The place of science process skills in science curriculum in Turkey

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 327 - 347, 31.12.2021

Hasan Hüseyin Kul , Esra Kızılay , Fulya Oner

https://doi.org/10.47615/issej.971218

Cited By: 2

Öz

This study, it is aimed to examine the scientific process skills in primary education science teaching programs from the Republic to the present. Within the scope of the research, primary and secondary school science teaching programs prepared since 1926 were examined and a compilation was made about how scientific process skills are included in the program. Under this context, the science teaching programs in Turkey; 1926 primary school programs, 1936 primary school program, 1948 primary school program, 1968 primary school program, 1974 and 1977 primary school science programs, 1992 primary education institutions science lesson curriculum, 2000 primary schools science lesson curriculum, 2005 science, and technology lesson curriculum, The 2013 science curriculum, and the 2018 science course curriculum were examined. When the programs were examined, it was determined that although the expressions about scientific process skills were indirectly included in the programs up to the 2005 curriculum, it was determined that the concept of scientific process skills did not pass. It was determined that in the 2005 curriculum, scientific process skills were included as a separate learning area and the acquisitions related to these skills were included. In the 2013 and 2018 science curricula, scientific process skills were also briefly mentioned.

Anahtar Kelimeler

Science Process Skills, science education, science program

Türkiye’deki fen öğretim programlarında bilimsel süreç becerilerinin yeri

Öz

Bu araştırmada cumhuriyetten günümüze ilköğretim fen öğretim programlarında bilimsel süreç becerilerini incelemek amaçlanmıştır. Yapılan çalışmanın alan yazındaki ihtiyaca hizmet edeceği düşünülmektedir. Araştırma kapsamında 1926 yılından bu yana hazırlanan ilkokul ve ortaokul fen öğretim programları incelenmiş ve bilimsel süreç becerilerinin program içerisinde ne şekilde yer aldığı ile ilgili bir derleme yapılmıştır. Bu bağlamda Türkiye’de ilkokul ve ortaokul fen öğretim programları kapsamında; 1926 ilk mektep programları, 1936 ilkokul programı, 1948 ilkokul programı, 1968 ilkokul programı, 1974 ve 1977 ilkokul fen programları, 1992 ilköğretim kurumları fen bilgisi dersi öğretim programı, 2000 ilköğretim okulları fen bilgisi dersi öğretim programı, 2005 fen ve teknoloji dersi öğretim programı, 2013 fen bilimleri dersi öğretim programı, 2018 fen bilimleri dersi öğretim programı incelenmiştir. Programlar incelendiğinde 2005 fen ve teknoloji dersi öğretim programına kadar olan programlar içerinde bilimsel süreç becerileri ile ilgili ifadeler dolaylı olarak yer alsa da bilimsel süreç becerileri kavramının geçmediği tespit edilmiştir. 2005 fen ve teknoloji dersi öğretim programında bilimsel süreç becerilerinin ayrı bir öğrenme alanı olarak yer aldığı ve bu becerilerle ilgili kazanımlara yer verildiği belirlenmiştir. 2013 ve 2018 fen bilimleri dersi öğretim programlarında da bilimsel süreç becerilerine kısaca değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Bilimsel süreç becerileri, Fen Bilimleri dersi, Fen Öğretim Programları

