Öğretmen Adaylarının Biçimlendirici Değerlendirmeye İlişkin Algıları: Metaforik Bir İnceleme

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 2, 595 - 615, 31.08.2020

Serkan Buldur , Gülendam Hasbek

https://doi.org/10.17679/inuefd.568082

Cited By: 1

Öz

Bu araştırmanın amacı; öğretmen adaylarının
biçimlendirici değerlendirme kavramına ilişkin algıların metaforlar
aracılığıyla belirlenmesidir. Nitel araştırma desenlerinden olgu bilim deseni
kapsamında yürütülen araştırmanın çalışma grubunu, bir devlet üniversitesinde
öğrenim gören 433 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada verilerin
toplanması aşamasında katılımcılardan “Biçimlendirici değerlendirme …………..’
a/e benzer; çünkü …………………” cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Verilerin
analizinde içerik analizi tekniği esas alınmıştır. Araştırma sonucunda
‘’biçimlendirici değerlendirme’’ye ilişkin olarak 127 öğretmen tarafından
geliştirilen 43 farklı metafor tespit edilmiştir. Geliştirilen metaforlar;
“Öğrenme düzeyini artırma’’, ‘’Öğrenme eksikliklerini belirleme’’, “Öğrenme
sürecini yeniden planlama’’ ve “Süreç boyunca değerlendirme’’ şeklinde dört
kategoride incelenmiştir. Kategorilere ilişkin frekanslar incelendiğinde en çok
metaforun “Öğrenme düzeyini artırma’’ kategorisinde geliştirildiği bunu da
sırasıyla; “Süreç boyunca değerlendirme’’, Öğrenme sürecini yeniden planlama’’
ve “Öğrenme eksikliklerini belirleme” kategorilerinin izlediği belirlenmiştir.
Öğretmen adaylarının geliştirdikleri metaforların genel olarak biçimlendirici
değerlendirmenin karakteristikleri ile uyumlu olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

