Evaluation of School Counseling and Guidance Services Practices by Focus Group Interview Method

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 24, 294 - 307, 30.06.2021

Omer Karaman

https://doi.org/10.38155/ksbd.834247

Cited By: 3

Öz

Psychological counseling and guidance services in schools are professional psychological assistance provided according to the general and special education expectations and needs of the school administration, teachers, administrative staff, students and their parents. In the broad scope of PDR services, many factors such as legislation, school management and parent attitudes can be listed as factors affecting the quality of services. In addition to these, psychological counselors and guides are those who directly carry out school PDR services. In the study, data under three main headings were collected and evaluated by focus group interview method for the applications of PDR services from school psychological counselors. These include the effectiveness of PDR services in schools, the difficulties encountered and the recommendations of the psychological counselors on the subject. In the evaluation of the data obtained in the study, all of the participants regarding the effectiveness of PDR services in schools stated that the services could not be provided effectively. Lack of time, administrative problems, problems with teachers and parents, legislative problems and insufficient undergraduate education were reported as the reasons for this situation. In addition, difficulties encountered were discussed and relevant recommendations were presented.

Anahtar Kelimeler

PDR services,, psychological counselors,, focus group meeting

Okul Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetleri Uygulamalarının Odak Grup Görüşmesi Yöntemi ile Değerlendirilmesi

Öz

Okullarda psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri okul yönetimi, öğretmenler, idari personel, öğrenci ve velilerinin istendik genel ve özel eğitim beklentilerine ile gereksinimlerine göre verilen profesyonel psikolojik yardımlardır. PDR hizmetlerinin geniş kapsamında, hizmetlerin kalitesini etkileyen faktörler olarak mevzuat, okul yönetimleri ve veli tutumları gibi birçok etmen sıralanabilir. Bunların yanı sıra okul PDR hizmetlerini doğrudan yürütenler psikolojik danışmanlardır. Çalışmada okul psikolojik danışmanlarından PDR hizmetlerinin uygulamalarına yönelik odak grup görüşmesi yöntemi ile üç ana başlıkta veri toplanmış ve değerlendirilmiştir. Bunlar okullarda PDR hizmetlerinin etkililiği, karşılaşılan güçlükler ve psikolojik danışmanların konu ile ilgili önerilerini içermektedir. Çalışmada elde edilen verilerin değerlendirilmesinde, okullarda uygulanan PDR hizmetlerinin etkililiği ile ilgili katılımcıların tümü hizmetlerin etkili olarak verilemediğini belirtmiştir. Bu durumun nedenleri olarak ise zaman yetersizliği, yönetsel, öğretmenler ve velilerle ile ilgili problemler, mevzuat sorunları ve lisans eğitimlerinin yetersizliği bildirilmiştir. Ayrıca karşılaşılan güçlükler tartışılmış ve ilgili öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

