Sağlık Yönetimi ve İnsan Kaynakları Yönetimi Öğrencilerinin Covid-19'un Kontrolüne ve Aşısına Yönelik Algı ve Tutumlarının Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 3, 383 - 397, 23.09.2021

Yeter Demir Uslu , Emre Yılmaz , Umutcan Altun

https://doi.org/10.37989/gumussagbil.908459

Cited By: 6

Öz

Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencilerinin Covid-19’un kontrolüne ve aşısına yönelik algı ve tutumlarının incelenmesidir. Ayrıca öğrencilerin bölümlerine, sağlık eğitimi alma durumlarına ve çevresinde Covid-19 vakası olma durumlarına göre de algı ve tutumları arasındaki farklılıklar incelenmiştir. Araştırmanın evrenini bir vakıf üniversitesindeki 730 öğrenci; örneklemini ise %95 güven aralığı esas alınarak 304 öğrenci oluşturmaktadır. Değişkenler arasındaki farklılıklar bağımsız örneklem T testi ile analiz edilmiştir. Araştırma bulgularında, öğrencilerin aşıya yönelik tutum ortalamaları 3,09±0,68; kontrol algı ortalamaları ise 2,82±0,53 olarak tespit edilmiştir. Öğrencilerin bölümlerine ve sağlık eğitimi alma durumlarına göre Covid-19 pandemisine yönelik kontrol algıları ve Covid-19 aşısına yönelik olumlu tutum alt boyutunun anlamlı olarak farklılık gösterdiği (p<0,05); olumsuz tutum alt boyutuna ve çevresinde Covid-19 tanısı konulan hasta olma durumuna göre ise istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir. (p>0,05). Sonuç olarak; İnsan Kaynakları Yönetimi bölümü öğrencilerinin hastalığa karşı bilincinin artırılması ve aşılama karşıtı tutumlarının köreltilmesi için sağlık bilgisine olan ihtiyacı aşikardır. İnsan Kaynakları Yönetimi müfredatına sağlık bilgisi ve hastalık yönetimi ile ilgili dersler eklenebilir. Öğrenciler için bağışıklamaya yönelik eğitim, sempozyum ve paneller düzenlenebilir. Bunlar yardımıyla aşılamaya karşı asılsız bilgi kirliliği ortadan kaldırılmalı ve öğrenciler aşılamaya özendirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Algı, Aşı, Covid-19, İnsan Kaynakları Yönetimi, Sağlık Yönetimi

Evaluation of Health Management and Human Resources Management Students' Perceptions and Attitudes towards the Control and Vaccine of Covid-19

Öz

In this study, it was aimed to examine the perceptions and attitudes of university students towards the control and vaccine of Covid-19. In addition, the differences between the perceptions and attitudes of the students according to their departments, health education status and whether they have a Covid-19 case in their environment were examined. The population of the research consists of 730 students at a foundation university. The sample consists of 304 students based on the 95% confidence interval. Differences between variables were analyzed by independent sample t-test. As a finding of the research, the average of the students' attitudes towards the vaccine was 3.09±0,68; control perception averages were determined as 2.820,53. According to the departments and health education status of the students, their perception of control towards the Covid-19 pandemic and the positive attitude sub-dimension towards the Covid-19 vaccine statistically differed significantly (p<0.05). However, it was determined that there was no statistically significant difference according to the negative attitude sub-dimension and the status of being a patient diagnosed with Covid-19 (p>0.05). As a result, It is obvious that the students of the Human Resources Management department need health information to increase their awareness of the disease and to blunt their anti-vaccination attitudes. Health information and disease management courses can be added to the Human Resources Management curriculum. Training, symposiums, and panels on immunization can be organized for students. With the help of these, unfounded information pollution against vaccination should be eliminated and students should be encouraged to vaccinate.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Health Management, Human Resources Management, Perception, Vaccine

