Investigating the Opinions and the Implementations of Preschool Teachers Towards the Children of Single-Parent Families

Yıl 2019, Cilt: 20 Sayı: 2, 364 - 383, 31.08.2019

Hasan Er , Murat Bartan

https://doi.org/10.17679/inuefd.446087

Cited By: 1

Öz

 

Being an
individual physically, cognitively and psychologically healthy and contributive
to the society for a child is undoubtedly possible in a family atmosphere where
effective communication exists and which is soft and warm. Therefore, it is
inevitable for a child to be affected negatively and to observe behavioral
problems in the child in the family environment where one or both parents are
absent.

This research is a
descriptive study in which the qualitative research method was used. In the
study, the opinions of the teachers whose classrooms consisted of the children
having single-parent families were investigated, behavioral problems were
revealed and it was determined what kind of implementations the teachers used
for overcoming the behavioral problems they encountered through semi structured
interview technique. The study group of the research consisted of the 20
preschool teachers whose classrooms included children from single-parent
families. Descriptive analysis technique was utilized when the data obtained
were analyzed in this study. According to the
findings obtained in the study, it has been seen that the children from
single-parent families avoid social environments, consistently experience fear
and restlessness, display deficient behaviors like stammering and bedwetting.
The solution proposals of the teachers to these problems are respectively as
following: the parent left and the child should be supported psychologically,
the preschool teachers should be trained about dealing with these behavioral
problems, divorce schools should be established and mobile guidance services
should be put into practice.

Okul Öncesi Öğretmenlerinin Tek Ebeveynli Aileden Gelen Çocuklara İlişkin Görüşleri Ve Uygulamalarının İncelenmesi

Öz

Çocukların fiziksel, bilişsel ve psikolojik olarak
sağlıklı, yaşadıkları topluma faydalı birer birey olabilmeleri hiç kuşkusuz
etkili iletişimin var olduğu, yumuşak ve sevgi dolu bir aile atmosferinde
gerçekleşebilir. Ebeveynlerden biri ya da her ikisinin eksik olduğu aile
ortamında çocuğun bu durumdan olumsuz etkilenmesi, çocukta davranış
problemleri gözlemlenmesi kaçınılmazdır. Ayrıca aile içerisinde yaşanan ve
çocuğu ilgilendiren konularda öğretmenin çocuğa yaklaşım biçimi, onunla
kurduğu iletişim ve çocuğun yaşadığı problemlerle baş etmede ona verdiği
destek oldukça önemlidir.

Bu araştırma nitel araştırma yönteminin kullanıldığı
betimsel bir çalışmadır. Araştırmada sınıfında tek ebeveynli aileye sahip
çocuk bulunan öğretmenlerin bu çocuklara ilişkin görüşleri incelenerek,
davranış problemleri ortaya çıkarılmış ve öğretmenlerin karşılaşılan davranış
problemleriyle baş etmede hangi uygulamaları yaptıkları ve bu çocuklara
ilişkin görüşleri yarı yapılandırılmış mülakat tekniğiyle belirlenmiştir.
Çalışma grubu, sınıflarında tek ebeveynli aileye sahip çocuk bulunan 20 okul
öncesi öğretmenlerinden oluşmuştur. Elde edilen veriler analiz edilirken betimsel
analiz tekniğinden faydalanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre
tek ebeveynli aileden gelen çocukların sosyal ortamdan uzaklaştıkları, sürekli
korku ve tedirginlik yaşadıkları, kekeleme ve alt ıslatma gibi gerileme
davranışları sergiledikleri görülmüştür. Bu problemlere ilişkin öğretmenlerin
önerdiği çözüm önerileri ise şu şekilde sıralanmıştır; geride kalan ebeveyn ve
çocuk psikolojik olarak desteklenmeli, okul öncesi öğretmenlerine bu davranış
problemleriyle baş etme konusunda eğitim verilmeli, boşanma okulları kurulmalı
ve mobil rehberlik servisleri hayata geçirilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Tek ebeveynli Aile, Okul öncesi eğitim