PDR hizmetleri,, psikolojik danışmanlar, odak grup görüşmesi,

Kaynakça

• Akten, S. (2007). Rehber Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi), Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Edirne.
• Altun, T. ve Camadan, F. (2013). Rehber öğretmenlerin rehber öğretmen (psikolojik danışman) kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21 (3), 883-918.
• Beesley, D. ve Frey, L. L. (2006). Principals' perceptions of school counselor roles and satisfaction with school counseling services. Journal of School Counseling, 4(14), 27-39.
• Britten, N. (1995). “Qualitative interviews in medical research”, British Medical Journal, 311, 251–253.
• Çoban, A. E. ve Demir. A. (2004) Güneydoğu Anadolu bölgesinde görev yapan psikolojik danışmanların tükenmişlik düzeyleri ve bazı demografik değişkenlerle tükenmişlik arasındaki ilişkinin incelenmesi, Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(28), 20-28.
• Çokluk, Ö. Yılmaz, K. Oğuz, E. (2011) Nitel Bir Görüşme Yöntemi: Odak Grup Görüşmesi. Kuramsal Eğitim bilim, 4 (1), 95-107.
• Demirel, M. (2010). İlköğretim ve ortaöğretim kurumları sınıf rehberlik programının değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(156), 45-60.
• Doğan, S. ve Erkan, S. (2001). Türkiye’de Psikolojik Danışman Eğitimi Profili: Mevcut Durum, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Ankara: ODTÜ Eğitim Fakültesi.
• Duman, E. (1985). Lise Öğrencilerinin Rehberlik Uzmanlarından Görev Beklentileri ve Görev Beklentilerine Etki Eden Faktörler (Bilim Uzmanlığı Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
• Erdur-Baker, Ö. ve Çetinkaya, E. (2007). Etik: davranışta kırılma noktası. İçinde Özyürek,R., F. KorkutOwen ve D. Owen (Ed.), Gelişen psikolojik danışma ve rehberlik, meslekleşme sürecinde ilerlemeler, (ss. 163-182), Cilt 1. Ankara: Nobel Yayın.
• Gibbs, A. (1997). Focus groups. Social Research Update, 19. Erişim adresi: http://sru.soc.surrey.ac.uk/SRU19.html. İndirme Tarihi: 03.11.2020.
• Görkem, N. (1985). Öğrencilerin Rehberlik Uzmanlarından Gördükleri Hizmetlerle Bekledikleri Hizmetler Arasındaki Fark (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Güven, M. (2003). Psikolojik Danışmanların Okul Yöneticileri İle İlişkilerinin Değerlendirmesi VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı (s. 102). Ankara: Türk PDR Derneği Yayını.
• Hamamcı, Z. Murat, M. Çoban, A.E. (2004). Gaziantep‟teki okullarda çalışan psikolojik danışmanların mesleki sorunlarının incelenmesi. 13. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Hatunoğlu, Y.ve Hatunoğlu, Y. (2006). Okullarda verilen rehberlik hizmetlerinin problem alanları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), 333-338.
• İkiz, F. E. (2010). Psikolojik Danışmanların Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2),25-43.
• Karagüven, H. (2001). Endüstri Meslek Liselerinde Rehberlik Servislerinin İşlerliğinin İncelenmesi ve Gereksinim Belirleme Çalışması. VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Ankara: ODTÜ Eğitim Fakültesi.
• Karataş, Z. ve Şahin, Baltacı, H. (2013). Ortaöğretim kurumlarında yürütülen psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine yönelik okul müdürü, sınıf rehber öğretmeni, öğrenci ve okul rehber öğretmeninin (psikolojik danışman) görüşlerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14(2), 427-460
• Kızıl, D. (2007). Ortaöğretim kurumlarındaki rehber öğretmenlerin ve sınıf rehber öğretmenlerin sınıf içi rehberlik etkinlikleri ile ilgili görüşleri. (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Kitzinger, J. (1994). The methodology of focus groups: the importance of interaction between research participants, Sociology of Health and Illness, 16 (1), 103–121.
• Kitzinger, J. (1995). Qualitative research: introducing focus groups, British Medical Journal, 311, 299–302.
• Lent, R. W. Brown, S.D. Hackett, G. (1994). Toward a unifying social cognitive theory of career and academic interest, choice, and performance. Journal of Vocational Behavior, 45, 79-122.
• Lu, C. Siu, O. ve Cooper, C.L. (2005). Managers’ occupational stress in China the role of self efficacy. Personality & Individual Differences, 38 (3), 569-579.
• MacIntosh, J. (1981). Focus groups in distance nursing education, Journal of Advanced Nursing, 18 (12), 1981–1985.
• Mays, N. & Pope, C. (1995). Rigour and qualitative research, British Medical Journal, 311, 109–112.
• Milburn, B.M. (1981). Burnout. Personnel and Guidance Journal.59.484. Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği, Resmi Gazete, 14 Ağustos 2020sayı:31213 Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/08/20200814.pdf
• Nazlı, S. (2007). Okul Yöneticilerinin Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetlerini Algılamaları. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 26, 155-166.
• Nelson, J.E. ve Frontczak, N.T. (1998). How acquaintanceship and analyst can influence focus group results, Journal of Advertising, 17 (1), 41–48.
• Özabacı, N. İşmen, A. E. Yıldız, S.A. (2004). Psikolojik Danışmanların İdeal Özellikleri ile Yılgınlık Düzeylerinin Karşılaştırması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 10(37):8-25.
• Özer, R. (1998). Rehber öğretmenlerde tükenmişlik düzeyi, nedenleri ve çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Parmaksız İ, Gök A. (2018). Okul Psikolojik Danışmanlarının Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerinin Yürütülmesinde Karşılaştıkları güçlükler. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47,247-265.
• Rayle, A. D. (2006). Do School Counselors Matter? Mattering As a Moderator Between Job Stress and Job Satisfaction. Professional School Counseling, 9 (3), 206-215.
• Schaubroeck, J. Jones, J.R. ve Xie, J.L. (2001). Individual differences in utilizing control to cope with job demands: Effects on susceptibility to infectious disease. Journal of Applied Psychology, 86 (2), 265-278.
• Seğmenli, S. (2001). Rehber öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Tagay, Ö. ve Savi Çakar, F. (2017). Okullarda Yürütülen Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerine İlişkin Okul Psikolojik Danışmanlarının Görüşleri. KEFAD 18(3),1168-1186.
• Tuzgöl-Dost, M. ve Keklik, İ. (2012). Alanda çalışanların gözünden psikolojik danışma ve rehberlik alanının sorunları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 389-407.
• Watkins, C. E. (1983). Burnout in counseling practice: some potential professional amd personal hazards of becoming a counselor. The Personel And Guidance Journal. January. 304-308.
• Yerin Güneri, O, Büyükgöze Kavas, A. Koydemir, S. (2007). Okul psikolojik danışmanlarının profesyonel gelişimi: Acemilikten olgunlaşmaya giden zorlu yol. İçinde R. Özyürek, F. Korkut Owen ve D. W. Owen (Ed.), Gelişen psikolojik danışma ve rehberlik, meslekleşme sürecinde ilerlemeler, (ss.139-160), Cilt 1. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Yüksel-Şahin F. (2008). Ortaöğretimdeki öğrenci görüşlerine göre Psikolojik Danışma ve Rehberlik (PDR) hizmetlerinin değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 5(2),1-26.
• Zalaquett, C. P. (2005). Principals' perceptions of elementary school counselors' role and functions. Professional School Counseling, 8, 451-457.