The Effect of Organizational Injustice on Organizational Cynicism and Time Theft: A Mediated Model

Yıl 2023, Cilt: 25 Sayı: 45, 902 - 913, 29.12.2023

Esra Soysal Gökhan Kerse

Öz

In this research, time theft behavior is discussed and two variables that are thought to reveal this behavior are tried to be determined. Therefore, in the research, it was examined whether organizational injustice and organizational cynicism effect time theft by taking the Social Exchange Theory into consideration. For this examination, data were obtained from two enterprises operating in the manufacturing sector (engaged in the production of industrial kitchen equipment) in Konya (Türkiye). With the data of 144 white-collar participants, it was tried to make determinations about the research. The findings of the research showed that the perception of organizational injustice positively effects the level of organizational cynicism, and the level of organizational cynicism positively affects time theft behavior. In other words, it has been determined that the perception of organizational injustice leads to an increase in time theft behavior by increasing organizational cynicism (mediating variable), thus these variables are the antecedents of time theft.

Anahtar Kelimeler

Organizational injustice, organizational cynicism, time theft, time banditry

Örgütsel Adaletsizliğin Örgütsel Sinizm ve Zaman Hırsızlığına Etkisi: Aracılı Bir Model

Öz

Bu araştırmada zaman hırsızlığı davranışı ele alınmış ve bu davranışı ortaya çıkarabileceği düşünülen iki değişken belirlenmeye çalışılmıştır. Dolayısıyla araştırmada Sosyal Değişim Teorisi dikkate alınarak örgütsel adaletsizliğin ve örgütsel sinizmin zaman hırsızlığını etkileyip etkilemediği incelenmiştir. Bu inceleme için Konya (Türkiye) ilinde imalat sektöründe faaliyet gösteren (endüstriyel mutfak ekipmanları üreten) iki işletmeden veri elde edilmiştir. 144 beyaz yakalı katılımcıdan elde edilen veri ile araştırmaya ilişkin tespitler yapılmaya çalışılmıştır. Araştırma bulguları örgütsel adaletsizlik algısının örgütsel sinizm düzeyini, örgütsel sinizm düzeyinin ise zaman hırsızlığı davranışını pozitif yönde ve anlamlı etkilediğini göstermiştir. Bir diğer ifadeyle, örgütsel adaletsizlik algısının örgütsel sinizmi artırarak (aracı değişken) zaman hırsızlığı davranışının artmasına yol açtığı, dolayısıyla bu değişkenlerin zaman hırsızlığının öncülleri olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel adaletsizlik, örgütsel sinizm, zaman hırsızlığı, zaman haydutluğu

