Sosyobilimsel Konulara İlişkin Uygulama Sürecinin Öğrenen Deneyimleri Açısından İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 29 Sayı: 3, 670 - 681, 01.09.2021

Sümeyra Zeynep Et , Mehmet Gömleksiz

Öz

Bu araştırma sosyobilimsel konuların temele alındığı uygulamalara katılan fen bilgisi öğretmen adayları (FBÖA)’nın yaşadıkları deneyimleri ve bu konulara ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada oluşturulan amaç doğrultusunda nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim araştırma deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunu bir devlet üniversitesinin fen bilgisi bölümünde öğrenim gören 3.sınıf öğretmen adayları oluşturmaktadır. Veriler öğrenci günlükleri aracılığıyla toplamıştır. Uygulamaya katılan öğrencilerden haftalık olarak günlük yazmaları istenmiştir. Günlükler aracılığıyla öğretmen adaylarının sürece ilişkin duygu ve düşüncelerini neler olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Öğrenci günlüklerinden elde edilen veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlardan bazılarını şu şekilde sıralamak mümkündür: öğretmen adayları daha önceden sosyobilimsel konulara dayalı uygulamalara katılmadıklarını bu nedenle özellikle ilk haftalarda tartışmalara katılma, tartışmaları yürütme ve iddia oluşturma gibi konularda zorluklar yaşadıklarını ifade etmişlerdir. İlerleyen uygulamalarla birlikte ise, sürece aktif olarak katılabildiklerini belirtmişlerdir. Ayrıca, sosyobilimsel konulara ilişkin araştırma yapmanın ve ders esnasında tartışmalar gerçekleştirmenin kendilerine eğlenceli, ilgi çekici geldiğini belirlenmiştir. Bu araştırma sonuçları dikkate alındığında sosyobilimsel konulara ilişkin uygulamalar bireylerin tartışmalara aktif katılma ve tartışmalara yönelik motivasyon arttırılması istenilen durumlarda kullanılabilecek bir bağlamdır.

Anahtar Kelimeler

Fen Bilgisi Öğretmen adayları, sosyobilimsel konular, argümantasyon

Analysis of the Implementation Process for Socioscientific Issues In the Context of the Learning

Öz

Purpose: This research was carried out to determine the experiences and views of candidate science teachers (CSTs)
participating in the applications dealing with socioscientific issues.
Design/Methodology/Approach: Phenomenological research design, a qualitative research method, was used in line with the
purpose of the study. The study group consisted of third-year teacher candidates studying at the science department of a state
university. Data were collected through student journals. Students who participated in the application were asked to write
journals on a weekly basis. The goal was to evaluate the feelings and thoughts about socioscientific issues of the candidate
teachers about the process through the journals. Data obtained from student journals were analyzed using the content analysis
method.
Findings: Some of the research results can be listed as follows: Candidate teachers stated that they did not participate in
practices based on socioscientific issues before, and therefore, they stated that they had difficulties in subjects such as
participating in discussions, conducting discussions, and making claims, especially in the first few weeks. With subsequent
applications, they indicated that they were able to actively participate in the process. Further, it was determined that research
on socioscientific issues and having discussions during the lesson was considered entertaining and interesting
Highlights: Considering the results of this research, practices related to socioscientific issues can be used in situations where
individuals want to participate actively in discussions and increase their motivation for discussions.

