LC-MS/MS ile Enerji İçeceklerinde Taurin, İnositol ve Glukoronolaktonun Belirlenmesinde Metot Validasyon Çalışmaları

Yıl 2020, Sayı: 23, 38 - 48, 07.02.2020

Pınar Manarga Birlik Ayşe Karataş İbrahim Tokat

Öz

Öz
Amaç: Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de özellikle gençler arasında enerji içeceği tüketimi son yıllarda giderek artmaktadır. Zihinsel uyanıklık sağladığı, dayanıklılığı ve enerjiyi arttırdığı, yorgunluk hissini azalttığı bildirilen enerji içeceklerinin temel bileşimini kafein ile birlikte taurin, inositol ve glukoronolakton
oluşturmaktadır. Bu çalışma ile enerji içeceklerinde yasal mevzuat ile sınırlandırma getirilen taurin, inositol ve glukoronolakton analizlerinin LC-MS/MS kullanılarak optimize edilmesi ve metot validasyonunun yapılması amaçlanmıştır.

Materyal ve Yöntem: Çalışmada materyal olarak enerji içeceği kullanılmıştır. Taurin, inositol ve glukoronolakton analizlerinin ekstraksiyon aşamaları aynı olup cihaz şartları farklılık göstermektedir. Uygun dilüsyon ile C18 kartuştan geçirilen örnekler cihaza enjekte edilmiştir. Optimize edilen metodun doğrusallık, tekrarlanabilirlik, tekrar üretilebilirlik, tespit limiti (LoD), ölçüm limiti (LoQ) ve geri kazanım parametreleri kullanılarak validasyonu yapılmış ve ölçüm belirsizliği hesaplanmıştır.

Bulgular: Tüm analitler için doğrusallık r2≥0,99 olarak saptanmıştır. Taurin, inositol ve glukoronolakton için LoQ değerleri sırasıyla 23,91; 6,27; 2,47 mg/L iken, LoD değerleri 100; 21 ve 8,22 mg/L olarak belirlenmiştir. Geri kazanım oranları ise taurin için %99,1, inositol için %98,4 ve glukoronolakton için ise %100 olarak
hesaplanmıştır.
Sonuç: Enerji içeceğinde taurin, inositol ve glukoronolakton analizlerinin LC-MS/MS kullanılarak yapılabilir olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Enerji İçeceği, Taurin, İnositol, Glukoronolakton, LC-MS/MS

