Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi Ders Amaçlarının Gerçekleşme Düzeyi

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 1, 359 - 371, 27.04.2017

Ramazan Özbek

https://doi.org/10.17679/inuefd.302771

Cited By: 4

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, İlköğretim Programında
yer alan Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi (VİHE) dersi amaçlarının
gerçekleşme düzeyine yönelik öğretmen ve öğrenci görüşlerinin tespitidir. Bu
amaçla, 8.sınıf öğrencileri ile bu dersi veren öğretmenlerin ilköğretim VİHE
dersi amaçlarının gerçekleşme düzeyini saptamaya yönelik görüşleri
değerlendirilmiştir. Bu kapsamda araştırmada öğretmenlerin öğrencileri
değerlendirmelerinde cinsiyetleri, mezun oldukları okul türü, branşları,
öğretmenlik deneyimlerine göre, öğrencileri değerlendirmeleri arasında fark
olup olmadığı; öğrencilerin cinsiyetleri, bulundukları okul türü, ailelerinin
gelir düzeyi, annelerinin ve babalarının eğitim düzeylerine göre, kendilerini
değerlendirmeleri arasında fark olup olmadığı test edilmiştir. Araştırma, genel
tarama modelinde yapılmıştır. 2001-2002 Öğretim yılında Siirt merkez ilçe ve
köylerinde bulunan ilköğretim okullarında görev yapan öğretmenler ile
ilköğretim 8. sınıf öğrencileri araştırmanın evrenini oluşturmaktadır.
Verilerin toplanmasında, araştırmacı tarafından geliştirilen “Vatandaşlık ve
İnsan Hakları Eğitimi Programının Amaçlarını Gerçekleşme Düzeyi Anketi”
kullanılmıştır. Vatandaşlık ve insan hakları eğitimi amaçlarının gerçekleşme
düzeyine ilişkin olarak elde edilen verilerin incelenmesi sonucunda tüm
boyutlarda öğrencilerin ortalama puanları öğretmenlerin ortalama puanlarından
daha yüksek düzeyde çıkmıştır. “devlet, demokrasi, anayasa, vatandaşlık hakları
ve sorumlulukları” boyutunda öğrencilerin ve öğretmenlerin ortalama puanları
arasındaki fark önemsiz (P>0.05) çıkarken 
“Vatandaşlık Ve İnsan Haklarına Uygun Davranma”, “Vatandaşlık Ve İnsan
Hakları İle İlgili Kavramlar”, “Milli Güvenlik Ve Milli Güç Unsurları”, “Temel
Haklar Ve Özgürlükler” ve “İnsan Hakları İhlalleri,  Korunması Ve İnsan Haklarının Korunmasında
Karşılaşılan Sorunlar” boyutlarındaki ortalama puanlar arasındaki fark önemli
bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Vatandaşlık, İnsan Hakları ve Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi

Realization Level of the Citizenship and Human Rights Education Course Objectives

Öz

The main aim of
this research is the determination of the teachers' and students' opinions on
the realization level of Citizenship and Human Rights Education (CHRE) course
objectives in the Primary Education Program. For this purpose, the opinions of
the 8th grade students and the teachers teaching this lesson were evaluated to
determine the realization level of the primary education CHRE courses
objectives. In this context, in the survey, it is tested that in the teachers'
evaluation of the students whether there is any difference according to their
gender, type of school they graduated, branches or there is not any difference
and in the self-evaluations of the students whether there is any difference
according to the gender of students, the type of school they were in, the
income level of their parents, the level of education of their parents or there
is not any difference. The research was conducted in the general screening model.
Primary school 8th grade students and teachers working in primary schools in
Siirt central districts and villages in the 2001-2002 academic year constitute
the subject population of the survey. In the data gathering ''Realization Level
of The Citizenship and Human Rights Education Program Objectives Survey'' is
used which developed by the researcher. As a result of the examination of data
gathered about the realization level of the citizenship and human rights
education program objectives it is observed that average scores of the students
on all dimensions are higher than the average scores of the teachers. On the
dimensions of ''State, Democracy, Constitution, Citizenship Rights and
Responsibilities'' the difference between teacher and student average scores
are found to be nominal (P>0.05), The difference between the average scores
on the dimensions of; ''Appropriate Behaviour on Citizenship and Human
Rights'', "Concepts of Citizenship and Human Rights", "National
Security and the Elements of National Power", "Fundamental Rights and
Freedoms" and "Human Rights Violations, Protection and Problems
Encountered in the Protection of Human Rights" were found to be statistically
significant.

Anahtar Kelimeler

Citizenship, Human Rights and Citizenship and Human Rights Citizenship

Kaynakça

• Büyükkaragöz, S.S. Demokrasi ve İnsan Hakları, Anakra, 1999.
• Çeçen, A. İnsan Hakları. Gündoğan Yay. 3. Basım, İstanbul, 2000.
• Davies, L. Citizenship Education And Human Rights Education-Key Cocepts and Debates, The British Council Design Department, University of Birmingham, 2000-a
• _______, Lynn. An International Overview, The British Council Design Department, University of Birmingham, 2000-b Dias, C. “Human Rights Education as a Strategy for Development”,Human Rights Education for the Twenty-First Century,
• University of Pennsylvania Press, Philadelphia, 1997
• Ertürk, S. Eğitimde Program Geliştirme, Yelken tepe Yayınları, Ankara, 1979
• Fidan, N. Okulda öğrenme ve Öğretme, Alkım Yayınları, Ankara, 1996
• Frazer, E. Panel- “Vision of Citizenship”, Citizenship Education: The Advisory Group On Education and the Prospect for Curriculum Reform In England, Sub-Faculty of Politics and New College, University of Oxford
• Gülmez, M. Belgelerle İnsan Hakları Eğitimi Birleşmiş Milletler Onyılı, TODAIE Yayınları, Ankara, 1998.
• Harvey, Mc. G. “A Curriculum For Global Citizenship”, Times Educational Supplement, 97 İssue 4242 P:II, 1/6p
• Kapani, M. Kamu Hürriyetleri, 7.Basım, Yetkin Yayınları, Ankara, 1993.
• Kaptan, S.Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri, Bilim Kitap Kırtasiye, 11.Basım, Ankara, 1998
• Karasar, N. Bilimsel Araştırma Yöntemi, Bilim Yayınları, 3.Baskı, Ankara, 1986
• Kennedy, K.“Visions of Citizenship Education”, Oxford Review of Education, Sep.99, Vol.25, Issue 3, The Falmer Press, London, 1997
• Kıncal, Remzi Y. “Vatandaşlık Eğitiminin Sınırları”, Felsefe Kongresi (27-29 Mayıs), Erzurum, 1998-a
• Mumcu, A. İnsan Hakları&Kamu Özgürlükleri. Savaş Yayinlari, 2.Basim, Ankara, 1994.
• T.C. Anayasası, Seçkin Yayıcılık, Ankara, 2001