Kaynakça

• Ekiz, T, Ilıman E. ve Dönmez, E. (2020). "Bireylerin Sağlık Anksiyetesi Düzeyleri ile Covid-19 Salgını Kontrol Algısının Karşılaştırılması". Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 6 (1), 139-154.
• Worldometers. (2021). “Covid-19 Coronavirus Pandemic”. Erişim adresi: https://www.worldometers.info/coronavirus/ (Erişim tarihi: 30 Kasım 2020).
• ILO. Uluslararası Çalışma Örgütü. (2021). Uluslararası Çalışma Örgütü. Erişim adresi: https://www.ilo.org/ (Erişim tarihi: 9 Ocak 2021).
• Kutlu, H.H. ve Altındiş, M. (2018). "Aşı karşıtlığı”. Flora Dergisi, 23 (2), 47-58.
• Keskin, F. (2020). “Covid-19 Pandemisinde Aşılanmanın Önemi”. Erişim adresi: https://www.ido.org.tr/userfiles/files/ Covid_19Pandemisinde_asilanma.pdf (Erişim tarihi: 14 Mart 2021).
• Yiğit, T, Oktay, B.Ö, Özdemir, C.N. ve Moustafa Paşa, S. (2020). "Aşı Karşıtlığı ve Fikri Gelişimi". Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7 (53), 1244-1261.
• Bozkurt, H.B. (2018). "Aşı Reddine Genel Bir Bakış ve Literatürün Gözden Geçirilmesi". Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi, 8 (1), 71-76.
• Ataç, Ö. ve Aker, A.A. (2014). "Aşı Karşıtlığı". Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 30 (1), 42-47.
• Erkekoğlu, P, Köse, S.B.E, Balcı, A. ve Yirün, A. (2020). "Aşı Kararsızlığı ve COVID-19’un Etkileri". Literatür Eczacılık Bilimleri Dergisi, 9 (2), 208-220.
• Küçük, S. (2020). Tarihte Salgın Hastalıklar. Ankara: Türk Yurdu.
• Parıldar, H. ve Dikici, M.F. (2020). "Pandemiler Tarihi". Klinik Tıp Aile Hekimliği, 12 (1), 1-8.
• Lepan, N. (2020). ‘‘Visualizing the History of Pandemics’’. Erişim adresi: https://www.visualcapitalist.com/history-of-pandemics-deadliest/. (Erişim Tarihi: 14 Mart 2020).
• Oğurlu, E. (2020). "Tarih Boyunca Pandemiler ve Uluslararası Sisteme Etkileri". Electronic Turkish Studies, 15 (4), 791-805.
• T.C Sağlık Bakanlığı. (2020). ‘‘Türkiye’de Aşının Tarihçesi’’. Erişim adresi: https://asi.saglik.gov.tr/genel-bilgiler/33-a%C5%9F%C4%B1n%C4%B1n-tarih%C3%A7esi.html. (Erişim Tarihi: 11 Şubat 2021).
• T.C Sağlık Bakanlığı. (2020). ‘‘Aşı Nedir, Nasıl Etki Eder?’’. Erişim adresi: https://asi.saglik.gov.tr/genel-bilgiler/49-a%C5%9F%C4%B1-nedir,-nas%C4%B1l-etki-eder.html. (Erişim Tarihi: 11 Şubat 2021).
• Altındiş, M. ve Kutlu, H.H. (2017). ‘‘Artan Aşı Karşıtlığı Eğilimi; Nedenleri ve Sonuçları’’. Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 45 (1), 82-87.
• Riedel, S. (2005). "Edward Jenner and The History Of Smallpox and Vaccination". Baylor University Medical Center Proceedings, 18 (1), 21-25.
• Hilleman, M.R. (2000). "Vaccines in Historic Evolution and Perspective: A Narrative Of Vaccine Discoveries". Vaccine, 18 (15), 1436-1447.
• Türk Tabipleri Birliği. (2020). ‘‘Tarihten Öğrenecek Çok Şey Var’’. Erişim adresi: https://www.ttb.org.tr/eweb/asi_ brosur/tarih.htm. (Erişim Tarihi: 11 Şubat 2021).
• Eskiocak, M. ve Marangoz, B. (2019). ‘‘Türkiye’de Bağışıklama Hizmetlerinin Durumu’’. Ankara: Türk Tabipleri Birliği Yayınları.
• World Health Organization. (2020). ‘‘Vaccines and Immunization’’. Erişim adresi: https://www.who.int/health-topics/vaccines-and-immunization#tab=tab_1. (Erişim Tarihi: 11 Şubat 2021).
