TÜRKİYE’DE YAYINLANAN ÖĞRETMEN YETERLİK BELGELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 3, 210 - 237, 31.12.2024

H. Yavuz Yaşar , Akif Pamuk

Öz

Öğretmen eğitimi konusunda uluslararası alanda bir takım standartlar mevcuttur. Öğretmen standartlarının temel amacı öğretmenlik mesleğini hizmet öncesi ve hizmet içi süreçte gözlemlenebilir, ölçülebilir ve şeffaf bir yapıya kavuşturmaktır. Bu sayede öğretmenlik mesleğinin daha nitelikli hale getirilmesi amaçlanmaktadır. Öğretmen standartlarının niteliği ve kaynağı ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir. Farklı ülkelerde yayınlanan öğretmen yeterlik belgelerindeki farklılığın temelinde ülkelerin geleceğe dönük ihtiyaçları, eğitim politikaları ve stratejileri yatmaktadır. Bunun yanı sıra genel kabul gören pedagojik ilkeler de öğretmen yeterlik belgelerini oluşturan bir diğer durumdur. Öğretmenlik mesleğinin standartlarının belirlendiği günümüz dünyasına paralel olarak Türkiye’de de bu alanda çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmada Türkiye’de resmi olarak yayınlanmış olan öğretmen yeterlik belgeleri karşılaştırmalı olarak incelenerek değerlendirilmiştir. İnceleme sürecinde nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmış olup veri toplama aracı olarak doküman analizinden ve verilerin analizinde ise içerik analizinden yararlanılmıştır. Çalışmada başvurulan temel dokümanlar 1998-1999 yılında YÖK-Dünya Bankası, 2002, 2006 ve 2017 yıllarında Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanmış olan öğretmen yeterlik belgeleridir. Bu alanda yapılan literatür araştırmasında konuyla ilgili yapılan çalışmaların az sayıda olduğu fark edilmiştir. Ayrıca tüm yeterlik belgelerini bütüncül olarak ele alıp değerlendiren bir çalışmaya ise rastlanamamıştır. Dolayısıyla bu araştırmada Türkiye’de resmi anlamda yayınlanmış olan öğretmen yeterlik belgelerinin karşılaştırmalı şekilde değerlendirilmesiyle ortaya çıkan sonuçların neler olduğu tartışmaya açılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen yeterlikleri, Milli Eğitim Bakanlığı, öğretmen

Kaynakça

• Ocakcı, E., Kılıç, D. (2018). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterliklerinin 2006 ve 2017 Yıllarına Göre Karşılaştırılması. 7. Uluslararası Sosyal Bilgiler Eğitim Sempozyumu. s. 1241-1258. (OCT) Ontario College of Teachers. (2024). Standards of Practice. Erişim: https://www.oct.ca/-/media/PDF/Standards%20Poster/OCTStandardsFlyerENPUBLISH.pdf Özer. B., Gelen. İ. (2008). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterliklerine Sahip Olma Düzeyleri Hakkında Öğretmen Adayları ve Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. c. 5 s. 9: 40-55. Özer, Y. ve Acar, M. (2011). Öğretmenlik Mesleği Genel yeterlikleri Üzerine İkili Karşılaştırma