THE BIRTH OF TURKISH REVOLUTION AND THE FUNCTION OF PRESS IN ITS EVOLUTION

Yıl 2009, Cilt: 17 Sayı: 1, 241 - 260, 01.01.2009

Taner Aslan

Öz

The modernization in the republican period is the name of a change with the purpose of making the state and nation take on a contemporary appearence in social, political, administrative, economical, and cultural areas. The pres took on the important function of accessing informing and helping the public opinion to accept this change. This study has dealt with the activitiea, which were done to fix the revolution, by taking the press’s point of view of the Turkish Revolution as fundamental.

Anahtar Kelimeler

Türkish revolution, press, modernization, becoming contemporary.

TÜRK İNKILABININ DOĞUŞU VE GELİŞİMİNDE BASININ ROLÜ

Öz

Cumhuriyet dönemi modernleşmesi; sosyal, siyasi, idari, iktisadi ve kültürel alanda devletin ve milletin çağdaş bir görünüme kavuşturulmasını amaç edinen bir değişimin adıdır. Bu değişimin kamuoyuna ulaştırılması, onun bilgilendirilmesi ve kabul görmesinde basının önemli bir işlevi olmuştur. Çalışma basının Türk inkılabına bakış açısını temel alarak, inkılabın yerleşmesi için yaptıkları faaliyetleri ele almıştır.

Anahtar Kelimeler

Türk inkılabı, basın, modernleşme, çağdaşlaşma.

