Açık ve Uzaktan Öğrenme Ortamlarında Uygulanan Ölçme ve Değerlendirme Sürecine İlişkin Alan Uzmanlarının Görüşleri: Bir Durum Çalışması

Yıl 2022, Cilt 42, Sayı 1, 167 - 200, 28.04.2022

İlker USTA Hakan KILINÇ Muhammet Recep OKUR

https://doi.org/10.17152/gefad.944272

Öz

Gerçekleştirilen bu çalışma kapsamında, açık ve uzaktan öğrenme süreçlerinin önemli bir bileşeni olan ölçme ve değerlendirme sürecinde dikkat edilmesi gereken unsurların neler olması gerektiğini belirlemek amaçlanmıştır. Bu kapsamda ölçme-değerlendirme ve açık ve uzaktan öğrenme alanındaki uzmanların görüşlerini elde etmek amacıyla durum çalışması deseni kullanılmıştır. Veri toplama tekniği olarak odak grup görüşmesi tekniğinin kullanıldığı bu araştırmada, katılımcıların belirlenmesi noktasında amaçlı örnekleme yöntemlerinden biri olan ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Bu noktada ölçüt olarak, katılımcıların ölçme ve değerlendirme alanında veya açık ve uzaktan öğrenme alanında uzman olmaları göz önünde bulundurulmuştur. Bu kapsamda beş gruptan oluşan odak grup görüşmelerine 10’u ölçme ve değerlendirme alanında, 15’i açık ve uzaktan öğrenme alanında olmak üzere toplam 25 alan uzmanı katkı sağlamıştır. Çalışma sonunda elde edilen sonuçlar, soru sayısının ve çeşitliliğinin artırılması, mutlak değerlendirmenin kullanılması, şans başarısı için düzeltme uygulamasının olmaması, süreç değerlendirilmesi yapılması, soruların üretildiği öğrenme materyallerinin nitelikli olması, en az kavrama düzeyinde sorular sorulması, açık uçlu soruların sorulması ve bu soruları değerlendirecek uzman ekiplerin kurulması, kitaplarda ünite başında yer alan kazanımların yazılmasına yönelik ve soru üretimine yönelik hizmet içi eğitimlerin verilmesi yönünde olmuştur. Çalışma sonunda, elde edilen bulgulardan yola çıkarak bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Açık ve uzaktan öğrenme, Durum çalışması, Odak grup görüşmesi, Ölçme ve değerlendirme

Opinions of Field Experts on Measurement and Evaluation Process Implemented in Open and Distance Learning Environments: A Case Study

Öz

Within the scope of this study, it was aimed to determine the factors that should be considered in the measurement and evaluation process, which is an important component of open and distance learning processes. In this context, case study design was used in order to obtain the opinions of experts in the field of measurement-evaluation and open and distance learning. In this study, in which focus group interview technique was used as data collection technique, criterion sampling method, which is one of the purposeful sampling methods, was used in determining the participants. At this point, it is taken into consideration that the participants are experts in the field of measurement and evaluation or in the field of open and distance learning as a criterion. In this context, a total of 25 field experts, ten in the field of measurement and evaluation, 15 in the field of open and distance learning, contributed to the focus group meetings consisting of five groups. The results obtained within the scope of the study are as follows; increasing the number and variety of questions, using absolute evaluation, four mistakes do not reduce one right, doing process evaluation, the learning materials from which the questions were produced were qualified, asking questions at the least comprehension level, asking open-ended questions and establishing expert teams to evaluate these questions, providing in-service trainings for writing the acquisitions at the beginning of the unit in the books and for question generation. At the end of the study, some suggestions were made based on the findings obtained.

Anahtar Kelimeler

Case study, Focus group interview, Measurement and evaluation, Open and distance learning