biçimlendirici değerlendirme, metafor, öğretmen adayı, algı

Kaynakça

• Abadiano, H. R. & Turner, J. (2003). Thinking it through: Re-examining our beliefs about assessment for diverse students. NERA Journal, 39(1), 58-63.
• Akan, D., Yalçın, S., & Yıldırım, İ. (2014). “Okul Müdürü” kavramına ilişkin öğretmenlerin metaforik algıları. İlköğretim Online, 13(1), 169-179.
• Ames, C. (1992). Classrooms: Goals structures and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84(3), 261−271.
• Arnett, R. C. (1999). Metaphorical guidance: Administration as building and renovation. Journal of Educational Administration, 37(1), 80-89.
• Aydin, F., & Ünaldi, Ü. E. (2010). The analysis of geography teacher candidates' perceptions towards" geography" concept with the help of metaphors. International Online Journal of Educational Sciences, 2(2), 600-622.
• Aydin, İ. S., & Pehlivan, A. (2010). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmen ve öğrenci kavramlarına ilişkin kullandıkları metaforlar. Turkish Studies, 5(3), 818-842.
• Balci, F. A. (2011). Metaphorical ımages of school: School perceptions of primary education supervisors. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), (44), 51-70.
• Bircan, T. S. (2018). Metaphors of history teachers candidates in turkey on teaching profession. International Journal of Educational Methodology, 4(2), 83-93.
• Black, P. & William, D. (1998). Assessment and classroom learning. Assessment in Education: Principles, Policy, and Practice, 5(1), 7-74.
• Bol, L. (2004). Teachers' assessment practices in a high-stakes testing environment. Teacher Education and Practice, 17(2), 162-181.
• Boud, D. (2000). Sustainable assessment: Rethinking assessment for the learning society. Studies in Continuing Education, 22(2), 151-167.
• Bredeson, P. V. (1988). Perspectives on schools: Metaphors and management in education. Journal of Educational Administration, 26(3), 293-310.
• Brookhart, S. M. & DeVoge, J. G. (1999). Testing a theory about the role of classroom assessment in student motivation and achievement. Applied Measurement in Education, 12(4), 409 – 425.
• Brookhart, S. M. (1997). A theoretical framework for the role of classroom assessment in motivating student effort and achievement. Applied Measurement in Education, 10(2), 161 – 180.
• Buldur, S. (2014). Performansa dayalı tekniklerle yürütülen biçimlendirici değerlendirme sürecinin öğretmen ve öğrenci üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Cauley, K. & McMillan, J. (2010). Formative assessment techniques to support student motivation and achievement. The Clearing House, 83(1), 1-6.
• Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(21), 269-283.
• Çepni, S. (2008). Performansların değerlendirilmesi. E. Karip (Editör). Ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Cerit, Y. (2006). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin okul kavramıyla ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(3), 669-699.
• Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin Görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 693-712.
• Cheng, H. M. (2006). Junior secondary science teachers' understanding and practice of alternative assessment in Hong Kong: Implications for teacher professional development. Canadian Journal of Science, Mathematics and Technology Education, 6 (3), 227-243.
• Clark, I. (2012). Formative assessment: Assessment is for self-regulated learning. Educational Psychology Review, 24(2), 205-249.
• Cizek, G. J. (1997). Learning, achievement, and assessment: Constructs at a crossroads. In G. D. Phye (Ed.), Handbook of classroom assessment: Learning, adjustment, and achievement. San Diego, CA: Academic Press.
• Cresswell, J. W. (1998). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five traditions .London: Sage Publications
• Çobanoğlu, N., & Gökalp, S. (2015). Öğretmen adaylarının okul müdürüne ilişkin meteforik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(31), 279-295.
• Dick, W., Carey, L. & Carey, J. O. (2001). The systematic design of instruction (5th ed.). New York: Longman.
• Doğan, D. (2014). Öğretmen adaylarının perspektifinden okul kavramının metaforlarla analizi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(3), 361-382.
• Dönmez, Ö. (2008). Türk eğitim sisteminde kullanılan yönetici metaforları (Kayseri ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Döş, İ. (2010). Aday öğretmenlerin müfettişlik kavramına ilişkin metafor algıları. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 9(3), 607-629.
• Ekiz, D., & Koçyiğit, Z. (2013). Sınıf öğretmenlerinin “öğretmen” kavramına ilişkin metaforlarının tespit edilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 439-458.
• Eren, A., & Tekinarslan, E. (2013). Öğretmen, öğretme, öğrenme, öğretim materyali ve değerlendirmeye ilişkin metaforlar: Yapısal bir analiz. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 12(3), 443-467.
• Fourie, I. & Van Niekerk, D. (2001). Follow-Up on the Portfolio Assessment a module in research information skills; An analysis of its value. Education for Information, 19, 107-126.
• Frey, A.C. (2009). Teachers’ understanding and use of formative assessment strategies: A multiple embedded case study in k-12 urban ring schools of a mid-size city in Rhode Island. Unpublished Doctoral Dissertation (UMI No. 3365829).
• Gedikli, H. (2018). Fen eğitiminde biçimlendirici değerlendirme uygulamalarının öğrencilerin üst bilişsel bilgi ve becerilerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Genç, E. (2005). Development and validation of an instrument to evaluate science teachers’ assessment beliefs and practice. Unpublished Doctoral Dissertation, College of Education, The Florida State University.
• Gilligan, M.E. (2007). Traditional versus alternative assessments: Which type do high school teachers perceive as most effective in the assessment of higher-order thinking skills. Unpublished Doctoral Dissertation, (UMI No. 3324163).
• Gök, B., & Erdoğan, T. (2010). Investigation of pre-service teachers'perceptıons about concept of technology through metaphor analysis. Turkish Online Journal of Educational Technology, 9(2), 145-160.
• Gök, B., Erdogan, O., Altinkaynak, S. O., & Erdogan, T. (2012). Investigation of pre-service teachers’ perceptions about concept of measurement and assessment through metaphor analysis. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 1997-2003.