Kaynakça

• Aksoy, A.,Ögel, K. (2003). Kendine Zarar Verme Davranışı. Anadolu Psikiyatri Dergisi, (4), 226-236)Altıntaş, B. (2005). Anne Babasını Arayan Çocuk. Konya: Kitap Kent. Altıntaş, B. (2015). Sevgi ve İletişim. İstanbul: Elit Kültür.Aral, N.,Başar, F. (1998). Çocukların Kaygı Düzeylerinin Yaş, Cinsiyet, Sosyo-Ekonomik Düzey ve Ailenin Parçalanma Durumuna Göre İncelenmesi. Eğitim ve Bilim, 22(110), 7-11.Attepe, S. (2010). Anne Baba Kaybının Çocuklar Üzerindeki Etkileri. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 6(23), 23-28.Aydın, A. (2009). Eğitim Sevgidir. Ankara: Pegem Akademi.Aydıner Boylu, A.,Öztop, H. (2013). Tek Ebeveynli Aileler: Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Sosyo Ekonomi Dergisi, 1, 207-220.Balcı, A. (2009). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem Akademi Bakırcıoğlu, R. (2007). Çocuk Ruh Sağlığı ve Uyum Bozuklukları. Ankara: Anı Yayıncılık.Bedel, A. & Işık, E. (2015). Tek Ebeveyni Olan ve İki Ebeveyni Olan Öğrencilerin Kişiler Arası Problem Çözme ve Yaşam Doyumu Düzeylerinin Karşılaştırılması. Kurumsal Eğitimbilim Dergisi, 8(1), 70-85. Boylu, A.A. (2014). Tek Ebeveynli Ailelerde Finansal Sıkıntı Ve Fonsiyonlar Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1),Bulut Serin, N., & Öztürk, S. (2007). Anne-Babası Boşanmış 9-13 Yaşlarındaki Çocuklar İle Aynı Yaş grubundaki Anne-Babası Boşanmamış Çocukların Benlik Saygı ve Kaygı Düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 117-128.Büyüköztürk, Ş., Kılık Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2016). Bilimsel Araş- tırma Yöntemleri. Yirmi İkinci Baskı. Ankara: Pegem Akademi.Civitçi, N., Civitçi, A. & Fiyakalı, N.C. (2009). Anne Babası Boşanmış ve Boşanmamış Olan Ergenlerde Yalnızlık ve Yaşam Doyumu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2),493-525.Çetin, C., & Arslan, M.L. (2016). Mülakat, Teori, Süreç ve İlkeler. İstanbul: Beta Cüceloğlu, D. (2016). Geliştiren Anne Baba. İstanbul: Remzi Kitabevi.Çiftçibaşı, H. K. (2004). Üvey Ebeveynli Aileler ve Çocuklar. Çoluk Çocuk Dergisi, 41(7), 16-18.Demir, S.A. & Çelebi, Ş.G. (2017). Tek Ebeveynli Ailelerin Sorunları: Bir Nitel Araştırma. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 8(12), 111-128.Erkuş, A. (2017). Davranış Bilimleri İçin Bilimsel Araştırma Süreci. 5.Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncı- lık.Ertuğrul, H. (2010). Anne Baba Notunuz Kaç. İstanbul: Nesil Yayınları.Feyzioğlu, S.,Kuşçuoğlu, C. (2011). Tek Ebeveynli Aileler. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araş- tırma Dergisi, 7(26), 97-110.Gönen. M., Akman, B.,Kargı, E. (2008). Evlilik ve Boşanma. Çoluk Çocuk Dergisi, 83, 20-21. Herdem, F.S.,Bozgetikli, H. (2013). İlköğretime Devam Eden Parçalanmış ve Tam Aile Çocuklarının Rehberlik İhtiyaçlarının Karşılaştırılmalı Olarak İncelenmesi. OPUS-Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi,3(4), 7-35.Kalkınç, F. (2013). Hayat Arkadaşım 2. İzmir: Fer Kitap.Kandır, A.,Alpan, Y. (2008). Okul Öncesi Dönemde Sosyal-Duygusal Gelişime Anne-Baba Davra- nışlarının Etkisi. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi,Kaya, M., Genç, M., Kaya, B.,Pehlivan, E. (2007). Tıp Fakültesi ve Sağlık Yükekokulu Öğrencilerinde Depresif Belirti Yaygınlığı, Stresle Başaçıkma Tarzları ve Etkileyen Faktöreler. Türk Psikiyatri Dergisi, 18(2), 137-146.Oktay, A. (2007). Yaşamın Sihirli Yılları: Okul Öncesi Dönem. İstanbul: Epsilon.