Problems Faced in Human Resources Applications from Human Resources Managers’ Perspective

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 35 - 52, 30.06.2022

Ceren Evcimen Ayşehan Çakıcı Berna Aysen

https://doi.org/10.47138/jeaa.1053717

Öz

This study aims to put forth the troubles and bottlenecks faced in Human Resources (HR) processes and functions of large-scale companies from HR aspect. Research reflects the perspectives of HR managers’ working for 47 large-scale companies operating in various sectors of different industries. The data are collected from HR managers of companies with more than 250 employees through structured interviews between September and December 2019. It could be said that the department of HR was present in almost all of the large-scale companies. However, HR gives an image of a low autonomy department in terms of its own functions. The bottlenecks determined are reaching qualified employee in personnel procurement, being reluctant to participate in-service trainings, objectivity problem in performance evaluation, overtime pay problems in pay management, not following rules and not using protective equipment in employee health and safety issues. Full and conscious support of top management is advised in order to run the HR functions successfully.

Anahtar Kelimeler

Large-scale Companies, Human Resources (HR), Human Resources Management (HRM), Human Resources Management Functions, Troubles

İnsan Kaynakları Yöneticilerinin Perspektifinden İnsan Kaynakları Uygulamalarında Karşılaşılan Sorunlar

Öz

Araştırmanın amacı, büyük ölçekli işletmelerin insan kaynakları (İK) uygulamalarında karşılaşılan eksiklikleri veya darboğazları yine insan kaynakları bakış açısıyla ortaya koymaktır. Araştırma, farklı sektörlerin, farklı iş kollarında faaliyet gösteren 47 işletmenin İK yöneticilerinin görüşlerini yansıtmaktadır. Araştırmanın verileri, 250’den fazla eleman çalıştıran işletmelerin insan kaynakları yöneticilerinden, yapılandırılmış görüşme yöntemiyle elde edilmiştir. Görüşmeler Eylül-Aralık 2019 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Uygulamadaki darboğazlar açısından bakıldığında; personel sağlamada nitelikli eleman bulma, hizmet içi eğitimde personelin eğitime katılmak istememesi, performans değerlendirmede nesnellik hatası, ücretlemede mesai ücretlerinin ödenmemesi, iş güvenliği ve işgören sağlığı konusunda kurallara uymama ve koruyucu ekipmanları kullanmama sorunlarıyla karşılaşıldığı saptanmıştır. Ayrıca, İK kendi işlevleriyle ilgili otonomisi düşük bir bölüm görüntüsü vermektedir. İKY işlevlerinin başarılı bir şekilde yürütülebilmesi için üst yönetimin mutlak ve bilinçli desteği önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Büyük Ölçekli İşletme, İnsan Kaynakları (İK), İnsan Kaynakları Yönetimi (İKY), İnsan Kaynakları Yönetimi İşlevleri, Sorunlar