• Goodrum, D., Hackling, M. & Rennie, L. (2001). The status and quality of teaching and learning of science in Australian schools: A research report. Canberra: Department of Education Training and Youth Affairs.
• Gulikers, J. M., Bastiaens, T. J., Kirschner, P. A., & Kester, L. (2006). Relations between student perceptions of assessment authenticity, study approaches and learning outcome. Studies in Educational Evaluation, 32(4), 381-400.
• Gürkan, G., Özgün, B. B., & Kahraman, S. (2017). Öğretmen adaylarının bilgi kavramına ilişkin metaforik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(8), 1-18.
• Hargreaves, E. (2005). Assessment for learning? Thinking outside the (black) box. Cambridge Journal of Education, 35(2), 213-224.Inbar, D. E. (1996). The free educational prison: Metaphors and images. Educational Research, 38(1), 77-92.
• Kalyoncu, R. (2012). Görsel sanatlar öğretmeni adaylarının “öğretmenlik” kavramına ilişkin metaforları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 471-484.
• Karaçam, S., & Aydın, F. (2014). Ortaokul öğrencilerinin teknoloji kavramına ilişkin algılarının metafor analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13(2), 545-572.
• Keeley, P. (2008). Science formative assessment: 75 practical strategies for linking assessment, instruction, and learning. California: Corwin Press.
• Kıral, E. (2015). Öğretmen adaylarının algılarına göre öğretmen metaforları. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(1), 57-65.
• Koçak, C. (2013). Metaphorical perceptions of teacher candidates towards the school concept: Lotus flower model. Mevlana International Journal of Education (MIJE), 3(4), 43-56.
• Korkmaz, M., & Çevik, M. S. (2018). Ortaokul öğretmenlerinin müdür kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 11(4), 973-1002.
• Küçüktepe, S. E., & Gürültü, E. (2014). Öğretmenlerin" yapılandırmacı öğretmen" kavramına ilişkin algılarına yönelik metafor çalışması örneği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 282-305.
• Kurt, A. A., & Özer, Ö. (2013). Metaphorıcal perceptıons of technology: case of anadolu unıversıty teacher traınıng certıfıcate program. Journal of Theory & Practice in Education (JTPE), 9(2), 94-112.
• Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). The metaphorical structure of the human conceptual system. Cognitive Science, 4(2), 195-208.
• Linn, G. B., Sherman, R., & Gill, P. B. (2007). Making meaning of educational leadership: The principalship in metaphor. NASSP Bulletin, 91(2), 161-171.
• Linn, R. (1990). Essentials of student assessment: from accountability to instructional aid. Teachers College Record, 91(3), 422–436.
• Mahlios, M., & Maxson, M. (1998). Metaphors as structures for elementary and secondary preservice teachers’ thinking. International Journal of Educational Research, 29(3), 227-240.
• Maslovaty, N. & Kuzi, E. (2002). Promoting motivational goals through alternative or traditional assessment. Studies in Educational Evaluation, 28(3), 199 – 222.
• McMillan, J. H. (1997). Classroom assessment: Principles and practice for effective instruction. Boston: Allyn and Bacon.
• Miller, M., Linn, R. & Gronlund, N. (2009).Measurement and assessment in teaching. Upper Saddle River, NJ: Pearson.
• Nalçacı, A., & Bektaş, F. (2012). Öğretmen adaylarının okul kavramına ilişkin algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 239-258.
• Nicol, D. J., & Macfarlane‐Dick, D. (2006). Formative assessment and self‐regulated learning: A model and seven principles of good feedback practice. Studies in Higher Education, 31(2), 199-218.
• Nikitina, L., & Furuoka, F. (2008). " A language teacher is like...": examining malaysian students' perceptions of language teachers through metaphor analysis. Online Submission, 5(2), 192-205.
• Ogurlu, Ü., Öpengin, E., & Hızlı, E. (2015). Üstün yetenekli öğrencilerin okul ve öğretmene ilişkin metaforik algıları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (46), 67-83.
• Oxford, R. L., Tomlinson, S., Barcelos, A., Harrington, C., Lavine, R. Z., Saleh, A., & Longhini, A. (1998). Clashing metaphors about classroom teachers: Toward a systematic typology for the language teaching field. System, 26(1), 3-50.
• Özdemir, S. M. (2012). Eğitim programı kavramına ilişkin öğretmen adaylarının metaforik algıları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 5(3), 369-393.
• Patton, M.Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods. California: Sage Publications.
• Popham, W. J. (2008). Transformative assessment. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
• Saban, A. (2008). İlköğretim I. kademe öğretmen ve öğrencilerinin bilgi kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. İlköğretim Online, 7(2), 421-455.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 14(3), 459-496.
• Saban, A., & Keleşoğlu, A. (2011). Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 423-446.
• Saban, A., Koçbeker, B. N., & Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (Educational Sciences: Theory & Practice) ,6(2), 461-522.
• Şahin, A., & Sabancı, A. (2018). Pedagojik formasyon öğrencilerinin maarif müfettişlerine ilişkin algıları: metafor çalışması. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 9(1), 83-101.
• Stiggins, R. J. (2002). Assessment crisis: the absence of assessment for learning. Phi Delta Kappan 83(10), 758-765.
• Struyven, K, Dochy, F. & Janssens, S. (2005). Students‟ perceptions about evaluation and assessment in higher education: A review. Assessment and Evaluation in Higher Education, 30(4), 325-341.
• Tatar, N., & Murat, S. (2011). Öğretmen adaylarının değerlendirmeye yönelik algıları. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 2(4), 70-88.
• Toker-Gökçe, A., & Bülbül, T. (2014). Okul bir insan bedenidir: Meslek lisesi öğrencilerinin okul algılarına yönelik bir metafor çalışması. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), 63-88.
• Töremen, F., & Döş, İ. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin müfettişlik kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(4), 1973-2012.
• Uğur, B., Rabia, A., & Baysal, S. (2017). Ortaokul öğrencilerinin ingilizce öğretmeni kavramına ilişkin metaforik algıları. Journal of International Social Research, 10(52), 730-736.
• Yalçın, M., & Erginer, A. (2012). İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar. Journal of Teacher Education and Educators, 1(2), 229-256.
• Yıldırım, A ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.