Karadeniz’de Farklı Hammaddelerden Elde Edilen Balık Unlarının Besin Kompozisyonu

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 3, 545 - 550, 30.12.2019

Barış Bayraklı Hünkar Avni Duyar

https://doi.org/10.35229/jaes.636806

Cited By: 6

Öz

Bu çalışmada, 2017-2018 av sezonunda Sinop ilinde faaliyet gösteren
balık unu-yağı fabrikasının Karadeniz’de avlanan hamsi (Engraulis encrasicolus) ve çaça (Sprattus sprattus) 
balıklarının işlenmesi ile ürettiği balık ununun besin kompozisyonu
araştırılmıştır. Üretilen hamsi ununun çaça balığından elde edilen undan
yaklaşık olarak %6 daha yüksek ham proteine sahip olduğu (HBU: %72.56±0.386,
ÇBU: %66.68±0.204) tespit edilmiştir. Ham protein bakımından HBU ile ÇBU
grupları arasında ki fark istatistiki olarak önemli bulunmuştur (p<0.05).
HBU grubunda ham yağ (%8.12±0.360), nem (%7.78±0.810) ve ham kül (%10.75±0.625)
değerleri ile ÇBU grubundaki değerler (sırasıyla %: 10.73±0.216, 6.41±0.178, 15.23±0.217)
arasında da istatistiki olarak farklar önemli bulunmuştur (p<0.05).
Karbonhidrat değeri HBU ve ÇBU’da sırasıyla % 0.80±0.085, 0.96±0.176, enerji
değeri ise sırasıyla 366.47±2.237, 367.11±1.824 kcal / g olarak belirlenmiştir.
Karbonhidrat ve enerji değerleri bakımından gruplar arasında farkın önemsiz
olduğu tespit edilmiştir (p>0.05). Hayvan yem rasyonları için ÇBU ve HBU önemli
ham protein kaynaklarıdır. Hamsiye göre çaça balığının av sezonu uzun sürdüğü
için tür fabrikaların çalışma iş gününü artırması bakımından önemli bir
hammadde kaynağı oluşturabilir. Hamsi ve çaça balığının stok yapısı ve
populasyon dinamikleri ile ilgili araştırmaların devamlılığı ve sonuçlarının
balıkçılık yönetimi tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu
değerlendirme, Türkiye için önemli bir su ürünleri işleme sektörü olan balık
unu-yağ fabrikalarının sürdürülebilir hammadde kaynaklarının korunması
bakımından oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Balık unu, Karadeniz, Hamsi, Çaça, Besin kompozisyonu

Kaynakça

• Bayraklı, B. ve Duyar H.A., (2016). The Effect of Raw Freshness on Fish Meal Quality. Engineering Information Institutie Fisheries and Aquaculture Conference ID: FAC2015Dec_60026,
• Einarsson, M. I., Jokumsen, A., Bæk, A. M., Jacobsen, C., Pedersen, S. A., Samuelsen, T. A., & Flesland, O. (2019). Nordic Centre of Excellence Network in Fishmeal and Fish oil.
• Storebakken, T., Shearer, K.D., Baeverfjord, G., Nielsen, B.G., Asgard, T., Scott, T. and De Laporte, A. (2000). Digestibility of macronutrients, energy and amino acids, absorption of elements and absence of intestinal enteritis in Atlantic salmon, Salmo salar, fed diets withwheat gluten. Aquaculture184,115-132.
• Ponce, L.E. and A.G. Gernat (2002). The effect of using different levels of Tilapia by-product meal in broiler diets. Poult. Sci., 81: 1045-1049.
• Kousoulaki,K., Albrektsen, S., Langmyhr, E., Olsen, O.J., Campbell, P. and Aksnes, A. (2009). The water soluble fraction in fish meal (stickwater) stimulates growth in Atlantic salmon (Salmo salar L.) given high plant protein diets. Aquaculture 289. 74–83
• Cozzolino, D, Chree, A., Murray, I. and Scaife, R. (2002). The assessment of the chemical composition of fishmeal by near infrared reflectance spectroscopy. Aquaculture Nutrition. 8;149-155
• Simopoulos, A.P. (2008). The importance of the omega-6/omega-3 fatty acid ratio in cardiovascular disease and other chronic diseases. Exp Biol Med (Maywood) 233: 674–688.
• Zarkadas, C.G. (1986). The amıno acid and mineral composition of white fısh meal containing enzymedigested or untreated stickwater solids. Animal Feed Science and Technology, 14. 291—305