Afyonkarahisar’da Tüketime Sunulan Ambalajlı ve Ambalajsız Dondurma Örneklerinin Mikrobiyolojik Kalite Parametrelerinin Araştırılması

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 1, 70 - 76, 31.03.2023

Ulaş Acaröz Recep Kara Zeki Gürler Ali Soylu Nurtaç Küçükbüğrü

https://doi.org/10.30607/kvj.1196573

Öz

Dondurma, yaygın olarak tüketilen yüksek besin değerine sahip bir süt ürünüdür. Bu çalışmada Afyonkarahisar'da pazarlanan ambalajlı dondurma (n:40) ve ambalajsız dondurma (n:40) örneklerinin mikrobiyolojik kalitesi değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonuçları minimum ve maksimum toplam mezofilik aerobik bakteri, toplam psikrofilik bakteri, Enterobacteriaceae, koliform, koagulaz pozitif stafilokok, maya/küf düzeylerinin ambalajlı dondurma örnekleri için sırasıyla <2,00 ve 4,30; <2,00 ve 2,48 ; <2,00 ve 3,42; <2,00 ve 2,48; <2,00 ve 2,60; <2,00 ve 3,78 log kob/g olduğunu gösterirken bu değerlerin ambalajsız dondurma örnekleri için 3,20 ve 5,96; <2,00 ve 2,82; <2,00 ve 6,20; <2,00 ve 5,68; <2,00 ve 5,53; <2,00 ve 3,60 olduğunu göstermiştir. Ayrıca, E. coli'nin sadece ambalajsız dondurma örneklerinde olduğu bulunmuştur. Bununla birlikte, dondurma örneklerinin hiçbirinin Salmonella spp. ve Listeria spp. içermediği belirlendi. Sonuç olarak, mikrobiyolojik yönden analiz edilen dondurma örneklerinden özellikle ambalajsız olarak açıkta satılanların değişik düzeylerde E.coli, koliform ve koagulaz pozitif stafilokok içermesi hijyenik kalitenin yetersiz olduğuna işaret etmektedir. Hijyenik kalitenin istenen seviyeye getirilebilmesi için dondurma üretiminin tüm aşamalarında hijyenik tedbirlere uyulması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Dondurma, hijyen, mikrobiyoloji, halk sağlığı

Teşekkür

Bu çalışma özet bildiri olarak Uluslararası Bilim ve Akademi Kongresi-INSAC 2018, Konya, Türkiye’ de sunulmuştur.

Investigation of Microbiological Quality Parameters of Packaged and Unpackaged Ice Cream Samples Offered for Sale in Afyonkarahisar

Öz

Ice cream is a commonly consumed milk product with a high nutritive value. In this study, microbiological properties of packaged ice cream (40) and unpackaged ice cream (40) samples marketed in Afyonkarahisar were investigated. The results of the study showed that minimum and maximum levels of total mesophilic aerobic bacteria, total psychrophilic bacteria, Enterobacteriaceae, coliform, coagulase-positive staphylococci, yeast/mould determined as <2.00 and 4.30; <2.00 and 2.48; <2.00 and 3.42; <2.00 and 2.48; <2.00 and 2.60; <2.00 and 3.78 log cfu/g for packaged ice cream samples; 3.20 and 5.96; <2.00 and 2.82; <2.00 and 6.20; <2.00 and 5.68; <2.00 and 5.53; <2.00 and 3.60 log cfu/g for unpackaged ice cream samples. Also, E. coli was only found in unpackaged ice cream samples. In addition, none of the ice cream samples was contaminated with Salmonella spp. and Listeria spp. In conclusion, microbiological analysis of ice cream samples showed that especially unpackaged ice cream samples contain different levels of E.coli, coliform and coagulase-positive staphylococci, which indicates an insufficient hygienic quality. To bring hygienic quality to the desired level, hygienic measures must be followed at all stages of ice cream production.

