GEBELERDE İNTERNET YOLUYLA KARAR ALMA İLE SAĞLIK UYGULAMALARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 1, 255 - 269, 10.03.2022

Elif Bayrak Ayla Kanbur

https://doi.org/10.33715/inonusaglik.1010546

Cited By: 5

Öz

Bu araştırma gebelerde internet yoluyla karar alma ile sağlık uygulamaları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı tipteki araştırma, 11 Kasım 2019-15 Mart 2020 tarihleri arasında Türkiye’nin Güneydoğu Bölgesinde bir İlçe Sağlık Müdürlüğü’ne bağlı araştırma kriterlerini karşılayan 227 gebe üzerinde yürütülmüştür. Verilerin toplanmasında; anket formu, gebelikte sağlık uygulamaları ölçeği ve gebelikte internet yoluyla karar alma ölçeği kullanılmıştır. Gebelerin sağlık uygulamaları ölçeği puan ortalaması 123.01±9.39, internet yoluyla karar alma ölçeği toplam puan ortalaması 31.10±7.36’dır. Gebelerde internet yoluyla karar alma ile sağlık uygulamaları puan ortalamaları arasında pozitif yönlü ileri düzeyde anlamlı ilişki olduğu saptandı (r=0.215, p<0.01). Gebelikte internetin karar almaya etkili olduğu ve gebelerin sağlık uygulamalarının iyi düzeyde olduğu belirlendi. Gebelerde internet yoluyla karar alma sıklığı arttıkça sağlık uygulamaları artmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ebe, Gebelikte sağlık uygulamaları, İnternet kullanımı, Karar alma

Teşekkür

Araştırma kapsamında katkı sağlayan tüm gebelere teşekkür ederiz.

Examining the Relationship between Decision-Making via Internet and Health Practices in Pregnant Women

Öz

The present study was conducted to examine the relationship between decision-making via the internet and health practices in pregnant women. The descriptive study was conducted between November 11, 2019-March 15, 2020 on 227 pregnant women who met the research criteria in the Southeastern Region of Turkey a District Health Directorate. A questionnaire form, the health practices questionnaire in pregnancy and decision making scale via internet on pregnancy were used in data collection. The mean score of the health practices scale in pregnant women was 123.01 ± 9.39, whereas the total mean score of the scale of decision-making via the internet was 31.10 ± 7.36. It was found that there was a positive and remarkably significant relationship between mean scores of decision-making via internet and mean scores of health practices in pregnant women (r=0.215, p<0.01). It was determined that the internet is effective in decision-making during pregnancy and health practices of pregnant women are at a good level. As the frequency of decision-making via internet increases in pregnant women, health practices also increase.