Kaynakça

• Anonim, 1989. NMKL, Nordic Committee on Food Analysis: Colours, synthetic water soluble, liquid chromatographic determination in foods. UDC 667.28:543.544 130.
• Anonim, 2002. TS ISO 11095, Referans Malzemeler Kullanarak Doğrusal Kalibrasyon, Ankara.
• Anonim, 2013a. EA-4/02 Kalibrasyonda Ölçüm Belirsizliğinin Değerlendirilmesi. http://www.turkak.org.tr/TURKAKSITE/docs/EA40 2.pdf (Erişim: 07.10.2019)
• Anonim, 2016a. AOAC Official Methods of Analysis. Guidelines for Standart Method Performance Requirements, Appendix F, p.9.
• Anonim, 2016b. Ant Teknik Uygulama Notu. LC/MSMS ile enerji içeceklerinde taurin analizi, M024.
• Anonim, 2018a. Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Kimyasal ve Fiziksel Analizlerde Metot Validasyonu/Verifikasyonu Rehberi. https://www.tarimorman.gov.tr/GKGM/Belgeler/ G%C4%B 1da%20ve%20Yem%20Hizmetleri/ gida_kontrol/ kimyasal_Fiziksel_Val_Ver_Rehber.pdf (Erişim: 07.10.2019)
• Anonim, 2018b. Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Kimyasal ve Fiziksel Analizlerde Ölçüm Belirsizliği Rehberi https : / / www.tarimorman.gov.tr/GKGM/Belgeler/ G%C4% B1da%20ve%20Yem%20 Hizmetleri/ gida_kontrol/Kimyasal_Fiziksel_OB_ Rehberi.pdf (Erişim: 07.10.2019)
• Arpacı, N. ve Ersoy, G., 2011. Enerji içeceklerinin gücü nedir? Uluslararası İnsan Bilimleri Eppler, B., Patterson, T.A., Zhou, W., Millard, WJ. and Dawson, R., 1999. Kainic Acid (KA)-İnduced Seizures in Sprague-Dawley Rats and the Effect of Dietary Taurine (TAU) Supplementation or Deficiency. Amino Acids, 16(2):133-47.
• Görgülü, Y., Taşdelen Ö., Sönmez M.B. ve Çınar R.K., 2014. Enerji İçeceği Tüketimi Sonrası Gelişen bir Akut Psikoz Olgusu. Nöropsikiyatri Arşivi, 51: 79-81.
• Heneman, K. and S. Zidenberg-Cherr, 2007. “Nutrition and Health İnfo Sheet: Energy Drinks”, Davis , CA : University of California, http://nutrition. ucdavis.edu /InfoSheets /ANR/ EnergyDrinkFact.pdf (Erişim: 27.10.2015).
• Hıdırlıoğlu, S., Tanrıöver, Ö., Ünaldı, S., Sülün, S. and Karavus, M., 2013. A Survey of Energy-Drink Consumption Among Medical Students. Journal Pakistan Medical Association, 63: 842-845.
• Iovieno, N., Dalton, E.D., Fava, M. and Mischoulon, D., 2011. Second-Tiernatural Antidepressants: Review and Critique. Journal of Affective Disorders, 130(3):343-57.
• Irvine, R.F. and Schell, M.J., 2001. Back in the Water: there Turn of the Inositol Phosphates. Nat. Rev. Mol. Cell Biol., 2(5), 327–338.
• İşçioğlu, F., Ova, G., Duyar, Y. ve Köksal, M., 2010. Üniversite Öğrencileri Arasındaki Enerji İçeceğİ Tüketimi ve Bilinci Araştırması. Akademik Gıda, 8: 6-11.
• Leung, K.,Mills, K., Burren, K.A., Copp, A.J. and Green, N.D.E., 2011, Quantitative Analysis of Myoinositol in Urine, Blood and Nutritional Supplements by High-Performance Liquid Chromatography Tandem Masss Pectrometry. Journal of Chromatography B, 879:2759-2763.
• Malinauskas, B.M., Aeby, V.G., Overton, R.F., Carpenter-Aeby, T. and Barber-Heidal, K., 2007. A Survey of Energy Drink Consumption Patterns Among College Students. NutritionJournal, 6: 1-7.
• Marczinski, C. A., Fillmore, M. T., Bardgett, M. E. and Howard, M. A., 2011. Effect of Energy Drinks Mixed with Alcohol on Behavioral Control. Risks for College Students Consuming Trendy Cocktails. Alcohol Clinical and Experimental Research, 35(7), 1282–1292.
• Nakilcioğlu-Taş, E.; Hacıhasanoğlu, F.E. ve Ötleş, S., 2019. 18 Yaş Altı ile 18 Yaş ve Üstü Bireylerin Enerji İçeceği Tüketimi Eğilimlerinin Belirlenmesi: İzmir İli Örneği. ÖHÜ Müh. Bilim. Dergisi, Cilt:8, Sayı:1, 111-120.
• Ontiveros, J. A.; Trevino, E. and Gil, A., 2012. Biol. Psychiatry, 71, 197S–198S. Pennay, A. E. and Lubman, D.I., 2012. Energy Drinks: Health Risks and Toxicity. Medical Journal of Australia, 196(7):442-7.
• Ricciutelli, M.,Caprioli, G., Cortese, M., Lombardozzi, A., Strano, M., Vittori, S. and Sagratini, G., 2014. Simultaneous Determination of Taurine, Glucuronolactone and Glucuronic Acid in Energy Drinks by Ultra High Performance Liquid Chromatography-Tandem Mass Spectrometry (Triple Quadrupole). Journal of Chromatography A, 1364:303-307.
• Schlemmer, U., Frolich, W., Prieto, R. M. and Grases, F., 2009. Phytate in Foods and Significance for Humans: Food Sources, İntake, Processing, Bioavailability, Protective Role and Analysis. Mol. Nutr. Food Res., 53, S330–S375.
• Scholey, A.B. and Kennedy, D.O., 2004, Cognitive and Physiological Effects of an ‘‘Energy Drink’’. An Evaluation of the Whole Drink and of Glucose, Caffeine and herbal Flavouring Fractions. Psychopharmacology (Berl), 176, 320–330.
• Sipahi, H., Sönmez, İ. ve Aydın, A., 2014. Enerji İçecekleri ve İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri. Türkiye Klinikleri J Pharm Sci., 3(1): 39-46.
• Solomonia, R.; Mikautadze, E.; Nozadze, M.; Kuchiashvili, N.; Lepsveridze, E. and Kiguradze, T., 2010. Myo-Inositol Treatment Prevents Biochemical Change Striggered by Kainate-İnduced Status Epilepticus. Neurosci. Lett., 468, 277–281.
• Varım, C., Varım, P., Atılgan Acar, B., Vatan, M.B., Kaya T., Acar, T. ve Tamer, A., 2015. Enerji İçecekleri Ruhu Kanatlandırıyor ya Bedeni. J Hum Rhytim, 1(3);79-82.
• Wójcik, O.P., Koenig, K.L., Zeleniuch-Jacquotte, A., Costa, M. and Chen, Y., 2010. The Potential Protective Effects of Taurine on Coronary Heart Disease. Atherosclerosis, 208: 19–25.
• Wolk, BJ., Ganetsky, M. and Babu, K.M., 2012. Toxicity of Energy Drinks. Current Opinion in Pediatrics, 24(2): 243-51.