Anahtar Kelimeler

Ice cream, hygiene, microbiology, public health

Kaynakça

• Ağaoğlu S, Alemdar S. Van’da Tüketime Sunulan Dondurmalarda Bazı Patojenlerin Varlığının Araştırılması. YYÜ Vet Fak Derg., 2004; 15(1–2), 59–64.
• Akarca G, Kuyucuoğlu Y. Afyonkarahisar’da Satılan Dondurmaların Mikrobiyolojik Kalitesi Üzerine Çalışmalar. Kocatepe Vet. J., 2008; 1, 11–17.
• Aksoy A, Sezer Ç, Vatansever L. Kars Piyasasında Tüketime Sunulan Sade Dondurmaların Mikrobiyolojik Kalitelerinin Belirlenmesi. Harran Üniv Vet Fak Derg., 2013; 2(1), 1–5.
• Badayman M. Aydın İlinde Açıkta Satışa Sunulan Sade Roma Dondurmalarında Hi̇jyen ve Ki̇myasal Kali̇teni̇n Beli̇rlenmesi̇. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2018.
• Bostan K, Akın B. Endüstriyel Dondurmaların Mikrobiyolojik Kalitesi Üzerine Bir Araştırma. Turk J Vet Anim Sci., 2002; 26(3), 623–629.
• Çağlayanlar GE, Kunduhoğlu B, Çoksöyler N. Comparison of the Microbiological Quality of Packed and Unpacked Ice Creams Sold in Bursa , Turkey. Journal of Arts and Sciences, 2009; 12, 93–102.
• Coşkun F. Tekirdağ İlinde Satılan Sade ve Çilekli Dondurmalarda Fekal Kontaminasyonun Belirlenmesi. Jotaf., 2005; 2(2), 135–142.
• Çubukçı S, Aydemir Atasever M. Erzurum Piyasasında Tüketime Sunulan Dondurmaların Mikrobiyolojik Kalitesi. Atatürk Üniversitesi Vet. Bil. Derg., 2018; 13(1), 54–62.
• Delikanli B, Sönmez B, Özdemir Y. Bursa Merkezinde Tüketime Sunulan Etsiz Çiğ Köftelerin Mikrobiyolojik Kalitesi. Harran Üniversitesi Vet. Fakültesi Derg., 2014; 3, 13–17.
• Dığrak M, Özçelik S. Elazığ’da Tüketime Sunulan Dondurmaların Mikrobiyolojik Kalitesi. Gıda /The Journal of Food., 1991; 16(3), 195–200.
• Dığrak M, Tanış H, Bağcı E, Kırbağ S. Kahramanmaraş’ta Tüketime Sunulan Dondurmlarda Listeria, Salmonella, E.coli ve K. Pneumoniae’nin araştırılması. Gıda /The Journal of Food., 2000; 25(5), 349–353.
• Febo T Di, Schirone M, Visciano P, Portanti O, Armillotta G, Persiani T, Giannatale E Di, Tittarelli M, Luciani M. Development of a Capture ELISA for Rapid Detection of Salmonella enterica in Food Samples. Food Anal. Methods, 2019; 12, 322–330. El-Makarem AHS. Microbial Quality of Street-vended Ice cream. JVMR., 2017; 24(1), 147-155.
• Erol İ, Küplülü Ö, Sırıken B, Çelik TH. Ankara’daki Çeşitli Pastanelere Ait Dondurmaların Mikrobiyolojik Kalitelerinin Belirlenmesi. Turk J Vet Anim Sci. 1998, 22, 345–352.
• Güner A, Ardıç M, Keleş A. Konya’da Pastahanelerde Tüketime Sunulan Dondurmaların Mikrobiyolojik Kalitesi. Vet. Bil. Derg., 2004; 20(2), 59–64.
• Hilgarth M, Behr J, Vogel RF. Monitoring of spoilage-associated microbiota on modified atmosphere packaged beef and differentiation of psychrophilic and psychrotrophic strains. J. Appl. Microbiol., 2017; 124, 740–753.
• Kara R, Aslan S, Yaman H, Akkaya L. Afyonkarahisar ’ da Tüketime Sunulan Kokoreçlerin Mikrobiyolojik Kalitesinin Belirlenmesi. Kocatepe Vet., 2013; J. 6, 7–10.