Kaynakça

• Acar, A.C. (2008). İnsan kaynakları planlaması ve işgören seçimi. C. Uyargil, A. Özçelik, Z. Adal, G. Dündar, İ. D. Ataay, Ö. Sadullah, A. C. Acar, L. Tüzüner (Eds.), 3. Bs. İnsan kaynakları yönetimi içinde (ss. 99-180). İstanbul: Beta Yayınları.
• Akıncı, A. (2002). Küçük ve orta boy işletmelerin başarı ve başarısızlık nedenleri üzerine bir araştırma. Öneri Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hakemli Dergisi, 5 (17), 121-125.
• Bakanlar Kurulu Kararı (2005). Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelik. 15 Ekim 2021 tarihinde https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/3.5.20059617.pdf adresinden erişildi.
• Budak, G. (2013). Yetkinliğe dayalı insan kaynakları yönetimi. İzmir: Barış Yayınları.
• Çakıcı, A. (2014). Büyük ölçekli işletmelerde insan kaynakları uygulamaları. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (1), 56-82.
• Dicle, Ü. (1982). Yönetsel Başarımın Değerlendirilmesi ve Türkiye Uygulaması. Ankara: ODTÜ İdari İlimler Fakültesi Yayınları.
• Geylan, R. (2002). Personel yönetimi. Eskişehir: Birlik Ofset Yayıncılık.
• İzci, F. ve Yıldız, M. Ş. (2017). Türkiye’de kamu personel yönetiminden insan kaynakları yönetimine geçiş: Temel sorunlar ve çözüm önerileri. Al-Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (3), 397-412.
• Mert, İ. S. (2020). İnsan kaynakları yöneticilerinin performans değerlendirme sorun, çözüm ve etkinliğine ilişkin değerlendirmeleri. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6 (1), 79-96. Doi No: 10.29131/uiibd.741314
• Özgeldi, M. ve Günay, Ş.T. (2010). Bilişim sektöründe insan kaynakları uygulamalarının etkinliğinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi: Kongre Bildiriler Kitabı içinde (ss.194-197). Adana: Çukurova Üniversitesi İİBF İşletme Bölümü.
• Pelit, E. ve Şen, H. (2016). Turizm işletmelerinde hizmetiçi eğitim sorunları ve çözümünde insan kaynakları yönetimi biriminin rolü: Kavramsal bir değerlendirme. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi, 43.
• Pelit, E. ve Ak, S. (2018). İnsan kaynakları yönetimi işlevi olarak personel bulma, seçme ve personeli işe yerleştirme ile ilgili sorunlar: Turizm işletmeleri örneğinde teorik bir inceleme. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 10 (2), 39-74. Doi No: 10.17932/IAU.IAUD.m.13091352.2018.2/38.39-74
• Pelit, E. ve Çetin, A. (2019). Turizm işletmelerinde insan kaynakları yönetimi işlevi olarak performans değerlendirme ve sorunlar: Kavramsal bir değerlendirme. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 11 (2), 165-203. Doi No: 10.17932/IAU.IAUD.m.13091352.2019.2/42.165-203
• Resmî Gazete, (2003). İş Kanunu, Kanun No: 4857, Madde 77. 25 Ekim 2021 tarihinde https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2003/06/20030610.htm#1 adresinden erişildi.
• Robbins S.P. (1997) Managing today. New Jersey: Prentice Hall.
• Serinkan, C. ve Cabar, H. (2008). KOBİ’lerin yönetim ve organizasyon sorunları: Denizli’deki tekstil işletmelerinde bir araştırma. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1-27.
• Sümer C. (2000). Performans değerlendirmesine tarihsel bir bakış ve kültürel bir yaklaşım. Z. Aycan (Ed.). Türkiye’de yönetim, liderlik ve insan kaynakları uygulamaları içinde (ss.57-90). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları No: 21.
• Uğur, A. ve Köseoğlu, D. (2018). Belediyelerde insan kaynakları yönetimine geçiş ve karşılaşılan sorunlar üzerine bir değerlendirme. Bilgi, 20 (1), 147-178.
• Uyargil, C. ve Aydınlı Kulak, F. (2011). İlaç sektöründe firma ölçeği açısından insan kaynakları yönetimi uygulamalarına ilişkin karşılaştırmalı bir araştırma. 19. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, içinde (ss.225-227). Çanakkale: Çanakkale 18 Mart Üniversitesi.
• Uyargil, C., Tüzüner, V. L., Aydınlı Kulak, F. ve Atay, S. E. (2020). Farklı yaklaşımlar açısından İKY bildirileri: 1994-2017 yılları arasında alandaki değişim ve gelişime yönelik bir inceleme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 75 (3), 899-924. Doi No: 10.33630/ausbf.672272
• Yılmaz, F. ve Ünsar, S. (2008). Performans değerlendirme sisteminin işletme verimliliği üzerine etkisi ve örnek bir uygulama. Verimlilik Dergisi, 1-25.
• Yılmaz, T. ve Güngör, D. (2018). Konaklama işletmelerinde insan kaynakları yönetimi genel görünüm, sorunlar ve çözümler üzerine nitel bir araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 10 (2), 145-161.