Biyoloji ve Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Kullandığı Öğrenme Stratejileri (DEÜ Örneği)
Yıl 2011,
Cilt: 10 Sayı: 1, 230 - 243, 26.06.2011
Rıdvan Kete
,
Hale Sucuoğlu
Öz
Bu araştırmanın amacı, Biyoloji ve Fen Bilgisi öğretmen adaylarının kullandıkları öğrenme stratejilerini saptamaktır. Araştırmanın verileri Biyoloji’de Kullanılan Öğrenme Stratejileri Ölçeği ile toplanmıştır. Ölçek beşli Likert tipindedir. Araştırmaya Biyoloji ve Fen Bilgisi Anabilim dalına devam eden birinci ve son sınıf öğrencileri (n=200) katılmıştır. Araştırmanın verileri istatistiki yöntemlerle analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda öğretmen adaylarının genel olarak öğrenme stratejilerini çok kullandıkları, “önemli gördükleri yerlerin altını çizme” stratejisini her zaman, “soru sorma” stratejilerini ise ara sıra kullandıkları belirlenmiştir. Kız öğretmen adaylarının erkek öğretmen adaylarına göre daha sık öğrenme stratejilerini kullandıkları, kullanılan stratejilerin bölümlere göre anlamlı farklılıklar gösterdiği, ancak mezun olunan ortaöğretim okullarına göre anlamlı farklılıklar göstermediği saptanmıştır
Kaynakça
- Açıkgöz, K. Ü. (2002). Aktif öğrenme, İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
Açıkgöz, K.Ü. (2007). Başarmak elimizde, İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
Ainley, M. D. (1993). Style of engagement with learning: multidimensional assesment of their relationship
with strategy use and school achievement, Journal of Educational Psychology, 85 (3), 395-405.
Babadoğan, C. (1996a). Öğretmenlerin kuralcı öğretim stratejilerini kullanma düzeyleri, Uludağ Üni, III.
Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Bursa.
Babadoğan, C. (1996b). Modern öğretim stratejilerinin öğretim-öğrenim süreçlerine yansıması,
(Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim
Programları ve Öğretim Anabilim Dalı.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Cordon, L. A. & Day, J.D. (1996) Strategy use on standardized reading comprehension tests, Journal of
Educational Psychology, 88 (2), 288-295.
Derman. A., Afyon, A., (2004). İlköğretim 7. sınıflarda Fen Bilgisi dersinde kullanılan farklı öğrenme
stratejilerinin öğrencilerin başarılarına etkisi, 7. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi
Kongresi, 9-11 Eylül 2004, MÜ Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul. 271-275.
Erden, M. ve Demirel, M. (1991) İlkokul 5.sınıf öğrencilerinin kullandıkları öğrenme stratejilerinin
etkililiği, DEÜ. Buca Eğitim Fakültesi, İzmir 1.Eğitim Kongresi Bildirileri, 254-261.
Eroğlu, G. (2009). Mesleki ve teknik eğitim fakültelerinde kullanılan öğrenme stratejilerinin incelenmesi,
18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (1-3 Ekim 2009) Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Bildiri
özetleri, 302.
243
Fuchs, L. S., Fuchs, D. and Kazdan, S. (1999). Effects of peer-assisted learning strategies on high school
students with serious reading problems, Remedial & Special Education, 20 (5), 309.
Fuchs, L. S., Fuchs, D.and Karns, K. (2001). Enhancing kindergardeners’ mathematical development:
Effect of peer assisted learning strategies, The Elemantary School Journal, 101, 5.
Hamurcu, H. (2002). Okulöncesi öğretmen adaylarının kullandıkları öğrenme stratejileri, Hacettepe
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 23:127-134.
Hamurcu, H. ve Özyılmaz, G. (2002). Sınıf ve Fen Bilgisi öğretmen adaylarının kullandıkları öğrenme
stratejileri, Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Uluslararası Katılımlı 2000’li Yıllarda
1. Öğrenme ve Öğretme Sempozyumu, Sunulmuş Bildiri.