Kaynakça

• 1. “Cumhuriyetimiz’in Hars Sahasındaki Bir Feth-i Mübini”, İçtihat, no 252, 15 Mayıs 1928.
• 2. “Dr. Abdullah Cevdet Ne Demiştir?”, TDK Türk Dili Dergisi,, cilt II, sayı 23, 1 Ağustos 1953.
• 3. “İnkılapta Yeni Devir”, Cumhuriyet, sayı 550, 19 Teşrinisani 1925.
• 4. Abdullah Cevdet, “İşimiz Bitmemiştir”, İçtihat, 15 Ağustos 1932.
• 5. Abdullah Cevdet, “Kanun-ı Medenî”, İçtihat, sayı 199, 1 Mart 1926.
• 6. Abdullah Cevdet, “Şapka-Fes”, İçtihat, sayı 169, 1 Eylül 1924.
• 7. Açık Söz, sayı 1443, 25 Ağustos.; sayı 1445, 27 Ağustos 1341.
• 8. Açık Söz, sayı 1449, 2 Eylül 1341.
• 9. Afet İnan, Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler, Türkiye İş Bankası, İstanbul, 1969.
• 10. Ahenk Gazetesi, 14 Kanunisani 1926.
• 11. Ahmet Ağaoğlu, “Milliyetçilik Cereyanlarının Esasları”, Türk Yurdu, cilt 2, numara 11, Ağustos 1925/1341.
• 12. Ahmet Ağaoğlu, “Tekke ve Zaviyelerin Seddi”, Hakimiyet-i Millîye, 3 Kanununevvel 1341.
• 13. Ahmet Cevat Emre, “Gazi ve Millet”, Muhit Mecmuası, sene 1, sayı 1, 1 Teşrinisani 1928.
• 14. Ahmet İhsan, “İşe Yeni Başladık”, İçtihat, sayı 353, 15 Eylül 1932.
• 15. Akşam Gazetesi, 11 Şubat 1926.
• 16. Anadolu Gazetesi, 18 Şubat 1926.
• 17. Anadolu Gazetesi, sayı 3396, 15 Teşrinievvel 1341/15 Ekim 1925..
• 18. Avni (Basman), “Halka Doğru”, Hayat, cilt 1, sayı 25, 19 Mayıs 1927.
• 19. Babalık, sayı 1941, 7 Teşrinisani 1341.
• 20. Cumhuriyet, sayı 1520, 12 Ağustos 1928.
• 21. Cumhuriyet, sayı 1529, 11 Ağustos 1928.
• 22. Cumhuriyet, sayı 1542, 25 Ağustos 1928.
• 23. Cumhuriyet, sayı 1567, 18 Eylül 1928.
• 24. Cumhuriyet, sayı 1569, 21 Eylül 1928.
• 25. Cumhuriyet, sayı 1571, 22 Eylül 1928.
• 26. Cumhuriyet, sayı 163, 20 Ekim 1924.
• 27. Cumhuriyet, sayı 473, 2 Eylül 1341.
• 28. Cumhuriyet, sayı 537, 6 Teşrinisani 1341.
• 29. Cumhuriyet, sayı 552, 21 Teşrinisani 1341 / 21 Kasım 1925.
• 30. Falih Rıfkı Atay, “Kanun-ı Medenî”, Hakimiyet-i Millîye, sayı 1158, 11 Şubat 1926.
• 31. Falih Rıfkı, “Kanun-ı Medenî”, Atatürk Devri Fikir Hayatı, cilt 1, (haz. Mehmet Kaplan), K.B.Y., Ankara 1981.
• 32. Falih Rıfkı, “İnkılabın Tasdiki”, Milliyet, 31 Temmuz 1928.
• 33. Falih Rıfkı, “İnkılap ve Kadınlarımız”, Yeni Mecmua, c. 4, sayı 71-51, 1 Mart 1923/1339.
• 34. Galip Bingöl, “Soy Adı Olmamanın Kötülükleri”, Vakit, 11 Teşrinisani 1934.
• 35. Galip Bingöl, “Soy Atlarımız Hakkında Bir Hukukçunun Değerli Düşünceleri”, Vakit
• 10 Teşrinisani 1934.
• 36. Hakimiyetıi Milliye Gazetesi, sayı 2338, 9 Kanunusani 1928.
• 37. Hakimiyet-i Millîye, 1 Eylül 1341.
• 38. Hakimiyeti Milliye, sayı 1510, 26 Ağustos 1341.
• 39. Hakimiyet-i Milliye, sayı 1516, 2 Eylül 1341.
• 40. Hakimiyet-i Milliye, sayı 1516, 2 Eylül 1341.
• 41. Hakimiyet-i Milliye, sayı 1572, 6 Teşrinisani 1341.
• 42. Hakimiyet-i Milliye, sayı 2130, 4 Aralık 1923.
• 43. Hakimiyet-i Milliye, sayı 2546, 11 Ağustos 1928.
• 44. Hakimiyet-i milliye, sayı 2559, 24 Ağustos 1928.
• 45. Hakimiyet-i Milliye, sayı 2566, 30 Ağustos 1928.
• 46. Hakimiyet-i Milliye, sayı 2587, 22 Eylül 1928.
• 47. Hakimiyet-i Milliye, sayı 2593, 27 Eylül 1928.
