Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda Öğrenim Gören Öğrencilerin Öz Düzenleme Yeterliliklerinin İncelenmesi

Yıl 2015, Cilt 3 (Özel Sayı 2), 425 - 438, 15.09.2015

Fatma Tezel Şahin

https://doi.org/10.14486/IJSCS406

Öz

Öz düzenleme, kişinin kendini tanıma, kendi yaşantısını, kendi süreçlerini kontrol altında tutabilme becerileri olarak tanımlanabilir. Bir bireyi kendisinden daha iyi kimsenin tanımasının ve geçirdiği süreçleri bir başkasının onun kadar iyi bilmesinin mümkün olmaması sebebiyle yaşantısında karşılaşacağı sorunların üstesinden gelmek, sorunlarla karşılaşmayı engellemek, yaşam verimini artırmak gibi durumlar için öz düzenleme becerileri anahtar bir rol üstlenmektedir. Günümüz eğitim sisteminde kendi öğrenmesinin ve yeteneklerinin bilincinde olan, bilgiyi yapılandıran, öğrenme sürecine aktif olarak katılan bireyler yetiştirmek önemlidir. Bu özelliklere sahip bireyler kendi öğrenme süreçlerini düzenleyebilen başarılı öğrenciler olmaktadırlar. Öz düzenleme becerisinin başarı ve akademik performansın en önemli etmenlerinden birisi olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle öğrencilerin öz-düzenleme seviyelerinin tespit edilmesi ve öz-düzenlemeli öğrenme ortamlarının oluşturulması önemlidir. Bu bağlamda, çalışmada Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu'nda öğrenim gören öğrencilerin öz düzenleme yeterliliklerini incelenmek amaçlanmıştır. Gazi Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu Beden Eğitimi Anabilim Dalı üçüncü ve dördüncü sınıflarında öğrenim gören 135 öğrenci araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, öğrencilerin kişisel bilgilerini belirlemek amacıyla hazırlanan, “Genel Bilgi Formu” ve öğrencilerin davranışsal öz düzenlemelerini ölçmek amacıyla Türkçeye uyarlaması ve geçerlik, güvenirlik çalışması Aydın, Keskin ve Yel (2013) tarafından yapılan "Öz Düzenleme Ölçeği" ile toplanmıştır. Verilerin analizinde, öğrencilerin demografik bilgilerine ilişkin dağılımlar frekans ve yüzde değerleri olarak verilmiştir. Öz Düzenleme Ölçeği'ne ilişkin değerlendirme de Mann-Whitney U ve Kruskal Wallis-H testleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, kardeş sayısına göre Öz Düzenleme Ölçeği’nin öz-izleme ve öz- değerlendirme alt boyut puanların da, öğrenim sürecinde kaldığı yere göre ise öz-pekiştirme alt boyut puanında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Cinsiyet, yaş, yaşadığı yer, anne baba tutumuna göre ise Öz Düzenleme Ölçeği'ne ait alt boyutlar ve toplam puanda istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık belirlenmemiştir.

Anahtar Kelimeler

Student of University, The College Physical Education and Sport, Self Regulation

Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda Öğrenim Gören Öğrencilerin Öz Düzenleme Yeterliliklerinin İncelenmesi

Öz

düzenleme, kişinin kendini tanıma, kendi yaşantısını, kendi süreçlerini kontrol altında tutabilme becerileri olarak tanımlanabilir. Bir bireyi kendisinden daha iyi kimsenin tanımasının ve geçirdiği süreçleri bir başkasının onun kadar iyi bilmesinin mümkün olmaması sebebiyle yaşantısında karşılaşacağı sorunların üstesinden gelmek, sorunlarla karşılaşmayı engellemek, yaşam verimini artırmak gibi durumlar için öz düzenleme becerileri anahtar bir rol üstlenmektedir. Günümüz eğitim sisteminde kendi öğrenmesinin ve yeteneklerinin bilincinde olan, bilgiyi yapılandıran, öğrenme sürecine aktif olarak katılan bireyler yetiştirmek önemlidir. Bu özelliklere sahip bireyler kendi öğrenme süreçlerini düzenleyebilen başarılı öğrenciler olmaktadırlar. Öz düzenleme becerisinin başarı ve akademik performansın en önemli etmenlerinden birisi olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle öğrencilerin özdüzenleme seviyelerinin tespit edilmesi ve öz-düzenlemeli öğrenme ortamlarının oluşturulması önemlidir. Bu bağlamda, çalışmada Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu'nda öğrenim gören öğrencilerin öz düzenleme yeterliliklerini incelenmek amaçlanmıştır. Gazi Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu Beden Eğitimi Anabilim Dalı üçüncü ve dördüncü sınıflarında öğrenim gören 135 öğrenci araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Araştırmanın verileri, öğrencilerin kişisel bilgilerini belirlemek amacıyla hazırlanan, “Genel Bilgi Formu” ve öğrencilerin davranışsal öz düzenlemelerini ölçmek amacıyla Türkçeye uyarlaması ve geçerlik, güvenirlik çalışması Aydın, Keskin ve Yel (2013) tarafından yapılan "Öz Düzenleme Ölçeği" ile toplanmıştır. Verilerin analizinde, öğrencilerin demografik bilgilerine ilişkin dağılımlar frekans ve yüzde değerleri olarak verilmiştir. Öz Düzenleme Ölçeği'ne ilişkin değerlendirme de Mann-Whitney U ve Kruskal Wallis-H testleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, kardeş sayısına göre Öz Düzenleme Ölçeği’nin özizleme ve öz- değerlendirme alt boyut puanların da, öğrenim sürecinde kaldığı yere göre ise öz-pekiştirme alt boyut puanında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık saptanmıştır. Cinsiyet, yaş, yaşadığı yer, anne baba tutumuna göre ise Öz Düzenleme Ölçeği'ne ait alt boyutlar ve toplam puanda istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık belirlenmemiştir

