Ortaokul Öğrencilerine Yönelik Biyoçeşitlilik Okuryazarlık Değerlendirme Aracı Uyarlama Çalışması

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 20, 672 - 692, 21.12.2022

Hülya Aslan Efe , Rıfat Efe

https://doi.org/10.18009/jcer.1135421

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı “Biyoçeşitlilik Okuryazarlık Değerlendirme Aracı”nın uyarlama çalışmasının gerçekleştirilmesidir. Çalışmaya 2021-2022 akademik yılında 10 ortaokulun, 6. ve 7. sınıflarında öğrenim gören toplam 714 öğrenci katılmıştır. Değerlendirme aracı, likert tipi ve çoktan seçmeli iki bölümden oluşmaktadır. Ölçeğin likert tipi olan bölümündeki maddeler için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Test maddeleri için madde güçlüğü ve ayırt ediciliği hesaplanmıştır. Analiz sonucunda, 27 ölçek ve 30 test maddesinden oluşan biyoçeşitlilik okuryazarlığı değerlendirme aracı elde edilmiştir. Elde edilen sonuçlar, uyarlanan ölçeğin ortaokul öğrencilerinin biyoçeşitllilik okuryazarlık düzeylerini belirleme amacı ile kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Biyoçeşitlilik okuryazarlığı, ortaokul öğrencileri, test ve ölçek uyarlama

A Biodiversity Literacy Assessment Instrument Adaptation Study for Middle School Students

Öz

The aim of this research was to carry out the adaptation study of the "Biodiversity Literacy Assessment instrument" in Turkish. A total of 714 middle school students, studying in the 6th and 7th grades of 10 secondary schools during 2021- 2022 academic year, participated in the study. The instrument developed by Braus et al. (1996) consists of two parts including a likert type scale and a test comprises of multiple choice items. Explanatory and confirmatory factor analysis was performed for the items in the Likert type section of the scale. For the adaptation of the multiple choice section, item difficulty and item discrimination analysis were carried our. The analysis revealed an adapted biodiversity literacy assessment instrument that contains a 27 items likert type scale and a test including 30 multiple choise items. The results obtained show that the adapted scale is a valid and reliable measurement tool that can be used to determine the biodiversity literacy levels of secondary school students.