Jonassen, D.,H. (1993). Learning strategies:A new educational technology, University of North Carolina at
Greensboro, USA.
Kaçar (Evişen) N. (1999). Gaziantep üniversitesinde öğrenme stratejilerinin kullanımının öğrenci
başarısına etkisi (Gaziantep Üniversitesi Modeli), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Gaziantep:
Gaziantep Üniversitesi, İngiliz Dili Eğitimi,
Karakış, Ö., Gürcan, Z. ve Demirtaş, Z. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğrenme stratejilerini
kullanma düzeyleri, 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (1-3 Ekim 2009) Ege Üniversitesi Eğitim
Fakültesi, Bildiri özetleri, 101.
Nisbet, J., Shucksmith, J. (1986). Learning strategies. London: Roudledge& Kegan Paul.
Öztürk, B. (1995). Genel öğrenme stratejilerinin öğrenciler tarafından kullanılma durumları,
(Yayınlanmamış Doktora Tezi) Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Purdie, N., Hattie, J. and Dougles, G (1996). Student conceptions of learning and their use of selfregulated
learning strategies: A cross-cultural comparison, Journal of Educational Psychology, 88
(1), 87-100.
Ritchie, D. and Volkl, C. (2000). Effectiveness of two generative learning strategies in the science
classroom. School Science & Mathematics: Feb 2000 100 (2), 83.
Saban, İ. A. ve Tümkaya, S. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenme stratejileri ile sosyo-demografik
özellikler ve akademik başarıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi, 18. Ulusal Eğitim Bilimleri
Kurultayı (1-3 Ekim 2009) Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bildiri özetleri, 391.
Somuncuoğlu, Y. (1996) Öğrencilerin kullandıkları öğrenme stratejileri ile çeşitli değişkenler ve başarı
algıları arasındaki ilişkiler, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara: Orta Doğu Teknik
Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü.
Somuncuoğlu, Y. and Yıldırım, A. (1999). Relationship between achievement goal orientation and use of
learning strategies, Journal of Educational Research, 92 (5). 267.
Somuncuoğlu, Y. ve Yıldırım, A. (1998) Öğrenme stratejileri: Teorik boyutları, araştırma bulguları ve
uygulama için ortaya koyduğu sonuçlar, Eğitim ve Bilim, 22,110.
Sucuoğlu, H., (2003). İşbirlikli öğrenmenin öğrencilerin yükleme, edim ve strateji kullanımı üzerindeki
etkileri ve işbirlikli öğrenme gruplarındaki etkileşim örüntüleri, (Yayınlanmamış Doktora Tezi)
İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Sucuoğlu, H., (2006). Biyoloji derslerinde kullanılan öğrenme stratejileri ölçeğinin geliştirilmesi, Çağdaş
Eğitim, 327: 36-41.
Sünbül, A. M. (1998). Öğrenme stratejilerinin öğrenci erişi ve tutumlara etkisi, (Yayımlanmamış
Doktora Tezi), Ankara: Hacettepe Üniversitesi
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik, Seçkin yayıncılık, Ankara.
Vural, L. (2010). Öğretmen adaylarının çalışmalarında yaşadıkları öğrenme sorunları ve kullandıkları
öğrenme stratejileri, 1.Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, (13-15 Mayıs 2010) Bildiri
özetleri, 211.
Weinstein, E., C., Mayer, E. (1986). The teaching of learning strategies. Handbook of Research On
Teaching, (Ed:M. C. Wittrock) New York: Macmilan, 315-327.
Wittrock, M. C. (1986). Studens thought processes. Third handbook of research on teaching, (Ed:M. C.
Wittrock) New York: Macmillan, 255-296.
Woolfolk. A. (1993). Educational psychology. Fifth Edition, Allyn & Bacon
Yücedağ, Ş. B. (2001). Öğrenme stratejilerine yönelik karşılaştırmalı öğrenci görüşleri (KKTC 20 Temmuz
Fen Lisesi, Lefkoşa Türk Lisesi, Atatürk Meslek Lisesi ve Sedat Simavi Endüstri Meslek Lisesi
Örneği), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri
Enstitüsü.