Anahtar Kelimeler

Üniversite öğrencisi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu, Özdüzenleme

Kaynakça

• Agrawal, S., Norman, G. R., & Eva, K. W. (2012). Influences on Medical Students' Self Regulated Learning after Test Completion, Medical Education, 46(3), 326-335.
• Aydın, S., Özer Keskin, M., Yel, M. (2013). Öz-Düzenleme Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Turkısh Journal of Education, 3(1), 24-33.
• Bandura, A. (1986). Social Foundations of Thought and Action: A social Cognitive Theory, Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ.
• Bronson, M.B. (2000). Self-Regulation in Early Childhood: Nature and Nurture, New York: Guilford.
• Çiltaş, A. ve Bektaş, F. (2009). Motivation and Self-Arrangements Skills of Primary School Students`into Mathematics Lesson, An International Journal Social Science and Humanities, 28,152-159.
• Çiltaş, A. (2011). Eğitimde Öz-Düzenleme Öğretiminin Önemi Üzerine Bir Çalışma, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5),1.
• Cloud, H. Ve Townsend, J. (1996). Anne Faktörü, 2. Baskı, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Gömleksiz, M.N ve Demiralp, D.(2012). Öğretmen Adaylarının Öz-Düzenleyici Öğrenme Becerilerine İlişkin görüşlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 777-795.
• Haşlaman, T. (2005). Programlama Dersi İle Ilgili Öz-Düzenleyici Öğrenme Stratejileri İle Başarı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Bir Yapısallık Modeli, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• İsrael, E. (2007). Öz Düzenleme Eğitimi Fen Başarısı ve Öz Yeterlilik, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Karabacak, Ü. (2014). Öz Düzenleme ve İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Fen Başarısının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Karakaş, N. (2009). İlköğretim 5.Sınıf Matematik Dersi Değerlendirme Sürecinde Ürün Dosyası Kullanımının Öğrencilerin Öz Düzenleme Becerileri, Bilişsel Strateji Kullanımları ve Görüşleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Paris, S.G. ve Paris, A.H. (2001). Classroom Applications of Research on Self-Regulated Learning, Educatıonal Psychologist, 36(2), 89–101.
• Raffaelli, M., Crockett, L. J., Shen, Y. (2005). Developmental Stability and Change in Self-Regulation from Childhood to Adolescence, Journal of Genetic Psychology, 166, 1.
• Sezer, F., İşgör, İ.Y., Özpolat, A.R., Sezer, M. (2006). Lise Öğrencilerinin Öz Yeterlilik Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 129-137.
• Schuitema, J., Peetsma, T., Van Der Veen, I. (2012). Self-Regulated Learning and Students' Perceptions of Innovative and Traditional Learning Environments: A Longitudinal Study in Secondary Education, Educational Studies, 38(4), 397-413.
• Üredi, I. ve Üredi, L., (2005). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Öz düzenleme Stratejileri ve Motivasyonel İnançlarının Matematik Başarısını Yordama Gücü, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (2) , 250-260.
• Yılmaz, E., Yiğit, R., Kaşarcı, İ. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Özyeterlilik Düzeylerinin Akademik Başarı ve Bazı Değişkinler Açısından İncelenmesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 23, 371 – 388.
• Yüksel,İ. (2013). Öğretimsel Stil Tercihlerinin Öz-Düzenleme Beceri Düzeylerini Yordama Gücü, Dicle Üniversitesi, Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 212-229.
• Zimmerman, B. J. (1989). A Social Cognitive View of Self-Regulated Academic Learning, Journal of Educational Psychology, 81(3), 329 -339.
• Zimmerman, B. J. (2002). Becoming a Self-Regulated Learner: An Overview, Theory into Practice, 41(2), 64-70.