• 48. Halil Nimetullah, “İnkılâbın Felsefesi”, Millî Mecmua, cilt 8, sayı 93, 1 Eylül 1927.
• 49. Hüseyin Cahit Yalçın, “Latin harfleri”, Resimli Gazete, sayı 3, 22 Eylül 1339.
• 50. Hüseyin Cahit Yalçın, “Latin Harfleri”, TDK Türk Dili Dergisi, cilt II, sayı 23, 1 Ağustos 1953, Ankara.
• 51. Hüseyin Cahit, “Necat Yolu”, Tanin, 27 Şubat 1340.
• 52. İkdam, sayı 10266, 6 Teşrinisani 1341.
• 53. İkdam, sayı 11244, 12 Ağustos 1928.
• 54. İkdam, sayı 11256, 24 Ağustos 1928.
• 55. İkdam, sayı 9329, 6 Mart 1339.
• 56. Kılıçzade Hakkı, “İzmir Kongresinde Latin Harfleri”, İçtihat, 1 Temmuz 1339.
• 57. Kurun, 22 İkinciteşrin (Kasım) 1934.
• 58. M. Kemal Atatürk, Söylev ve Demeçler, c. I-II, Çağdaş Yayınları, İstanbul.
• 59. Maarif Vekaleti Mecmuası, sayı 17, 1929.
• 60. Mahmut Esat Bozkurt, Atatürk İhtilali, İstanbul, 1967.
• 61. Mahmut Soydan, “Gazi ve İnkılap”, Milliyet, sayı 1386, 21 Kanunuevvel 1929.
• 62. Mehmet Emin (Erişirdil), “Eski ve Yeni Neslin Düşünceleri Arasındaki Fark”, Hayat, cilt 1, sayı 3, 16 Kanunıevvel 1926.
• 63. Mehmet Şerif, “Asrî Kanunlar Tedvîn Edilirken”, İçtihat, sayı 196, 15 Kanunısani 1926.
• 64. Millet, sayı 896, 11 Ağustos 1928.
• 65. Millet, sayı 903, 18 Ağustos 1928.
• 66. Milliyet, sayı 897, 12 Ağustos 1928.
• 67. Milliyet, sayı 909, 24 Ağustos 1928.
• 68. Milliyet, sayı 910, 25 Ağustos 1928.
• 69. Milliyet, sayı 924, 18 Eylül 1928.
• 70. Milliyet, sayı 928, 22 Eylül 1928.
• 71. Milliyet, sayı 935, 19 Eylül 1928.
• 72. Milliyet, sayı 937, 21 Eylül 1928.
• 73. Muhit Mecmuası, yıl 3, no 32, Haziran 1931.
• 74. Necat Gazetesi, sayı 78, 3 Eylül 1341.
• 75. Necmeddin Sadık (Sadak), “Cumhuriyet Kanunları”, Akşam, sayı 2402, 19 Haziran 1925.
• 76. Nurullah Ata, “Garplılaşmak”, Resimli Gazete, yıl 1, sayı 3, 22 Eylül 1923/1339.
• 77. Osman Zeki Üngör, “Ankara’da İlk Orkestra”, Nükte, Fıkra ve Çizgileriyle Atatürk, (der. Niyazi Ahmet Banoğlu), Yeni Tarih Dünyası Özel Sayısı, İstanbul, 1955.
• 78. Recep Peker, İnkılap Dersleri, İstanbul, 1984.
• 79. Türk İli Gazetesi, sayı 179, 15/16 Teşrievvel 1341.
• 80. Türk Yurdu Mecmuası, cilt 1-21, sayı 1-195, Kanunusani 1928.
• 81. Türk Yurdu Mecmuası, cilt 3, sayı 14, Teşrinisani 1341.
• 82. Uriel Heyd, “Language Reform in Modern Turkey”, The Israel Oriental Society, Jerusalem, 1954.
• 83. Vakit, 14 Teşrinisani (Kasım) 1934.
• 84. Vakit, sayı 2130, 4 Aralık 1923.
• 85. Vakit, sayı 2457, 31 Ekim 1924.
• 86. Vakit, sayı 2805, 11 Ağustos 1928.
• 87. Vakit, sayı 3818, 24 Ağustos 1928.
• 88. Vakit, sayı 3839, 14 Eylül 1928.
• 89. Vakit, sayı 3847, 22 Eylül 1928.
• 90. Yeni Gün, sayı 771-1148.
• 91. Yeni Gün, sayı 910-1287, 27 Eylül 1339
• 92. Yunus Nadi, “Bir Medeniyet Merhalesi”, Cumhuriyet, sayı 1639, 30 Teşrinisani 1928.
• 93. Yunus Nadi, “İnkılap Yolunda”, Cumhuriyet, sayı 537, 6 Teşrinisani 1925.
• 94. Yunus Nadi, “Yine Yeni Türk Harflerimiz”, Cumhuriyet, sayı 1525, 17 Ağustos 1928.
• 95. Yusuf Akçura, “Asri Türk Devleti ve Münevverlere Düşen Vazife”, Türk Yurdu, cilt 2,sayı 13, Teşrinievvel 1341/1925.