Öğretmen Adaylarının Özel Yeteneklilik ve Kaynaştırma Eğitimi Kavramlarına İlişkin Algılarının Metafor Analizi Yoluyla İncelenmesi

Yıl 2022, , 175 - 195, 30.12.2022

Elham Zarfsaz , Serpil Uçar , Güliz Kaymakcı

https://doi.org/10.47503/jirss.1210780

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının Özel Yetenekli Öğrenci ve Kaynaştırma Eğitimi kavramlarını nasıl algıladıklarını tespit etmektir. Araştırma, 2022-2023 Eğitim-Öğretim yılında Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Muğla Üniversitesi’nde Yabancı Diller ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü'nde öğrenim gören 92 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma mevcut durumu ortaya koymaya çalıştığı için betimseldir. Öğretmen adaylarının oluşturdukları metaforlar bu çerçevede beş adımda incelenmiş ve yorumlanmıştır: Metaforların belirlenmesi, metaforların sınıflandırılması, kategorilerin oluşturulması, geçerlik ve güvenirliğin değerlendirilmesi ve nicel verilerin SPSS paket programına aktarılması ilk üç adımdır. Öğretmen adaylarının seçilen fikirlere ilişkin görüşlerini öğrenmek için veri toplama aracı olarak iki açık uçlu sorudan oluşan bir açık uçlu soru anketi kullanılmıştır. Ankette "Özel yetenekli öğrenci...... gibidir çünkü......" ve "Kaynaştırma Eğitimi …….. gibidir, çünkü......" soruları katılımcılar tarafından yanıtlanmıştır. İçerik analizi kullanılarak anket soru verileri incelenmiştir. Analiz sonucunda tespit edilen metaforların ve bunlardan türetilen kategorilerin doğruluğunu değerlendirmek için metafor ve kategori listeleri çalışma konusunda uzman olan üç öğretim üyesine dağıtılmıştır. Uzman görüşlerinin ardından, çalışmanın nihai metaforlarını ve kategorilerini belirlemek amacıyla örtüşmeyen metaforlar tartışılmıştır. Öğretmen adaylarının üstün zekalılık fikri ve Kaynaştırma eğitimi için 92 geçerli metafor ürettikleri sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak, öğretmen adaylarının üstün zekalılık kavramına ilişkin olumlu görüşlere sahip oldukları ayrıca kaynaştırma eğitimine yönelik olumlu metaforlar oluşturdukları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Metaforik analiz, Kaynaştırma, Öğretmen adayları, Özel yetenekli öğrenci

A Metaphorical Analysis of Giftedness and Inclusive Education for Pre- Service Teachers

Öz

The purpose of present study is to ascertain how prospective pre-service teachers see the notions of Gifted student and Inclusive Education. The study was carried out with 92 pre-service teachers studying in Tokat Gaziosmanpaşa University Education Faculty and Muğla Sıtkı Koçman University Education Faculty Department of foreign languages and science education during the academic year 2022–2023. This study is descriptive since it tries to present the current condition. The metaphors created by pre-service teachers were examined and commented upon within this framework in five steps: Identifying metaphors, categorizing metaphors, creating categories, assessing validity and reliability, and transferring quantitative data into the SPSS package program are the first three steps. To learn the pre-service teachers' opinions regarding the chosen ideas, an open-ended question survey with two open-ended questions was employed as a data collection instrument. In the questionnaire, the questions "A gifted student is like...... because......" and "Inclusive Education is like...... because......" were to be answered by the participants. Through the use of content analysis, the survey question data was examined. The lists of metaphors and categories were distributed to three faculty members who are authorities in the subject of study in order to assess the accuracy of the metaphors identified as a consequence of the analysis and the categories derived from them. Following the expert opinions, the non-overlapping metaphors were discussed in order to determine the final metaphors and categories for the study. It was concluded as a result that pre-service teachers created 92 valid metaphors for the idea of giftedness and inclusive education. As a result, it was discovered that pre-service teachers had positive opinions of the term "giftedness," additionally, they also created some favorable metaphors for the inclusive education.