Anahtar Kelimeler

socioscientific issues, argumentation, science teacher candidates

Kaynakça

• Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi: Teknikler ve Örnekler Çalışmalar. (3.baskı). Ankara, Siyasal Kitabevi.
• Cetin, P. S. (2014). Explicit argumentation instruction to facilitate conceptual understanding and argumentation skills. Research in Science & Technological Education, 32(1), 1-20. https://doi.org/10.1080/02635143.2013.850071
• Dawson, V., & Carson, K. (2020). Introducing argumentation about climate change socioscientific issues in a disadvantaged school. Research in Science Education, 50(3), 863-883. https://doi.org/10.1007/s11165-018-9715-x
• Demiral, Ü. (2014). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel bir konudaki argümantasyon becerilerinin eleştirel düşünme ve bilgi düzeyleri açısından incelenmesi: GDO örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Durmaz, H., & Karaca, H. S. (2019). Sosyobilimsel konulara dayalı fen eğitiminin 7. sınıf öğrencilerinin sosyobilimsel konulara bakış açıları, bilimsel ve yansıtıcı düşünme becerileri üzerine etkisi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 21-49. https://doi.org/10.34056/aujef.607651
• Erkol, M., & Gül, Ş. (2020). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel konulara yönelik tutumları. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(1), 9-21. https://doi.org/10.25272/j.2149-8385.2020.6.1.02
• Evren Yapıcıoğlu, A. (2016). Fen Bilimleri öğretmen eğitiminde sosyobilimsel temelli yaklaşım uygulamalarının etkinliğine yönelik bir karma yöntem çalışması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Fang, S. C., Hsu, Y. S., & Lin, S. S. (2019). Conceptualizing socioscientific decision making from a review of research in science education. International Journal of Science and Mathematics Education, 17, 427–448. https://doi.org/10.1007/s10763-018-9890-2
• Gürbüzkol, R., & Bakırcı, H. (2020). Fen bilimleri öğretmenlerinin sosyobilimsel konular hakkındaki tutum ve görüşlerinin belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 870-893. https://doi.org/10.33711/yyuefd.751857
• Jho, H., Yoon, H. G., & Kim, M. (2014). The relationship of science knowledge, attitude and decision making on socio-scientific ıssues: the case study of students’ debates on a nuclear power plant in Korea. Science & Education, 23, 1131–1151. DOI 10.1007/s11191-013-9652-z
• Kaya, O. N. (2005). Tartışma teorisine dayalı öğretim yaklaşımnın öğrencilerin maaddenin tanecikli yapısı konusundaki başarılarına ve bilimin doğası hakkındaki kavramlarına etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Khishfe, R. (2012). Relationship between nature of science understandings and argumentation skills: a role for counterargument and contextual factors. Journal of Research in Science Teaching, 49(4), 489–514. DOI 10.1002/tea.21012
• Khishfe, R. (2020). Explicit ınstruction and student learning of argumentation and nature of science. Journal of Science Teacher Education, 1-25. DOI: 10.1080/1046560X.2020.182265
• Kinskey, M., & Zeidler, D. (2020). Elementary preservice teachers’ challenges in designing and ımplementing socioscientific ıssues-based lessons. Journal of Science Teacher Education, 1-23. DOI: 10.1080/1046560X.2020.1826079
• Koçak, K. (2014). Argümantasyon tabanlı bilim öğrenme yaklaşımının öğretmen adaylarının çözeltiler konusunda başarısına ve eleştirel düşünme eğilimlerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kolstø, S. (2001). Scientific literacy for citizenship: Tools for dealing with the science dimension of controversial socioscientific ıssues. Science Education, 85(3), 291-310. https://doi.org/10.1002/sce.1011
• Kutluca, A. Y. (2016). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının sosyobilimsel argümantasyon kaliteleri ile bilimin doğası anlayışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.
• Macalalag, A. Z., Johnson, J., & Lai, M. (2019). How do we do this: learning how to teach socioscientific issues. Cultural Studies of Science Education, 15, 389–413. https://doi.org/10.1007/s11422-019-09944-9
• Özcan, C., & Kaptan, F. (2020). 2008-2017 yılları arasında sosyobilimsel konulara ilişkin yapılan çalışmaların incelenmesi. Muallim Rıfat Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 16-36. Presley, M. L., Sickel, A. J., Muslu, N., Merle-Johnson, D., Witzig, S. B., Izci, K., & Sadler, T. D. (2013). A framework for socio-scientific ıssues based education. Science Educator, 22(1), 26-32.
• Ratcliffe, M., & Grace, M. (2003). Science education for citizenship: teaching socio-scientific issues. (1.edition). Philadelphia, Open University Press.
• Sadler, T. D. (2004). Informal reasoning regarding socioscientific issues: a critical review of research. Journal of Research In Scıence Teachıng 41(5), 513-536. DOI 10.1002/tea.20009
• Sadler, T. D., & Zeidler, D. L. (2004a). The morality of socioscientific issues: Construal and resolution of genetic engineering dilemmas. Science Education, 88(1), 4-27. https://doi.org/10.1002/sce.10101
• Sadler, T. D., & Zeidler, D. L. (2004b). The significance of content knowledge for informal reasoning regarding socioscientific ıssues: applying genetics knowledge to genetic engineering ıssues. Science Education, 89(1), 71-93. DOI 10.1002/sce.20023
• Sakmen, G., Genç, M., & Arslan, H. Ö. (2020). Ortaokul 6. sınıf öğrenci̇leri̇ni̇n bi̇r sosyobi̇li̇msel konu olan organ bağışı hakkındaki̇ görüşleri̇. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 346-371. DOI: 10.19171/uefad.620652
• Sicimoğlu, B. (2020). 7. sınıf öğrencilerinin bilimsel okuryazarlık düzeylerinin sosyobilimsel konu temelli informal akıl yürütme düzeylerine göre incelenmesi: bir karma yöntem araştırması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 52, 137-158. DOI: 10.15285/maruaebd.674490
• Stemler, S. (2000). An overview of content analysis. Practical Assessment, Research, and Evaluation, 7(7),1-6. https://doi.org/10.7275/z6fm-2e34
• Tekbiyik, A. (2015). The use of jigsaw collaboratıve learning method in teaching socioscientific issues: The case of nuclear energy. Journal of Baltic Science Education, 14(2), 237-253.
• Tekin, N. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarına yönelik sosyobilimsel konular temelli geliştirilen bir modülün konu alan bilgisi ve argümantasyon kalitesi bakımından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Aksaray Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Aksaray.
• Topçu, M. S. (2008). Preservıce science teachers’ ınformal reasoning regarding socioscientific ıssues and the factors ınfluencing their ınformal reasoning. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Türksever, F., Karışan, D., & Türkoğlu, A. Y. (2020). Öğretmen adaylarının sosyobilimsel konular hakkındaki görüş ve tutumları ile dünya vatandaşlığına dair değer yargılarının incelenmesi. Başkent University Journal of Education, 7(2), 339-354.
• Venville, G. J., & Dawson, V. M. (2010). The impact of a classroom ıntervention on grade 10 students' argumentation skills, ınformal reasoning, and conceptual understanding of science. Journal of Research in Science Teaching, 47(8), 952-977. https://doi.org/10.1002/tea.20358
• Yıldırım, İ., & Bakırcı, H. (2020). Ortak bilgi yapılandırma modeline dayalı fen öğretiminin sekizinci sınıf öğrencilerinin sosyobilimsel konular hakkındaki görüşlerine yansımasının incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 1051-1070, DOI: 10.17679/inuefd.735702
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Arastirma Yöntemleri. Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Zengin, F., Keçeci, G., & Kırılmazkaya, G. (2012). İlköğretim öğrencilerinin nükleer enerji sosyobilimsel konusu online argümantasyon yöntemi ile öğrenmesi. E- journal of new world Science Academy, 7(2),647-65.
• Zohar, A., & Nemet, F. (2002). Fostering students' knowledge and argumentation skills through dilemmas in human genetics. Journal of Research in Science Teaching, 39(1), 35-62. DOI 10.1002/tea.10008