Kaynakça

• Adams, J. S. (1965). Inequity in Social Exchange. L. Berkowitz (Ed.), Advances in Experimental Social Psychology içinde (ss. 267-299), New York: AcademicPress.
• Babadağ, M. (2019). Örgütsel Davranış Düzleminde Güncel Kavramlar. C. N. Karabey ve G. Kerse (Ed.), Zaman Hırsızlığı (Time Theft / Banditry) içinde, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Babadağ, M. ve Kerse, M. (2019). Zaman Hırsızlığı Ölçeğinin Türkçe Uyarlamasının Geçerliliğinin Yeniden Değerlendirilmesi ve Kişilik Özellikleri ile Zaman Hırsızlığı Arasındaki İlişki. BAİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 419-438.
• Bernerth, J. B., Armenakis, A. A., Feild, H. S. ve Walker, H. J. (2007). Justice, Cynicism, and Commitment: A Study of Important Organizational Change Variables. The Journal of Applied Behavioral Science, 43(3), 303-326.
• Blau, P. (1964). Exchange and Power in Social Life. New York: Wiley.
• Brandes, P., Dharwadkar, R. ve Dean, J. W. (1999). Does Organizational Cynicism Matter? Employee and Supervisor Perspectives on Work Outcomes. Eastern Academy of Management Proceedings, 150–153.
• Brock, M.E., Martin, L.E. ve Buckley, M.R. (2013). Time Theft in Organizations: The Development of The Time Banditry Questionnaire. International Journal of Selection and Assessment, 21(3), 309-321.
• Cihangiroğlu, N. ve Yılmaz, A. (2010). Çalışanların Örgütsel Adalet Algısının Örgütler İçin Önemi. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 10(19), 195-212.
• Colquitt, J. A., Conlon, D. E., Wesson, M. J., Porter, C. O. L. H. ve Ng, K. Y. (2001). Justice at the Millennium: A Meta-Analytic Review of 25 Years of Organizational Justice Research. Journal of Applied Psychology, 86(3), 425-445.
• Cowherd, D.M. ve Levine, D.I. (1992). Product Quality and Pay Equity Between Lower-Level Employees and Top Management: An Investigation of Distributive Justice Theory. Administrative Science Quarterly, 37(2), 302-320.
• Eisenberger, R., Fasolo, P. ve Davis-LaMastro, V. (1990). Perceived Organizational Support And Employee Diligence, Commitment, and Innovation. Journal of applied psychology, 75(1), 51-59.
• Ergin, Z. (2019). Örgütsel Adalet ile Ses Davranışı Arasındaki İlişki: Kültürlerarası Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• FitzGerald, M. R. (2002). Organizational Cynicism: Its Relationship to Perceived Organizational Injustice and Explanatory Style. University of Cincinnati.
• Golemanova, R. (2019). The Problem with Employee Time Theft and How to Overcome It. https://blog.hubstaff.com/time-theft/, Erişim Tarihi: 3 Mart 2021.
• Güzeller, C. O. ve Kalağan, G. (2008). Örgütsel Sinizm Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması ve Çeşitli Değişkenler Açısından Eğitim Örgütlerinde İncelenmesi. 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiri Kitabı, 87, 94.
• Halleck, J. (2019). When Stealing Time at Work Seems Justified: The Influence of Organizational Justice on Time Banditry. https://digitalcommons.kennesaw.edu/phdba_etd/17, Erişim Tarihi: 2 Şubat 2021.
• Işkın, E. H. (2018). Örgütsel Adaletin Örgütsel Vatandaşlık, Örgütsel Sinizm ve Örgütsel İntikam Üzerine Etkisi: Sivas Araştırma Hastanesinde Bir Araştırma. (Doktora Tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• Kaneshiro, P. (2008). Analyzing the Organizational Justice, Trust and Commitment Relationship in A Public Organization. (Doktora Tezi). North Central University.
• Karaca, E. (2016). Örgütsel Adalet ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki: Bir Kamu Hastanesi ile Özel Hastane Karşılaştırması. (Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Kerse, G. ve Karabey, N. C. (2017). Algılanan Örgütsel Desteğin Örgütsel Özdeşleşmeye Etkisi: Örgütsel Sinizm Aracı Rolü. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(4), 375-398.
• Kiho, M. (2018). Time Banditry at Work and Its Predictors. (Master Tezi). Tallinn University of Technology School of Business and Governance Department of Business Administration.
• Kutanis, R. Ö. ve Çetinel, E. (2009). Adaletsizlik Algısı Sinizmi Etkiler mi? Bir Örnek Olay. 17. Yönetim ve Organizasyon Kongresi Kongre Kitabı, 693-699.
• Liu, Y. ve Berry, C. M. (2013). Identity, Moral, and Equity Perspectives on The Relationship Between Experienced Injustice and Time Theft. Journal of Business Ethics, 118(1), 73-83.
• Lorinkova, N. M. ve Perry, S. J. (2017). When is Empowerment Effective? The Role of Leader-Leader Exchange in Empowering Leadership, Cynicism, and Time Theft. Journal of Management, 43(5), 1631-1654.
• Martin, E. L., Brock, E.M., Buckley, R.M. ve Ketchen, D.J. (2010). Time Banditry: Examining the Purloining of Time in Organizations. Human Resource Management Review, 20(1), 26–34.
• Niehoff, B. P. ve Moorman, R. H. (1993). Justice as a Mediator of the Relationship Between Methods of Monitoring and Organizational Citizenship Behavior. Academy of Management Journal, 36(3), 527- 556.
• Owens, M.J. (2018). Business Owner Perceptions of Organizational Time Theft - A Phenomenological Approach. (Doktora Tezi). Northcentral University School of Business and Technology Management.
• Örücü, E. ve Hasırcı, I. (2020) Örgütsel Sinizmin Sanal Kaytarma Davranışı Üzerindeki Etkisinde Çalışanların Eğitim Düzeylerinin Düzenleyici Rolü. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 18(4), 285-303.
• Peng, Y., Jex, S., Zhang, W. ve Ma, J. (2020). Eldercare Demands and Time Theft: Integrating Family-To-Work Conflict and Spillover– Crossover Perspectives. Journal of Business and Psychology ,35(1), 45–58.
• Polat, S. (2007). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet Algıları, Örgütsel Güven Düzeyleri ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki. (Doktora Tezi). Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmit.
• San, İ. (2017). Örgütsel Adalet ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Ampirik Bir Çalışma. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using Multivariate Statistics. Boston: Pearson Publication.
• Wilkinson, D. (2021). Time Banditry: How to Get Away with Wasting Time at Work-New Research. https://www.oxford-review.com/time- banditry/#mercs, Erişim Tarihi: 1 Mart 2021.
• Yetim, Ş. (2018). Kamu Çalışanlarının Örgütsel Sinizm Düzeylerinin Örgütsel Bağlılıkları Üzerindeki Etkisini İncelemeye Yönelik Bir Araştırma: Karaman Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Karaman.