Anahtar Kelimeler

Metaphorical analysis, Inclusive education, Prospective teachers, Gifted students

Kaynakça

• Akman, B., Mercan Uzun, E., & Yazıcı, D. N. (2018). Okul öncesi öğretmen ve öğretmen adaylarının kaynaştırmaya yönelik görüşlerinin karşılaştırılması. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 14(1), 96-114.
• Aksan, D. (1998). Dilbilim seçkisi: günümüz dilbilimiyle ilgili yazılardan çeviriler. Türk Dil Kurumu, Ankara. Altıntas, E., & İlgün, S. (2016). The term" gifted child" from teachers' view. Educational Research and Reviews, 11(10), 957-965.
• Aral, N. & Gürsoy, F. (2007). Özel eğitim gerektiren çocuklar ve özel eğitime giriş. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Ataman, A. (2004). Üstün zekalı ve üstün özel yetenekli çocuklar. I. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi içinde (158-159 ss.). İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
• Barnard-Brak, L., Johnsen, S. K., Pond Hannig, A., & Wei, T. (2015). The incidence of potentially gifted students within a special education population. Roeper Review, 37(2), 74-83.
• Baykoç-Dönmez, N. (2009). Üstün ve özel yetenekli çocuklar ve eğitimleri. Ankara: Eğiten Kitap Yayınları. Cross, T. L. (2021). On the social and emotional lives of gifted children. Routledge.
• Çağlar, S. (2012). Engellilerin erişebilirlik hakkı ve Türkiye‘de erişebilirlikleri. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 61(2), 541-598.
• Çapan, B. E. (2010). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli öğrencilere ilişkin metaforik algıları. Journal of International Social Research, 3(12), 140-154.
• Çelikten, M. (2006). Kültür ve öğretmen metaforları, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 269-283.
• Dixson, D. D., Peters, S. J., Makel, M. C., Jolly, J. L., Matthews, M. S., Miller, E. M., & Wilson, H. E. (2020). A call to reframe gifted education as maximizing learning. Phi Delta Kappan, 102(4), 22-25.
• Duran, A., & Dağlıoğlu, H. E. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının üstün yetenekli çocuklara ilişkin metaforik algıları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37, 855-881. https://doi.org/10.17152/gefad.328869
• Fonseca, C. (2021). Emotional intensity in gifted students: Helping kids cope with explosive feelings. Routledge.
• Green, S. A. (2016). Teacher perceptions of leadership potential of gifted and talented students. [Unpublished master thesis]. Morgan State University.
• Gürsoy, F., Aral, N., Öz, N. S., & Aysu, B. (2019). Öğretmenlerin kaynaştırma/bütünleştirme uygulaması hakkındaki görüşleri: bir metafor çalışması. III. Uluslararası Öğretmen Eğitimi ve Akreditasyon Kongresi-ITEAC’2019, 181-190.
• Husserl, E. (2003). Fenomenoloji üzerine beş ders, (Çev. H. Tepe), Ankara: Bilim ve Sanat.
• Kıral, B. (2021). Nitel araştırmada fenomenoloji deseni: türleri ve araştırma süreci, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 10(4), 92-103.
• Kumaş, Ö., & Süer, S. (2020). Öğretmen adaylarının özel eğitime ilişkin metaforik algıları. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(28), 1076-1101.
• Lakoff, G, Johnson M. (2005). Metaforlar hayat anlam ve dil. İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• Lee, L. (1999). Teachers’s conceptions of gifted and talented young children. High Ability Studies, 10(2), 183-196.
• Marshall, C., & Rossman, G. B. (2014). Designing qualitative research. New York: Sage
• Morgan, G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor. (Çev: G. Bulut). İstanbul: MESS Yayınları.
• MEB, (2019). Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. Retrived: https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_ dosyalar /2016_10/07031350_bilsem_yonergesi.pdf
• Neihart, M. (2021). The social and emotional development of gifted children: What do we know? Routledge
• Pipen, T. (2001). Metaphors and organizational identity in the Italian puplic services Scandinavian. Journal of Management, 16, 391-409.
• Saban, A., Kocbeker, B. N., & Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına, ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi [An investigation of the concept of the teacheramong prospective teachers through metaphor analysis]. Educational Sciences: Theory & Practice (Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri), 6(2), 461-523.
• Şimşek, R. (2014). Üstün zekâlı ve özel yetenekli çocukların özellikleri, tanımlaması, yönlendirilmesi, eğitimleri, bilim ve sanat merkezleri. Erişim adresi: www.tavsiyeediyorum.com/makale_13420.htm Sticht, T. G. (1993). Educational uses of metaphor, in A. Ortony (Ed.), Metaphor and Thought, (pp. 621-632), Cambridge: Cambridge University Press.
• Tanık-Önal, N. (2019). Üstün zekâlı çocukların tanılanmaları. Manas Araştırma Dergisi, 8, 1591-1602. https://doi.org/10.33206/mjss.476773
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yalçın, M.O. & Eren, A. (2011). Lise öğrencilerinin matematik dersine ilişkin metaforları, tutumları ve başarıları: ilişkisel bir analiz, 2. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Zeka (2022) Türk Dil Kurumu güncel Türkçe sözlük içinde. Erişim adresi: www.sozluk.gov.tr