Anahtar Kelimeler

Biodiversity literacy, middle school students, test and scale adaptation

Kaynakça

• Atılgan, H., Kan, A. & Aydın, B. (2017). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. (10. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Barker, S., & P. Elliot. (2000). Planning a skills-based resource for biodiversity education. Journal of Biological Education, 34(3), 123-127.
• Balmford, A., Bruner, A., Cooper, P., Costanza, R., Farber, S., Green, R.E., Jenkins, M., Jefferiss, P., Jessamy, V., Madden, J., Munro, K., Myers, N., Naeem, S., Paavola, J., Rayment, M., Rosendo, S., Roughgarden, J., Trumper, K., …Turner, R.K., (2002). Economic reasons for conserving wild natüre, Science, 297, 950-953.
• Borsa JC, Damasio BF & Bandeira DR (2012). Cross-cultural adaptation and validation of psychological instruments: Some considerations. Paideia 22, 423-432.
• Braus, J., Champeau, R., VanDam Fleming, A.M. & Peri, P. (1996). Report to the national environmental education and training foundation on the development of biodiversity literacy assessment instrument, submitted by World Wildlife Fund in cooperation with the University of Wisconsin- Stevens Point.
• Brummitt, N. A., Bachman, S. P., Griffiths-Lee, J., Lutz, M., Moat, J. F., Farjon, A., Donaldson, J.S.,… Eimear M. Nic Lughadha, E.M.N. (2015). Green plants in the red: A baseline global assessment for the IUCN Sampled Red List Index for plants. PLOS ONE 10:e0135152.
• Çevre Bakanlığı (2001). Ulusal biyolojik çeşitlilik stratejisi ve eylem planı. Ankara: Çevre Bakanlığı.
• Demirayak, F. (2002). Biyolojik çeşitlilik-doğa koruma ve sürdürülebilir kalkınma. TÜBİTAK VİZYON 2023. Biyolojik Çeşitliliğin Korunması ve Sürdürülebilir Kalkınma Paneli, 1-30.
• Derman, M., Çakmak, M., Yaşar, M.D., Kızılaslan, A. & Gürbüz, H. (2013). Evaluation of studies conducted on biodiversity and biodiversity in training curriculum, Journal of Research in Education and Teaching, 2 (3), 57-66.
• Dunning, J. B., (1997). The missing awareness, Part 2: Teaching students what a billion people looks like. Conservation Biology, 11 (1), 6-10.
• Aslan Efe, H., Tusun, S., Alakuş, A.O., & Efe, R. (2022). An investigation of middle school students’ views on the contributions of dioramas to biodiversity education. International e-Journal of Educational Studies, 6 (12), 136- 147. https://doi.org/10.31458/iejes.1131985
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., & Tatham, R. L. (2013). Multivariate data analysis. Pearson Education Limited.
• Hu, L. T. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
• Humphreys, A. M., Govaerts, R., Ficinski, S. Z., Nic Lughadha, E., & Vorontsova, M. S. (2019). Global dataset shows geography and life form predict modern plant extinction and rediscovery. Nature Ecology & Evolution 3, 1043-1047.
• IUCN. (2001). IUCN Red list categories and criteria: Version 3.1. IUCN Species Survival Commission. IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK.
• IUCN/SSC (2013). Guidelines for reintroductions and other conservation translocations. Version 1.0. Gland, Switzerland: IUCN Species Survival Commission, viiii + 57 pp.
• Kassas, M. (2002). Environmental education: Biodiversity. The Environmentalist, 22, 345–351.
• Leech, N. L., Barrett, K. C., & Morgan, G. A. (2005). SPSS for intermediate statistics: Use and interpretation. Mahwah, N.J: Lawrence Erlbaum.
• Mayer, J. (1996). Education and communication for biodiversity: Key concepts, strategies and case studies: Using the Delphi-technique to identify and prioritize concepts for biodiversity education. (D. Elcome, Ed). IUCN.
• Menzel, S. & Bögeholz, S. (2006). Vorstellungen und argumentationsstrukturen von schüler(inne)n der elften jahrgangstufe zur biodiversität, deren gefährdung und erhaltung. Zeitschrift für Didaktik der Naturwissenschaften,12, 199-217.
• Menzel, S.& Bögeholz, S. (2010). Values, beliefs and norms that foster chilean and german pupils' commitment to protect biodiversity. International Journal of Environmental & Science Education, 5, 31-49.
• Öztürk, B. & Öztürk, A. A. (2002). Marine mammals in Turkey. Fisheries science, 68(sup1), 282-285.
• Tabachnick, B.G. & Fidell,L.S. (2013) Using multivariate statistics (sixth ed.) Pearson, Boston.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2015). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı, (Çev. Baloğlu, M.), Nobel, (Özgün Çalışma 2012).
• Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel.
• Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Stratejisi ve Eylem Planı, UBSEP (2007). http://www.nuhungemisi.gov.tr/Content/Documents/ubsep-turkce.pdf adresinden 02.02.2022 tarihinde elde edilmiştir.
• UNESCO (1978). Intergovernmental conference on environmental education, Tbilisi (USSR), 14–26 October 1977: Final Report. October (p. 96), Paris. http://www.gdrc.org/uem/ee/EE-Tbilisi_1977.pdf erişim tarihi 20.07. 2021.
• WWF (2020).Yaşayan gezegen raporu: Biyolojik çeşitlilikteki düşüş eğitimini tersine çevirmek. Almond, R.E.A., Grooten M. ve Petersen, T. (Eds). WWF, Gland, İsviçre.