Kaynakça

• Altınok, M. A. ve Tunç, T. (2013). Bilimsel süreç becerileri bağlamında geçmiş Türk fen programlarının karşılaştırmalı incelenmesi. Journal of Turkish Science Education, 10(4), 22-55. https://www.tused.org/index.php/tused/article/view/390 adresinden 08.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Arslan, M. (1999). Cumhuriyet dönemi ilköğretim programları ve belli başlı özellikleri. Milli Eğitim Dergisi, 144. https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/146/aslan.htm adresinden 18.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Ayas, N. (1948). Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitimi: Kuruluşlar ve Tarihçeler. Millî Eğitim Basımevi. http://oygm.meb.gov.tr/kitap/kitap/3/index.html adresinden 18.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Bakaç, E. (2019). 2005 Fen ve teknoloji dersi öğretim programı, 2013 ve 2018 fen bilimleri dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Journal of Human Sciences, 16(3), 857-870. https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/5386 adresinden 18.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Dindar, H., ve Taneri, A. (2011). MEB’in 1968, 1992, 2000 ve 2004 yıllarında geliştirdiği fen programlarının amaç, kavram ve etkinlik yönünden karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 363-378. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/49052/625748 adresinden 08.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Gözütok, D. (2003). Türkiye’de program geliştirme çalışmaları. Milli Eğitim Dergisi, 160, 44–64. https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/160/gozutok.htm adresinden 18.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Gücüm, B. ve Kaptan, F. (1992). Dünden bugüne ilköğretim fen bilgisi programları ve öğretim. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(8). https://dergipark.org.tr/tr/pub/hunefd/issue/7830/103015 adresinden 18.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Kılıç, G. B., Haymana, F. ve Bozyılmaz, B. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı’nın bilim okuryazarlığı ve bilimsel süreç becerileri açısından analizi. Eğitim ve Bilim, 33(150). http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/630 adresinden 18.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Maarif Vekilliği (1939). John Dewey-Türkiye Maarifi Hakkında Rapor. İstanbul: Devlet Basımevi.
• MEB (t.y.). Cumhuriyetin İlk Dönemi Eğitim Kurumları (1921-1926) Telif ve Tercüme Heyeti. https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_09/29164441_heyeti_ilmiye.pdf adresinden 18.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
• MEB (1962). Yedinci Millî Eğitim Şûrası. https://ttkb.meb.gov.tr/www/gecmisten-gunumuze-mill-egitim-sralari/icerik/328 adresinden 18.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
• MEB (1974). IX. Millî Eğitim Şûrası. https://ttkb.meb.gov.tr/www/gecmisten-gunumuze-mill-egitim-sralari/icerik/328 adresinden 18.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
• MEB (1992). İlköğretim Kurumları Fen Bilgisi Dersi Öğretim Programı. Millî Eğitim Basımevi: İstanbul.
• MEB (2000). Tebliğler Dergisi, 63(2518).
• MEB (2004). Tebliğler Dergisi, 67(2563).
• MEB (2005). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (4 ve 5. sınıflar) öğretim programı. Ankara.
• MEB (2013). Fen bilimleri dersi öğretim programı. Ankara.
• MEB (2014). 19. Millî Eğitim Şûrası Kararları. https://ttkb.meb.gov.tr/www/gecmisten-gunumuze-mill-egitim-sralari/icerik/328 adresinden 18.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
• MEB (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı. Ankara.
• MEB (2019). PISA 2018 Türkiye Ön Raporu. Eğitim Analiz ve Değerlendirme Raporları Serisi, No:10. Ankara.
• Özcan, H. ve Koştur, H., İ. (2019). Fen bilimleri dersi öğretim programı kazanımlarının özel amaçlar ve alana özgü beceriler bakımından incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 9(1), 138-151. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tred/issue/42642/469584 adresinden 08.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Padilla, M. J. (2018). The science process skills. https://narst.org/research-matters/science-process-skills adresinden 18.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Saban, Y., Aydoğdu, B. ve Elmas, R. (2014). 2005 ve 2013 fen bilgisi öğretim programlarının 4. ve 5. sınıf düzeylerinin bilimsel süreç becerileri açısından karşılaştırılması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(32), 62-85. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/181496 adresinden 18.02.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Salı, G. ve Arslan, M. (2000). Cumhuriyet dönemi ilkokul programlarında toplu öğretim uygulaması. Eğitim ve Bilim, 25(117). http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5292 adresinden 08.04.2021 tarihinde erişilmiştir.
• Zan, N., Efe, A. ve Zan, B. U. (2016). 1927 ilk mekteplerin müfredatı “eşya” dersi programı. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(1). http://www.jret.org/FileUpload/ks281142/File/22a...nuray_zan.pdf adresinden 18.02.2021 tarihinde erişilmiştir.