Xavier Gleyzon. “Deleuze and the Event(s).” Journal for Cultural Research, 20, no 4 (2016), 329–33. doi:10.1080/14797585.2016.1264770.
  • Bennett, Jane. Vibrant Matter: A Political Ecology of Things. Duke University Press, 2010.
  • Bonta, Mark ve John Protevi. Deleuze and Geophilosophy: A Guide and Glossary, Edinburgh: Edinburgh University Press, 2004.
  • Deleuze, Gilles. Difference and Repetition, trans. Paul Patton. Landon: The Athlone Press, 1994.
  • Deleuze, Gilles ve Félix Guattari. Anti-Oedipus: Capitalism and Schizophrenia, çeviren, Robert Hurley, Mark Sheem ve Helen R, Lane, London: The Athlone Press, 1983.
  • ———. What is Philosophy?. çeviren, Hugh Tomlinson and Graham Burchell. Columbia University Press, 1994.
  • ———. A Thousand Plateaus: Capitalism and Schizophrenia. çeviren, Brian Massumi. The Athlone Press, 1996.
  • Dodds, Joseph. Psychoanalysis and Ecology at the Edge of Chaos: Complexity Theory, Deleuze/Guattari and Psychoanalysis for a Climate in Crisis, New York & London: Routledge, 2011.
  • Herrera, Alexis. Sedimentation, Stratification, Signification: Revisiting Gilles Deleuze and Félix Guattari's Assemblage Theory. Master's thesis, University of Michigan, Ann Arbor, 2023.
  • Herzogenrath, Bernd. Deleuze/Guattari and Ecology, London: Palgrave Macmillan, 2009.
  • Nietzsche, Friedrich Wilhelm, Beyond Good and Evil: Prelude to a Philosophy of the Future, çeviren, Walter A. Kaufmann. New York: Vintage Books, 1989.
  • Patton, Paul, Deleuzian Concepts: Philosophy, Colonization, Politics, Stanford: Stanford University Press, 2010.
  • Tally, Robert T., Jr. Topophrenia: Place, Narrative, and the Spatial Imagination. Bloomington: Indiana University Press, 2019.
  • Roffe, John ve Hannah Stark. Deleuze and the Non/Human, Palgrave Macmillan, 2015.
  • Saldanha, Arun. Space after Deleuze, London: Bloomsbury, 2017.
  • Zita, Jacqueline N. Body Talk - Philosophical Reflections on Sex and Gender, New York: Columbia University Press, 1998.
Toplam 16 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular 20. Yüzyıl Felsefesi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Selin Şencan 0000-0002-1848-1952

Yayımlanma Tarihi 16 Aralık 2024
Gönderilme Tarihi 9 Temmuz 2024
Kabul Tarihi 14 Kasım 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Sayı: 39

Kaynak Göster

Chicago Şencan, Selin. “DELEUZE VE GUATTARI’NİN FELSEFESİNDE İNSAN OLMAYAN’IN EYLEYİCİLİĞİ”. FLSF Felsefe Ve Sosyal Bilimler Dergisi, sy. 39 (Aralık 2024): 279-98. https://doi.org/10.53844/flsf.1513171.

Dergimiz 2024 yılından itibaren ikisi olağan biri dosya konulu özel sayı olmak üzere 3 sayı olarak, Mayıs (olağan sayı) Eylül (özel sayı) ve Aralık (olağan sayı) aylarında yayınlanacaktır. 

2024 yılı özel sayımız ve Aralık ayındaki olağan sayımız için makale kabulü tamamlanmıştır.

Özel sayılarımızda yalnızca dosya kapsamında yer alan makalelere yer verilecektir. Makalenizi gönderirken hangi sayıda değerlendirilmesini istediğinizi bir notla bildirmeniz karışıklıkları önleyecektir.

İlginiz için teşekkür ederiz.