Urszula Antoniak’ın Nothing Personal Filminde Fail Olarak Kadının Konumu

Yıl 2025, Cilt: 18 Sayı: 2, 823 - 846, 15.10.2025

Ayten Başer Yetimoğlu , Metin Yasan

https://doi.org/10.18094/josc.1585160

Öz

Bu makale, gelişkin bir temsil sistemi olan sinemada, ataerkil düzenin biçimlendirdiği bilinçdışı, görme biçimleri ve bakmadaki hazzın inşa edilme süreçlerinin ötesine geçerek filmlerinde kadına etkin bir konum arayan ve faillik imkanlarını tartışan Urszula Antoniak’ın Nothing Personal filmini feminist film analizi yöntemiyle incelemeyi amaçlamaktadır. Hepsi insanbiçimci (antropomorfik) olan ölçek, uzam ve öykülerle dikkati insan bedenine odaklayan anaakım filmlerin karşısında kadını edilgen bir nesne olarak değil, etkin bir fail olarak yansıtmayı amaçlayan karşı sinemadaki yansımaların görünür kılınması önem taşımaktadır. İzleyicideki farkındalığı yadsıyan anaakım sinema anlayışına karşı farkındalığı artırmayı ve bu anlatı araçlarının ötesine geçip kadının sesini, bakışını, bedenini kısacası fail olma durumunu ortaya koymayı amaçlayan izleğin takipçisi olarak değerlendirilen Urszula Antoniak’ın Nothing Personal filmi kadını bir fail olarak konumlandırmaya çalışan yaklaşımı özelinde analiz edilmiştir. Analiz bulguları, anaakım sinemada ataerkil kodların ev, beden, dil ve bakış eksenlerinde yeniden üretildiğini; Urszula Antoniak’ın Nothing Personal filminde ise bu alanların, kadının fail konumunu inşa edebilmesi için direniş ve öznellik geliştirdiği stratejik temsillere dönüştürüldüğünü ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Feminist Film Analizi , Urszula Antoniak , Bakış , Beden , Fail , Nothing Personal

The Position of the Woman as an Agent in Urszula Antoniak's Nothing Personal

Öz

This article aims to analyse Urszula Antoniak's Nothing Personal, which seeks an active position for women and discusses the possibilities of agency by going beyond the construction processes of the unconscious, ways of seeing and the pleasure in looking shaped by the patriarchal order in cinema, which is a sophisticated system of representation, through the method of feminist film analysis. In the face of mainstream films that focus attention on the human body with anthropomorphic scales, spaces and stories, it is important to make visible the reflections in counter-cinema, which aims to reflect women as an active agent rather than a passive object. Urszula Antoniak's Nothing Personal, which is considered as a follower of the approach that aims to raise awareness against the mainstream cinema understanding that denies the awareness of the viewer and goes beyond these narrative tools and aims to reveal the woman's voice, gaze, body, in short, her state of agency, is analysed in terms of its approach that tries to position the woman as an agent. The findings of the analysis revealed that in mainstream cinema, patriarchal codes are reproduced in the axes of home, body, language and gaze; while in Urszula Antoniak's Nothing Personal, these areas are transformed into strategic representations where women develop resistance and subjectivity in order to construct their agency.

Anahtar Kelimeler

Feminist Film Analysis , Urszula Antoniak , Gaze , Body , Agent , Nothing Personal

Kaynakça

• Bachelard, G. (2014). Mekanın poetikası (A. Tümertekin, Çev.). İthaki Yayınları.
• Benjamin, W. (2002). Pasajlar (A. Cemal, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.
• Berger, J. (2017). Görme biçimleri (Y. Salman, Çev.). Metis Yayınları.
• Butler, A. M. (2011). Film çalışmaları (A. Toprak, Çev.). Kalkedon Yayınları.
• Butler, J. (2005). Kırılgan hayat (B. Ertür, Çev.). Metis Yayınları.
• Cameron, D. (1997). Theoretical debates in feminist linguistics: questions of sex and gender. In R. Wodak (Ed.), Gender and discourse (ss. 21-36). Redwood Books.
• Cixous, H. (1976). The laugh of the medusa (K. Cohen & P. Cohen, Çev.). The University of Chicago Press, 1(4), 875-893.
• Cixous, H. (2008). White ink: interviews on sex, text and politics. Acumen Publishing.
• Enzensberger, H. M. (1986). Constituents of a theory of the media. In G. J. Hanhardt (Ed.), Video culture: a critical investigation (ss. 96-123). Peregrine Smith Books.
• Ergas, Y. (2005). 1970’lerin feminizmleri (A. Fethi, Çev.). İçinde G. Duby & M. Perrot (Eds.), Kadınların tarihi (C. 5).
• Fryer, R. D. (2004). The intervention of the other: ethical subjectivity in levinas and lacan. Other Press.
• Deleuze, G., & Guattari, F. (1987). A thousand plateaus: capitalism and schizophrenia. University of Minnesota Press.
• Dwutygodik.(u.a). hakkında. eylül, 2023 tarihinde https://www.dwutygodnik.com/artykul/5957-film-wcale-nie-musi-byc-wzruszajacy.html?print=1, 2022 adresinden alındı.
• Grosz, E. (2020). Uçucu bedenler—bedensel bir feminizme doğru (K. Güler, Çev.). NotaBene Yayınları.
• Hayden, D. (1982). The grand domestic revolution: a history of feminist designs for american homes, neighborhoods and cities. The MIT Press.
• Hayden, D. (1995). The power of place: urban landscapes as public history. The MIT Press.
• Irigaray, L. (2024). Bir olmayan o cinsiyet (S. Özer, Çev.). Otonom Yayıncılık.
• Johnston, C. (2014). Women’s cinema as counter-cinema. In S. MacKenzie (Ed.), Film manifestos and global cinema cultures (ss. 347-355). University of California Press.
• Kabadayı, L. (2013). Film eleştirisi: Kuramsal çerçeve ve sinemamızdan örnek çözümlemeler. Ayrıntı Yayınları. Kristeva, J. (2012). Kadın dehası (Z. M. Oğur, Çev.). Pinhan Yayıncılık.
• Lauretis, T. de. (1984). Alice doesn’t: feminism, semiotics, cinema. Indiana University Press.
• Lauretis, T. de. (1987). Technologies of gender: essays on theory, film, and fiction. Indiana University Press.
• Merleau-Ponty, M. (2012). Göz ve tin (A. Soysal, Çev.). Metis Yayınları.
• Millett, K. (1987). Cinsel politika (S. Selvi, Çev.). Payel Yayınları.
• Mulvey, L. (2010). Görsel haz ve anlatı sineması. İçinde S. Büker & Y. G. Topçu (Ed.), Sinema: Tarih-Kuram-Eleştiri (ss. 211-229). İthaki Yayınları.
• Orr, J. (1997). Sinema ve modernlik (A. Bahçıvan, Çev.). Ark Yayınları.
• Robins, K. (2013). İmaj: görmenin kültür ve politikası (N. Türkoğlu, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• Rose, J. (2010). Görme ve cinsellik (A. D. Temiz, Çev.). Metis Yayınları.
• Schmid, K. (2013). “Fremd bin ich eingezogen… ” an outsider’s vision of ıreland in urszula antoniak’s nothing personal. Estudios Irlandeses, 8, 105-113. https://doi.org/10.24162/EI2013-951