Anahtar Kelimeler

Decision-making, Health practices in pregnancy, Internet use, Midwife

Kaynakça

• Bert, F., Gualano, M. R., Brusaferro, S., De Vito, E., de Waure, C., La Torre, G., … Siliquini, R. (2013). Pregnancy e-health: A multicenter Italian cross-sectional study on internet use and decision-making among pregnant women. Journal of Epidemiology and Community Health, 67(12), 1013-1018. doi:10.1136/jech-2013-202584.
• Beyaz, E., Gökçeoğlu, S., Özdemir, N. (2020). Muş il merkezinde gebelerin sağlık uygulamaları düzeyinin belirlenmesi. Van Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(2), 9-16.
• Bjelke, M., Martinsson, A. K., Lendahls, L., Oscarsson, M. (2016). Using the internet as a source of information during pregnancy — A descriptive cross-sectional study in Sweden. Midwifery, 40, 187-191. doi:10.1016/ j.midw.2016.06.020.
• Criss, S., Woo Baidal, J. A., Goldman, R. E., Perkins, M., Cunningham, C., Taveras, E. M. (2015). The role of health information sources in decision-making among hispanic mothers during their children’s first 1000 days of life. Maternal and Child Health Journal, 19(11), 2536-2543. doi:10.1007/s10995-015-1774-2.
• Çapık, A., Pasinlioğlu, T. (2014). Diggerence of health practces between wanted and unwanded pregnancy. International Journal of Caring Sciences, 7(2), 508.
• Çapık, A., Sakar, T., Ejder Apay, S. (2016). Gebelikte sağlık uygulamaları ile duygusal zeka arasındaki ilişki. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi, 6, 75-88.
• Demir, Y., Gözüm, S. (2011). Sağlık eğitiminde yeni yönelimler; web destekli sağlık eğitimi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 4, 196-203.
• Er, S. (2006). Gebelikte sağlık uygulamaları ölçeği türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Ege Üniversitesi, İzmir.
• Güneş Öztürk, G., Ünlü, N., Nur Uzunkaya, E., Karaçam, Z. (2020). Gebelerin bilgi kaynağı olarak internet ve sosyal medya kullanım durumları. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(3), 210-220. https://doi.org/10.46237/amusbfd.667048
• Huberty, J., Dinkel, D., Beets, M. W., Coleman, J. (2013). Describing the use of the internet for health, physical activity and nutrition information in pregnant women. Maternal and Child Health Journal, 17(8), 1363-1372. doi:10.1007/s10995-012- 1160-2.
• Kışlak, D., (2018). Gebelerdeki distresin sağlık uygulamaları üzerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Erzincan.
• Koyun, A., Erbektaş, G. (2018). Gebelikte internet yoluyla karar alma ölçeğinin geliştirilmesi. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi, 12, 25-38.
• Lagan, B. M., Sinclair, M., Kernohan, W. G. (2006). Pregnant women’s use of the internet: A review of published and unpublished evidence. Evidence Based Midwifery, 4(1), 17–23.
• Lagan, B. M., Sinclair, M., Kernohan, W. G. (2010). Internet use in pregnancy informs women’s decision making: a web-based survey. Birth-Issues in Perinatal Care, 37(2), 106-115. https://doi.org/10.1111/j.1523-536X.2010.00390.x
• Laz, T. H., Berenson, A. B. (2013). Racial and ethnic disparities in internet use for seeking health information among young women. Journal of Health Communication, 18(2), 250-260. doi:10.1080/10810730.2012.707292.
• Liang, Y. W., Chang, H. P., Lin, Y. H., Lin, L. Y., Chen, W. Y. (2014). Factors affecting adequate prenatal care and the prenatal care visits of immigrant women to Taiwan. Journal of Immigrant and Minority Health, 16, 44-52. doı 10.1007/s10903-012-9734-z
• Lindgren, K. (2005). Testing the health practices in pregnancy qestionnaireu. Journal of Obstetric, Gynecologic, & Neonatal Nursing, 34(4), 465-472. https://doi.org/10.1177/0884217505276308
• Narasimhulu, D. M., Karakash, S., Weedon, J., Minkoff, H. (2016). Patterns of internet use by pregnant women and reliability of pregnancy-related searches. Maternal and Child Health Journal, 20(12), 2502-2509. doi:10.1007/s10995-016- 2075-0.
• Onat, G., Aba, Y. A. (2014). Health-promoting lifestyles and related factors among pregnant women. Turkish Journal of Public Health, 12(2), 69-79.
• Satyanarayana, V. A., Lukose, A., Srinivasan, K. (2011). Maternal mental health in pregnancy and child behavior. Indian Journal of Psychiatry, 53(4), 351– 361. doi: 10.4103/0019-5545.91911
• Sis Çelik, A., Aksoy Derya, Y. (2019). Gebelerin öz bakım gücü ile sağlık uygulamaları düzeylerinin ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 111-119.
• Taşkın, L. (2016). Doğum ve kadın sağlığı hemşireliği. Ankara: Özyurt Matbaacılık.
• Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı (TÜIK). (2021) Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması, 2021. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2021-37437 adresinden 15 Ocak 2022 tarihinde erişildi.
• Ünver, H., Aylaz, R. (2017). Gebelerde fiziksel egzersizin yaşam kalitesi üzerine etkisi. Türkiye Klinikleri Jinekoloji Obstetrik Dergisi, 27(2), 71-80. doi: 10.5336/gynobstet.2016-53373
• Yenal, K., Okumuş, H., Sevil, Ü. (2010). Web ortamında interaktif-antenatal danışmanlık ile gebeliğe ilişkin bilgi gereksinimlerinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 3, 9-14.