Öngider Geregory, N. (2006). Evli ve Boşanmış Ailelerde Algılanan Ebeveyn veya Reddinin Çocuğun Psikolojik Uyumu Üzerindeki Etkileri. (Doktora Tezi). İzmir, Ege Üniversitesi.Öngider Gregory, N. (2016). Boşanma mı Yoksa Çocuk İçin Evliliği Sürdürmek mi? Çocuğun Psikolo- jik Uyumu Açısından Önemli Bir Soru. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar Dergisi, 8(3), 275-289.Özbey, S., Alisinanoğlu, F. (2009). Okul Öncesi Eğitim Kurumuna Devam Eden 60-72 Aylık Çocuk- ların Problem Davranışlarının Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araş- tırmalar Dergisi, 2(6), 493-517.Özden, M.,Cavlazoğlu, B. (2015). İlköğretim fen dersi öğretim programlarında bilimin doğası: 2005 ve 2013 programlarının incelenmesi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi- Journal of Qualita- tive Research in Education, 3(2), 40-65. [Online]www.enadonline.com doi:10.14689/issn.2148- 2624.1.3c2s3mPatton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. M. Bütün ve S. B. Demir (Çev.Ed.). Ankara: Pegem Akademi.Sardoğan, M. E., Karahan, T. F., Dicle, A. N., & Menteş, Ö. (2007). Ebeveyne Bağlanma Düzeyine ve Anne-Babanın Boşanma/Birliktelik Durumuna Göre Çocuklarda Evlilik Çatışmasını Algılama Biçimleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 12-23.Satir, V. (2001). İnsan Yaratmak. Selim Yeniçeri (Çev. Edt.). İstanbul: Beyaz Yayınları.Sommers-Flanagan, R., Elander, C., Sommers-Flanagan, J., & Poyrazlı, Ş. (2009). Bizi Boşamayın Bo- şanma Sürecini Yaşayan Çocukların Anne-Babalara Önerileri. Şenel Poyrazlı, Erdinç Duru & Mustafa Buluş (Çev. Edt.). Ankara: Anı Yayıncılık.Sürücü, Ö. (2009). Onlar Boşanıyor Peki Ya Ben. Çoluk Çocuk Dergisi, 90(5), 28-30.Şahin, R. (2009). Çocuklar, Travmatik Olaylar ve Kayıplar. Çoluk Çocuk Dergisi, 87, 21-23.Şahin, Z. D.,Altun, T. (2013). Parçalanmış Aileye Sahip Çocukların Hayat Bilgisi Dersi Benim Eşsiz Yuvam Temasının İşlenişine Katılım Düzeylerinin Belirlenmesi. Elementary Education Online, 13(4), 1251-1277. DOI: 10.17051/io.2014.51178Şenol, S. (2004). Evlat Edinme. Çoluk Çocuk Dergisi, 37(7), 12-15.Şentürk, Ü. (2008). Aile Kurumuna Yönelik Güncel Riskler. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 4(14), 7-32.Şentürk, Ü. (2012). Parçalanmış Aile Çocuklarının Eğitimdeki Başarı/Başarısızlık Durumu (Malatya Örneği 2006). Sosyal Politika Dergisi, 7(29), 105-126.Tarhan, N. (2013). Sen, Ben ve Çocuklarımız. İstanbul: TimaşTürkarslan, N. (2007). Boşanmanın Çocuklar Üzerine Olumsuz Etkileri ve Bunlarla Baş Etme Yolları. Aile ve Toplum Eğitim Kültür ve Araştırma Dergisi, 11(3), 99-108.Ulusoy, D., Demir, N.Ö.,Baran, A.G. (2005). Parçalanmış Aile ve Gençlerde Sapmış Davranışlar: Lise Son Sınıf Gençliği Örneği.Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 22(2), 61-66.Uşaklı, H. (2013). Eşinden Ayrılmış Annelerin Görüşü Açısından Çocuklarının Sorunları. Karabük Üni- versitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 195-208.Yavuzer, H. (2001). Çocuk Eğitimi El Kitabı. İstanbul: Remzi Kitabevi. Yavuzer, H. (Ed.) (2015). Evlilik Okulu. İstanbul: Remzi Kitabevi.Yaycıoğlu, N. (2007). Başarı Çocuklarımız ve Biz. İstanbul: Resital Yayınları.Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Genişletilmiş 10. Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.Yılmaz, H. (2003). Sevgili Anne ve Babacığım Lütfen Bu Kitabı Okur Musunuz. Konya: Çizgi Kitabevi