Yüksel, S. ve Koşar, E. (2001). Eğitim fakültesi öğrencilerinin ders çalışırken kullandıkları öğrenme
stratejileri, Çağdaş Eğitim, 278, 929-36.
Learning Strategies Used By Biology And Science Teacher Candidates (DEU sample)
Yıl 2011,
Cilt: 10 Sayı: 1, 230 - 243, 26.06.2011
Rıdvan Kete
,
Hale Sucuoğlu
Öz
The purpose of this study is to determine the learning strategies that science and biology teacher
candidates use. Data of the study was collected via Learning Strategies Scale Used in Biology. The scale is fivepoint
likert scale. Students attending Science and Biology Departments in the first and last year took place in the
study (n=200). Data of the study was analyzed with statistical method. At the end of the study it is determined
that teacher candidates use learning strategies frequently, “underlining the important parts” strategy always,
“asking a question” strategy sometimes. It is determined that female teacher candidates use more learning
strategies rather than male teacher candidates. Learning strategies are used indicate significant differences
according to department.
Kaynakça
- Açıkgöz, K. Ü. (2002). Aktif öğrenme, İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları.
Açıkgöz, K.Ü. (2007). Başarmak elimizde, İzmir: Kanyılmaz Matbaası.
Ainley, M. D. (1993). Style of engagement with learning: multidimensional assesment of their relationship
with strategy use and school achievement, Journal of Educational Psychology, 85 (3), 395-405.
Babadoğan, C. (1996a). Öğretmenlerin kuralcı öğretim stratejilerini kullanma düzeyleri, Uludağ Üni, III.
Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Bursa.
Babadoğan, C. (1996b). Modern öğretim stratejilerinin öğretim-öğrenim süreçlerine yansıması,
(Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim
Programları ve Öğretim Anabilim Dalı.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Cordon, L. A. & Day, J.D. (1996) Strategy use on standardized reading comprehension tests, Journal of
Educational Psychology, 88 (2), 288-295.
Derman. A., Afyon, A., (2004). İlköğretim 7. sınıflarda Fen Bilgisi dersinde kullanılan farklı öğrenme
stratejilerinin öğrencilerin başarılarına etkisi, 7. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi
Kongresi, 9-11 Eylül 2004, MÜ Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul. 271-275.
Erden, M. ve Demirel, M. (1991) İlkokul 5.sınıf öğrencilerinin kullandıkları öğrenme stratejilerinin
etkililiği, DEÜ. Buca Eğitim Fakültesi, İzmir 1.Eğitim Kongresi Bildirileri, 254-261.
Eroğlu, G. (2009). Mesleki ve teknik eğitim fakültelerinde kullanılan öğrenme stratejilerinin incelenmesi,
18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (1-3 Ekim 2009) Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Bildiri
özetleri, 302.
243
Fuchs, L. S., Fuchs, D. and Kazdan, S. (1999). Effects of peer-assisted learning strategies on high school
students with serious reading problems, Remedial & Special Education, 20 (5), 309.
Fuchs, L. S., Fuchs, D.and Karns, K. (2001). Enhancing kindergardeners’ mathematical development:
Effect of peer assisted learning strategies, The Elemantary School Journal, 101, 5.
Hamurcu, H. (2002). Okulöncesi öğretmen adaylarının kullandıkları öğrenme stratejileri, Hacettepe
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 23:127-134.
Hamurcu, H. ve Özyılmaz, G. (2002). Sınıf ve Fen Bilgisi öğretmen adaylarının kullandıkları öğrenme
stratejileri, Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Uluslararası Katılımlı 2000’li Yıllarda
1. Öğrenme ve Öğretme Sempozyumu, Sunulmuş Bildiri.
Jonassen, D.,H. (1993). Learning strategies:A new educational technology, University of North Carolina at
Greensboro, USA.