• ISO-1999 International Standart Organisation (ISO 6888-1) Horizontal method for the enumaration of coagulase-positive staphylococci. Technique using Baird-Parker Agar Medium,.
• ISO-2001. International Standart Organisation (ISO 16649-2) Microbiology of food and animal feeding stuffs - Horizontal method for the enumeration of ß-glucuronidase- positive Escherichia coli . Part 2: Colony-count technique a 44°C using 5-bromo-4-chloro-3-indoyl-beta-D-glucuronide 07/2001.
• Iannetti L, Aniela V, Antoci S, Addante N, Bardasi L, Bilei S, Calistri P, Cito F, Cogoni P, Aurelio RD, Decastelli L, Iannetti S, Iannitto G, Maria A, Marino F, Muliari R, Neri D, Perilli M, Pomilio F, Annunziata V, Proroga Y, Angelo G, Sericola M, Torresi M, Migliorati G. Listeria monocytogenes in ready-to-eat foods in Italy : Prevalence of contamination at retail and characterisation of strains from meat products and cheese. Food Control., 2016; 68, 55–61
• İşleyici Ö, Sancak H, Tuncay RM. Van İlinde Satışa Sunulan Ambalajlı ve Ambalajsız Dondurmaların Mikrobiyolojik Kalitesi. Van Vet J., 2016; 27(2), 57–67.
• Kırdar S. Burdur İlinde Satılan Dondurmaların Bazı Nitelikleri Üzerine Araştırmalar. Gıda /The Journal of Food., 2003; 28(2), 175–181.
• Merla C, Andreoli G, Garino C, Vicari N, Tosi G, Guglielminetti ML, Moretti A, Biancardi A, Arlorio M, Fabbi M. Monitoring of ochratoxin A and ochratoxin-producing fungi in traditional salami manufactured in Northern Italy. Mycotoxin Res., 2018; 34, 107–116.
• Patır B, Ateş Öksüztepe G, İlhak Oİ. Elazığ’daTüketi̇me Sunulan Kaymaklı ve Meyve Aromalı Dondurmalarda Koli̇form Bakteri̇leri̇n Dağılımı. Fırat Üniv Sağlık Bil Enst Derg., 2006; 20(1), 1–7.
• Sağdıç O, Tülüoğlu DD, Özçelik S, Şimşek B. Isparta Piyasasında Tüketime Sunulan Dondurmaların Kimyasal ve Mikrobiyolojik Kalitesi. Atatürk Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Derg., 2002; 33(4), 441–446.
• Tasci F, Sahindokuyucu F, Ozturk D. Detection of Staphylococcus species and staphylococcal enterotoxins by ELISA in ice cream and cheese consumed in Burdur Province. Afr. J. Agric. Res., 2011; 6(4), 937–942.
• Tretola M, Rosa AR Di, Tirloni E, Ottoboni M, Giromini C, Leone F, Orto VD, Chiofalo V, Pinotti L, Rosa AR Di, Tirloni E, Ottoboni M, Giromini C, Leone F, Bernardi CEM, Orto VD, Chiofalo V, Former LP, Leone F. Former food products safety : microbiological quality and computer vision evaluation of packaging remnants contamination. Food Addit. Contam. Part A, 2017; 34, 1427–1435.
• Türk Gıda Kodeksi Dondurma Tebliği. (2005, 13 Ocak) 13/01/2005 tarihli ve 25699 sayılı Resmi Gazete, s. Tebliğ No: 2004/45.
• Yaman H, Elmalı M, Ulukanlı Z, Tuzcu M, Genctav K. Microbial Quality of Ice cream Sold Openly by Retail Outlets in Turkey. RevMedVet., 2006; 157(10), 457–462.
• Yücel N, Çıtak S. Dondurma Örneklerinde Bazı Mikroorganizmaların Varlığı Üzerine Bir Araştırma. Türk Hij Den Biyol Derg. 2000, 57(3), 165–170.