• T.C Sağlık Bakanlığı. (2020). ‘‘Aşının Yararları’’. Erişim adresi: https://asi.saglik.gov.tr/genel-bilgiler/27- %C5%9F%C4%B1n%C4%B1n-yararlar%C4%B1.html. (Erişim Tarihi: 14 Mart 2021.)
• Yüksel, G.H. ve Topuzoğlu, A. (2019). ‘‘Aşı Redlerinin Artması ve Aşı Karşıtlığını Etkileyen Faktörler’’. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi, 4 (2), 244-258.
• MacDonald, N.E. (2015). ‘‘Vaccine Hesitancy: Definition, Scope and Determinants’’. Vaccine, 33 (34), 4161-4164.
• Düzgün, M.V. ve Dalgıç, A.İ. (2019). ‘‘Toplum Sağlığı İçin Giderek Artan Tehlike Aşı Reddi Önlenebilir Mi?’’. Güncel Pediatri, 17 (3), 424-434.
• Gür, E. (2019). ‘‘Aşı Kararsızlığı-Aşı Reddi’’. Türk Pediatri Arşivi, 54 (1), 1-2.
• Kahraman, S. ve Kaplan, F. (2020). ‘‘Türkiye’de Kızamık Hastalığının Son Yıllarda Artma Nedenleri’’. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi, 2 (3), 175-183.
• Çıtak, G. ve Aksoy, Ö.D. (2021). ‘‘Aşılamada Önemli Bir Engel: Aşı Reddi’’. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 7 (2), 15-20.
• Eskola, J, Duclos, P, Schuster, M. ve MacDonald, N.E. (2015). ‘‘How To Deal With Vaccine Hesitancy?’’. Vaccine, 33 (34), 4215-4217.
• Argüt, N, Yetim, A. ve Gökçay, G. (2016). ‘‘Aşı Kabulünü Etkileyen Faktörler’’. Çocuk Dergisi, 16 (1), 16-24.
• Geniş, B, Gürhan, N, Koç, M, Geniş, Ç, Şirin, B, Çırakoğlu, O.C. ve Coşar, B. (2020). ‘‘Development of Perceptıon and Attitude Scales Related With Covıd-19 Pandemia’’. Pearson Journal of Social Sciences ve Humanıties, 5 (7), 306-326.
• Özsarı, S.H. (2013). “Sağlık Yönetimi ve Sağlık Eğitimi İlişkisi”. Yükseköğretim Dergisi, 3 (1), 9-11.
• Tutku, E, Ilıman, E. ve Dönmez, E. (2020). “Bireylerin Sağlık Anksiyetesi Düzeyleri ile Covid-19 Salgını Kontrol Algısının Karşılaştırılması”. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 6 (1), 139-154.
• Akbal, E. ve Gökler, M.E. (2020). “Covid-19 Salgını Sürecinde Eksikliği Ortaya Çıkan Bir Gerçek: Sağlık Okuryazarlığı”. Estüdam Halk Sağlığı Dergisi, (5), 154-161.
• Üzüm, Ö, Eliaçık, K, Örsdemir, H.H. ve Öncel, E.K. (2019). “Ebeveynlerin aşı yaklaşımlarını etkileyen faktörler: Bir eğitim araştırma hastanesine ilişkin değerlendirme”. Çocuk Enfeksiyon Dergisi, 13 (3), 144-149.
• Kutlu, H.H. ve Altındiş, M. (2018). “Aşı Karşıtlığı”. Flora Dergisi, 23 (2), 47-58.
• Kwok, K, O, Li, K.K, Chan, H.H, Yi, Y.Y, Tang, A, Wei, W.I. and Wong, S.Y.S. (2020). “Community Responses During The Early Phase of The COVID-19 Epidemic in Hong Kong: Risk Perception, İnformation Exposure and Preventive Measures”. Emerg Infect Dis, 26/7), 1575-1579.
• Bostan, S, Erdem, R, Öztürk, Y.E, Kılıç, T. and Yılmaz, A. (2020). “The Effect of COVID-19 Pandemic on the Turkish Society”. Electronic Journal of General Medicine, 17 (6), 1-8.
• Rubin, G.J, Amlôt, R, Page, L. and Wessely, S. (2009). “Public Perceptions, Anxiety, and Behaviour Change in Relation To The Swine Flu Outbreak: Cross Sectional Telephone Survey”. BMJ, 339.
• Li, J.B, Yang, A, Dou, K, Wang, L.X, Zhang, M.C. and Lin, X. (2020). “Chinese Public’s Knowledge, Perceived Severity, and Perceived Controllability of The COVID-19 and Their Associations With Emotional And Behavioural Reactions, Social Participation and Precautionary Behaviour: A National Survey”. doi:10.31234/osf.io/5tmsh