Kaçar (Evişen) N. (1999). Gaziantep üniversitesinde öğrenme stratejilerinin kullanımının öğrenci
başarısına etkisi (Gaziantep Üniversitesi Modeli), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Gaziantep:
Gaziantep Üniversitesi, İngiliz Dili Eğitimi,
Karakış, Ö., Gürcan, Z. ve Demirtaş, Z. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğrenme stratejilerini
kullanma düzeyleri, 18. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (1-3 Ekim 2009) Ege Üniversitesi Eğitim
Fakültesi, Bildiri özetleri, 101.
Nisbet, J., Shucksmith, J. (1986). Learning strategies. London: Roudledge& Kegan Paul.
Öztürk, B. (1995). Genel öğrenme stratejilerinin öğrenciler tarafından kullanılma durumları,
(Yayınlanmamış Doktora Tezi) Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Purdie, N., Hattie, J. and Dougles, G (1996). Student conceptions of learning and their use of selfregulated
learning strategies: A cross-cultural comparison, Journal of Educational Psychology, 88
(1), 87-100.
Ritchie, D. and Volkl, C. (2000). Effectiveness of two generative learning strategies in the science
classroom. School Science & Mathematics: Feb 2000 100 (2), 83.
Saban, İ. A. ve Tümkaya, S. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenme stratejileri ile sosyo-demografik
özellikler ve akademik başarıları arasındaki ilişkilerin incelenmesi, 18. Ulusal Eğitim Bilimleri
Kurultayı (1-3 Ekim 2009) Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Bildiri özetleri, 391.
Somuncuoğlu, Y. (1996) Öğrencilerin kullandıkları öğrenme stratejileri ile çeşitli değişkenler ve başarı
algıları arasındaki ilişkiler, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara: Orta Doğu Teknik
Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü.
Somuncuoğlu, Y. and Yıldırım, A. (1999). Relationship between achievement goal orientation and use of
learning strategies, Journal of Educational Research, 92 (5). 267.
Somuncuoğlu, Y. ve Yıldırım, A. (1998) Öğrenme stratejileri: Teorik boyutları, araştırma bulguları ve
uygulama için ortaya koyduğu sonuçlar, Eğitim ve Bilim, 22,110.
Sucuoğlu, H., (2003). İşbirlikli öğrenmenin öğrencilerin yükleme, edim ve strateji kullanımı üzerindeki
etkileri ve işbirlikli öğrenme gruplarındaki etkileşim örüntüleri, (Yayınlanmamış Doktora Tezi)
İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Sucuoğlu, H., (2006). Biyoloji derslerinde kullanılan öğrenme stratejileri ölçeğinin geliştirilmesi, Çağdaş
Eğitim, 327: 36-41.
Sünbül, A. M. (1998). Öğrenme stratejilerinin öğrenci erişi ve tutumlara etkisi, (Yayımlanmamış
Doktora Tezi), Ankara: Hacettepe Üniversitesi
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik, Seçkin yayıncılık, Ankara.
Vural, L. (2010). Öğretmen adaylarının çalışmalarında yaşadıkları öğrenme sorunları ve kullandıkları
öğrenme stratejileri, 1.Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, (13-15 Mayıs 2010) Bildiri
özetleri, 211.
Weinstein, E., C., Mayer, E. (1986). The teaching of learning strategies. Handbook of Research On
Teaching, (Ed:M. C. Wittrock) New York: Macmilan, 315-327.
Wittrock, M. C. (1986). Studens thought processes. Third handbook of research on teaching, (Ed:M. C.
Wittrock) New York: Macmillan, 255-296.
Woolfolk. A. (1993). Educational psychology. Fifth Edition, Allyn & Bacon
Yücedağ, Ş. B. (2001). Öğrenme stratejilerine yönelik karşılaştırmalı öğrenci görüşleri (KKTC 20 Temmuz
Fen Lisesi, Lefkoşa Türk Lisesi, Atatürk Meslek Lisesi ve Sedat Simavi Endüstri Meslek Lisesi
Örneği), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri
Enstitüsü.
Yüksel, S. ve Koşar, E. (2001). Eğitim fakültesi öğrencilerinin ders çalışırken kullandıkları öğrenme
stratejileri, Çağdaş Eğitim, 278, 929-36.