Kaynakça

• Ahmad, I. F. (2020). Alternative assessment in distance learning in emergencies spread of coronavirus disease (Covid-19) in Indonesia. Jurnal Pedagogik, 7(1), 195-222.
• Aslan, C. (2011). Soru sorma becerilerini geliştirmeye dönük öğretim uygulamalarının öğretmen adaylarının soru oluşturma becerilerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 36(160), 236-249. http://eb.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/713/273 adresinden erişilmiştir.
• Atılgan, H., Kan, A. ve Doğan, N. (2011). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (5. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Atılgan, H., Yurdakul, B. ve Öğretmen, T. (2012). Öğrenci başarısının belirlenmesinde bağıl ve mutlak değerlendirme üzerine bir araştırma. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 79-98. http://abakus.inonu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11616/4430/Makale.pdf?seq uence=1&isAllowed=y adresinden erişilmiştir.
• Balcı, E. ve Tekkaya, C. (2000). Ölçme ve Değerlendirme Tekniklerine Yönelik Bir Ölçeğin Geliştirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 42-50. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/88000 adresinden erişilmiştir.
• Balta, Y. ve Türel, Y. K. (2013). Çevrimiçi Uzaktan Eğitimde Kullanılan Farklı Ölçme Değerlendirme Yaklaşımlarına İlişkin Bir İnceleme. Electronic Turkish Studies, 8(3), 37-45. https://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex- 1423933010.pdf adresinden erişilmiştir.
• Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve Psikolojide Ölçme: Klasik Test Teorisi ve Uygulaması. Ankara: ÖSYM Yayınları.
• Berberoğlu, G. (2006). Sınıf İçi ölçme ve değerlendirme teknikleri. Ankara: Morpa Kültür Yayınları.
• Birgin, O. (2016). Bloom taksonomisi. Matematik Eğitiminde Teoriler. Ankara: Pegem Akademi.
• Bloor, M., Frankland, J., Thomas, M. & Robson, K. (2001). Focus Groups in Social Research. London: SAGE.
• Bowling, A. (2002). Research Methods in Health: Investigating Health and Health Services. Philadelphia, PA: McGraw-Hill House.
• Bulut, G. (2018). Açık ve uzaktan öğrenmede şans başarısı: Klasik Test Kuramı (KTK) ve Madde Tepki Kurama (MTK) temelinde karşılaştırmalı bir analiz. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 4(1), 78-93. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/419506 adresinden erişilmiştir.
• Büyüköztürk,Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem.
• Chaudhary, S. & Dey, N. (2013). Assessment in open and distance learning system (ODL): A Challenge. Open Praxis, 5(3), 207-216. doi: 10.5944/openpraxis.5.3.65
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2rd ed.). USA: SAGE Publications.
• Erkuş, A. (2006). Sınıf öğretmenleri için ölçme ve değerlendirme: Kavramlar ve uygulamalar. Ankara: Ekinoks Yayınları.
• Kan, A. (2009). Ölçmenin Temel Kavramları. Atılgan, H. (Ed.), Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme (s. 2-16) içinde. Ankara: Anı yayıncılık.
• Kara, E. (2009). Uzaktan Yükseköğretimde Ölçme Değerlendirme ve Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Sistemi Uygulaması (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Karabekir, M., Tozlu, E. ve Şencan, M. N. M. (2015). Girişimci Adayı Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Özelliklerinin Odak Grup Görüşmesi ile İncelenmesi. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2015(35), 203-216. https://dergipark.org.tr/tr/download/issue-file/1147 adresinden erişilmiştir.
• Karadağ, N. (2014). Açık ve uzaktan eğitimde ölçme ve değerlendirme: mega üniversitelerdeki uygulamalar (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sosyal Bilimler Enstitüsü, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir
• Kitzinger, J. (1995). Qualitative research: introducing focus groups. British Medical Journal, 311(7000), 299–302. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2550365/pdf/bmj00603- 0031.pdf adresinden erişilmiştir.
• Krathwohl, D. R. (2002). A revision of Bloom's taxonomy: An overview. Theory into practice, 41(4), 212-218. Doi: 10.1207/s15430421tip4104_2
• Krathwohl, D. R., & Anderson, L. W. (2010). Merlin C. Wittrock and the revision of Bloom's taxonomy. Educational psychologist, 45(1), 64-65. Doi: 10.1080/00461520903433562
• Krueger, R.A. (1994). Focus Groups: A Practical Guide for Applied Research. London: SAGE.
• Kubiszyn, T. & Borich, G. (2000). Educational testing and measurement: Classroom application and practice (6th ed.). New York: John Wiley & Sons, Inc.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Miles, M. B & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis. London: Sage Publication.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2004). İlköğretim Okulu Matematik Dersi Öğretim Programı. MEB Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_02/21170710_fihrist_2004.pdf adresinden erişilmiştir.
• Morgan, C. & O’Reilly, M. (1999). Assessing open and distance learners. London: Kogan Page.
• Özdoğan, A. Ç. ve Berkant, H. G. (2020). Covid-19 Pandemi Dönemindeki Uzaktan Eğitime İlişkin Paydaş Görüşlerinin İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 49(1),13-43. Doi: 10.37669/milliegitim.788118
• Özkanal, B. ve Özgür, A. Z. (2017). Türkiye’de yükseköğretimde açık ve uzaktan öğrenme yöntemi ile iletişim eğitimi üzerine değerlendirmeler. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 9(4), 5-24. doi: 10.18094/si.12169
• Panda, S. K. (2003). Planning and Management in Distance Education. Kogan Page.
• Sarı, H. İ. (2020). Evde kal döneminde uzaktan eğitim: Ölçme ve değerlendirmeyi neden karantinaya almamalıyız? Uluslararası Eğitim Araştırmacıları Dergisi, 3(1), 121-128. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1181932 adresinden erişilmiştir.
• Simonson, M., Smaldino, S., Albright, M., & Zvacek, S. (2003). Teaching and Learning at a Distance. Merrill/Prentice Hall Upper Saddle River, N.J.
• Simonson, M., Smaldino, S., Albright, M., & Zvacek, S. (2012). Teaching and learning at a distance: Foundations of distance education (3rd ed.). New Jersey: Prentice Hall.
• Tekin, H. (2004). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara:Yargı Yayınevi.
• Thorpe, M. (1998). Assessment and third generation distance education. Distance Education, 19(2), 265-286. Doi: 10.1080/0158791980190206
• Yeşil, R. (2008). Sosyal Bilgiler Aday Öğretmenlerinin Sınıf İçi Öğretimde Sorulardan Yararlanma Yeterlikleri AEÜ Eğitim Fakültesi Örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 161-174. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1494989 adresinden erişilmiştir.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (8. Basım). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yin, R. (1984). Case study research: design and methods (3rd ed.). California: Sage Publications